Vùng cao Mù Cang Chải có địa hình chia cắt mạnh, thời tiết biến đổi nhanh và khắc nghiệt nhưng đều đặn mỗi ngày, các cán bộ của trạm vẫn thực hiện công việc quan trắc theo đúng quy trình, thời gian quy định. Công việc tưởng chừng đơn giản là ghi số liệu nhiệt độ, lượng mưa, độ ẩm, mực nước… nhưng đòi hỏi sự chính xác, kiên trì và tinh thần trách nhiệm cao.
Với điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở vùng cao Mù Cang Chải, những chỉ số như nhiệt độ, độ ẩm, mực nước, tốc độ gió rất quan trọng, bởi nếu như không có những số liệu này để đưa ra cảnh báo thì có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống người dân. Bởi vậy, mỗi con số được ghi chép tại trạm không chỉ là dữ liệu khoa học, mà còn là cơ sở quan trọng cho công tác dự báo, cảnh báo thiên tai.
Chị Nguyễn Thị Hải Yên (một trong 6 quan trắc viên của trạm) có 20 năm gắn bó với công việc này, hằng ngày, dù nắng hay mưa, chị luôn đúng giờ thực hiện lấy kết quả từ thiết bị đo nhập dữ liệu, mã hóa số liệu chuyển về Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Bộ.
Chị Yên chia sẻ: 2 vợ chồng tôi đều công tác tại trạm nên hiểu và chia sẻ với nhau. Yêu nghề, nên chúng tôi luôn phấn đấu khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành tốt công việc.
Theo chia sẻ của những quan trắc viên, đặc thù công việc là không có khái niệm ngày nghỉ trọn vẹn, bởi trực quan trắc được phân công theo ca, đảm bảo số liệu được thu thập đầy đủ, liên tục, kể cả ngày lễ, tết.
Đặc biệt, những đêm mưa to, gió lớn, khi nhiều người chìm vào giấc ngủ, cán bộ trạm vẫn phải bám trụ, theo dõi sát diễn biến thời tiết, mực nước để kịp thời báo cáo.
Những số liệu thu thập tại Mù Cang Chải được truyền về trung tâm, tổng hợp, phân tích để kịp thời phục vụ xây dựng các bản tin dự báo, cảnh báo thời tiết, thiên tai.
Chị Đỗ Thị Minh Huệ, quan trắc viên quê gốc Hà Nội, gắn bó với Trạm Khí tượng Thủy văn Mù Cang Chải 14 năm chia sẻ: Công việc này không có ngày nghỉ, ca làm việc thì thức trắng đêm, nếu chỉ chậm một vài phút, số liệu có thể không còn chính xác, ảnh hưởng đến công tác dự báo.
Áp lực lớn nhất với các quan trắc viên không chỉ là điều kiện thời tiết khắc nghiệt, mà còn là trách nhiệm với từng bản tin gửi đi, bởi phía sau đó là sự an toàn của người dân. Vì thế, với những cán bộ của Trạm Khí tượng Thủy văn Mù Cang Chải, việc đảm bảo dòng số liệu chính xác nhất và không bị gián đoạn là ưu tiên hàng đầu.
Trong những năm gần đây, khi biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét, tần suất và mức độ cực đoan của các hiện tượng thời tiết gia tăng, vai trò của công tác khí tượng thủy văn càng trở nên quan trọng.
Trạm Khí tượng Thủy văn Mù Cang Chải hiện có 6 cán bộ, phần lớn đều là người ở vùng xuôi lên công tác và gắn bó tại đây. Dù điều kiện làm việc còn khó khăn, thu nhập chưa cao so với mặt bằng chung nhưng họ vẫn kiên trì bám trụ, đoàn kết, gắn bó với nhau.
Với những con người thầm lặng này, niềm vui lớn nhất là khi số liệu về nhiệt độ, độ ẩm, mực, tốc độ gió được cung cấp đều đặn để có những bản tin dự báo thời tiết hiệu quả, giúp người dân tránh được rủi ro, thiệt hại.
Ông Nguyễn Tiến Sơn - Trạm trưởng Trạm Khí tượng Thủy văn Mù Cang Chải cho biết: Với đặc thù công việc nên 100% cán bộ đều ở tập thể tại trạm, chúng tôi coi nhau như anh em, người thân trong nhà, luôn đoàn kết giúp đỡ nhau để hoàn thành nhiệm vụ.
Những năm gần đây, ngành khí tượng thủy văn từng bước được đầu tư, ứng dụng công nghệ mới trong quan trắc và truyền số liệu. Tại Mù Cang Chải, nhiều thiết bị đo mưa, đo mực nước tự động đã được lắp đặt, giúp nâng cao độ chính xác và giảm bớt sức lao động thủ công cho cán bộ.
Tuy nhiên, trong điều kiện địa hình phức tạp, việc vận hành, bảo dưỡng thiết bị vẫn đòi hỏi sự chủ động và kinh nghiệm của con người.
Các cán bộ Trạm Khí tượng Thủy văn Mù Cang Chải không ngừng học hỏi, cập nhật kiến thức, làm chủ công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc. Sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực tế và ứng dụng công nghệ đã góp phần nâng cao chất lượng thông tin khí tượng thủy văn.
Công việc của cán bộ khí tượng thủy văn ở Mù Cang Chải ít khi được nhắc đến, nhưng vai trò của họ là không thể thiếu trong công tác phòng, chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội. Từ sản xuất nông nghiệp, giao thông đến du lịch, mọi hoạt động đều chịu tác động trực tiếp của thời tiết. Những con số “đo nắng, đếm mưa” chính là nền tảng để các quyết định được đưa ra kịp thời, chính xác.
Giữa đại ngàn Mù Cang Chải, những con người thầm lặng ấy vẫn ngày ngày bám trạm, bám số liệu, dõi theo từng biến động của bầu trời và dòng nước. Chuyện về công việc "đo nắng, đếm mưa” không chỉ là câu chuyện về một nghề đặc thù, mà còn về những con người âm thầm cống hiến, đặt trách nhiệm với cộng đồng lên trên hết.