LCĐT - Những ngày gần đây, thông tin dư luận và trên mạng xã hội (chủ yếu là facebook) của một số cá nhân có đăng tải hiện tượng bông lúa bị khô, lép tại một số địa phương thuộc huyện Văn Bàn là do giống lúa.
 |
| Bệnh đạo ôn cổ bông gây hại trên lúa. |
Bà Nguyễn Thị Thu Trang, cán bộ địa chính, nông - lâm nghiệp xã Dương Quỳ cho biết, hiện diện tích lúa tại địa phương đang chắc xanh hoặc chớm chín vàng, nên những bông lúa bị bệnh đạo ôn cổ bông trông rất rõ. Bệnh đạo ôn cổ bông được cán bộ nông nghiệp phát hiện và theo dõi từ giai đoạn đạo ôn cổ lá đòng, với những tràn ruộng được khuyến cáo phun thuốc bảo vệ thực vật phòng, trừ kịp thời thì ảnh hưởng ít hơn hoặc không bị gây hại; tràn ruộng xử lý muộn hơn có thể bị nhiễm bệnh từ 5% - 15% số bông lúa. Cá biệt, có khoảng 3 ha do người dân chủ quan, nên mức độ ảnh hưởng của bệnh đạo ôn cổ bông tới 50% số bông lúa. Bà Trang cũng cho biết thêm, sau khi có dư luận cho rằng, nguyên nhân do giống lúa khiến nhiều người hoang mang, các thôn đã họp dân, cán bộ nông nghiệp dự và giải thích cặn kẽ, nên bà con đã hiểu. Vụ xuân vừa qua, xã Dương Quỳ tiếp tục dẫn đầu toàn huyện Văn Bàn về sản xuất cánh đồng một giống với 200 ha lúa xuân sử dụng giống lúa thuần BC15.
Khánh Yên Hạ là một trong những xã có lúa bị bệnh đạo ôn gây hại nặng. Ông Lự Văn Đao, cán bộ khuyến nông xã Khánh Yên Hạ cho biết: Vụ xuân 2017, trên địa bàn xã có 130 ha trong tổng số 230 ha lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn, một diện tích nhỏ bị ở mức độ khá nặng. Tuy nhiên, con số chi tiết thì địa phương đang cho thống kê, rà soát lại. Ông Đao cũng khẳng định nguyên nhân là do bệnh đạo ôn, hoàn toàn không do giống.
Về thông tin dư luận nói đến nguyên nhân giống lúa, ông Nguyễn Hữu Thiện, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Bàn khẳng định: “Đó là thông tin sai sự thật, hoàn toàn do bệnh đạo ôn cổ bông, không có căn cứ cho thấy là do giống lúa”. Ông Thiện cho biết thêm, ngành nông nghiệp huyện và các xã, thị trấn đã phối hợp kiểm tra cơ cấu, chất lượng nguồn giống trong vụ xuân vừa qua, công tác kiểm soát được tiến hành chặt chẽ ngay từ đầu vụ. Tiếp đó, ngành nông nghiệp đã theo dõi sát sao và ghi nhận quá trình sinh trưởng của cây lúa xuân là bình thường.
Báo cáo của Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Văn Bàn mới đây có nêu thông tin, trong vụ xuân vừa qua, do tình hình thời tiết diễn biến thất thường, nắng - mưa xen kẽ, một số đợt trời trở lạnh đột ngột, nên bệnh đạo ôn trên lúa và một số sâu, bệnh khác phát triển mạnh.
Ngay từ đầu vụ, bệnh đạo ôn trên lá đã phổ biến, giai đoạn lúa đứng cái, làm đòng có đến 330 ha lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn cổ lá đòng. Sau đó bệnh chuyển thành đạo ôn cổ bông trên diện tích 486 ha; trong đó, lúa bị nhiễm nhẹ là 448 ha với tỷ lệ bông lúa bị bệnh hại từ 5% - 8%, 18 ha lúa bị bệnh hại ở mức độ nặng tới 20%, cá biệt có diện tích tới 50%. Những xã có lúa bị bệnh đạo ôn gây hại là Khánh Yên Trung, Khánh Yên Thượng, Dương Quỳ, Thẳm Dương, Chiềng Ken, diện tích lúa bị nặng tại xã Khánh Yên Hạ, Võ Lao và Liêm Phú. Hiện, cơ quan chức năng và các xã, thị trấn của huyện Văn Bàn tiếp tục rà soát, kiểm tra và thống kê mức độ thiệt hại liên quan đến năng suất, sản lượng cây lúa xuân do bệnh đạo ôn gây ra.
Nguyên nhân đã được cơ quan chức năng khẳng định và đây cũng là thời điểm để nhìn lại vấn đề khách quan nhất. Bệnh đạo ôn xuất hiện từ đầu vụ, giai đoạn bệnh trên lá đòng rất nguy hiểm, bởi sẽ là mầm bệnh đạo ôn cổ bông, nguyên nhân trực tiếp gây hại năng suất. Các địa phương, cán bộ chuyên trách đã khuyến cáo, tuyên truyền về nguy cơ thiệt hại, đôn đốc bà con phun thuốc bảo vệ nhưng ở một số địa bàn, nhiều hộ dân vẫn thiếu quan tâm, không tổ chức phòng, trừ hoặc thực hiện chưa đúng quy cách, liều lượng.
Vụ xuân 2017, huyện Văn Bàn có trên 80% là giống lúa thuần rất mẫn cảm với sâu, bệnh hại, đặc biệt là giống lúa BC15. Giống lúa thuần BC15 từng được ngành nông nghiệp địa phương khuyến cáo hạn chế sử dụng, nhất là lúa xuân, nhưng do lúa có năng suất cao, dễ để giống, nên diện tích vẫn khá phổ biến. Đây cũng có thể là một phần cho câu trả lời tại sao có dư luận cho rằng cây lúa xuân tại Văn Bàn bị thiệt hại là do giống.
Báo Lào Cai sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này trong thời gian tới.
