Bánh tẻ của mẹ

LCĐT - Đối với bà Quách Thị Hoan, sinh năm 1961, ở thôn Làng Giàng, xã Thái Niên (huyện Bảo Thắng), những chiếc bánh tẻ, còn gọi là bánh giò, mà bà được mẹ chồng truyền dạy “bí quyết” từ khi về làm dâu đã trở thành món ăn yêu thích của cả gia đình bà từ hàng chục năm nay.

Theo bà Hoan, bố mẹ chồng bà là người quê gốc ở Hưng Yên, lên Lào Cai khai hoang và sinh sống từ cách đây gần 60 năm. Hơn 40 năm làm dâu, bà Hoan được bố mẹ chồng truyền dạy nền nếp, gia phong của gia đình, dòng họ, trong đó có cách làm những món ăn mà đến giờ vẫn là những món ăn yêu thích và được đại gia đình bà coi là món ăn truyền thống mỗi dịp lễ tết, ngày rằm, mồng một, mừng thọ, đám cưới, đám hỏi hoặc đơn giản là dịp gặp mặt các thành viên trong gia đình. Một trong những món ăn được yêu thích nhất là bánh tẻ.

Bà Hoan cho hay: Ở đây gọi là bánh giò, nhưng ở quê mẹ tôi, người ta hay gọi là bánh tẻ. Ngày mới về làm dâu, năm nào tôi cũng được xem mẹ chồng làm bánh tẻ. Mẹ làm rất khéo, rất ngon, con, cháu ai cũng thích ăn. Bây giờ bà đã gần 90 tuổi rồi, không đủ sức khỏe ngồi làm bánh được nữa, nhưng tôi đã được mẹ dạy làm nhiều nên từ hơn chục năm nay, năm nào tôi cũng thay mẹ làm bánh tẻ cho cả nhà thưởng thức.

Bà Hoan được mẹ chồng truyền dạy cách làm bánh tẻ từ khi về làm dâu.
Bà Hoan được mẹ chồng truyền dạy cách làm bánh tẻ từ khi về làm dâu.

Món bánh tẻ thoạt nhìn khá đơn giản: Là một chiếc bánh làm bằng bột gạo tẻ, có nhân thịt thập cẩm và được gói bằng lá chuối. Tuy nhiên, để làm ra được chiếc bánh ấy lại phải trải qua các công đoạn phức tạp. Bà Hoan thường làm trong khoảng 3 tiếng đồng hồ để được một mẻ bánh tẻ, khoảng 40 chiếc. Nhưng trước đó, bà phải ngâm gạo 3 - 5 tiếng trước khi xay thành bột. Sau khi gạo đã được xay thành bột mịn, nhuyễn thì thêm nước lọc, muối rồi quấy đều tay liên tục trên bếp lửa cho đến khi bột chín đều, đặc quánh, dậy mùi thơm. Lượng nước pha vào bột nhiều hay ít tùy vào lượng bột, nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng vỏ bánh. Với những người có kinh nghiệm như bà Hoan thì việc thêm nước đã có “cữ” và chất lượng vỏ bánh chưa bao giờ làm bà thất vọng.

Theo bà Hoan, “bí quyết” để có chiếc bánh tẻ ngon mà bà được mẹ chồng truyền dạy là nên chọn gạo Bao Thai để làm bột, bánh sẽ thơm, ngon hơn các loại gạo khác. Khi nấu bột phải nấu bằng nồi gang, trên bếp củi lửa và bánh phải được gói ngay khi bột vẫn còn nóng, bột vẫn mềm, dẻo. Nếu nguội, bột sẽ bị cứng thành mảng, rất khó thêm nhân.

Đối với nhân bánh, các nguyên liệu cần thiết gồm: Thịt xay, mộc nhĩ, hành khô băm nhỏ rồi xào chín, thêm gia vị vừa đủ. Sau khi gói với lá chuối sẽ được cho vào nồi hấp cách thủy trên bếp lửa trong khoảng 1 tiếng. Để biết bánh đạt chuẩn hay chưa, theo kinh nghiệm của bà Hoan, khi vớt bánh ra, bóc thử lớp lá chuối bên ngoài, nếu lá chuối dóc, không bị dính vào phần bột bánh và bánh có màu xanh cốm là bánh vừa ngon. Bà Hoan cho biết thêm: Bánh có thể dùng ăn ngay, nhưng sẽ ngon hơn nếu được chấm với nước mắm, tỏi - ớt - chua.

Dù cách làm và công thức khá giống với chiếc bánh giò mà nhiều nơi vẫn làm, nhưng chiếc bánh tẻ của bà Hoan gói khác biệt ở ngay hình thù. Trong khi chiếc bánh giò thường bày bán được gói khum khum cao như khum bàn tay thì chiếc bánh tẻ mà bà Hoan được mẹ dạy lại thuôn dài, chỉ hơi khum ở giữa.

Trong khi bà Hoan thoăn thoắt với công việc gói bánh thì cô con gái út Đào Thị Hồng của bà đã chuẩn bị sẵn bếp lửa và hấp bánh giúp mẹ. Chị Hồng cho biết: Ngày nhỏ, mỗi lần lễ, tết hoặc gặp mặt gia đình, chị em tôi thường háo hức chạy sang nhà ông bà nội từ sớm để được bà chia bánh tẻ. Mùi vị của chiếc bánh khiến chúng tôi như bị mê hoặc cho đến tận bây giờ. Tôi đang học làm bánh tẻ từ mẹ và thường tranh thủ ngày nghỉ về hỗ trợ mẹ hấp bánh và mang bánh đi giao cho hàng, quán hoặc những nơi nào đặt bánh mẹ gói.

Nhờ mạng xã hội, các con gái đã giúp bà Hoan quảng bá món bánh tẻ của gia đình. Nhiều mối hàng từ đó cũng xuất hiện. 8 nghìn đồng/chiếc bán buôn, 10 nghìn đồng/chiếc bán lẻ, thu nhập từ việc bán những chiếc bánh tẻ dù chưa giúp gia đình bà Hoan làm giàu nhưng cũng góp phần hỗ trợ kinh phí sinh hoạt cho gia đình. Không những vậy, những chiếc bánh tẻ ấy từ bao lâu nay đã có ý nghĩa đặc biệt với mỗi thành viên trong gia đình bà Hoan, bởi mỗi lần được thưởng thức hương vị đậm đà của chiếc bánh là họ nhớ về những ngày thơ ấu được quây quần bên nhau, thưởng thức món bánh tẻ thơm, ngon được làm từ đôi tay khéo léo và tình yêu vô bờ của bà, của mẹ.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Gần 50 học sinh tham gia hoạt động “Vẽ tranh theo sách” với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”

Gần 50 học sinh tham gia hoạt động “Vẽ tranh theo sách” với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”

Sáng 16/7, tại cơ sở 2 Thư viện tỉnh Lào Cai (phường Cam Đường), đã diễn ra hoạt động “Vẽ tranh theo sách” mùa hè năm 2025 với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”. Chương trình thu hút gần 50 em học sinh đến từ các trường tiểu học và trung học cơ sở trên địa bàn tham gia.

Người Dao Lương Thịnh giữ gìn bản sắc

Người Dao Lương Thịnh giữ gìn bản sắc

Xã Lương Thịnh hôm nay đang khoác lên mình tấm áo mới của sự ấm no, trù phù, cùng với đó là nét đẹp truyền thống được đồng bào dân tộc Dao nơi đây giữ gìn như báu vật. Đặc biệt, ở thôn Vực Tròn và thôn Khe Lụa, chữ nôm Dao, những bài cúng, nghi lễ linh thiêng vẫn được truyền nối qua nhiều thế hệ. 

Người thổi hồn văn hóa Mông

Người thổi hồn văn hóa Mông

Tại xã Sín Chéng, có một người đang ngày ngày gìn giữ nghề làm đàn môi - nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Mông. Đó là ông Giàng A Thống, người đã gắn bó với loại nhạc cụ mộc mạc mà sâu lắng, từng được ví như “tiếng lòng” của trai gái Mông trong những đêm hội tình xuân.

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 dự kiến kéo dài 5 ngày từ ngày 14 đến 18-11, tại khu di tích Hoàng thành Thăng Long, cùng nhiều hoạt động bên lề từ tháng 9 đến tháng 11 trên toàn địa bàn thành phố. Sự kiện do UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì.

“Giữ lửa” văn hóa từ trong mỗi nếp nhà

“Giữ lửa” văn hóa từ trong mỗi nếp nhà

Trải qua bao thăng trầm thời gian, những giá trị, tinh hoa văn hóa của các tộc người luôn được gìn giữ, trao truyền ngay trong mỗi nếp nhà, từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần quan trọng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương

Kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương

Ngày 13/7, tại Đền thờ vua Hàm Nghi và các tướng sĩ Cần Vương, thuộc Di tích lịch sử quốc gia Thành Tân Sở ở xã Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, Ủy ban nhân dân xã Cam Lộ tổ chức Lễ kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương 13/7 (1885-2025), mở đầu cho phong trào Cần vương chống thực dân Pháp.

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

Theo thông tin từ Cục Di sản văn hóa, chiều 12/7 (giờ Paris), tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO), Giáo sư Nikolay Nenov (Bulgaria), Chủ tịch Kỳ họp đã chính thức gõ búa ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới.

fb yt zl tw