Về Phúc Khánh thưởng thức bánh ngày rằm tháng Bảy

Tháng Bảy âm lịch hằng năm, về với xã Phúc Khánh (huyện Bảo Yên), du khách được thưởng thức các loại bánh, xôi và cơm lam mang đậm bản sắc văn hóa ẩm thực của đồng bào Nùng, Dao, Tày nơi đây.

1 (6).jpg
Bà con các dân tộc ở xã Phúc Khánh làm nhiều loại bánh trong ngày rằm tháng Bảy.

Rằm tháng Bảy đối với đồng bào nơi đây được coi là cái tết lớn thứ hai chỉ sau tết Nguyên đán. Trong dịp này, những tín ngưỡng thờ cúng dân gian cùng phong tục, tập quán giàu bản sắc của mỗi dân tộc được thể hiện rõ nét, bên cạnh sự tương đồng còn có những nét riêng, độc đáo. Đặc biệt, rằm tháng Bảy, hầu như các gia đình người Tày, Nùng, Dao ở Phúc Khánh đều gói bánh truyền thống.

Tất cả nguyên liệu để làm các loại bánh và xôi đều từ các sản phẩm nông, lâm nghiệp đặc trưng, truyền thống của địa phương. Các loại bánh thường xuất hiện trong ngày rằm như: bánh chưng đen, bánh lẳng của người Tày, bánh sừng trâu, bánh dày của người Nùng, bánh lá đao, bánh rợm của người Dao... Cùng với đó là xôi bảy màu và cơm lam.

Bánh nếp của người Dao.jpg
Bánh bột nếp của người Dao.

Bánh rợm là chiếc bánh không thể thiếu trong ngày rằm tháng Bảy của đồng bào Dao xã Phúc Khánh. Bánh rợm có vỏ ngoài làm từ bột nếp bọc nhân bánh làm từ đậu xanh giã nhuyễn và thịt nạc băm, nêm chút gia vị hạt tiêu viên tròn, gói lá chuối rừng. Bánh rợm có nhiều kiểu gói: gói vuông, gói khum khum hoặc gói vồng lên như bánh tẻ.

z5735214525974_ef5071044eb4462969e871f4af642f16.jpg
Bánh chưng đen.

Bánh chưng đen được làm từ gạo nếp trộn với tro cây núc nác và tro hoa cây vừng đen, là món ăn quen thuộc trong ẩm thực người Tày, Nùng, Dao. Cây núc nác mang về được tước vỏ, phơi khô, đốt thành than, sau đó giã than mịn như bột rồi trộn lẫn với gạo nếp, đảo đều tay cho đến khi gạo quyện với bột than thành màu đen nhánh, dùng tay miết mạnh mà hạt gạo vẫn vẹn màu đen thì mới đạt yêu cầu, làm bánh mới ngon.

Bánh sừng trâu của người Tày, Nùng xã Phúc Khánh.jpg
Bánh sừng trâu của đồng bào Tày, Nùng.

Bánh sừng trâu là món ăn bình dị nhưng quyến rũ bởi mùi vị riêng biệt. Bánh có hình chóp nhọn làm bằng gạo nếp, gói bằng lá chuối hoặc lá dong, được xâu thành từng cặp hoặc từng chủm nhỏ. Bánh có màu xanh của lá, vị dẻo, hương thơm thanh khiết của ruộng đồng vùng núi cao, vị ngậy của lạc nhân đỏ. Người ưa ngọt có thể ăn bánh kèm mật ong hay đường kính. Trước đây, bánh thường được đồng bào người Tày, Nùng làm trong những dịp đặc biệt như ngày rằm, mừng đầy tháng, thôi nôi... Ngày nay, khi nông nhàn đồng bào Tày, Nùng cũng thường làm bánh để gia đình, làng xóm quay quần thưởng thức hoặc mang ra chợ phiên bán.

z5735214525975_91b865fdcc9a5d8f6ca8ba498fa07a46.jpg
Bánh lá đao.
z5735214515598_4e51890bc2a41d8fdbd252b25d3f4108.jpg
Bánh lá đao được gói rất cầu kỳ.

Bánh lá đao được người Dao xã Phúc Khánh làm từ gạo nếp (giống bánh chưng) và được gói bằng lá đao rừng. Lá đao rừng được người Dao hái về và tách từng chiếc lá nhỏ, sau đó khéo léo đan từng chiếc lá vào nhau rồi gói. Khó nhất khi gói bánh bằng lá đao đó chính là phải đan lá làm sao cho kín để nguyên liệu ở bên trong không rơi ra được và phải bện lá cho thật chắc để khi luộc bánh không bị bung ra…

Hấp dẫn các loại bánh.jpg

Mỗi loại bánh đều ẩn sâu trong đó ý nghĩa nhân sinh quan sâu sắc. Ngoài các loại bánh thì vào dịp rằm tháng Bảy, xôi bảy màu, xôi lá gừng và cơm lam, vịt lam ống nứa… là những món ẩm thực không thể thiếu trong mâm cơm của đồng bào Tày, Nùng, Dao nơi đây. Họ quan niệm rằng, rằm tháng Bảy vừa là dịp để người dân cầu mong mưa thuận, gió hòa, làm ăn thuận lợi, mùa màng bội thu, vừa là dịp để gia đình đoàn tụ, tri ân công dưỡng dục của cha mẹ, tưởng nhớ tổ tiên. Đề cao giá trị gia đình trong những ngày rằm tháng Bảy chính là nét đẹp văn hóa đậm tính nhân văn đã được đồng bào duy trì từ ngàn đời nay.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Để di sản tỏa sáng trong đời sống đương đại

Để di sản tỏa sáng trong đời sống đương đại

Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) năm 2024 đã chính thức đi vào đời sống với nhiều điểm mới, thể hiện rõ tính ưu việt, mở ra những kỳ vọng đối với công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa một cách hiệu quả trong kỷ nguyên mới.

Bản sắc và hội nhập

Bản sắc và hội nhập

Lào Cai và Yên Bái - hai vùng đất ở thượng nguồn sông Hồng, chung một mái nhà dưới dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, đã chính thức hợp nhất thành tỉnh Lào Cai mới theo Nghị quyết 202/2025/QH15 ngày 12/6/2025 của Quốc hội khóa XV. Tỉnh Lào Cai mới không chỉ mở rộng về không gian địa lý, tăng quy mô dân số mà còn là điểm hội tụ tinh hoa văn hóa của vùng Tây Bắc, mở ra nhiều cơ hội hội nhập và phát triển từ việc phát huy giá trị các di sản văn hóa, vững bước vào kỷ nguyên mới.

Viết giữa gian bếp nhỏ

Viết giữa gian bếp nhỏ

Góc làm việc của bà không phải phòng riêng, chỉ là chiếc bàn bên căn bếp nhỏ. Trên giá sách kế bên là những cuốn sách, tài liệu cũ quý giá, những thứ mà bà đã dành nhiều năm để sưu tầm, nghiên cứu. Đó là ấn tượng đầu tiên khi tôi có mặt tại nhà bà Trần Thị Minh, hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật cũng là hội viên Hội Nhà báo tỉnh.

Rơm vàng kể chuyện tái sinh

Rơm vàng kể chuyện tái sinh

Ngày hè, nắng như rót mật xuống những thửa ruộng ở thung lũng Nghĩa Đô, cũng là lúc những sợi rơm vàng óng phơi mình trên bãi đất sau mùa gặt. Ở Nghĩa Đô, rơm không còn là phế phẩm nông nghiệp chỉ dùng để đun nấu hay lót chuồng trại chăn nuôi gia súc. Rơm đang “sống lại” trong những đôi tay tài hoa của phụ nữ bản người Tày, bản người Dao bên bếp lửa, dưới mái nhà sàn; hay góc sân nhỏ của những ngày nông nhàn sau mùa gặt, trong những câu chuyện đời thường đẹp như thơ…

Tìm ra 'Vua tiếng Việt' mới

Tìm ra 'Vua tiếng Việt' mới

Chương trình "Vua tiếng Việt" tìm ra chủ nhân mới nhất của ngai vàng và giải thưởng lớn nhất trị giá hơn 300 triệu đồng. Chủ nhân ngai vàng giành chiến thắng trong phần thi về chủ đề Xe.

Người Xá Phó giữ gìn bản sắc văn hóa

Người Xá Phó giữ gìn bản sắc văn hóa

Trong những ngày cuối tuần yên ả, Nhà văn hóa đa năng xã Sơn Thủy cũ (nay là xã Văn Bàn) rộn rã tiếng cười, lời ca, điệu múa. Ở đó, anh Lý Văn Tư cùng các thành viên Câu lạc bộ dân gian dân tộc Xá Phó say sưa tập luyện.

Hành trình rạng rỡ Hoa hậu Việt Nam 2024

Hành trình rạng rỡ Hoa hậu Việt Nam 2024

Từ sân khấu nổi lần đầu tiên trên sông Hương, chuỗi truyền hình thực tế đầu tiên, đến loạt danh hiệu đại sứ mới, Hoa hậu Việt Nam 2024 đã tạo nên một hành trình đậm tính thời đại. Bên cạnh mục tiêu tôn vinh nhan sắc, cuộc thi còn góp phần định nghĩa lại vai trò của hoa hậu trong xã hội hôm nay.

fb yt zl tw