Nữ nông dân Sa Pa ''biến'' rau gia vị quen thuộc thành ''vàng'' xuất khẩu

Chị Trần Anh Xuân (SN 1990, ở thôn Sả Séng, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) đã biến cây tía tô từ một loại gia vị quen thuộc hàng ngày thành các sản phẩm tinh dầu, trà... được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Chọn cây tía tô để khởi nghiệp

Đến xã Tả Phìn một vùng quê nổi tiếng về du lịch cộng đồng ở thị xã Sa Pa, hỏi đến chị "Xuân tía tô" mọi người trong xã ai cũng biết, bởi chị đã gắn bó với đồng bào các dân tộc nơi đây được gần 10 năm nay.

Chúng tôi gặp chị Trần Anh Xuân trên nương tía tô đỏ, xanh bạt ngàn, đang cùng chị em phụ nữ dân tộc Dao thu hoạch lá, thân tía tô đỏ. Dừng tay, chị Xuân kể: Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng quê lúa Thái Bình, năm 2014, tôi tốt nghiệp chuyên ngành khoa học cây trồng - Học viện Nông nghiệp Việt Nam và được nhà trường cử lên vùng đất Sa Pa để nghiên cứu cây trồng. Sau khi làm công tác nghiên cứu một thời gian thì tôi tách ra để làm riêng về mảng nông nghiệp, cũng từ đây tôi bắt đầu lập nghiệp trên vùng đất này.

Sản phẩm trà tía tô bản địa Sa Pa của HTX Sa Pa Secrets.

Theo Sở NNPTNT Lào Cai, tính đến hết năm 2022, tổng diện tích cây dược liệu toàn tỉnh gần 3.550ha, sản lượng đạt hơn 18.100 tấn, giá trị bình quân cả năm 390 tỷ đồng. Trong đó, diện tích cây dược liệu hàng năm 573ha, cây dược liệu lâu năm gần 3.000ha. Các cây dược liệu chủ yếu là tía tô, cát cánh, atiso, cát cánh, nghệ, sa nhân tím, chè dây, giảo cổ lam, hà thủ ô….

Theo chị Xuân, trước khi lên ý tưởng phát triển cây dược liệu tía tô, chị Xuân phát triển các tour du lịch bản địa nhưng do dịch Covid-19 bùng phát nên khách du lịch rất ít dẫn tới thu nhập thấp, chị phải quay lại công việc nhà nông, với bao suy nghĩ như "Đi trồng cây gì, nuôi con gì?". Đợt dịch Covid-19 cũng là thời điểm nhu cầu của người tiêu dùng tìm đến sản phẩm tía tô cao nên chị Xuân nghiên cứu phát triển trồng cây tía tô chiết xuất ra các loại sản phẩm từ lá, thân tía tô. Bởi theo nhiều người dân, vị tía tô có mùi hắc, khi pha thành nước uống sẽ giảm được các nồng độ, virus Covid -19 đi, giảm các triệu chứng khác...

Để có giống tía tô đỏ trồng và nhân rộng, trước năm 2020, chị Xuân đã nghiên cứu vài năm về cây tía tô bản địa của bà con Sa Pa, sau đó mới lấy hạt gieo trong bầu lên cây giống, với diện tích hơn 1.000m2. Rồi chị mang cây giống ra nương trồng và hỗ trợ cho bà con trong xã trồng để làm nguyên liệu.

Đến nay, chị Xuân có 30ha tía tô đỏ làm nguyên liệu ép tinh dầu, trong đó khoảng 10ha do người dân trồng và chị Xuân thu mua với giá 15.000 đồng/kg lá ngọn tía tô. Sản lượng thu hái mỗi năm ước đạt trên 200 tấn nguyên liệu (lá, thân cây tía tô).

Khi đã có vùng nguyên liệu tại chỗ ổn định, năm 2022, chị Xuân đã đầu tư gần 2 tỷ đồng để mua máy móc thiết bị chiết xuất tinh dầu. "Tía tô có rất nhiều loại giống nhưng mỗi loại lại sử dụng vào mục đích khác nhau, nếu như chọn loại để làm trà uống thì phải chọn loại lá 2 mặt đều màu tím đỏ bản địa Sa Pa, còn cây chỉ để lấy tinh dầu thì mặt lá phía trên xanh, dưới lá màu tím đỏ mùi dịu, không hắc..." - chị Xuân cho hay.

Chị Trần Anh Xuân thu hoạch tía tô đỏ để chở về chiết xuất tinh dầu.

Chị Xuân cũng đang nghiên cứu thêm loại tía tô trắng (giống bản địa Sa Pa) để ép dầu từ hạt, hiện một số khách hàng đang đặt thu mua lá nhưng chị Xuân dự kiến sẽ đập lấy hạt để ép tinh dầu, vì lượng dầu giàu omega 3 tốt cho trí não, tim mạch.

Lập HTX liên kết phụ nữ bản địa trồng tía tô

Từ cây tía tô bản địa Sa Pa, chị Xuân đã tạo ra 20 dòng sản phẩm như trà cao bột, tinh dầu, kem dưỡng da, dầu gội từ tía tô… Những sản phẩm này có tác dụng giảm triệu chứng gút, làm đẹp da, trị cảm cúm…

Để tạo ra những sản phẩm chất lượng, chị Xuân đã chủ động tìm hiểu về công thức tạo ra sản phẩm từ các loại dược liệu, trong đó có tía tô, rồi test thử nhiều lần. Sản phẩm được chị quảng bá trên các kênh mạng xã hội, các hội chợ nông sản…

Tháng 12/2018, chị Xuân đã liên kết với chị em phụ nữ xã Tả Phìn để thành lập HTX Sapa Secrets hoạt động theo mô hình HTX cộng đồng. Các thành viên trong HTX sẽ là người trực tiếp cung cấp nguyên liệu đầu vào.

Sau 5 năm thành lập, hiện tại HTX có gần 100 thành viên. HTX tập trung sản xuất và phát triển dòng sản phẩm mỹ phẩm hữu cơ từ giống tía tô bản địa. Đó là các bài thuốc quý dược liệu của người Dao Đỏ, mỹ phẩm chăm sóc da và dầu gội dưỡng tóc…

HTX của chị Xuân còn tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động, cùng 20 lao động thời vụ; tạo công ăn việc làm ổn định và tăng thu nhập cho 48 hộ dân ở thôn Sả Séng và thôn Lủ Khấu thông qua việc trồng cây tía tô. HTX cung cấp giống cây dược liệu, hướng dẫn trồng, chăm sóc và thu mua sản phẩm của các hộ dân, nhờ vậy đã giúp 12 hộ vươn lên thoát nghèo.

Báo Kiến Thức

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Vì những miền quê đáng sống

Vì những miền quê đáng sống

Từ ước mong ban đầu xây dựng những miền quê đáng sống, lấy đây là động lực, mục tiêu phấn đấu, giờ đây mục tiêu đó hiển hiện rõ ràng và trở thành thực tế sinh động ở huyện Bảo Thắng.

[Infographic] 10 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024

[Infographic] 10 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024

Ngày 17/4/2024, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 220-KH/UBND về phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024, với mục tiêu thực hiện đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững trên địa bàn các xã nghèo; giúp người nghèo cải thiện sinh kế, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, vươn lên thoát nghèo; góp phần thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo giữa các xã trên địa bàn tỉnh.

Những nghị quyết mang hơi thở cuộc sống

Những nghị quyết mang hơi thở cuộc sống

Nghị quyết đúng, trúng, phù hợp với thực tế, được người dân đồng thuận sẽ là tiền đề quan trọng để cấp ủy đảng, chính quyền các cấp triển khai hiệu quả vào thực tế cuộc sống, đáp ứng nguyện vọng của Nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển. Thành quả nổi bật từ những nghị quyết chuyên về hiến đất làm đường giao thông nông thôn tại các địa phương là minh chứng rõ nhất cho điều đó.

“Cầu nối” tinh thần đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới

“Cầu nối” tinh thần đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới

Thôn Nam Hải, xã Sơn Hải (huyện Bảo Thắng) có 217 hộ với hơn 800 khẩu. Đây là thôn điển hình trong phong trào xây dựng nông thôn mới với hàng nghìn mét vuông đất được hiến, mô hình “Đường rộng - sáng điện - nhiều hoa” hình thành nhưng ít ai biết quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí nông thôn mới ở đây từng khó khăn. Người góp phần tháo gỡ những nút thắt, trở thành “cầu nối” tinh thần đoàn kết trong Nhân dân là bà Bùi Thị Hợp, Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ tuyên vận thôn Nam Hải.

Đường thêm lớn, đời thêm vui

Đường thêm lớn, đời thêm vui

"Đường lớn đã mở rồi, người dân Bản Lắp vui lắm. Đây sẽ là điều kiện để việc đi lại, giao thương của người dân được dễ dàng, thuận lợi hơn. Sản phẩm của bà con làm ra vì thế cũng được nâng cao giá trị…”, anh Bàn Quang Tiến, Bí thư Chi bộ thôn Bản Lắp đưa tôi đi một vòng quanh thôn ngắm những tuyến đường đang được mở rộng còn nguyên màu đất đỏ, hào hứng nói, đôi mắt ăm ắp niềm vui.

Bảo tồn vùng chè Shan cổ thụ

Si Ma Cai: Bảo tồn vùng chè Shan cổ thụ

Trên địa bàn huyện Si Ma Cai có gần 1.800 cây chè Shan cổ thụ, phân bố chủ yếu ở các xã có địa hình núi cao 1.100 - 1.600 m so với mực nước biển như Lùng Thẩn, Quan Hồ Thẩn, Thào Chư Phìn, Nàn Sín. Những cây chè Shan hiện có tuổi đời hàng chục năm, thậm chí hàng trăm năm nhưng phải đối mặt với nguy cơ sụt giảm diện tích.

[Infographic] Hướng dẫn thực hiện một số chỉ tiêu thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025

[Infographic] Hướng dẫn thực hiện một số chỉ tiêu thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện một số tiêu chí, chỉ tiêu thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về huyện nông thôn mới/huyện nông thôn mới nâng cao và tiêu chí huyện nông thôn mới đặc thù, không có đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2021 - 2025.

Lào Cai triển khai 176 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất

Lào Cai triển khai 176 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất

Với mục tiêu phấn đấu ít nhất 80% số hộ thuộc đối tượng thụ hưởng tham gia dự án thoát nghèo và vươn lên thành hộ khá, giàu, trong năm 2024, tỉnh Lào Cai sẽ thực hiện 176 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia, gồm 65 dự án liên kết (11 dự án cấp tỉnh, 54 dự án cấp huyện), 111 dự án cộng đồng cấp huyện.

Ký kết biên bản ghi nhớ giữa Trung tâm Hỗ trợ nông dân tỉnh Lào Cai và Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và hỗ trợ nông dân thành phố Hải Phòng

Ký kết biên bản ghi nhớ giữa Trung tâm Hỗ trợ nông dân tỉnh Lào Cai và Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và hỗ trợ nông dân thành phố Hải Phòng

Chiều 26/4, tại thành phố Lào Cai, Hội Nông dân tỉnh Lào Cai và Hội Nông dân thành phố Hải Phòng tổ chức Hội nghị ký kết biên bản ghi nhớ giữa Trung tâm hỗ trợ nông dân tỉnh Lào Cai và Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và hỗ trợ nông dân thành phố Hải Phòng.

Thượng Hà (Bảo Yên): 10 ha rừng mỡ bị sâu ong ăn lá

Thượng Hà (Bảo Yên): 10 ha rừng mỡ bị sâu ong ăn lá

Qua kiểm tra thực tế tại đồi cây mỡ từ 3 - 6 năm tuổi, cán bộ kỹ thuật nông nghiệp huyện Bảo Yên phát hiện hiện tượng sâu ong ăn lá mỡ gây hại mật độ trung bình 50 con/cây, cao 100 con/cây, cục bộ trên 200 con/cây. Diện tích nhiễm là 10 ha, trong đó (nhẹ 5 ha, trung bình 4 ha và nặng 1 ha) tại xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên.

Livestream bán hàng: Thêm "lối ra" cho nông sản

Livestream bán hàng: Thêm "lối ra" cho nông sản

Thời điểm này, một số địa phương đã lên kế hoạch tiêu thụ nông sản trước khi vụ thu hoạch chính thức bắt đầu. Tìm đầu ra ổn định cho nông sản luôn là bài toán khó với không ít địa phương và bán hàng theo phương thức livetream là một trong những “lối ra” đầy tiềm năng cho việc tiêu thụ nông sản Việt.

fb yt zl tw