Theo số liệu cập nhật từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu gỗ và các sản phẩm gỗ của Việt Nam tính đến giữa tháng 8 đạt 9,5 tỷ USD, tăng gần 24% so với cùng kỳ năm trước. Đến thời điểm này, ngành đã hoàn thành 67% kế hoạch đề ra cho cả năm 2024.
Ông Triệu Văn Lực - Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT) cho biết, với tín hiệu phục hồi tích cực của thị trường, đặc biệt là đối với một số sản phẩm xuất khẩu chính đều tăng như dăm gỗ (tăng gần 38%), gỗ và sản phẩm gỗ (tăng trên 20%) so với cùng kỳ năm 2023.Lũy kế giá trị xuất, nhập khẩu gỗ và lâm sản 7 tháng đầu năm 2024 đạt cao hơn nhiều lần so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, nhiều thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng cao như: Thị trường Hoa Kỳ, kim ngạch xuất khẩu đạt 5,019 tỷ USD, tăng 24%; Trung Quốc đạt 1,22 tỷ USD, tăng 37,92%; châu Âu (EU) đạt 555 triệu USD, tăng 22,44%.
Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) cho biết, nếu như mọi năm, tháng 4 đến tháng 8 là mùa thấp điểm sản xuất đồ gỗ thì năm nay, nhà máy hoạt động không ngừng nghỉ để sẵn sàng cung ứng lượng lớn hàng đồ gỗ nội thất phục vụ mùa lễ hội cuối năm cho các thị trường nước ngoài.
Nhận định về tình hình xuất khẩu của ngành trong những tháng cuối năm, ông Lực cho rằng các đơn hàng, đặc biệt là đơn hàng về đồ gỗ nội thất thường tăng mạnh vào những tháng cuối năm, khi thị trường nhà cửa bước vào giai đoạn hoàn thiện và sửa sang, thay đổi nội thất để đón năm mới.
Phân tích rõ hơn về những thách thức với ngành gỗ trong thời gian tới, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, thị trường Hoa Kỳ, chiếm hơn 54% tổng giá trị xuất khẩu của ngành gỗ Việt Nam, đã chứng kiến nhiều thay đổi về chính sách thương mại. Thêm vào đó, với việc Hoa Kỳ chưa công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ tiếp tục bị phân biệt đối xử trong các cuộc điều tra chống bán phá giá, gây áp lực lớn lên chi phí và biên lợi nhuận.
Tại thị trường châu Âu (EU), Quy chế chống mất rừng (EUDR) của EU dự kiến sẽ có hiệu lực vào tháng 12/2024, đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp (DN) xuất khẩu gỗ khi phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về nguồn gốc sản phẩm và các yếu tố liên quan đến môi trường. Đồng thời, Đức cũng đã áp dụng Luật Nghĩa vụ thẩm định DN trong chuỗi cung ứng, yêu cầu các nhà xuất khẩu phải cung cấp thêm nhiều chứng nhận liên quan đến lao động và môi trường, gây khó khăn cho các DN nhỏ và vừa.
Trước những khó khăn này, ông Lập cho rằng, ngành gỗ cần tập trung vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh của DN dựa trên 5 trụ cột chính kỹ thuật, công nghệ sản xuất, giảm phát thải, quản trị (chuyển đổi số), xúc tiến thương mại và xây dựng tiêu chuẩn giám sát nội bộ.
Ngành gỗ cũng kiến nghị và phối hợp với các bộ, ngành để hỗ trợ DN ứng phó với các vụ điều tra thương mại từ Hoa Kỳ; cập nhật thông tin chính sách từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm; đề xuất tăng cường xúc tiến thương mại và hỗ trợ phòng cháy chữa cháy cho các nhà máy chế biến gỗ; và quản lý hội chợ chuyên ngành, xây dựng các hội chợ tầm quốc tế.