LCĐT - Ra trường 3 năm, gửi đến cả trăm hồ sơ mà không nơi nào nhận, hắn quyết định khăn gói về quê nuôi giun, làm ruộng. Bố mẹ đón hắn bằng ánh nhìn đầy thương cảm, kiểu như “số mày đen quá đấy con ạ”. Hắn cúi mặt và vội bát cơm rồi lên giường trùm chăn nghĩ kế làm ăn.
Đang mơ màng ngủ, hắn nghe thấy giọng ồm ồm của ông Nhôm hàng xóm oang oang nói chuyện với bố hắn ngoài cổng.
- Ô, giờ làm thợ kèn lại ngon nhất đấy nhỉ. Lão Quang kia chỉ làm thợ kèn thôi mà mua được bao nhiêu đất, lại còn tậu cả xe hơi lướt quanh làng, sướng thật.
- Có phải ai cũng làm được thợ kèn đâu ông Nhôm. Bố hắn thở dài.
Nghe được câu chuyện đó, trong đầu hắn chợt nảy ra kế hoạch mới. Ngày trước, khi còn là sinh viên, hắn cũng từng tham gia hoạt động văn nghệ của khoa, được cái Liên khen “mày có giọng hát mùi mẫn như hậu duệ của phường bát âm ấy”. Khi ấy, hắn chỉ nghĩ cái Liên nó châm biếm nhưng giờ thì câu nói đó thực sự như chiếc cọc mà khi sắp bị chết đuối hắn bỗng dưng vớ được. Hắn muốn chạy ra ôm lão Nhôm một cái, với hắn, lão Nhôm lúc này không khác gì cán bộ đường lối chỉ cho hắn hướng đi đến mặt trời. Hắn vùng dậy, chiều hắn sẽ đến ngay nhà lão Quang xin việc. Nhưng hắn băn khoăn quá, không biết có phải quen thân gì giới thiệu, hay quà cáp thế nào để buổi gặp đầu tiên tạo ấn tượng tốt hay không.
Trước khi đến nhà lão Quang, hắn ra vườn bắt con gà trống thiến béo nhất, nhét vào túi cám con cò đã cắt một góc. Treo túi cám con cò vào sườn xe máy, hắn tiến thẳng tới nhà lão Quang. Nhà lão Quang giờ thuộc top những ngôi nhà to nhất làng. Hai tầng mái Thái, 15 mét mặt tiền, sân vườn rộng rãi, hoa nở thơm lừng, cây cảnh, hòn non bộ đủ cả. Trong sân là chiếc xe ô tô Corolla Altis đen bóng loáng, có vài người đang ngồi đặt lịch thuê phường bát âm cho đám ma nhà họ. Bố hắn kể, ngày xưa nhà lão Quang nghèo lắm, lão xin làm thuê cho đội thợ kèn làng Lạng, thế rồi tách ra làm riêng, tự nhiên lại ăn nên làm ra. Vấn đề ở chỗ phường bát âm của lão Quang bắt kịp xu hướng thương mại, rất tinh tế mà có nghệ thuật quảng bá hình ảnh tốt, gặp thời nên cứ phất lên thôi.
Đợt này, trong làng và làng lân cận nhiều người chết thật. Lão Quang vui lắm, làm ăn cứ gặp vận thế này thì chẳng mấy chốc lão mua thêm được vài mảnh đất nữa. Từ giám đốc phường bát âm làng, lão Quang còn được biết đến như trùm bất động sản, lão còn có cả đất nhà thủ đô, nói chung là độ giàu có của lão hiện đang nhất làng.
Hắn chờ cho mấy vị khách mặt buồn rười rượi kia ra về, mới xách con gà trống thiến xuống bếp cho vợ lão Quang gọi là quà biếu “phu nhân” khi đi xin việc. Gặp lão Quang đang xúc miệng òng ọc bằng ngụm chè đặc chát đến xít cổ, hắn khúm núm dạ thưa trình bày nguyện vọng được gia nhập phường bát âm làng. Lão Quang nhìn hắn một lượt từ trên xuống dưới, từ trái qua phải rồi hỏi:
- Mày người trong làng hay nơi khác đến?
- Cháu con bố Ngàn ở thôn Kim đây mà chú.
- Thế thì được, cứ người trong làng là được. Chiều nay có đám ở thôn Kim nhà mày đấy, đi theo vào việc luôn. Yên tâm lương đủ tiêu nhé. Nhưng ở lại đây tao bảo mấy điều.
Ơ, thế là hắn đã được nhận vào phường bát âm to nhất làng rồi. Sao chuyện vui nó lại đến nhanh như thế. Chẳng phải là cảm giác hồi hộp chờ vài tuần sau khi nộp hồ sơ như ngày hắn còn ở thủ đô. Cũng không còn cảm giác thất vọng mỗi khi nghe điện thoại của nhân viên một công ty nào đó hắn đã từng nộp hồ sơ. Trong hắn giờ chỉ còn cảm giác lâng lâng như đang bước trên những đám mây bồng bềnh. Lão Quang kéo hắn về với hiện tại.
- Nghe rõ việc mày cần làm đây này. Bây giờ về ngay nhà hỏi bố mẹ, hàng xóm, nói chung những người thân quen với nhà có đám xem đám ấy tất cả những thông tin sau: Nhà có ai là khá nhất, ai đi làm ăn xa, con cháu có đứa nào làm doanh nghiệp không? Rồi gọi điện ngay cho tao, nhớ chưa?
- Cháu nhớ rồi!
Hắn vội phóng xe về ngay nhà thu thập thông tin như lão Quang cần. Hắn không muốn ngày đầu tiên đi làm lại tạo ấn tượng không tốt với “sếp”. Chẳng cần mất nhiều thời gian, hắn đã có đầy đủ thông tin của đám ma thôn Kim rồi gọi ngay cho lão Quang báo cáo tình hình. Lão Quang bảo với hắn không cần ăn cơm, sang ngay đám chuẩn bị chiều làm lễ phát phục. Chiều nay sẽ là buổi làm việc đầu tiên của hắn ở đội thợ kèn.
Khi đến cổng đám, một không khí tang thương bao trùm. Người đàn ông chưa đến 50 tuổi, trụ cột kinh tế gia đình chết trong vụ tai nạn để lại vợ và 2 đứa con chưa trưởng thành.
Dùng cơm với gia quyến xong, đội thợ kèn của hắn lập tức vào vị trí khóc than ai oán. Vì mới trong thời gian thử việc nên hắn chỉ làm nhiệm vụ nhận phiếu viếng rồi đưa cho lão Quang và một người nữa than khóc. Khách đến viếng càng lúc càng đông, mỗi đoàn vào viếng đưa 10.000 - 20.000 đồng cho thợ kèn, hắn bỏ vào một chiếc hộp. Ngoài tiền công gia quyến trả, số tiền thổi kèn này thuộc sở hữu của đội lão Quang.
Vài tiếng làm việc căng như cây đàn, dù không được vào bộ phận than khóc, nhưng hắn mát lòng lắm khi nghe vài người đến viếng bình luận “đội thợ kèn này than hay quá”. Lúc ăn cơm, hắn kể lại lời khen này với lão Quang, lão chỉ buông một câu “ăn đi, lấy sức tối nay còn vào việc chính”.
Đám ma trong làng hắn có một tập tục là trở mình cho thi thể và bơi thuyền vào ban đêm. Đó là lúc con cháu, họ hàng trong gia đình thường muốn biếu người đã khuất những vật dụng cần thiết được quy ra tiền. Thực ra đây là mánh khóe của thợ kèn đánh vào tâm lý người thân của người đã khuất nhằm “moi” tiền. Những bài than mùi mẫn, xúc động nhất sẽ được đội thợ kèn tung ra vào đêm bơi thuyền, khiến gia quyến không ngừng rơi nước mắt.
Đồng hồ điểm 10 giờ đêm, sương xuống lạnh toát sống lưng. Hắn phải cố để cho cơn buồn ngủ không ập đến bằng những ngụm nước chè đặc xít cổ. Chưa biết công cán thế nào, hắn cứ cống hiến đã. Nhìn hộp tiền chiều nay, rồi còn khoản thu chính vào đêm bơi thuyền và sáng mai nữa, hắn đã dự đoán được một tương lai sáng ở chính làng quê yên bình này. Nghi thức bơi thuyền chính thức bắt đầu.
Lão Quang cất tiếng than:
- Ối anh A Liêu ôi, tuổi trẻ anh ra đi để cho vợ và con thơ bao thương nhớ. Mời anh lên thuyền về nơi suối vàng phù hộ cho cháu con. Nước trong xanh, bầu trời thăm thẳm chào họ hàng, các chú, các anh. Tôi phải đi xa về nơi cực lạc, biết ngày nào mới gặp lại cháu con…
Lão Quang lại chuyển sang một tông giọng khác:
- Thuyền sắp rời bến rồi các cô, các bác ơi, ai muốn gửi đồ gì cho anh Liêu thì gửi luôn nhé. Thuyền bồng bềnh thôi thì tấm lòng của họ hàng, vợ con cứ quy ra tiền về dưới suối vàng anh Liêu tự sắm sửa đồ đạc nhé bà con.
Thế rồi lão Quang bắt đầu gọi tên từng người trong gia quyến. Người cho anh Liêu ngôi nhà, người cho anh Liêu chiếc xe, người tặng anh Liêu cái điện thoại. Nói chung chẳng thiếu thứ gì. Người tặng anh Liêu chiếc nón thì người khác phải cho anh Liêu cái quai mũ, chiếc túi đựng đồ hay cái gậy để lên rừng, lội suối.
Hắn nghe thấy loáng thoáng tiếng họ hàng nhà anh Liêu bàn luận:
- Thợ kèn giờ chỉ giỏi moi tiền.
- Chuyện! Thế người ta mới có tiền mua ô tô.
- Nhà nào có điều kiện còn khổ với thợ kèn.
Chả hiểu sao đến lúc này hắn buồn thế. Trời rét mà mặt hắn nóng bừng, đỏ lừ như quả gấc. Hắn suy nghĩ. Hắn cảm thấy có chút xấu hổ. Trong đầu hắn hiện lên hàng ngàn câu hỏi. Mới ngày đầu tập sự hắn nên dừng lại, tiếp tục hay là bỏ qua?
