Những ngày này, lực lượng cảnh sát giao thông từ tỉnh đến huyện và công an xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đang tích cực tham gia tập huấn nghiệp vụ về thực hiện việc cấp, thu hồi, đăng ký biển số xe cơ giới theo hướng dẫn của Thông tư 24 Bộ Công an đã ban hành. Theo đó, từ ngày 15/8/2023, biển số xe cơ giới (ô tô, xe máy) sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, còn gọi là biển số định danh.
Cụ thể, từ ngày 15/8/2023, quy trình cấp đăng ký phương tiện cơ giới theo biển số định danh có những khác biệt đáng kể. Thay vì thực hiện nhập thông tin thủ công trước kia, hiện nay cán bộ làm công tác đăng ký xe phải kiểm tra và chụp ảnh phương tiện, scan toàn bộ giấy tờ liên quan, tiến hành mã hóa và đồng bộ thông tin lên hệ thống dữ liệu. Với các xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó sẽ được mặc định là biển số định danh của chủ xe (theo khoản 1 Điều 39 Thông tư 24/2023/TT-BCA).
Đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, nhưng chủ xe phải thực hiện làm thủ tục đăng ký sang tên, di chuyển xe về địa phương để cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi biển số xe theo biển 5 số định danh theo quy định. Ngoài ra, người dân sẽ không bị giới hạn số lượng biển số định danh. Một người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số ô tô, xe máy. Mỗi biển sẽ gắn với một xe.
Trao đổi với phóng viên, Đại tá Phạm Gia Chiến, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Lào Cai, cho biết: Để triển khai cấp đăng ký phương tiện cơ giới theo biển số định danh trên địa bàn tỉnh, Công an tỉnh đã triển khai 9 điểm đăng ký ô tô, gồm: 1 điểm tại Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh và 8 điểm tại Công an các huyện, thị xã. Về đăng ký mô tô, xe máy, toàn tỉnh có 60 điểm: 1 điểm tại Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh đăng ký xe từ 175 cm khối trở lên, 50 điểm tại công an các xã phường, thị trấn và 9 điểm tại công an các huyện, thị xã, thành phố.
Việc quản lý đăng ký xe theo mã định danh sẽ tiến tới sử dụng đăng ký xe điện tử, tích hợp trên ứng dụng VNeID, người dân sẽ không phải mang nhiều giấy tờ khi ra đường. Đồng thời, biển số xe định danh được cấp sẽ theo tổ chức, cá nhân suốt đời nhằm hỗ trợ cho việc quản lý, truy xuất thông tin của phương tiện và thông tin chủ xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu.
"Việc cấp biển số định danh, quản lý theo mã định danh của chủ xe giúp cơ quan Nhà nước trong công tác quản lý được chặt chẽ, nhanh chóng, thuận lợi, giảm thiểu nguồn nhân lực, tiết kiệm thời gian, giảm bớt chi phí lưu trữ, góp phần thực hiện có hiệu quả chuyển đổi số quốc gia" - Đại tá Phạm Gia Chiến cho biết thêm.
Là đơn vị phụ trách điểm duy nhất trên địa bàn thành phố Lào Cai thực hiện cấp và quản lý biển số định danh cho xe máy, Đội Cảnh sát giao thông và trật tự, Công an thành phố Lào Cai đang tích cực chuẩn bị nhân lực và trang thiết bị để phục vụ người dân khi đến làm thủ tục cấp biển số định danh.
Hiện nay, Đội đã rà soát, đề xuất trang bị đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ công tác đăng ký xe, gồm: máy tính, máy in, máy ép plastic, bàn ghế...; nâng cấp tốc độ đường truyền mạng internet. Bên cạnh đó, việc xử lý các phát sinh trong quá trình cấp đăng ký xe cũng đã được phân công, phân quyền cụ thể, rõ ràng cho từng bộ phận để triển khai nhanh nhất có thể khi người dân đến làm thủ tục.
Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 513.626 phương tiện (37.592 ô tô, 476.034 mô tô) được đăng ký và cấp biển số. Trong đó, số đơn vị vận tải đang hoạt động theo giấy phép đã cấp là 3.231 đơn vị (388 doanh nghiệp; 12 HTX; 2.831 hộ kinh doanh) với tổng số 6.171 xe (1.138 xe vận tải khách và 5.033 xe vận tải hàng hóa); số phương tiện còn lại là của các cá nhân.
Theo Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới, chủ xe là công dân Việt Nam thì biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân.
Chủ xe là người nước ngoài thì biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập hoặc số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc số chứng minh thư khác do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Đối với chủ xe là tổ chức thì biển số xe được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập; trường hợp chưa có mã định danh điện tử của tổ chức thì quản lý theo mã số thuế hoặc quyết định thành lập.
Đáng chú ý, theo Thông tư 24, khi bán xe, chủ xe phải giữ lại đăng ký, biển số, không được giao cho chủ mới của xe. Chủ cũ của xe phải nộp lại đăng ký, biển số cho công an để làm thủ tục thu hồi. Biển số này sẽ được cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình. Trong 30 ngày, kể từ khi làm giấy tờ bán xe, chủ xe phải đến cơ quan công an để thực hiện thủ tục nộp lại đăng ký, biển số.
Nếu không làm theo đúng thời hạn quy định, chủ xe sẽ bị xử phạt hành chính về hành vi "không làm thủ tục thu hồi". Đặc biệt, chủ xe không làm thủ tục thu hồi biển số sau khi bán xe sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó.
Ngoài ra, nếu hơn 5 năm sau khi bán xe, chủ cũ không mua xe mới để gắn biển số đã đăng ký theo mã định danh cá nhân thì cơ quan chức năng sẽ thu hồi biển số định danh này. Như vậy, có thể hiểu, biển số xe giống như sim điện thoại, có thể lắp trên bất kỳ chiếc máy nào. Khi chủ phương tiện bán xe thì vẫn giữ lại biển số để đăng ký cho phương tiện mới.
Thông tư 24 cũng quy định, chủ xe cư trú (thường trú, tạm trú) tại địa phương nào thì đăng ký xe tại đó. Đây là giải pháp đột phá trong cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho người dân không phải đi lại, gây tốn kém tiền của và thời gian, công sức. Đồng thời giúp cơ quan quản lý nhà nước đánh giá sát, đúng thực trạng phát triển phương tiện trên địa bàn.
Việc cấp định danh biển số ô tô, xe máy là để phục vụ tốt cho công tác quản lý của Nhà nước, tạo sự thống nhất và mang tới nhiều lợi ích cho người dân. Ngoài ra, biển số định danh sẽ đảm bảo quyền lợi, nghĩa vụ của người dân trong việc tham gia giao thông khi sử dụng phương tiện.
Đăng ký biển số định danh như thế nào?
Theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, cá nhân, tổ chức khi đăng ký xe mới sẽ được cấp biển số xe định danh. Để được cấp biển số định danh, người dân vẫn thực hiện thủ tục đăng ký, cấp biển số xe như bình thường. Nếu đã nộp đầy đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký xe sẽ cấp biển số xe định danh lần đầu ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ.
Tuy nhiên, với các xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó sẽ được mặc định là biển số định danh của chủ xe (theo khoản 1 Điều 39 Thông tư 24/2023/TT-BCA).
Khi đi đăng ký xe, chủ xe sẽ được cấp biển số mới hoặc cấp lại biển số xe định danh. Cụ thể:
- Cấp biển số mới nếu chưa được cấp biển số định danh hoặc đã có biển số định danh nhưng đang đăng ký cho xe khác.
- Cấp lại theo số biển số định danh đối với trường hợp biển số định danh đó đã được thu hồi.