Sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình

Trong thế giới hội nhập sâu rộng ngày nay, sức mạnh mềm văn hóa đang ngày càng trở nên quan trọng, chi phối các yếu tố chính trị và kinh tế của từng quốc gia. Việc củng cố, khai thác, phát huy sức mạnh mềm văn hóa ngày càng được các nước chú trọng nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng ra thế giới.

81111-32-8353.jpg
Ca trù - di sản văn hóa mang đậm bản sắc Việt Nam.

Việt Nam không nằm ngoài xu hướng này, với nhiều chính sách ưu tiên đầu tư phát triển văn hóa nhằm lan tỏa các giá trị Việt Nam trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam được hiểu là khả năng phát huy các giá trị văn hóa vật chất cũng như tinh thần trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ðó còn là khả năng lan tỏa các giá trị văn hóa dân tộc ra thế giới, nhằm tăng cường uy tín, vị thế Việt Nam trong quan hệ quốc tế.

Trong bối cảnh chúng ta đang nỗ lực thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, văn hóa càng có vai trò đặc biệt kết nối sức mạnh nội sinh và tạo ra hình ảnh một Việt Nam thân thiện, giàu bản sắc trong mắt bạn bè thế giới.

Nhìn lại chiều dài lịch sử dân tộc, sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam thể hiện đậm nét ở hình ảnh một dân tộc có tinh thần yêu nước quật cường, nhân dân ta có lòng vị tha, tinh thần khoan dung, sẻ chia. Lối ứng xử khoan hòa, nghĩa tình này đã được danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi đúc kết trong "Bình Ngô đại cáo": "Ðem đại nghĩa để thắng hung tàn/Lấy chí nhân để thay cường bạo".

Sợi chỉ đỏ xuyên suốt ấy vẫn luôn phù hợp với tinh thần thời đại hôm nay, khi xu thế hợp tác quốc tế ưu tiên nhiều hơn cho hòa bình, tránh xung đột. Trong kỷ nguyên mới đề cao tính quốc tế, hội nhập, thì khả năng nhạy bén, linh hoạt, thích nghi và tiếp thu có chọn lọc của văn hóa Việt Nam đang tỏ rõ tính hiệu quả, hữu ích trong các hoạt động giao lưu, đối ngoại, để lại nhiều ấn tượng đẹp cho bạn bè khắp năm châu bốn biển.

Giáo sư Joseph Nye (Mỹ), cha đẻ của học thuyết "sức mạnh mềm", khi tới Việt Nam đã cho rằng, điểm làm nên sức hấp dẫn nhất của sức mạnh mềm Việt Nam là tinh thần tự chủ, độc lập dân tộc, chính sách phát triển kinh tế và nền văn hóa có sức lôi cuốn các nước phương Tây một cách mạnh mẽ.

Ngoài các giá trị tinh thần, văn hóa Việt Nam còn thể hiện ở một hệ thống các di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh độc đáo, tạo ra một nền văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Việt Nam hiện có 8 di sản thế giới, 15 di sản văn hóa phi vật thể, 10 di sản tư liệu, 11 khu dự trữ sinh quyển thế giới, 3 công viên địa chất toàn cầu, 9 khu ramsar (khu đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế) được UNESCO công nhận và ghi danh.

Cả nước có khoảng 40.000 di tích và gần 70.000 di sản văn hóa phi vật thể đã được kiểm kê, trong đó có 130 di tích quốc gia đặc biệt, 3.633 di tích quốc gia, 571 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 294 hiện vật, nhóm hiện vật là bảo vật quốc gia.

Chúng ta có 200 bảo tàng công lập và ngoài công lập, lưu trữ và trưng bày trên 4 triệu tài liệu, hiện vật đặc biệt quý hiếm. Chúng ta có gần 2.000 nghệ nhân nhân dân và nghệ nhân ưu tú là các "báu vật nhân văn sống" nắm giữ các tinh hoa cũng như bí quyết thực hành các loại hình di sản văn hóa. Ðây là nguồn tài nguyên vô tận, phong phú làm nền tảng phát huy sức mạnh mềm văn hóa, làm cho văn hóa Việt có sức hấp dẫn thu hút bạn bè quốc tế.

Ðảng và Nhà nước ta sớm nhận thức về tầm quan trọng của việc phát huy sức mạnh mềm văn hóa trong thời kỳ hội nhập. Ðại hội XIII của Ðảng xác định: "Xây dựng, phát huy yếu tố văn hóa để thực sự là đột phá, phát triển kinh tế xã hội, hội nhập quốc tế". Chiến lược phát triển văn hóa tầm nhìn 2030 của Chính phủ cũng nêu rõ mục tiêu: "Phấn đấu các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP đến năm 2030"...

Trong những năm gần đây, phát triển văn hóa đất nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nhà nước ta thực hiện nhiều chủ trương đổi mới như mở cửa thị trường văn hóa, khuyến khích mọi thành phần xã hội tham gia sáng tạo và phát triển văn hóa, đa dạng các hình thức ngoại giao văn hóa, từng bước thay đổi tư duy của nhà quản lý và người dân về sức mạnh của văn hóa.

Chiến lược phát triển văn hóa Việt Nam đang đi từng bước vững chắc, hoàn thành các mục tiêu đề ra. Năm 2024 vừa qua được nhắc đến như một năm của sáng tạo văn hóa với rất nhiều sự kiện mang tính tầm cỡ quốc gia và quốc tế được hưởng ứng nhiệt tình trong cộng đồng.

Ở nhiều địa phương, "công nghiệp văn hóa" không còn là khái niệm mà thật sự đã trở thành giải pháp đột phá trong phát triển văn hóa cũng như trong phát triển kinh tế-xã hội. Văn hóa vừa kết nối đời sống tinh thần cộng đồng, vừa tạo sinh kế cho người dân.

Phát biểu trong cuộc gặp mặt đại biểu văn nghệ sĩ ngày 30/12/2024 tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa nhấn mạnh và chú trọng đến sức mạnh mềm văn hóa: Văn hóa là sản phẩm đặc biệt của con người, của dân tộc. Giữ gìn và phát huy sức mạnh của văn hóa là lĩnh vực mà bất cứ quốc gia nào cũng phải quan tâm bởi nhiệm vụ này gắn liền với sự phát triển xã hội, làm phong phú đời sống tinh thần của người dân và sự vận hành hiệu quả của Nhà nước...

Trong kỷ nguyên mới, phát triển văn hóa cần phải song hành với phát triển kinh tế nhưng không được rời xa mục tiêu bảo vệ an ninh quốc gia thông qua ngoại giao văn hóa. Bởi vì, bằng con đường ngoại giao văn hóa, chúng ta có thể tăng cường sức hút của văn hóa Việt Nam, tăng khả năng cảm hóa và tạo ra các mối quan hệ quốc tế thân thiện, gần gũi, chia sẻ.

Uy tín, vị thế Việt Nam nhờ đó sẽ được nâng cao trên trường quốc tế. 6 triệu người Việt hiện đang sinh sống tại hơn 130 quốc gia và vùng lãnh thổ có thể trở thành những cây cầu văn hóa, phổ biến, lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam đến khắp năm châu bốn biển. Ðây thật sự là cách sử dụng sức mạnh mềm văn hóa nhằm mục tiêu giữ gìn hòa bình, ngăn ngừa các nguy cơ mất ổn định chính trị.

Nhiều nước trong khu vực và trên thế giới đã sớm thành công trong phát triển sức mạnh mềm văn hóa như Mỹ, Pháp, Nhật... Ở khu vực châu Á, Hàn Quốc là nước dành nhiều nguồn lực cho phát triển văn hóa, đưa văn hóa trở thành một ngành công nghiệp gắn với các mục tiêu chính trị, đối ngoại.

Hai ngành công nghiệp lớn mạnh nhất trong văn hóa Hàn Quốc chính là điện ảnh và âm nhạc. Thông qua các tác phẩm nghệ thuật, Hàn Quốc nâng cao được vị thế của mình và chứng minh sức hấp dẫn của văn hóa xứ sở kim chi. Việt Nam có thể học hỏi những bài học lớn trong sử dụng sức mạnh mềm văn hóa từ các quốc gia đi trước.

Với lợi thế của một nền văn hóa phong phú, giàu bản sắc, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp với bạn bè quốc tế từ quá khứ đến hôm nay, việc phát huy sức mạnh mềm văn hóa là một chiến lược đúng đắn của Ðảng và Nhà nước ta. Các giá trị văn hóa Việt Nam đã và đang là nguồn lực và động lực to lớn để phát triển đất nước.

Theo nhandan.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tưng bừng Lễ hội đền Phúc Khánh Xuân Ất Tỵ 2025

Tưng bừng Lễ hội đền Phúc Khánh Xuân Ất Tỵ 2025

Sáng 7/2 (tức mùng 10 tháng Giêng), UBND thị trấn Phố Ràng phối hợp với Ban Quản lý Di tích và Phát triển du lịch huyện Bảo Yên tổ chức Lễ hội đền Phúc Khánh Xuân Ất Tỵ năm 2025. Dự lễ hội có lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh; đại diện cấp ủy đảng, chính quyền huyện Bảo Yên, thị trấn Phố Ràng và đông đảo người dân, du khách thập phương.

Ngôi đền cổ linh thiêng, nơi thờ thần rắn

Ngôi đền cổ linh thiêng, nơi thờ thần rắn

Đền Kinh Hạ là một trong những ngôi đền cổ kính tại thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà tĩnh. Đền có biểu tượng độc đáo với tín ngưỡng thờ thần Rắn - một trong những tín ngưỡng sơ khai của người Việt cổ, là điểm đến để người dân bày tỏ lòng thành kính với mong muốn mưa thuận gió hòa.

Đưa tiếng sáo từ bản làng ra thế giới

Đưa tiếng sáo từ bản làng ra thế giới

Theo dòng chảy thời gian, những nhạc cụ dân tộc đã và đang có nguy cơ bị mai một. Thế nhưng, chàng thanh niên trẻ Giàng A Hải lại ngược về cội nguồn, đắm say với những bản hòa tấu sáo Mông sâu lắng được tạo nên từ chất liệu thô sơ của núi rừng quê hương. Mạnh dạn sáng tạo các hình thức biểu đạt mới trên nền nhạc truyền thống là cách Hải đang làm để đem văn hóa bản địa tiếp cận khán giả quốc tế.

Phim của đạo diễn Hoàng Nam tạo cơn sốt phòng vé

Phim của đạo diễn Hoàng Nam tạo cơn sốt phòng vé

Tối 5/2, tại Hà Nội diễn ra sự kiện ra mắt phim "Đèn Âm hồn". Vào cuộc chậm hơn một nhịp so với mùa phim Tết 2025, song tính hấp dẫn của dự án phim đã thu hút đông đảo sự quan tâm của công chúng, truyền thông và giới làm nghề.

Nét đẹp văn hóa trong Hội “Hát qua làng” tại xã Bản Phiệt

Nét đẹp văn hóa trong Hội “Hát qua làng” tại xã Bản Phiệt

Cứ mỗi độ xuân về, người Dao tuyển ở xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng lại mong chờ Hội "Hát qua làng" để gặp gỡ, chúc phúc, mừng năm mới qua các câu hát giao duyên và tham gia trò chơi dân gian. Đây là phong tục truyền thống mang đậm nét văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Dao tuyển tại xã Bản Phiệt.

Phở là kết nối

Phở là kết nối

Phở là món ăn của sự kết hợp, kết nối tài tình: Kết hợp giữa các màu sắc, mùi vị, chất liệu, kết nối giữa các mùa, các không gian khác nhau, và cả kết nối giữa ký ức, hiện tại, tương lai.

Tết Gạ Ma O trên bản Hà Nhì

Tết Gạ Ma O trên bản Hà Nhì

Sau tết Nguyên đán hằng năm, đồng bào Hà Nhì ở các thôn, bản trên một số xã vùng cao của huyện Bát Xát lại náo nức tổ chức tết Gạ Ma O cầu năm mới bình an, nhà nhà mạnh khỏe, mùa màng bội thu.

Tài năng trẻ Nguyễn Đức Kiên giành giải Nhất cuộc thi Piano quốc tế Fujairah

Tài năng trẻ Nguyễn Đức Kiên giành giải Nhất cuộc thi Piano quốc tế Fujairah

Tài năng trẻ Nguyễn Đức Kiên, học sinh của Học viện Âm nhạc quốc gia vừa giành giải Nhất cuộc thi Piano quốc tế Fujairah lần thứ 6 tại Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE). Nguyễn Đức Kiên đã vượt qua vòng loại tại Việt Nam, hai vòng thi trực tiếp tại Fujairah và 24 thí sinh khác đến từ hơn 10 quốc gia khác nhau trong có những thí sinh rất mạnh đến từ Nga, Trung Quốc, Pháp, Mỹ, Ai Cập, Azerbaijan, Armenia.....

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh dâng hương tại một số di tích lịch sử - văn hóa

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh dâng hương tại một số di tích lịch sử - văn hóa

Ngày 4/2 (tức mùng 7 tháng Giêng năm Ất Tỵ), Đoàn đại biểu tỉnh Lào Cai do đồng chí Vũ Xuân Cường, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh làm Trưởng đoàn đã đến dâng hương tại đền Mẫu Âu Cơ (huyện Hạ Hòa) và Đền Hùng (thành phố Việt Trì), tỉnh Phú Thọ; đền Bảo Hà (huyện Bảo Yên), tỉnh Lào Cai.

Vui hội đền Làng Lúc

Vui hội đền Làng Lúc

Ngày 4/2 (tức mùng 7 tháng Giêng), UBND xã Bảo Hà (huyện Bảo Yên) phối hợp với Ban Quản lý di tích và Phát triển du lịch huyện Bảo Yên tổ chức Lễ hội đền Làng Lúc xuân Ất Tỵ 2025.

Giới thiệu cuốn sách của Tổng Bí thư Tô Lâm

Giới thiệu cuốn sách của Tổng Bí thư Tô Lâm

Cuốn sách có giá trị to lớn về lý luận và thực tiễn, là tư liệu quý báu phản ánh sinh động thành tựu và bài học kinh nghiệm lịch sử của Đảng ta trong lãnh đạo sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung...

Gìn giữ nét đẹp lễ hội Xuân

Gìn giữ nét đẹp lễ hội Xuân

Đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ và mùa lễ hội Xuân năm 2025, Đảng, Nhà nước đã có những chỉ đạo, yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về quản lý, tổ chức lễ hội; bảo đảm hoạt động vui Xuân, đón Tết thiết thực, an toàn, tiết kiệm, phù hợp nếp sống văn hóa, truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc.

fb yt zl tw