Bảo đảm quyền lợi cho lao động Việt Nam làm việc tại Nhật Bản

Bên cạnh những kết quả đạt được, chương trình phái cử thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản bắt đầu từ năm 1993 đến nay đã bộc lộ một số hạn chế. Do đó, phía Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ việc Nhật Bản triển khai việc xem xét sửa đổi quy định liên quan đến chương trình này, góp phần cải thiện điều kiện làm việc và thu nhập, bảo đảm quyền lợi cho thực tập sinh Việt Nam khi làm việc tại Nhật Bản.

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Ngày 20/7, tại Hà Nội, Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản phối hợp Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức Hội thảo về Chương trình thực tập kỹ năng dành cho các doanh nghiệp phái cử Việt Nam.

Lao động Việt chiếm 50% tổng số thực tập sinh nước ngoài tại Nhật Bản

Phát biểu tại sự kiện, ông Phạm Viết Hương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB), Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, kể từ khi Nhật Bản bắt đầu tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam đến nay, trong hơn 30 năm qua, đã có hơn 400 nghìn thanh niên Việt Nam tới Nhật Bản để thực tập kỹ năng.

Ông Phạm Viết Hương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB), Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Ông Phạm Viết Hương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB), Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Từ năm 2013, số lượng thực tập sinh Việt Nam nhập cảnh vào Nhật Bản tăng mạnh, từ 10.200 thực tập sinh năm 2013 lên 82.700 năm 2019 (trước dịch Covid-19), tăng hơn 8 lần. Riêng năm 2022, có gần 68 nghìn thực tập sinh, và 6 tháng đầu năm 2023 có hơn 40.400 thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản.

Hiện nay, trong 15 nước phái cử thực tập sinh sang Nhật Bản, Việt Nam là nước đứng đầu cả về số lượng thực tập sinh nhập cảnh hàng năm và số lượng thực tập sinh đang thực tập tại Nhật Bản. Hiện có hơn 200 nghìn thực tập sinh Việt Nam đang thực tập tại Nhật Bản, chiếm khoảng 50% tổng số thực tập sinh nước ngoài tại Nhật Bản.

Những năm gần đây, số lao động Việt Nam sang làm việc tại Nhật Bản chiếm trên 50% số lao động đi làm việc ở nước ngoài hàng năm. Theo ông Phạm Viết Hương, đây là kết quả rất tích cực, thể hiện chương trình phái cử và tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản đã có sự phát triển vượt bậc trong thời gian gần đây.

Hiện có hơn 200 nghìn thực tập sinh Việt Nam đang thực tập tại Nhật Bản, chiếm 50% tổng số thực tập sinh nước ngoài tại nước này. Số lao động Việt Nam sang làm việc tại Nhật Bản cũng chiếm trên 50% số lao động đi làm việc ở nước ngoài hàng năm.

Trong đó, thực tập sinh Việt Nam nhận được sự quan tâm và đánh giá cao của phía Nhật Bản về tính cần cù, ham học hỏi, tình cảm yêu quý đất nước và con người, văn hóa Nhật Bản, sự khéo léo, thông minh…

Đại diện Cục Quản lý lao động ngoài nước cũng đánh giá cao nỗ lực của các doanh nghiệp phái cử Việt Nam trong việc tích cực và chủ động xây dựng quy trình tuyển chọn ứng viên, nâng cấp cơ sở đào tạo, đổi mới giáo trình, nâng cao chất lượng đào tạo cho ứng viên để đáp ứng yêu cầu của các xí nghiệp tiếp nhận.

Bên cạnh hầu hết các doanh nghiệp phái cử đầu tư bài bản, tuân thủ luật pháp Việt Nam và Nhật Bản, chú trọng nâng cao chất lượng và tổ chức quản lý, hỗ trợ thực tập sinh có hiệu quả thì có một số doanh nghiệp hoạt động yếu kém, vi phạm pháp luật hai nước.

Ông Phạm Viết Hương nêu rõ, cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam luôn đánh giá cao hiệu quả của chương trình này mang lại và kiên quyết có biện pháp xử lý đối với các doanh nghiệp phái cử vi phạm.

Tuy nhiên, Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước cũng nêu thực trạng bên cạnh những kết quả đạt được, chế độ thực tập kỹ năng bắt đầu từ năm 1993 đến nay cũng bộc lộ một số hạn chế, như thực tập sinh chỉ nhận mức lương cơ bản tối thiểu và không có tiền thưởng, các khoản phụ cấp như lao động Nhật Bản, nhiều trường hợp điều kiện lao động không được bảo đảm, thu nhập chưa cao, thực tập sinh không được chuyển nơi làm việc dù công việc không phù hợp, chủ sử dụng lao động đối xử không tốt…

Vì vậy, hiện nay các cơ quan liên quan của Nhật Bản đang xem xét sửa đổi Chương trình thực tập kỹ năng. Phía Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ việc phía Nhật Bản triển khai việc xem xét sửa đổi quy định liên quan đến chương trình tiếp nhận thực tập sinh, lao động nước ngoài đến Nhật Bản.

Phó Cục trưởng Phạm Viết Hương nhấn mạnh, là quốc gia phái cử nhiều thực tập sinh, lao động sang Nhật Bản, phía Việt Nam sẵn sàng phối hợp, tích cực đóng góp ý kiến để phía Nhật Bản tham khảo trong quá trình sửa đổi chính sách.

Bảo vệ quyền lợi của lao động Việt Nam

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Ông Phạm Viết Hương cũng nêu lên một thực tế còn tồn tại đó là cùng với việc số lượng thực tập sinh Việt Nam tại Nhật Bản tăng mạnh, tình trạng thực tập sinh bỏ trốn khỏi nơi thực tập, cư trú, làm việc bất hợp pháp, vi phạm pháp luật Nhật Bản mặc dù có xu hướng giảm nhưng vẫn chưa được cải thiện rõ rệt.

Theo Phó Cục trưởng Phạm Viết Hương, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do một số doanh nghiệp phái cử chưa thực hiện tốt việc tuyển chọn, phái cử và quản lý thực tập sinh, trong khi một số nghiệp đoàn Nhật Bản không thực hiện đúng quy định pháp luật hai nước, tạo ra gánh nặng chi phí cho thực tập sinh.

Bên cạnh đó, một số xí nghiệp tiếp nhận thực tập sinh có điều kiện, môi trường làm việc chưa tốt như công việc nặng nhọc nhưng thu nhập không cao, bố trí thực tập không đúng với ngành nghề, địa điểm đã đăng ký…

Một số thực tập sinh phải trả chi phí cao hơn nhiều so với quy định, hoặc bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, nên một số thực tập sinh Việt Nam bị mất việc làm, không có thu nhập để trang trải chi phí sinh hoạt, trả tiền thuê nhà…

Ngoài ra, việc đồng Yên Nhật thời gian qua bị mất giá đáng kể cũng khiến cho thu nhập thực tế của thực tập sinh tại Nhật Bản giảm nhiều, trong khi thực tập sinh cư trú bất hợp pháp khi làm việc tại các xí nghiệp sử dụng lao động bất hợp pháp sẽ không phải đóng các khoản thuế cư trú, thuế thu nhập và các khoản bảo hiểm nên thu nhập cao hơn so với thực tập sinh làm việc theo hợp đồng.

Theo đại diện của Công ty phái cử TFVN Group, tình trạng thực tập sinh bỏ trốn cũng có một phần nguyên nhân là do vẫn có các doanh nghiệp Nhật Bản tiếp nhận và đãi ngộ tốt nên thực tập sinh mới ở lại bất hợp pháp sau 3 năm kết thúc hợp đồng.

Do đó, doanh nghiệp này cho rằng, phía Nhật Bản cần có các chế tài mạnh hơn để xử lý vấn đề này, vì nếu để thực tập sinh bỏ trốn, doanh nghiệp phái cử Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến nghiệp đoàn lao động Nhật Bản dừng hợp tác.

Ông Ando Kentaro, đại diện Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Ông Ando Kentaro, đại diện Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Chia sẻ rõ hơn về vấn đề này, ông Ando Kentaro, đại diện Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản cho biết, cơ quan quản lý Nhật Bản đã có các cơ chế quản lý doanh nghiệp tiếp nhận bất hợp pháp các thực tập sinh bỏ trốn.

Theo quy định, khi tiếp nhận lao động nước ngoài, doanh nghiệp phải thông báo với cơ quan chức năng để đối chiếu các thông tin về người đó. Đối với người nước ngoài khi làm việc tại Nhật Bản đều có thẻ cư trú. Các doanh nghiệp tiếp nhận người nước ngoài cũng phải quản lý nghiêm ngặt nhân sự của mình thông qua thông tin trên thẻ này.

Ông Ando Kentaro cũng thông tin, đối với doanh nghiệp tiếp nhận thực tập sinh bỏ trốn sẽ bị xử lý hình sự và có thể bị phạt tù 1 năm, và đây là chế tài hết sức nghiêm khắc với các doanh nghiệp này.

Cho rằng các nghiệp đoàn quản lý lao động phía Nhật Bản hiện nay chưa làm tốt việc ngăn ngừa, bảo vệ quyền lợi của thực tập sinh trong trường hợp người lao động bị xâm hại và điều kiện lao động không tốt, ông Kaneko Ryutaro, đại diện Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản nêu rõ, quá trình xem xét sửa đổi Chương trình thực tập kỹ năng cũng đang tập trung khắc phục vấn đề này.

Ông Kaneko Ryutaro, đại diện Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Ông Kaneko Ryutaro, đại diện Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Theo đó, cần các chính sách khuyến khích, hỗ trợ cả cho doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp tiếp nhận lao động theo hướng bổ sung thêm đối tượng được điều chỉnh, cũng như xây dựng các kỹ năng ngành nghề, nâng cao tính minh bạch và khả năng dự báo của các đoàn thể, hiệp hội sử dụng lao động và cơ quan hữu quan.

Ông Kaneko Ryutaro cho biết, phía Nhật Bản cũng sẽ xem xét sửa đổi, quy định chặt chẽ hơn các nghiệp đoàn theo hướng bảo đảm độc lập và trung lập, tách khỏi các doanh nghiệp, đồng thời quy định khắt khe hơn về các điều kiện hỗ trợ thực tập sinh.

Ngoài ra, Cơ quan Quản lý thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản (OTIT) cũng đang thực hiện các hoạt động hỗ trợ thực tập sinh và sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế để phát huy hơn nữa chức năng này.

Đồng thời, để tối ưu hóa các hoạt động của doanh nghiệp phái cử, phía Nhật Bản cũng sẽ xem xét có văn bản hợp tác song phương với các nước có thực tập sinh về cơ chế phối hợp thực hiện có hiệu quả.

Theo Báo Nhân Dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Mái ấm cho đoàn viên, lao động

Mái ấm cho đoàn viên, lao động

Từ nguồn Quỹ “Xã hội công đoàn Lào Cai”, đã có hàng nghìn đoàn viên công đoàn, người lao động của tỉnh được thăm, động viên, tặng quà và hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà “Mái ấm công đoàn”, giúp đoàn viên an tâm, có thêm động lực vượt qua khó khăn trong cuộc sống, vươn lên trong công tác.

Quan tâm giải quyết việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số

Mường Khương: Quan tâm giải quyết việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số

Mường Khương là huyện vùng cao biên giới, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 88%, nguồn lao động dồi dào, đang trong giai đoạn cơ cấu dân số vàng với hơn 42.000 người trong độ tuổi lao động (chiếm 63% dân số). Tuy nhiên, mặt bằng dân trí không đồng đều, việc làm của người dân thường bấp bênh, không ổn định. Vì vậy những năm qua, huyện Mường Khương luôn quan tâm đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho người dân.

Tăng cường đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động

Tăng cường đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động

Hiện nay, công tác đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả nhất định. Nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động về cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo ATVSLĐ dần được nâng lên. Tuy nhiên, tình hình tai nạn lao động đang có những diễn biến phức tạp, cần có những giải pháp thiết thực hơn để giải quyết tình trạng này.

Khi phụ nữ làm nghề nam giới

Khi phụ nữ làm nghề nam giới

Vệ sĩ, lái xe, phụ xây… những công việc tưởng chừng chỉ dành cho đàn ông nhưng vì “cơm áo gạo tiền”, những phụ nữ “chân yếu tay mềm” cũng phải mưu sinh bằng những nghề vất vả này.

Liên đoàn Lao động huyện Mường Khương: Hướng về đoàn viên, người lao động

Liên đoàn Lao động huyện Mường Khương: Hướng về đoàn viên, người lao động

Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Mường Khương đang quản lý 2.318 đoàn viên, sinh hoạt tại 89 công đoàn cơ sở. Tập trung đổi mới hoạt động công đoàn, nhất là tăng cường hướng về cơ sở, LĐLĐ huyện Mường Khương đã thực hiện tốt chức năng đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng, chăm lo đời sống, việc làm cho đoàn viên, người lao động và các hoạt động xã hội từ thiện công đoàn.

Vừa học vừa… khởi nghiệp

Vừa học vừa… khởi nghiệp

Không chỉ kết hợp giữa lý thuyết với thực hành trong đào tạo nghề, học sinh còn được khởi nghiệp, mang lại “lợi ích kép”. Đó là cách làm mới của Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố Lào Cai.

[Infographic] Nhà nước hỗ trợ người lao động thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đi làm việc ở nước ngoài

[Infographic] Nhà nước hỗ trợ người lao động thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đi làm việc ở nước ngoài

Ngày 15/8/2023, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 55/2023/TT-BTC quy định quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí sự nghiệp từ nguồn ngân sách nhà nước thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025. Thông tư quy định rõ về hỗ trợ người lao động thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đi làm việc ở nước ngoài.

51,3 triệu lao động có việc làm trong quý III của năm 2023

51,3 triệu lao động có việc làm trong quý III của năm 2023

Tình hình lao động, việc làm có xu hướng tăng nhưng thị trường lao động, việc làm tăng chậm do tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức chủ yếu do đơn hàng sản xuất của các doanh nghiệp thấp; đời sống của hộ dân cư được cải thiện. Công tác an sinh xã hội tiếp tục được các cấp từ trung ương đến địa phương quan tâm thực hiện.

Quy định về nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường

Quy định về nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường

Căn cứ Công văn số 4077/LĐTBHXH-BHXH ngày 27/9/2023 của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội hướng dẫn về nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Lào Cai hướng dẫn các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất - kinh doanh trên địa bàn tỉnh thực hiện như sau:

fb yt zl tw