Đổi thay ở Bu Cao từ tổ truyền thông cộng đồng

Nguyễn Thị Thu Hiền

18/09/2025 17:13

Ở thôn Bu Cao, xã Văn Chấn, những hủ tục như: bắt vợ, tảo hôn, trọng nam khinh nữ… từng là “vòng kim cô” kìm hãm phụ nữ và trẻ em gái. Nhưng từ khi Tổ Truyền thông cộng đồng thôn được thành lập, nếp nghĩ, cách làm của người dân nơi đây đang dần đổi thay theo hướng tích cực.

Thôn Bu Cao có 142 hộ dân với 723 nhân khẩu, trong đó đồng bào Mông chiếm 99,28%. Cuộc sống của người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em còn nhiều khó khăn do những hủ tục bắt vợ, chữa bệnh bằng thầy mo, thầy cúng, trọng nam khinh nữ, tảo hôn… ăn sâu trong đời sống.

Thành viên Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao tuyên truyền người dân xóa bỏ tập tục văn hóa có hại.

Trước thực trạng ấy, năm 2023, Hội Phụ nữ xã Văn Chấn phối hợp với thôn Bu Cao thành lập Tổ Truyền thông cộng đồng gồm 7 thành viên. Đây là một trong những mô hình thiết thực thuộc Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” trong Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao tổ chức ít nhất 4 buổi sinh hoạt mỗi năm với các chủ đề gắn liền đời sống, dễ hiểu, dễ nhớ và phù hợp phong tục tập quán địa phương. Cùng với hình thức tuyên truyền trực tiếp, tổ còn ứng dụng mạng xã hội như: zalo, facebook; kết hợp sân khấu hóa qua tiểu phẩm, kịch ngắn, giao lưu văn nghệ… để chuyển tải các nội dung về bình đẳng giới, hôn nhân, gia đình, xây dựng nếp sống văn minh.

Một tiểu phẩm tuyên truyền về xóa bỏ định kiến giới bằng hình thức sân khấu hóa do Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao xây dựng.

Anh Vàng A Dơ - Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao cho biết: “Tổ Truyền thông cộng đồng thôn lấy người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái là đối tượng truyền thông. Nhiệm vụ quan trọng của tổ là xác định các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em tại địa phương để tuyên truyền, vận động thay đổi, giải quyết”.

Không chỉ lan tỏa bằng những buổi truyền thông, Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao còn trực tiếp can thiệp, hỗ trợ nhiều trường hợp cụ thể.

Câu chuyện của em Mùa Thị T là ví dụ. Năm 2023, mới 17 tuổi, T nghỉ học để lấy chồng. Khi biết tin, Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao đã đến tận nhà vận động, giải thích về hệ lụy của tảo hôn và quyền được học tập của trẻ em. Nhờ đó, em T quyết định dừng việc lấy chồng, quay lại trường học.

z7024180246809-3897aa4456a810e0e77e1d12c10b2a5d-8709.jpg — Nam giới thôn Bu Cao chia sẻ công việc gia đình, thương yêu vợ con.

3 năm trở lại đây, thôn Bu Cao không còn xảy ra các vụ việc bắt vợ, hôn nhân cận huyết hay tảo hôn. Người dân đã dần thay đổi thói quen khi ốm đau đến trạm y tế, bệnh viện khám, điều trị, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, đoàn kết xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Đặc biệt, nhờ truyền thông mà số đông nam giới thôn Bu Cao đã chia sẻ công việc gia đình, thương yêu vợ con, tích cực lao động sản xuất phát triển kinh tế gia đình. Hiện, thôn có 110/142 hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Gia đình hạnh phúc”; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 16,06%, hộ cận nghèo còn 10,95%...

Người dân thôn Bu Cao tích cực đưa các cây trồng có giá trị kinh tế cao vào sản xuất.

Chị Sùng Thị Xía – Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Văn Chấn khẳng định: Tổ Truyền thông cộng đồng thôn Bu Cao chính là nhân tố quan trọng góp phần xóa bỏ định kiến, thay đổi nếp nghĩ trong mỗi gia đình trong thôn. Thời gian tới, Hội Phụ nữ xã Văn Chấn tiếp tục tập huấn kỹ năng truyền thông cho thành viên các tổ truyền thông cộng đồng trên địa bàn xã; khảo sát tình hình định kiến giới ở từng thôn để xây dựng kế hoạch phù hợp thực tế.

Từ thực tiễn thôn Bu Cao có thể khẳng định vai trò của Tổ Truyền thông cộng đồng cần tiếp tục được củng cố và nhân rộng. Đây không chỉ là giải pháp giúp xóa bỏ hủ tục, định kiến giới ở cơ sở, mà còn góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu bình đẳng giới, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Hội Liên hiệp phụ nữ