Tiếp tục chương trình làm việc của Kỳ họp thứ ba, sáng 24/5, Quốc hội nghe Báo cáo tổng kết và Báo cáo đánh giá tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các TCTD (Nghị quyết 42), và Tờ trình về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết 42.
Báo cáo trước Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, qua gần 5 năm triển khai trong thực tiễn, các mục tiêu, yêu cầu của Nghị quyết 42 cơ bản đã đạt được, tạo lập khuôn khổ pháp lý để xử lý các khoản nợ xấu, hỗ trợ các TCTD trong việc xử lý nợ xấu và duy trì tỷ lệ nợ xấu nội bảng dưới mức 2%.
Theo đó, lũy kế từ ngày 15/8/2017 đến 31/12/2021, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu theo Nghị quyết 42, bằng 47,9% số nợ xấu theo Nghị quyết tại thời điểm ngày 15/8/2017 và số nợ xấu theo Nghị quyết 42 phát sinh mới trong thời gian Nghị quyết có hiệu lực.
Trong đó, có 148 nghìn tỷ đồng là do khách hàng tự trả nợ, chiếm 38,93%, cao hơn so với mức 22,8% trung bình năm từ 2012-2017. Đồng thời, kết quả xử lý, bán, phát mại tài sản bảo đảm để thu hồi nợ của TCTD và Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) đạt 77,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 20,3%.
Tính trung bình nợ xấu đã xử lý đạt khoảng 5,67 nghìn tỷ đồng/tháng, cao hơn mức trung bình 3,25 nghìn tỷ đồng/tháng trong giai đoạn trước khi Nghị quyết 42 có hiệu lực (từ năm 2012-2017).
Ngoài ra, Nghị quyết 42 cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành đã có tác động tích cực đến quá trình cơ cấu lại, phát triển của hệ thống các TCTD. Nhờ đó, các TCTD có điều kiện hạ mặt bằng lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, đặc biệt trong giai đoạn chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Tuy vậy, theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc khi triển khai thực hiện Nghị quyết, nhất là trong bối cảnh kinh tế Việt Nam và hệ thống ngân hàng, doanh nghiệp đang chịu những tác động bất lợi, tiêu cực từ môi trường bên ngoài, đặc biệt là dịch bệnh Covid-19 xuất hiện. Nhiều doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn, không trả được nợ ngân hàng, dẫn đến nguy cơ nợ xấu có xu hướng gia tăng trong thời gian tới.
Đến ngày 31/12/2021, tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC và các khoản nợ tiềm ẩn thành nợ xấu ở mức cao là 6,31%. Nợ xấu chưa xử lý theo Nghị quyết 42 đến ngày 31/12/2021 vẫn ở mức cao là 412,7 nghìn tỷ đồng. Xử lý nợ xấu theo hình thức khách hàng tự trả nợ giảm do dịch Covid-19 tác động đến tình hình tài chính của khách hàng.
Cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết
Nghị quyết 42 mang tính thí điểm các chính sách mới nên hiệu lực chỉ kéo dài 5 năm. Đến ngày 15/8/2022, Nghị quyết sẽ hết hiệu lực thi hành, toàn bộ cơ chế về xử lý nợ xấu theo Nghị quyết đang được thực hiện sẽ chấm dứt, và việc xử lý nợ xấu của TCTD sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.
Theo đánh giá của Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc này sẽ dẫn đến kéo dài quá trình xử lý nợ xấu, cũng như không khuyến khích, huy động được các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia công tác xử lý nợ xấu và cơ cấu lại các TCTD.
Nghị quyết 42 là chính sách đúng đắn, kịp thời của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, giúp xử lý nợ xấu hiệu quả hơn. Do đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh việc duy trì cơ chế, chính sách tại Nghị quyết số 42 và tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý về xử lý nợ xấu là rất cần thiết trong thời gian tới.