Gắn di tích, di sản với du lịch để phát triển bền vững

Vào dịp gần Tết, tại Khu tập thể cũ số 6 Tông Đản (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), không gian Tết Việt xưa được tái hiện để du khách trải nghiệm văn hoá trà Việt, thưởng thức nghệ thuật Xẩm và tìm hiểu về áo dài ngũ thân.

Đây là ngôi nhà được xây dựng từ thập niên 80 của thế kỷ 20, nơi đã lưu giữ những dấu mốc của một gia đình người Hà Nội.

Tại đây, khi trải nghiệm các màn trình diễn các loại hình văn hóa đặc sắc, bạn Hà Thị Thu, sinh viên năm cuối trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) khá bất ngờ vì không gian khu tập thể cũ ngay gần phố cổ Hà Nội. Không gian khu tập thể ngay sát Thành uỷ Hà Nội, thuộc khu phố cổ, nếu trở thành điểm du lịch sẽ ấn tượng và thu hút nhiều bạn trẻ.

Không gian Tết Việt thời bao cấp thu hút sự tìm hiểu của các bạn trẻ.
Không gian Tết Việt thời bao cấp thu hút sự tìm hiểu của các bạn trẻ.

Ông Ken Wood, Giám đốc dự án “Du lịch Thụy Sỹ vì sự phát triển bền vững tại Việt Nam” (ST4SD) cho biết, khá ấn tượng với không gian Tết Việt tại khu tập thể cũ thời bao cấp. Đây là không gian mới có thể khai thác thành điểm du lịch với di sản văn hóa.

"Tôi đã ở Việt Nam khoảng 2 năm, nhưng vẫn luôn bị thu hút bởi những điều mới mẻ, như các nét văn hóa hoặc các loại hình nghệ thuật, di sản phi vật thể. Việt Nam có nhiều điều để giới thiệu tới du khách", ông Ken Wood chia sẻ.

Bà Dương Thị Thanh Tâm, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch quận Hoàn Kiếm cho biết: “Những người làm du lịch, luôn mong muốn được chia sẻ những di sản quý báu này đến với du khách. Quận Hoàn Kiếm đã, đang, sẽ tiếp tục và mãi mãi bảo tồn các di sản văn hóa, để thế hệ trẻ hiểu và yêu mến di sản, từ đó bảo vệ và lan tỏa tình yêu ra toàn thế giới”.

Lối vào không gian trong Khu tập thể cũ ở số 6 Tông Đản (Hoàn Kiếm).
Lối vào không gian trong Khu tập thể cũ ở số 6 Tông Đản (Hoàn Kiếm).

Gợi mở không gian căn nhà trong Khu tập thể cũ ở số 6 Tông Đản cũng có thể trở thành một điểm du lịch di sản tại Hà Nội, TS. Lê Thị Minh Lý, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia, nguyên Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa nhận định, chủ nhân đã giữ lại khá nguyên vẹn hiện trạng ngôi nhà và những ký ức về thời bao cấp, một phần lịch sử hiện đại. Thông qua các đồ vật hay bức ảnh trưng bày trong nhà, du khách chắc chắn sẽ có cơ hội tìm hiểu, cảm nhận về một góc cạnh khác của Hà Nội trong giai đoạn lịch sử trước.

TS. Lê Thị Minh Lý cho hay: “Ngôi nhà này có thể trở thành không gian trực quan giáo dục di sản cho học sinh, sinh viên hoặc là một “chốn” của những người lớn tuổi. Họ sẽ mang đồ vật xưa cũ tới và chia sẻ những kỷ niệm, câu chuyện cá nhân. Tôi đã nhìn thấy mô hình này được khai thác ở Thuỵ Điển và trở thành bảo tàng ký ức của cộng đồng”.

Tuy nhiên, khi gắn giữa di sản và du lịch, ông Ken Wood cho rằng, du lịch Việt Nam đang phát triển nhanh, gây ra áp lực không nhỏ cho các loại hình di tích, di sản: "Trong mối liên kết giữa du lịch và di sản, Việt Nam cần phải cân bằng bảo tồn và phát triển, giữ đúng bản chất và giá trị của các di sản, không nên thay đổi nhiều. Tuy nhiên, đây là việc không dễ dàng khi lượng khách tăng nhanh với số lượng lớn".

Trải nghiệm không gian nghệ thuật truyền thống.
Trải nghiệm không gian nghệ thuật truyền thống.

TS Lê Thị Minh Lý cho rằng, phát triển du lịch và bảo tồn di sản có mối liên hệ chặt chẽ, đòi hỏi cách tiếp cận bền vững của các bên liên quan. "Sản phẩm du lịch cần chất liệu từ di sản, ngược lại các di sản cũng cần ngành du lịch để được giới thiệu đến du khách. Tuy nhiên, mỗi loại hình di tích hay di sản văn hóa phi vật thể lại cần cách tiếp cận khác nhau cho phù hợp với hoạt động du lịch. Ví dụ việc tổ chức tour trải nghiệm các loại hình nghệ thuật trình diễn như ca trù, xẩm, quan họ... khá đơn giản, nhưng tại các lễ hội hay tri thức dân gian, khách quốc tế khó tiếp cận hơn. Điều quan trọng là gìn giữ nguyên vẹn những giá trị tại di tích, sau đó bổ sung thêm trải nghiệm cho khách du lịch. Khi hai bên tìm được tiếng nói chung, sự phát triển du lịch và di sản, di tích mới bền vững".

Theo các chuyên gia, dựa trên giá trị di tích, di sản tại Hà Nội cũng như tại Việt Nam, các công ty du lịch có thể xây dựng nhiều sản phẩm khác nhau như du lịch học đường, giáo dục di sản cho học sinh sinh viên; du lịch trải nghiệm cuộc sống bản địa dành cho khách quốc tế... Để các di tích và di sản có một "đời sống" mới và bền vững, có thể áp dụng các công nghệ hiện đại để mô phỏng, tái hiện lịch sử hoặc kêu gọi đóng góp để hình thành bảo tàng ký ức cộng đồng. Ngoài ra, các di tích có thể là không gian giao lưu, trình diễn văn hóa của các nghệ sĩ chuyên nghiệp và không chuyên, hướng tới nuôi dưỡng tình yêu di sản và nghệ thuật truyền thống cho giới trẻ.

Theo baotintuc.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

“Giữ lửa” văn hóa Tày

“Giữ lửa” văn hóa Tày

Trong những năm gần đây, khi đô thị hóa diễn ra, bản làng của người Tày cũng bị tác động không nhỏ, nhiều nét văn hóa bị mai một, thậm chí mất dần... 

Mùa thêu thổ cẩm trên bản Hà Nhì

Mùa thêu thổ cẩm trên bản Hà Nhì

Vào mùa đông, khi việc thu hoạch lúa, ngô trên nương đã xong, phụ nữ người Hà Nhì ở các thôn, bản vùng cao khu vực huyện Bát Xát cũ bắt tay vào việc thêu thổ cẩm để chuẩn bị những bộ trang phục đẹp nhất cho dịp tết cổ truyền và lễ hội đầu năm của dân tộc.

Trang phục của người Dao Đỏ, Tả Phìn trong dòng chảy công nghiệp văn hóa

Trang phục của người Dao Đỏ, Tả Phìn trong dòng chảy công nghiệp văn hóa

Trong khuôn khổ hội thảo quốc tế “Engaging with Vietnam năm 2025”, do Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức từ ngày 12 - 16/12, Thạc sĩ Điền Thị Hoa Hồng, giảng viên Trường Đại học Mở Hà Nội, đã có nhiều chia sẻ tâm huyết xoay quanh chủ đề “Ứng dụng các yếu tố văn hóa trên trang phục người Dao Đỏ trong bối cảnh công nghiệp văn hóa tại Tả Phìn, Lào Cai”.

"Đánh thức" không gian văn hóa Tày ở Mậu A

"Đánh thức" không gian văn hóa Tày ở Mậu A

Cộng đồng người Tày ở Mậu A chiếm gần 12,8% dân số của xã. Trải qua nhiều thế hệ, đồng bào dân tộc Tày nơi đây vẫn duy trì văn hóa truyền thống giàu bản sắc. Việc xã Mậu A ra mắt Câu lạc bộ Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Tày đã khẳng định quyết tâm của chính quyền và Nhân dân trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc.

Phát động Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) tỉnh Lào Cai

Phát động Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) tỉnh Lào Cai

UBND tỉnh Lào Cai vừa ban hành kế hoạch tổ chức Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) tỉnh Lào Cai nhằm lựa chọn mẫu logo chính thức sử dụng trong các hoạt động thông tin, tuyên truyền, phục vụ nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, đối nội và đối ngoại của tỉnh.

Lào Cai đoạt 3 giải tại Cuộc thi “Cùng Đức Việt và O'Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm”

Lào Cai đoạt 3 giải tại Cuộc thi “Cùng Đức Việt và O'Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm”

Trong hai ngày (13 - 14/12), tại Thủ đô Hà Nội, vòng chung kết toàn quốc Cuộc thi Nghệ thuật “Cùng Đức Việt & O’Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm” lần thứ XI đã diễn ra sôi nổi, giàu cảm xúc, quy tụ hàng trăm tài năng nghệ thuật nhí đến từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước.

Đình - đền Quy Mông và dấu ấn Quy Hóa trong không gian văn hóa người Mường

Đình - đền Quy Mông và dấu ấn Quy Hóa trong không gian văn hóa người Mường

Tọa lạc bên tả ngạn sông Hồng, đình - đền Quy Mông (xã Quy Mông) là thiết chế tín ngưỡng tiêu biểu của cộng đồng cư dân địa phương, đồng thời là dấu tích hiếm hoi còn tồn tại gắn với địa danh Quy Hóa xưa - vùng đất có vị trí và vai trò đặc biệt trong lịch sử dân tộc. Trải qua nhiều biến động lịch sử, quần thể di tích vẫn bảo lưu các giá trị đặc sắc về lịch sử, kiến trúc và văn hóa, phản ánh rõ nét đời sống tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Mường.

Sân chơi dành cho người trẻ yêu văn học nghệ thuật

Sân chơi dành cho người trẻ yêu văn học nghệ thuật

Nhận thức vai trò của thế hệ trẻ trong việc phát triển văn học nghệ thuật, Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh tổ chức thành công lớp Bồi dưỡng Sáng tác Trẻ 2025, thu hút đông đảo các bạn trẻ mong muốn rèn luyện và khẳng định năng lực sáng tác.

Phở Lào Cai

Phở Lào Cai

Trong dòng chảy sôi động của cuộc sống, phở vẫn tồn tại tự nhiên trong nếp sinh hoạt thường nhật của người Lào Cai, nhưng ẩn chứa sau đó là bao câu chuyện về văn hóa ẩm thực sinh động và hấp dẫn.

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai không chỉ là một địa danh quan trọng về kinh tế và địa lý, mà còn nổi bật với công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và ý nghĩa giáo dục sâu sắc: Bức tranh gốm sứ tọa lạc trong khu quần thể Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bảo Thắng. Công trình đã nhanh chóng trở thành biểu tượng của sự tri ân và niềm tự hào dân tộc.

fb yt zl tw