Đẩy nhanh tiến độ sản xuất vụ lúa xuân

Những ngày này, trên các cánh đồng thuộc xã Bản Qua (huyện Bát Xát), nông dân đang tích cực xuống đồng gieo mạ xuân. Nhiều biện pháp (rải tro bếp, che ni-lông…) được nông dân áp dụng để giữ ấm, giúp mạ xuân phát triển. Vụ này, nông dân xã Bản Qua sản xuất hơn 165 ha lúa xuân, chủ yếu là giống Séng cù (chiếm 80%) và một số giống lúa chất lượng cao, giống lúa bản địa khác.

Bên cạnh việc tuân thủ các hướng dẫn, khuyến cáo của ngành nông nghiệp về cơ cấu giống, khung thời vụ sản xuất, nông dân đã chủ động thu gom phân chuồng, kết hợp với phân vô cơ để bón lót, giúp lúa sinh trưởng và phát triển tốt sau khi cấy.

Vừa gieo xong 12 kg mạ, bà Sin Thị Mý ở thôn Cốc Cài (xã Bản Qua) đã vội vàng vận chuyển khung tre, ni-lông để chuẩn bị che chắn, giữ ấm cho mạ. Theo bà Mý, với thời tiết lạnh như hiện nay, thời gian sinh trưởng của mạ thường kéo dài khoảng 25 - 30 ngày. Năm nay, gia đình bà và người dân trong khu vực sẽ cấy vào thời điểm sau tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Những năm gần đây, nhờ tuân thủ hướng dẫn, khuyến nghị của ngành nông nghiệp, sản xuất vụ xuân đã đạt kết quả cao hơn. Trung bình mỗi vụ, gia đình bà Mý thu được 40 bao thóc, tương đương hơn 1,6 tấn.

Không chỉ chủ động gieo mạ, nông dân trên địa bàn xã Bản Qua còn tích cực sử dụng máy móc để đẩy nhanh tiến độ làm đất cấy lúa vụ xuân.

Về vấn đề này, ông Lý Văn Hiên ở thôn Bản Vai chia sẻ: Những ngày cao điểm, cánh đồng thôn Bản Vai có hơn 20 máy cày, máy bừa làm đất sản xuất vụ xuân. Máy móc giúp giảm rất nhiều công lao động và thời gian làm đất cho nông dân. Nhờ sử dụng máy móc, gia đình tôi chỉ cần 1 ngày để làm xong 1 mẫu đất (3.600 m²) thay vì 5 ngày như trước đây. Tôi cũng đang tìm hiểu để mua máy cấy về phục vụ sản xuất.

Còn tại huyện Văn Bàn, thời điểm này, nông dân cũng đang tích cực thu hoạch cây vụ đông, làm đất, gieo mạ, đẩy nhanh tiến độ sản xuất vụ xuân.

Sau khi thu hoạch xong 2 ha ngô vụ đông, gia đình ông Lục Xuân Chiêu ở thôn Chiềng 1, xã Võ Lao (huyện Văn Bàn) bắt tay ngay vào gieo mạ, làm đất sản xuất vụ xuân. Toàn bộ khâu làm đất đã được ông Chiêu dùng máy móc để thực hiện. Bên cạnh đó, ông Chiêu cũng chuẩn bị gần 20 tấn phân chuồng để bón lót cho toàn bộ diện tích cấy lúa xuân.

Ông Triệu Quốc Chưởng, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Bàn cho biết: Ngành nông nghiệp huyện phối hợp với các địa phương huy động nông dân đưa máy móc ra đồng để đẩy nhanh tiến độ cày ải, phơi đất, vệ sinh đồng ruộng. Toàn huyện có gần 10.000 thiết bị cơ giới phục vụ sản xuất nông nghiệp, tỷ lệ cơ giới hóa trong khâu làm đất vụ xuân đạt trên 95%. Việc áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất vụ xuân đã góp phần tăng năng suất, sản lượng lúa. Máy móc hiện đại không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất, tiết kiệm thời gian mà còn giúp nông dân chủ động, sáng tạo, thay đổi tư duy sản xuất.

Tính đến thời điểm hiện tại, nông dân trên địa bàn huyện Văn Bàn đã gieo khoảng 10 tấn lúa giống, diện tích làm đất đạt gần 700 ha, tương đương 20% tổng diện tích sản xuất vụ xuân toàn huyện.

Ngoài huyện Bát Xát và Văn Bàn, nông dân các vùng thấp tại thành phố Lào Cai, huyện Bảo Yên, Bảo Thắng… cũng đang tích cực gieo mạ, làm đất, tập trung sản xuất vụ lúa xuân năm 2024.

Bên cạnh việc áp dụng cơ giới hóa trong khâu làm đất, nông dân một số địa phương cũng mạnh dạn thí điểm máy móc vào khâu gieo cấy để giảm công lao động.

Căn cứ vào tình hình thời tiết, ngành nông nghiệp khuyến nghị nông dân nên thực hiện gieo cấy trà xuân muộn, gieo mạ xung quanh tiết Lập xuân (4/2/2024) và kết thúc cấy trong tháng 3.

Để sản xuất vụ xuân năm 2024 hiệu quả, nông dân cần khẩn trương thu dọn tàn dư thực vật, vệ sinh đồng ruộng, làm đất, cày ải, ngâm dầm để tiêu diệt mầm bệnh phát sinh gây hại. Tăng cường kỹ thuật ngâm ủ hạt giống, làm mạ, che phủ ni-lông để tránh rét cho mạ, tưới đủ nước, bón bổ sung phân chuồng hoai mục, phân lân, tro bếp để chống rét và phòng trừ sâu bệnh hại. Không gieo mạ và cấy trong những ngày nhiệt độ xuống dưới 15^oC… Thực hiện tốt các biện pháp như cấy mạ non, cấy 1 dảnh, bón phân cân đối, bón thúc sớm sau khi lúa bén rễ hồi xanh. Tiếp tục duy trì và mở rộng diện tích cánh đồng 1 giống, sử dụng lúa chất lượng và áp dụng thâm canh lúa cải tiến (SRI), góp phần thực hiện theo phương châm "3 giảm, 3 tăng" trong sản xuất (giảm giống, giảm phân bón, tiết kiệm nước tưới; tăng năng suất, tăng chất lượng, tăng giá trị).

Đồng thời, tăng cường công tác dự tính, dự báo, chủ động điều tra, phát hiện sâu bệnh hại và kịp thời phòng trừ hiệu quả; áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp trên cây trồng (IPM), hạn chế tới mức thấp nhất việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hóa học, ưu tiên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón có nguồn gốc sinh học, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “4 đúng” đảm bảo an toàn, hiệu quả trong sản xuất lúa vụ xuân 2024.