Mới đây, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức Hội thi “Các mô hình sáng tạo và hiệu quả trong xóa bỏ định kiến giới cho thành viên tổ truyền thông cộng đồng các xã, phường biên cương năm 2025”. Hội thi thu hút 130 thành viên thuộc 9 đội thi đến từ các xã, phường biên giới (phường Lào Cai và 8 xã: Bát Xát, Trịnh Tường, A Mú Sung, Y Tý, Bản Lầu, Mường Khương, Pha Long, Si Ma Cai). Tham gia hội thi, các đội thi trải qua 3 phần: Chào hỏi; xử lý tình huống pháp luật và phần thi sáng tạo sân khấu hoá bằng các tiểu phẩm.
Từ những người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, vận động thay đổi nếp nghĩ cách làm, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi trong cộng đồng về bình đẳng giới và phòng chống bạo lực trên cơ sở giới ở các thôn, bản, khi lên sân khấu, các tuyên truyền viên thể hiện khả năng của bản thân và truyền tải những thông điệp ý nghĩa.
Lần đầu tiên tham gia hội thi, anh Vàng Láo Sử, thành viên tổ truyền thông cộng đồng thôn Láo Vàng, xã Bát Xát, để lại ấn tượng mạnh với sự sôi nổi và nhiệt huyết trong từng phần thi. Kể từ khi địa phương thành lập đội tuyển, anh Sử đã chủ động trao đổi với gia đình và sắp xếp thời gian để luyện tập cùng các thành viên.
Láo Vàng là thôn khó khăn, với 100% đồng bào Dao sinh sống. Trước đây, trong cộng đồng người Dao vẫn còn tồn tại nhiều tập tục lạc hậu, tư tưởng trọng nam khinh nữ nặng nề nên phụ nữ thường chịu nhiều thiệt thòi. Nhiều chị em không được học tập, ít tham gia hoạt động xã hội, không có điều kiện chăm sóc sức khỏe và phải cố gắng để có con trai nối dõi. Giờ đây, sự đổi thay ấy đã về với thôn người Dao, áp lực của phụ nữ từng bước được tháo gỡ, nhưng để giải quyết triệt để tập tục lạc hậu vẫn còn nhiều việc cần làm.
Nhìn lại quá trình tập luyện và biểu diễn, anh Vàng Láo Sử chia sẻ rằng việc tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu và tham gia các buổi giao lưu đã giúp anh cùng các thành viên trong các tổ truyền thông cộng đồng có thêm nhiều thông tin, kiến thức bổ ích. Qua đó, anh và mọi người có thể nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, đóng góp tiếng nói để cộng đồng xóa bỏ tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, biết lắng nghe và tôn trọng phụ nữ trong gia đình và xã hội.
Còn đối với chị Nông Thị Sáo đến từ đội thi xã Bản Lầu, sau nhiều ngày ôn luyện kiến thức và được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các đội bạn tham gia hội thi, chị có thêm nhiều thông tin, kiến thức về bình đẳng giới.
Mỗi đội thi đều truyền tải những câu chuyện riêng về một cộng đồng, một địa bàn, trên cơ sở đó, tổ truyền thông cộng đồng sẽ có những cách thức giải quyết phù hợp. Hội thi giúp tôi có thêm cơ hội để trau dồi, học hỏi kỹ năng nghiệp vụ, phương pháp truyền thông phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, từ đó, tiếp tục phát huy vai trò của mình trong việc tuyên truyền bình đẳng giới, xóa bỏ định kiến giới, giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em gái.
Không chỉ là câu chuyện bị giới hạn bởi thời gian hay một vấn đề của một cộng đồng, thông qua các hội thi, buổi giao lưu đã phản ánh tình hình chung về vấn đề bình đẳng giới, định kiến giới trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Hình thức này góp phần lan tỏa thông điệp truyền thông, có tác động đến từng nhóm đối tượng cụ thể và cả cộng đồng.
Điển hình, tại xã Bảo Thắng, địa phương đã tổ chức buổi giao lưu giữa các câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” với sự tham gia của 45 học sinh, là thành viên của 3 câu lạc bộ trên địa bàn các thôn Mom Đào, Khe Tắm và Trà Chẩu.
Các đội tham gia 3 phần thi: thi tiểu phẩm “Sự thay đổi của cộng đồng” phản ánh nhận thức và hành động tích cực về bình đẳng giới, bạo lực học đường, quyền trẻ em, sức khỏe sinh sản, phong tục tập quán; thi kiến thức “Thủ lĩnh thông thái” xoay quanh các nội dung về bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực học đường, buôn bán phụ nữ và trẻ em, quyền trẻ em; thi văn nghệ “Sắc màu thủ lĩnh” thể hiện tài năng, bản lĩnh và sự sáng tạo qua lời hát, điệu múa, gửi thông điệp trách nhiệm với cộng đồng, quê hương.
Theo bà Hoàng Thị Bích Phượng - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Bảo Thắng, thành viên Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” chính là những “hạt nhân” tích cực, là tuyên truyền viên nhỏ tuổi nhưng mang trong mình những thông điệp về bình đẳng giới. Qua từng phần thi, ban tổ chức đánh giá cao nỗ lực thể hiện của các em, cũng như sự mạnh dạn trong hành động, góp phần tích cực vào việc giải quyết các vấn đề tại cơ sở và xây dựng một cộng đồng an toàn, văn minh, tiến bộ.
Chương trình giao lưu không chỉ là sân chơi bổ ích, lành mạnh mà còn là diễn đàn giáo dục, truyền thông trực quan về những vấn đề đặt ra với thanh thiếu niên và cộng đồng dân cư vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Với những cách làm linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế ở mỗi địa bàn, các hội thi, giao lưu trong khuôn khổ Dự án 8 đã trở thành sân chơi bổ ích, vừa mang lại kiến thức, vừa trau dồi kỹ năng cho đội ngũ cán bộ cơ sở, thành viên của các mô hình.
Có thể nói, thông qua các hình thức tuyên truyền, giúp họ tiếp tục phát huy vai trò trong thực hiện nhiệm vụ ở cơ sở, góp phần thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong thực hiện mục tiêu bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; tạo điều kiện tốt nhất để phụ nữ và trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số có cơ hội bình đẳng, vươn lên.