Kiến thức về chăm sóc trẻ với nhiều bà mẹ người dân tộc thiểu số còn hạn chế

Trẻ sơ sinh cần được chăm sóc kỹ lưỡng, đặc biệt là việc giữ ấm, được cho bú đúng cách và phát hiện các dấu hiệu bệnh tật. Không phải ai cũng có kinh nghiệm chăm sóc một đứa trẻ mới chào đời, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS, nơi các bà mẹ còn thiếu kiến thức về y tế.

Chăm sóc trẻ sơ sinh tốt sẽ giúp trẻ có khởi đầu khỏe mạnh, làm nền tảng cho sự phát triển thể chất và tinh thần, giảm bệnh tật và tử vong trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, hiện nay còn nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số (DTTS) gặp khó khăn trong việc chăm sóc trẻ do điều kiện sống không đảm bảo hoặc do hạn chế về kiến thức y tế.

Ngày chào đời, con đã đem lại niềm hạnh phúc vô bờ cho bố mẹ. Thế nhưng, cùng với đó là vô vàn nỗi lo, nhất là với những ai lần đầu làm cha mẹ. Không phải ai cũng có kinh nghiệm chăm sóc một đứa trẻ mới chào đời, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS, nơi các bà mẹ còn thiếu kiến thức về y tế.

Sinh con được 4 ngày, chị Vàng Thị Khuyên, người dân tộc Mông ở Sa Pa (Lào Cai) được ra viện trở về nhà. Niềm vui được làm mẹ khiến chị hân hoan, hạnh phúc. Mặc dù lúc ở bệnh viện chị đã được các y bác sĩ dặn dò về cách chăm sóc cho mình và cho con, nhưng lúc về nhà chị Khuyên vẫn cảm thấy bản thân rất lóng ngóng, nhất là cách cho con bú.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Hà Cẩm Thương (Bệnh viện Phụ sản Hà Nội) tư vấn cho bà mẹ sau sinh.
Bác sĩ chuyên khoa 2 Hà Cẩm Thương (Bệnh viện Phụ sản Hà Nội) tư vấn cho bà mẹ sau sinh.

Do mới sinh, người còn mệt và đau nên mỗi lần cho con bú là chị Khuyên đều nằm. Sau một thời gian, chị bắt đầu thấy bé quấy khóc và cáu gắt. Mệt mỏi vì con quấy khóc không rõ nguyên do, chị Khuyên liền nhờ người nhà ra trạm xá hỏi. Các y bác sĩ khuyên người nhà nên đưa bé đến khám. Khi được khám, bác sĩ cho biết bé bị viêm tai giữa. Nguyên nhân do bé bú sữa ở tư thế nằm, lại hay bị sặc sữa lên mũi, trào sang tai gây viêm.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Hà Cẩm Thương (Khoa khám sản tự nguyện Bệnh viện Phụ sản Hà Nội) cho biết, trẻ sơ sinh còn quá non nớt, vì vậy, cha mẹ cần cẩn thận và chu đáo thêm một chút trong việc chăm sóc con giai đoạn 7 ngày đầu tiên, đây chính là một trong những thay đổi đầu đời quan trọng của trẻ. Để bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của trẻ thì việc chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách là vô cùng quan trọng.

Theo bác sĩ Cẩm Thương, mẹ nên tăng cường cho con bú và bú càng sớm càng tốt để bé có thể tiếp nhận được lượng sữa non bổ dưỡng. Hầu hết trẻ sơ sinh cần được cho bú 2 - 4 tiếng/lần và khoảng 8 - 12 lần/ngày. Mẹ cũng lưu ý tư thế bú và cách bú đúng, để giúp bé hấp thụ được lượng dinh dưỡng cần thiết. Cần chọn tư thế bú sao cho cả mẹ và bé đều thoải mái. Nguyên tắc đơn giản nhất khi cho con bú mà các mẹ cần nhớ là giữ đầu và lưng của bé thẳng hàng, mặt của bé hướng thuận vào bầu vú; như thế sẽ tạo ra tư thế bú đúng và con sẽ bú dễ dàng, thoải mái nhất, có thể cho trẻ bú ở tư thế ngồi hoặc tư thế nằm.

Người mẹ cần cho con ngủ đủ giấc, bởi giấc ngủ đối với trẻ sơ sinh rất quan trọng. Thông thường, trẻ mới sinh cho đến một tháng tuổi gần như ngủ suốt ngày đêm và chỉ thức dậy để bú. Vì chưa phân biệt được ngày đêm nên bé có thể ngủ suốt vào ban ngày và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm. Không cần phải đánh thức trẻ sơ sinh dậy để cho bú nhưng cũng không nên để bé ngủ quá 3 giờ mà không cho bú

Bác sĩ Cẩm Thương cũng đặc biệt lưu ý các bà mẹ ở vùng DTTS không để quạt thổi trực tiếp vào trẻ hoặc tắm cho trẻ trước 24 giờ đầu sau sinh. Không dùng nước lạnh để tắm hoặc lau rửa cho trẻ. Không sưởi bằng than, không nằm gần bếp vì sẽ có hại cho sức khỏe của mẹ và con. Không cho trẻ ra ngoài trời nếu thời tiết lạnh dưới 20 độ C. Đặc biệt là không cho trẻ sơ sinh lên nương rẫy. Việc đưa trẻ lên nương rẫy theo mẹ rất nguy hiểm bởi lúc này thể trạng trẻ còn yếu, rất dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài.

Cùng với việc chăm sóc trẻ, thì việc nhận biết dấu hiệu trẻ bị bệnh vô cùng quan trọng. Nếu trẻ sốt, tiêu chảy, nôn, thở khó, một số bộ phận nổi đỏ, chảy máu hoặc chảy nước, phát ban, lười bú, ho,… mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để khám ngay.

Trẻ thở khò khè, phải dùng nhiều sức để thở là một trong những biểu hiện cho thấy trẻ đang có vấn đề về sức khỏe. Trường hợp này nên cho trẻ tới gặp bác sĩ càng sớm càng tốt vì có thể dẫn tới tình trạng bị thiếu oxy, dễ xảy ra những biến chứng nguy hiểm khác. Phát ban cũng là điều thường hay gặp ở trẻ nhỏ nhưng nếu phát ban trên một khu vực rộng của cơ thể, đặc biệt là ở mặt hoặc nếu đi kèm với sốt, chảy máu hay sưng tấy thì cũng cần sự can thiệp sớm của các bác sĩ.

Đặc biệt, trẻ sơ sinh thường bị nhiễm trùng rốn. Nếu thấy một trong các dấu hiệu như chảy máu rốn; sưng đỏ vùng xung quanh rốn; rốn có mùi hôi, chảy nước vàng, có mủ; chân rốn, cuống rốn phình to hoặc có u, cục nổi; quá 10 ngày mà rốn chưa rụng,… thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế.

"Nhìn chung, người mẹ cần có cả kỹ năng và sự nhạy cảm để nhận biết các dấu hiệu bất thường ở con. Bất cứ dấu hiệu nào khiến mẹ không an tâm thì cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay", bác sĩ Cẩm Thương nhấn mạnh.

Trong những năm qua, các cấp hội phụ nữ rất quan tâm đến vấn đề chăm sóc bà mẹ, trẻ em, đặc biệt là sau sinh. Năm 2023, Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã xây dựng tài liệu "Hướng dẫn, tuyên truyền vận động phụ nữ DTTS sinh đẻ an toàn và chăm sóc trẻ em" và các tờ rơi truyền thông, hướng dẫn phụ nữ trước, trong sinh và chăm sóc trẻ sau sinh phát đến hội viên, phụ nữ tại nhiều địa phương của các tỉnh miền núi.

Năm 2023, Hội tổ chức 3 lớp tập huấn với sự tham gia của 150 cán bộ Hội LHPN các cấp, cán bộ y tế ở 10 tỉnh trong cả nước có tỷ lệ sinh con tại nhà cao. Năm 2024, Trung ương Hội LHPN Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế tổ chức chuỗi sự kiện truyền thông mẫu vận động phụ nữ sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em với sự tham gia của hơn khoảng 2.000 hội viên, phụ nữ tại tại 8 tỉnh có tỷ lệ sinh con tại nhà cao là Quảng Nam và Quảng Ngãi, Hà Giang, Nghệ An, Gia Lai, Kon Tum, Sơn La, Lai Châu.

phunuvietnam.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Cô giáo vùng cao nhiệt huyết với nghề

Cô giáo vùng cao nhiệt huyết với nghề

Giữa những khó khăn của vùng cao Si Ma Cai, cô giáo Lê Thị Kim Nhung - Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT Si Ma Cai là điển hình của sự nỗ lực và không ngừng học hỏi. Xuất phát là giáo viên giảng dạy môn Giáo dục công dân cấp THCS, cô đã vượt qua khó khăn, tình nguyện đảm nhận nhiệm vụ giảng dạy ở cấp THPT khi trường thiếu giáo viên.

Bước tiến chuyển đổi số trong trường học ở Dế Xu Phình

Bước tiến chuyển đổi số trong trường học ở Dế Xu Phình

Trong những năm học vừa qua, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Dế Xu Phình, xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai đã nỗ lực triển khai các giải pháp chuyển đổi số hiệu quả, tạo môi trường học tập sáng tạo, hiện đại, giúp học sinh tiếp cận tri thức hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực của đội ngũ giáo viên, mở ra nhiều cơ hội mới cho học sinh.

Mô hình “Trường học hạnh phúc”: Gieo mầm yêu thương, gặt tri thức

Mô hình “Trường học hạnh phúc”: Gieo mầm yêu thương, gặt tri thức

Mô hình “Trường học hạnh phúc” đang được ngành giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) tỉnh triển khai mạnh mẽ, trở thành hành trình kiến tạo môi trường giáo dục an toàn, yêu thương và tôn trọng. Từ điểm trường vùng cao còn nhiều khó khăn đến trường nội trú khang trang, hạnh phúc đang hiện hữu trong từng ánh mắt, nụ cười của cả thầy và trò, mang lại hiệu quả tích cực và bền vững cho sự nghiệp “trồng người” nơi vùng cao xa xôi.

Sốt xuất huyết: Đừng chủ quan khi đã hạ sốt

Sốt xuất huyết: Đừng chủ quan khi đã hạ sốt

Chỉ sau vài ngày sốt cao, nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết đã rơi vào tình trạng nguy kịch, phải nhập viện trong tình trạng suy đa tạng, đe dọa tính mạng. Những ca bệnh được ghi nhận tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương là lời cảnh báo rõ ràng rằng sốt xuất huyết Dengue không hề đơn giản như nhiều người vẫn nghĩ.

Phường Nghĩa Lộ: Lan tỏa các phong trào thi đua chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai

Phường Nghĩa Lộ: Lan tỏa các phong trào thi đua chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai

Những ngày này, khắp các tuyến phố phường Nghĩa Lộ tràn ngập không khí thi đua sôi nổi. Nhà cửa khang trang, phố phường rực rỡ cờ hoa, vườn cây xanh mướt được chăm chút, công sở gọn gàng, sạch đẹp… Tất cả cùng hòa chung nhịp phấn khởi của cán bộ, đảng viên và Nhân dân hướng về Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030.

Bộ GD-ĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung các môn học Lịch sử và Địa lý

Bộ GD-ĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung các môn học Lịch sử và Địa lý

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức nghiên cứu phát triển chương trình, sửa đổi, bổ sung Chương trình giáo dục của các môn học theo trình tự quy định hiện hành đối với các môn học: Lịch sử và Địa lý cấp tiểu học và THCS; Địa lý lớp 12; Lịch sử lớp 10 và Giáo dục công dân lớp 10 (Giáo dục kinh tế và pháp luật).

Thời tiết ngày 17/9: Áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão

Thời tiết ngày 17/9: Áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hồi 1 giờ ngày 17/9, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở khoảng 16 độ Vĩ Bắc; 122,3 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Đông đảo Lu-Dông (Philippines). Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 7 (50–61km/giờ), giật cấp 9. Áp thấp nhiệt đới di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, tốc độ khoảng 15km/giờ.

Kỷ cương từ việc nhỏ: Đồng phục, giờ giấc, ngôn ngữ ứng xử trong trường học

Kỷ cương từ việc nhỏ: Đồng phục, giờ giấc, ngôn ngữ ứng xử trong trường học

Kỷ cương giáo dục không chỉ nằm trong những văn bản, chương trình hay sách giáo khoa, mà bắt đầu từ những điều tưởng như rất nhỏ trong đời sống học đường. Một bộ đồng phục gọn gàng, một giờ học đúng hẹn, một lời chào lễ phép - tất cả hợp thành nền nếp và môi trường giáo dục lành mạnh.

fb yt zl tw