Thiệt hại nặng nề, hạ tầng phòng chống thiên tai bộc lộ nhiều điểm yếu
Theo báo cáo nhanh đến 7h30 sáng 12/10, hoàn lưu bão số 11 gây mưa lũ lớn tại các tỉnh phía Bắc, khiến 18 người chết và mất tích, 15 người bị thương, gần 235.000 ngôi nhà bị ngập, trong đó riêng Thái Nguyên có tới 200.000 căn. Hàng chục nghìn héc-ta lúa và hoa màu bị úng ngập, hơn 13.000 con gia súc và 685.000 con gia cầm bị cuốn trôi.
Tại Lạng Sơn, đập thủy điện Bắc Khê 1 (công suất 2MW, dung tích 4 triệu m³) bị vỡ do lưu lượng lũ tăng nhanh. Nhờ phát hiện sớm, chính quyền đã sơ tán kịp thời 803 hộ dân, không để xảy ra thương vong. Cùng thời điểm, 59 sự cố đê điều được ghi nhận tại Thái Nguyên, Bắc Ninh và Hà Nội; nhiều tuyến đê phải chống tràn khẩn cấp với tổng chiều dài hơn 25 km.
Hệ thống giao thông, điện lực, viễn thông tại nhiều địa phương bị tê liệt. Hơn 549.000 khách hàng mất điện, hàng trăm trạm BTS gián đoạn liên lạc. Mưa lớn kéo dài khiến nhiều hồ chứa vượt ngưỡng an toàn, một số tuyến đê yếu bị sạt lở nghiêm trọng, uy hiếp trực tiếp đời sống dân cư ngoài đê.
Những con số thiệt hại nặng nề cho thấy hệ thống hạ tầng phòng chống thiên tai của nước ta vẫn còn nhiều điểm yếu, thiếu tính liên kết và chưa đáp ứng yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan.
Chính phủ yêu cầu hoàn thiện khẩn cấp hạ tầng đê điều, hồ đập
Ngay sau khi mưa lũ xảy ra, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trực tiếp đến vùng ngập, chỉ đạo xuyên đêm cùng các lực lượng cứu hộ: "Bằng mọi giá không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, màn trời chiếu đất". Hơn 30.000 bộ đội, 12.000 công an và hàng nghìn dân quân, thanh niên được huy động khẩn cấp; máy bay quân đội vận chuyển hàng cứu trợ, áo phao, thuốc men, nước sạch; hàng chục đoàn xe chở lương thực hướng về vùng lũ.
Cùng với cứu dân, Chính phủ họp khẩn liên tiếp, chỉ đạo các bộ, ngành tập trung khắc phục hậu quả, bảo đảm an toàn công trình đê điều, hồ đập và hạ tầng thiết yếu. Thủ tướng yêu cầu rà soát, nâng cấp toàn bộ hệ thống phòng chống thiên tai, giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ Xây dựng, Công Thương, Giao thông Vận tải điều chỉnh quy hoạch liên quan đến đê điều, thủy lợi, điện, nước, giao thông, bảo đảm đồng bộ, an toàn và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Các địa phương phải khẩn trương rà soát các điểm xung yếu, lập dự án nâng cấp hệ thống đê điều, hồ đập, hạ tầng chống lũ, đồng thời ổn định đời sống dân cư ngoài đê. Với những khu dân cư không thể di dời, Chính phủ yêu cầu có phương án bảo đảm an toàn lâu dài.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: "Đầu tư nâng cấp hệ thống đê điều, hồ đập là yêu cầu cấp bách trong bối cảnh mưa lũ cực đoan, liên tiếp phá mốc lịch sử".
Cùng với đó, Bộ Tài chính được giao thực hiện chính sách giãn, hoãn, miễn giảm thuế, phí, lệ phí cho tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp bị thiệt hại do thiên tai. Doanh nghiệp bảo hiểm phải khẩn trương chi trả bồi thường, giúp người dân sớm khôi phục sản xuất.
Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được giao kêu gọi ủng hộ đồng bào vùng thiên tai, bảo đảm tiền và hàng cứu trợ đến tận tay người dân. Những hộ dân có nhà bị sập, hư hỏng nặng sẽ được hỗ trợ xây dựng, sửa chữa ngay.
Chính phủ yêu cầu khen thưởng, tôn vinh những tấm gương hy sinh, dũng cảm cứu dân, đồng thời xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức không hoàn thành nhiệm vụ, phản ứng chậm, vô cảm trước mất mát của nhân dân.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ đầu năm đến nay thiên tai đã làm 238 người chết và mất tích, hơn 258.000 ngôi nhà hư hỏng, tổng thiệt hại hơn 33.500 tỷ đồng. Riêng bão số 11, dù đã qua, nhưng dư âm của nó tiếp tục là lời cảnh báo nghiêm khắc về năng lực ứng phó của hạ tầng nước ta trước biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt.
