Hồi ấy mới tái lập tỉnh được vài ba năm, khu phố tôi dân cư còn thưa thớt, phía sau dãy phố Xuân Diệu, phường Kim Tân, thành phố Lào Cai còn nguyên ao chuôm sình lầy, lau sậy mọc um tùm. Bãi hoang vô hình trung trở thành nơi trú ngụ lý tưởng của lũ chuột. Chỉ một thời gian ngắn, chúng sinh sôi nảy nở thành đàn. Bầy chuột phá phách, gặm nhấm bất cứ thứ gì chúng gặp ngoài đường, trong vườn, thậm chí chúng còn ngang nhiên giữa thanh thiên bạch nhật tranh ăn với gà, vịt... Khi màn đêm buông xuống tựa hồ như thế giới riêng của chúng vậy. Lũ chuột thỏa sức tung hoành, đuổi nhau rầm rầm ngoài đường, trước sân nhà, trên mái tôn, cắn nhau chí chóe như thách thức con người.
Không thể để loài gặm nhấm này mặc nhiên hoành hành, bà con dân phố nghĩ ra nhiều cách để diệt chuột như: Đánh bả, đặt bẫy, mua mèo và cả chó về nuôi những mong những chú khuyển, chú mèo sẽ giúp chủ trị đám chuột đang “tác oai tác quái”. Lũ chó, mèo lớn lên, to đẫy đà, đêm đến hễ có động cũng sủa gâu gâu, cũng kêu meo meo... Thế nhưng, lũ chuột đâu có sợ, mà có vẻ còn táo tợn hơn. Có hôm giữa ban ngày, chúng xuất hiện ngay trước mũi chó và mèo, nhưng hai con vật nuôi này không hề quan tâm hay có phản ứng hành động xua đuổi mà trái lại có vẻ muốn sống... thân thiện với lũ chuột.
 |
| Đám cưới chuột (tranh dân gian). |
Ông bạn hàng xóm cạnh nhà tôi hài hước: Cứ tưởng chó với mèo bắt chuột, nào ngờ hai con mèo nhà tôi nằm phơi nắng sau nhà, chuột mon men đến, con mèo ngẩng đầu lên nhìn rồi lại co người nằm ngủ tiếp! Có hôm tôi gặp con chuột đi trước, mèo theo sau, chúng như đôi bạn thân tình dạo chơi trong vườn vậy. Thế thì mong gì mèo bắt chuột cơ chứ!
Còn chàng trai vui tính có tên là Chiến Thắng thấy tôi đi qua, vừa cười vừa khoe: Bác ơi! Cháu vừa gặp cảnh tượng không thể tin nổi. Trưa nay, cháu bưng đĩa cơm ra cạnh chậu cây cảnh bên mảnh vườn nhỏ cho con chó và con mèo cùng ăn; vào trong nhà nhìn ra cháu không tin vào mắt mình: Quanh đĩa cơm, chó đứng một bên, mèo đứng một bên, còn con chuột đứng giữa ăn chung với nhau một cách ngon lành, thân thiện. Cháu rất tiếc là không kịp chụp một kiểu ảnh bộ ba bạn bè chó - mèo - chuột.
Chuyện Chiến Thắng kể thật như bịa! Trên thực tế không ít người ở nơi khác cũng nuôi mèo để bắt chuột nhưng họ đều có chung nhận xét khá dí dỏm rằng ngày nay mèo và chuột không còn coi nhau là kẻ thù nữa mà chúng chung sống hòa thuận như bạn bè thân tình.
Ngày nay, phố xá sạch, đẹp, văn minh, phong quang nên lũ chuột giảm hẳn, chúng sống chui lủi trong hang, ống cống... Còn những con mèo chỉ còn ít nhà nuôi, chúng không phải làm nhiệm vụ đuổi bắt chuột nữa mà... làm cảnh!
