Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Báo Nhân Dân đã triển khai một chiến dịch truyền thông đặc biệt, tái hiện Chiến dịch Hồ Chí Minh qua công nghệ bản đồ không gian ba chiều (3D Mapping). Đọng lại sau triển lãm này không chỉ là sự kiện báo chí mà còn là cầu nối ký ức lịch sử với người xem bằng trải nghiệm trực quan, sống động. Từ các sa bàn 3D, công nghệ thực tế ảo tăng cường (VR), đến ấn phẩm đặc biệt dày hơn 100 trang, mỗi chi tiết đều gợi nhắc tinh thần “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” của thế hệ cha anh.
Cũng với tinh thần đó, trong một lớp học của Trường Tiểu học Nam Trung Yên (Hà Nội), môn lịch sử vốn thường bị xem là “khó nhằn” bỗng trở nên hấp dẫn. Nhờ phần mềm Quizizz, học sinh hào hứng tham gia trò chơi kiến thức; nhờ mô hình rạp chiếu ảo, các em được “chứng kiến” hội nghị Bình Than, cảm nhận sự uất ức của Trần Quốc Toản khi siết chặt quả cam. Không chỉ học thuộc sự kiện, các em còn hiểu sâu sắc hơn về tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của tiền nhân.
Trong những ngày cả nước hân hoan kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, công nghệ còn đưa công chúng trở về thời khắc thiêng liêng của dân tộc, ngày 2/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập để khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Cùng với đó, triển lãm “Trở về thời khắc thiêng liêng” của Đài Tiếng nói Việt Nam đã phục dựng toàn cảnh Quảng trường Ba Đình qua công nghệ VR. Người tham dự, với chiếc kính thực tế ảo, được hòa mình vào biển người hô vang lời thề độc lập, nghe giọng Bác Hồ vang vọng, cảm nhận khí thế ngút trời của cả dân tộc vùng lên giành tự do. Đó không chỉ là triển lãm công nghệ, mà còn là biểu tượng đổi mới trong công tác truyền thông lịch sử, khơi dậy niềm tự hào và bồi đắp tinh thần yêu nước.
Điểm chung từ những mô hình ấy đã cho thấy lịch sử sẽ không xa lạ nếu được kể lại bằng ngôn ngữ của thời đại. Sự kết hợp giữa công nghệ và lịch sử không làm mất đi chiều sâu, mà ngược lại, giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ có thêm “cánh cửa” để bước vào, để đồng cảm, để tự hào. Đằng sau những con số, dữ kiện khô khan là những câu chuyện sống động, chạm tới cảm xúc, khắc sâu vào tâm trí.
Trong hành trình xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, việc đổi mới phương thức giáo dục và truyền thông lịch sử có ý nghĩa đặc biệt. Khi lịch sử “sống lại” bằng công nghệ, giá trị của quá khứ sẽ tiếp tục soi sáng hiện tại và dẫn lối cho tương lai. Đó cũng là cách khẳng định sức mạnh của đại đoàn kết dân tộc - sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong dòng chảy lịch sử, từ những ngày đầu dựng nước, giữ nước đến công cuộc xây dựng đất nước hùng cường hôm nay.
