Sau khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành Điện tự động hóa, anh Biên làm việc tại Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam. Hành trang anh mang theo ngoài tấm bằng kỹ sư còn là niềm say mê, khát khao được cống hiến. Hằng ngày, anh Biên thường xuyên tới các bộ phận trực tiếp sản xuất để tìm hiểu, trao đổi thực tế công việc chuyên môn, từ đó phát hiện ra điểm còn bất cập, chưa hợp lý để tìm cách khắc phục. Điển hình là việc anh phát hiện tua bin khí số 1252 tại gian bơm xưởng tuyển có đặc thù hoạt động liên tục nên dễ dẫn tới sự cố do nhiệt lượng cao, ảnh hưởng hoạt động sản xuất. Sau nhiều tháng nghiên cứu, thử nghiệm, anh Biên đã áp dụng thành công sáng kiến “Thiết kế, lắp đặt hệ thống bảo vệ nhiệt động cơ tua bin khí 1252 công suất 400kW, tốc độ 3000 v/p”. Sáng kiến này có chức năng giám sát nhiệt động cơ, khi nền nhiệt cao, có nguy cơ hư hỏng thì hệ thống tự động ngắt điện. Giá trị làm lợi của sáng kiến trên nếu động cơ hỏng, việc thay thế cần tới 400 triệu đồng.
Đặc thù dây chuyền sản xuất sử dụng nhiều thiết bị, mức tiêu hao điện năng cao, anh Biên đã trăn trở và kiên trì nghiên cứu để cho ra mắt sáng kiến “Nghiên cứu, thiết kế nâng cao hiệu quả hệ thống lọc, giảm chi phí điện năng toàn hệ thống” vào năm 2019. Trong đó có việc thiết kế, thi công và lắp đặt mới một số thiết bị chuyên dụng như van chuyển đổi, bơm lưu lượng, tủ biến tần, tủ điều khiển... tại các nhà máy tuyển quặng, giúp tiết kiệm nguồn điện năng với giá trị khoảng 1,2 tỷ đồng/năm.
Ngoài ra, anh Nguyễn Văn Biên còn nghiên cứu, sáng tạo các giải pháp về sản xuất an toàn, giải phóng sức lao động, trong đó có sáng kiến “Nghiên cứu lắp đặt camera IP thay thế công nhân vận hành tại bể đối áp”. Trước đó, đơn vị thường phải bố trí 2 công nhân vận hành để theo dõi, quan sát mức nước tại bể đối áp, nay nhờ việc lắp đặt hệ thống báo mức nước, camera, tủ điện, đường dây tải điện... mà 2 nhân công đã được bố trí cho các bộ phận khác. Về giải pháp “Xây dựng phần mềm cân điện tử quản lý nhập - xuất quặng” và“viết hóa đơn điện tử tự động theo chuyến tại các cầu cân” do anh Biên sáng kiến đã giúp việc quản lý nhập - xuất quặng được chính xác, nhanh chóng, giảm thiểu các thao tác của nhân công.
Ngoài tinh thần sáng tạo, anh Nguyễn Văn Biên còn quan tâm, chia sẻ kinh nghiệm cho các đồng nghiệp, nhất là những công nhân, lao động trẻ tuổi, đam mê nghiên cứu, sáng tạo. Mới đây, anh Nguyễn Văn Biên là người sáng lập Câu lạc bộ “Sáng tạo trẻ Chi nhánh tuyển Tằng Loỏng” để tổ chức các hoạt động chia sẻ, hỗ trợ 85 đoàn viên học tập, nâng cao tay nghề, kỹ năng chuyên môn, đồng thời trao đổi, giúp người lao động hiện thực hóa ý tưởng thành các sáng kiến, giải pháp và được áp dụng hiệu quả trong thực tế sản xuất.
