Tuyến đường sắt đi qua 7 xã của huyện Văn Yên, bao gồm: Xuân Ái, Yên Hợp, An Thịnh, Tân Hợp, Đông An, Châu Quế Hạ và Châu Quế Thượng. Quy mô của công tác GPMB là rất lớn, dự kiến tổng diện tích thu hồi lên tới 532,93ha, ảnh hưởng đến khoảng 1.635 hộ dân. Trong đó, có 628 hộ dự kiến phải bố trí tái định cư, cùng với việc di dời 535 ngôi mộ và hàng loạt công trình hạ tầng khác.
Ngay sau khi có chủ trương, UBND huyện Văn Yên đã chỉ đạo các phòng ban chuyên môn, Hội đồng Bồi thường hỗ trợ tái định cư và UBND 7 xã bị ảnh hưởng nhanh chóng bắt tay vào việc. Hàng loạt hội nghị họp dân đã được tổ chức để phổ biến, lấy ý kiến về chủ trương thực hiện dự án, kế hoạch thu hồi đất và vị trí của 15 khu tái định cư dự kiến.
Công tác đo đạc, khảo sát hiện trạng được xem là nhiệm vụ tiên quyết. Huyện đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị như Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh để tiến hành đo đạc chi tiết, rà soát nguồn gốc các thửa đất bị thu hồi. Đồng thời, các đoàn công tác của tỉnh cũng đã trực tiếp kiểm tra thực địa, điều chỉnh một số vị trí khu tái định cư để bảo đảm phù hợp nhất với điều kiện thực tế và nguyện vọng của người dân.
Ghi nhận tại xã Châu Quế Thượng, một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn nhất với tuyến đường sắt dài 7,5 km đi qua, 232 hộ dân bị thu hồi đất và 109 hộ cần tái định cư, UBND xã đã nhanh chóng thành lập Ban Chỉ đạo GPMB và Tổ xử lý vi phạm hành chính liên quan đến dự án. Công tác tuyên truyền được đặc biệt chú trọng, triển khai sâu rộng đến 5 thôn bị ảnh hưởng.
Nhờ sự vào cuộc quyết liệt đó, đến nay, Châu Quế Thượng là xã có tiến độ đo đạc hoàn thiện nhanh nhất, đạt 100% diện tích cả tuyến chính (97,6/97,6 ha) và khu tái định cư (6,9/6,9 ha). Từ ngày 3/6/2025, xã đã bắt đầu thực hiện kiểm kê đất đai, tài sản và ghi nhận hiện trạng cho người dân.
Bà Đinh Thị Hồng Loan - Chủ tịch UBND xã Châu Quế Thượng, cho biết: "Xác định đây là dự án trọng điểm, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, chúng tôi đã tập trung toàn lực cho công tác GPMB. Xã đã thành lập các tổ công tác, phối hợp chặt chẽ với các thôn bản để tuyên truyền, vận động, bảo đảm mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, được người dân thấu hiểu và đồng thuận. Dù khối lượng công việc rất lớn và phức tạp, nhưng với sự ủng hộ của bà con, chúng tôi tin tưởng sẽ hoàn thành nhiệm vụ được giao".
Trên toàn tuyến, công tác GPMB của huyện Văn Yên đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Đến cuối tháng 5/2025, nhiều xã đã cơ bản hoàn thành việc đo đạc ngoại nghiệp tuyến chính như: Châu Quế Hạ, An Thịnh, Yên Hợp, Xuân Ái.
Ông Lưu Trung Kiên - Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên, nhấn mạnh: "UBND huyện đã chỉ đạo các đơn vị liên quan và các xã tập trung tối đa nguồn lực, triển khai công tác GPMB một cách bài bản, công khai, minh bạch. Chúng tôi đã tổ chức nhiều vòng họp dân để lắng nghe, giải đáp thắc mắc và lấy ý kiến về các phương án, đặc biệt là vị trí các khu tái định cư. Mặc dù quá trình triển khai còn nhiều thách thức, nhưng huyện quyết tâm thực hiện đúng tiến độ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người dân bị ảnh hưởng".
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình triển khai GPMB dự án đang đối mặt với không ít khó khăn như: chưa có các văn bản pháp lý cụ thể để tuyên truyền, phổ biến rộng rãi cho người dân; vị trí tim tuyến chính xác vẫn chưa được chốt hạ; ranh giới thu hồi đất được cung cấp mới chỉ là file ảnh số, chưa được phê duyệt và chưa có cọc mốc trên thực địa, gây khó khăn cho việc xác định chính xác các thửa đất trong phạm vi dự án; kinh phí cho các hoạt động như dẫn đạc, đi lại... chưa được cấp… Để tháo gỡ các vướng mắc hiện hữu, trong thời gian tới, huyện Văn Yên sẽ tập trung vào những giải pháp trọng tâm, có tính quyết định.
Trong đó, ưu tiên hàng đầu là phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư và các đơn vị liên quan để sớm hoàn thiện cơ sở pháp lý và kỹ thuật, đặc biệt là việc nhận bàn giao tim tuyến và mốc giới giải phóng mặt bằng chính thức trên thực địa. Cùng với đó, huyện sẽ tích cực kiến nghị tỉnh sớm ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể và giải quyết nguồn kinh phí hoạt động, tạo hành lang pháp lý và nguồn lực cần thiết cho công tác GPMB.
Ngay khi có đầy đủ cơ sở nói trên, huyện sẽ dồn toàn lực để đẩy nhanh tiến độ kiểm đếm, lập hồ sơ bồi thường một cách chính xác, bắt đầu từ các xã đã có sự chuẩn bị tốt. Toàn bộ quá trình này sẽ được thực hiện trên tinh thần công khai, minh bạch, luôn đặt công tác đối thoại, vận động lên hàng đầu nhằm tạo sự đồng thuận cao nhất trong nhân dân, bảo đảm cho sự thành công bền vững của dự án.
Hùng Cường
