Ngược dòng lịch sử, mùa thu năm 1958, Nhân dân các dân tộc Lào Cai vui mừng, phấn khởi đón Bác và phái đoàn Chính phủ lên thăm. Tại buổi gặp gỡ, nói chuyện với đồng bào, Bác căn dặn: “Ngày nay, dưới chế độ dân chủ cộng hòa của chúng ta, các dân tộc bất kỳ to hay nhỏ đều bình đẳng, đều là người chủ nước nhà. Tất cả các dân tộc đều phải đoàn kết chặt chẽ, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau như anh em ruột thịt”.
Thấm nhuần lời dạy của Người, trong suốt chặng đường xây dựng và phát triển, dù trải qua nhiều giai đoạn, thời kỳ với những gian khó, vất vả riêng, song đồng bào các dân tộc Lào Cai luôn phát huy tinh thần đoàn kết, đồng lòng vượt qua mọi khó khăn, thách thức, góp phần không nhỏ để làm nên diện mạo vùng biên tươi sáng hôm nay.
Trong ngày xuân đang tới, chúng tôi về thôn Nậm Hẻn, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng. Thênh thang đi trên tuyến đường trục thôn được bê tông kiên cố rộng phẳng, ngắm nhìn những ngôi nhà khang trang xếp cạnh nhau san sát, những đường cờ rực rỡ, đường hoa đua nở, chúng tôi thêm niềm tin yêu vào một miền quê đáng sống đang hiển hiện ở vùng đất này.
Ngược dòng thời gian, cách đây gần 60 năm, cùng với bao thế hệ người miền xuôi lên Lào Cai xây dựng vùng kinh tế mới, thôn Nậm Hẻn khi ấy là điểm dừng chân của 16 gia đình đến từ vùng quê Giao Thủy, tỉnh Nam Định. Trong ký ức của những người đầu tiên lên đây, vùng đất này ngày ấy rừng núi um tùm, vài nếp nhà thưa thớt của người Dao cách nhau cả quả đồi, chỉ có lối mòn đi lại. Trong muôn vàn khó khăn của buổi đầu lên khai hoang, đồng bào người Dao tại chỗ đã giúp đỡ các hộ miền xuôi cùng ăn, cùng ở, chia sẻ về địa hình, đặc thù địa phương. Quyết tâm ở lại, bà con miền xuôi với đồng bào địa phương cùng nhau vỡ đất khai hoang, làm nên những ruộng bậc thang, nương ngô, đồi sắn. Họ dạy nhau cách trồng lúa nước, giúp nhau đổi công cấy lúa, dựng nhà. Sau này, họ góp sức để làm đường, làm các công trình xã hội.
Trưởng thôn Lê Văn Viên là thế hệ người Nam Định thứ 2 gắn bó với đất quê Nậm Hẻn, mừng vui thông tin: Từ 20 nóc nhà ở vùng đất heo hút, giờ đây, nhịp sống mới sinh sôi với gần 160 hộ sinh sống quây quần làng trên, xóm dưới. Sự lao động chăm chỉ, đoàn kết của bà con trong thôn đã làm nên hơn 20 ha đất nông nghiệp tươi tốt, trên 100 ha rừng được phủ xanh bởi quế, mỡ, keo; toàn thôn chỉ còn 1 hộ nghèo. Dấu ấn của sự đoàn kết còn thể hiện ở tuyến đường trục thôn rộng thênh thang, nhà văn hóa to đẹp nhất nhì xã được làm bởi sự hỗ trợ của Nhà nước và các hộ dân chung tay đóng góp công sức, vật lực.
Những người con phương xa đã trở thành cư dân của miền biên viễn, cùng đoàn kết một lòng để xây dựng quê hương. Nhưng mừng vui hơn cả là cho tới giờ, khi cuộc sống đã ấm no, đủ đầy thì sự đùm bọc, kết đoàn vẫn luôn là mạch ngầm chảy mãi trong tâm thức mỗi người dân Nậm Hẻn, như lời của Trưởng Ban công tác mặt trận thôn Phạm Thị The rằng bất kể công việc lớn, nhỏ ở thôn, ai nấy cũng đều nghĩ “việc thôn như việc nhà”. Bà con ở Nậm Hẻn đoàn kết để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng thôn kiểu mẫu.
Tìm về một “điểm sáng” của xã Tả Phời, thành phố Lào Cai, chúng tôi được nghe câu chuyện của thôn Đoàn Kết. Từ 2 thôn sau khi sáp nhập, bà con thống nhất lấy tên thôn là Đoàn Kết như một sự kỳ vọng và quyết tâm giữ vững tinh thần đẹp đẽ ấy trong hành trình kiến thiết và xây dựng quê hương. Năm 2020, thôn vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì đã có thành tích trong thực hiện Phong trào thi đua “Cả nước chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2016 - 2020. Phần thưởng là sự ghi nhận sự đồng lòng, đoàn kết của bà con nơi đây đã chung tay giúp đỡ các hộ có hoàn cảnh khó khăn vươn lên, nhất là trong việc xóa nhà tạm. Hết năm 2024, cả thôn không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo và nhà tạm. Bà con nơi đây đã và đang phát huy tinh thần đoàn kết đồng lòng như chính cái tên họ đã đặt cho thôn mình.
Nhắc đến tinh thần đoàn kết, nhìn về dặm dài mà mảnh đất biên cương Lào Cai trải qua, lại nhớ về câu chuyện bó đũa mà bất cứ ai cũng từng nghe kể. Một chiếc đũa đơn độc rất dễ dàng bị bẻ gãy, nhưng nhiều chiếc đũa bó lại với nhau thì lại “rắn chắc” vô cùng. Bài học sâu sắc về sức mạnh của tình đoàn kết, đùm bọc và yêu thương ấy không chỉ được truyền dạy và thể hiện trong mỗi gia đình và suy rộng hơn ở góc nhìn của cộng đồng, xã hội.
Hiện thực hóa lời Bác dạy, trong suốt những năm qua, đồng bào các dân tộc Lào Cai luôn thể hiện rõ tinh thần đoàn kết trên nhiều phương diện, biến đoàn kết thành nguồn sức mạnh nội sinh to lớn.
Trước hoàn cảnh ấy, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc Lào Cai cùng bắt tay vào kiến thiết lại vùng biên với quyết tâm cao nhất và đoàn kết chính là “chìa khóa” vạn năng để mở khóa những nhiệm vụ khó nhằn. Hơn 30 năm sau, từ thế “cuối đường hầm” Lào Cai trở thành “điểm sáng” nơi biên cương, là “cửa ngõ” kết nối, hợp tác, thúc đẩy giao thương quốc tế. Đáng mừng biết bao khi Lào Cai là địa phương đầu tiên trong các tỉnh miền núi phía Bắc và là địa phương thứ 6 trong cả nước hoàn thành và công bố Quy hoạch cấp tỉnh. Hết năm 2024, tăng trưởng kinh tế GRDP đạt 7,38%, cao hơn mức tăng trưởng chung của cả nước (khoảng 7%). Quy mô kinh tế đạt 77.223,08 tỷ đồng, xếp thứ 44/63 tỉnh, thành phố. Ước hết năm 2024, tỷ lệ giảm nghèo 4%, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo còn 21,18%. Diện mạo nông thôn ngày càng khang trang. Toàn tỉnh có 64/127 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 7 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao… Từ “lõi nghèo” của cả nước, Lào Cai trở thành 1 trong 6 cực tăng trưởng của vùng trong khu vực trung du và miền núi phía Bắc.
Sức mạnh đoàn kết toàn dân không chỉ tái thiết lại miền biên buổi đầu tái lập mà tinh thần ấy lại càng tỏa sáng qua mỗi giai đoạn, thời kỳ, đặc biệt là trong những lúc gian nguy. Chỉ mới đây thôi, Lào Cai oằn mình gánh chịu những thiệt hại nặng nề về người và tài sản do ảnh hưởng bởi hoàn lưu bão số 3, ước thiệt hại trên 7.000 tỷ đồng. Giữa muôn vàn thương đau và khó khăn đó, tình đoàn kết, yêu thương và sẻ chia của người dân trong tỉnh và khắp cả nước đã cùng hướng về đồng bào vùng lũ. Những chuyến xe cứu trợ nghĩa tình ngược xuôi khắp nẻo, những hàng quán “0 đồng” ở khắp nơi… là minh chứng trọn vẹn và rõ nét nhất về nghĩa đồng bào. Tính đến nay, Ban Vận động cứu trợ tỉnh Lào Cai đã tiếp nhận ủng hộ của trên 7.300 tập thể, cá nhân, các cơ quan, doanh nghiệp, với tổng số tiền trên 710 tỷ đồng. Sự giúp đỡ về tinh thần, vật chất đó sẽ giúp Lào Cai sớm vượt qua khó khăn, tái thiết cuộc sống cho đồng bào sau thiên tai tàn khốc.
Đồng chí Dương Đức Huy, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy khẳng định: Lời Bác dạy mãi sáng soi để đồng bào các dân tộc Lào Cai cùng chung sức đồng lòng, ra sức thi đua trên mọi lĩnh vực. Cội nguồn sức mạnh ấy làm nên thế và lực của Lào Cai hôm nay. Tinh thần đoàn kết toàn dân trở thành “điểm tựa” vững chắc nhất để vùng biên vượt qua mọi khó khăn, xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc, bảo vệ vững chắc biên cương. Truyền thống quý báu đó cũng là một trong những bài học kinh nghiệm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc Lào Cai rút ra trong suốt chặng đường đã qua và chuẩn bị cho hành trình sắp tới. Qua đó tạo nền tảng quan trọng để vùng biên xây khát vọng vươn xa, phấn đấu đến năm 2030 trở thành tỉnh khá của cả nước, đến năm 2045 trở thành tỉnh phát triển của cả nước.