Lễ Tủ Cải của người Dao đầu bằng ở Tam Đường: Dấu mốc trưởng thành và bản sắc văn hóa

Trong đời sống cộng đồng người Dao đầu bằng tại Tam Đường, tỉnh Lai Châu, lễ Tủ Cải là nghi lễ đánh dấu bước trưởng thành của người con trai. Người Dao nơi đây quan niệm rằng, để được cộng đồng công nhận và sau này khi mất đi có thể trở về với tổ tiên, mỗi người con trai nhất định phải trải qua nghi lễ này.

Lễ Tủ Cải thường được tổ chức vào mùa đông hoặc đầu xuân. Đây là thời điểm nông nhàn trong năm khi mùa vụ đã kết thúc. Việc tổ chức lễ được chuẩn bị kỹ lưỡng và mang ý nghĩa sâu sắc cả về tâm linh lẫn .

Khi gia đình có con đến tuổi thực hiện nghi lễ, người cha sẽ chủ động mời thầy cúng trong bản và chuẩn bị đầy đủ lễ vật như lợn, gà, rượu, gạo để tiến hành nghi thức.

Nghi lễ do các thầy cúng đảm nhiệm. Họ là những người giữ vai trò đặc biệt trong cộng đồng người Dao, rất am hiểu nghi thức truyền thống và truyền dạy văn hóa dân tộc qua từng thế hệ.

Trong buổi lễ, thầy cúng thực hiện các nghi thức mời tổ tiên, thỉnh thần linh chứng giám cho lòng thành, sự khấn nguyện của gia chủ và người con trai được chính thức đứng vào hàng ngũ những người trưởng thành trong cộng đồng.

Người Dao đầu bằng quan niệm rằng, chỉ khi đã làm Tủ Cải, người đàn ông mới thực sự đủ tư cách đảm nhận các công việc quan trọng trong dòng họ và cộng đồng như dựng vợ gả chồng, xây nhà, làm lễ ma chay và tham gia các cuộc họp của dòng tộc.

Thông qua nghi lễ, người Dao giáo dục con em về sự hiếu kính, lòng biết ơn tổ tiên, sự gắn bó với cội nguồn và đạo lý làm người. Lễ Tủ Cải cũng là dịp để cộng đồng người Dao thắt chặt các mối quan hệ trong dòng họ và làng bản.

Không gian lễ hội trở thành môi trường nuôi dưỡng tình cảm cộng đồng, gắn kết các thế hệ và củng cố mối quan hệ xã hội. Trong đó, nghệ thuật trình diễn, âm nhạc nghi lễ, tranh thờ cúng cùng các yếu tố trang phục, ẩm thực đều phản ánh bản sắc phong phú của người Dao đầu bằng.

Trước tác động của đời sống hiện đại, nhiều nghi lễ truyền thống ở các tỉnh miền núi, vùng cao đang đứng trước nguy cơ mai một. Tuy nhiên, lễ Tủ Cải vẫn được người Dao đầu bằng ở Tam Đường gìn giữ như một phần trong dòng chảy văn hóa của dân tộc.

Việc bảo tồn nghi lễ không chỉ giúp cộng đồng người Dao phát triển bền vững mà còn góp phần giữ vững bản sắc trong bối cảnh hội nhập.

nhandan.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Ngày Gia đình Việt Nam (28/6): Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Giữa nhịp sống hiện đại, việc nhiều thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà không còn phổ biến như trước. Tuy nhiên, vẫn có những gia đình lựa chọn giữ gìn nếp sống truyền thống ấy, không chỉ vì thuận tiện trong sinh hoạt mà còn bởi giá trị tinh thần to lớn và vì sự yêu thương, sẻ chia, gắn bó giữa các thế hệ.

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Trong đêm chung kết cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2024 diễn ra tại thành phố Huế, cô gái Phú Yên Hà Trúc Linh đã chính thức đăng quang ngôi vị Hoa hậu Việt Nam 2024, kế nhiệm ngôi vị đầy vinh quang và thành công của Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy.

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Các tác phẩm với ca từ giàu hình ảnh, cảm xúc đã thể hiện sâu sắc vai trò của Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, phản ánh niềm tự hào và niềm tin của nhân dân về Quốc hội Việt Nam và người đại biểu dân cử.

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm tạo thành hoa văn thổ cẩm trên váy áo của dân tộc Xá Phó mang vẻ đẹp riêng, tạo sức hấp dẫn trên trang phục, cũng như một số đồ dùng hằng ngày được thiết kế ứng dụng từ thổ cẩm của người Xá Phó như: túi thổ cẩm, khăn trải bàn, tranh treo tường…

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trong 2 ngày (23 - 24/6), tại tỉnh Quảng Bình, Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” các cung, nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi khu vực phía Bắc năm 2025 đã diễn ra sôi nổi. Tham gia Liên hoan, đoàn thiếu nhi Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đã đạt thành tích xuất sắc.

[Ảnh] Phụ nữ vùng cao giữ nghề truyền thống

[Ảnh] Phụ nữ vùng cao giữ nghề truyền thống

Những tri thức dân gian làm nghề truyền thống của các dân tộc vùng cao Lào Cai đã có từ ngàn đời nay. Trong nhịp sống hiện đại, những tri thức ấy vẫn được đồng bào gìn giữ và lưu truyền, tạo nên nét đẹp độc đáo của mỗi dân tộc. 

fb yt zl tw