Tổ dân phố Na Đẩy có 151 hộ dân, 703 khẩu, 90% là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó người Nùng chiếm 70%; là tổ còn nhiều khó khăn với tỷ lệ hộ nghèo cao (38 hộ).
Chị Lù Thị Hoa, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ tổ dân phố Na Đẩy tâm sự, ngày trước, thôn còn tình trạng phân biệt giữa nam và nữ, như: Con gái trong gia đình thường được gả chồng sớm, hoặc có ở nhà thì cũng chỉ được coi như người làm; nhiều nhà cho con đi học nhưng con gái chỉ được học hết tiểu học hoặc THCS là phải ở nhà đợi lấy chồng và làm việc nhà, còn con trai được đi học tiếp. Quan niệm gia đình phải có con trai nối dõi, nếu không có con trai sẽ bị coi thường và phải ngồi mâm dưới khi dòng họ có cỗ vẫn còn trong suy nghĩ của nhiều người.
"Năm 2020, trên địa bàn có 2 hộ dân cấm con gái đi học. Ngay khi phát hiện sự việc, tổ dân phố đã phối hợp với cán bộ thị trấn và giáo viên đến tận nhà để tuyên truyền, vận động. Thông qua những ví dụ cụ thể và bằng phương pháp vận động thấu tình đạt lý, 2 hộ này đã đồng ý cho con tiếp tục đi học, đồng thời cam kết không còn phân biệt giới tính giữa các con. Đến nay, 1 trong 2 cháu bị phân biệt ngày đó đang đi học nghề tại thành phố Lào Cai" - chị Lù Thị Hoa nói.
Ông Thèn Lù Sơn, Tổ trưởng tổ dân phố Na Đẩy chia sẻ, thực hiện công tác chống phân biệt giới, chi bộ, tổ dân phố, các đoàn thể chính trị đã vào cuộc quyết liệt, bám sát từng khu dân cư để tìm hiểu tâm tư của bà con, đi từng ngõ, gõ từng hộ để tuyên truyền nâng cao nhận thức của Nhân dân về bình đẳng giới. Nhờ đó, 100% con em các dân tộc đều được đi học đầy đủ; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp các cấp và đi học nghề, có việc làm ổn định chiếm khoảng 20%.
Thông qua thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021 – 2030, tổ dân phố Na Đẩy đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân tham gia các hoạt động. Qua đó đạt được nhiều thành tích, như: giải Nhất Hội thi Tuyên truyền về bình đẳng giới cấp huyện năm 2023; giải Nhì Hội thi Giao lưu chia sẻ kinh nghiệm vận hành và kiến thức kỹ năng “Tổ truyền thông cộng đồng” năm 2024...
Với đặc thù là vùng cao, biên giới, thị trấn Mường Khương còn 8 thôn khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều, kinh tế của người dân phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp là chính. Bên cạnh đó, tình trạng phụ nữ đi lao động xa, sinh con thứ 3 vẫn xảy ra.
Trước thực trạng trên, các cấp hội phụ nữ trên địa bàn đã khắc phục mọi khó khăn, phát huy hiệu quả vai trò bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của hội viên, phụ nữ. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động hội viên, phụ nữ, Nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, xây dựng nếp sống văn minh.
Cùng với đó, các cấp hội tích cực hưởng ứng, triển khai thực hiện hiện hiệu quả phong trào thi đua "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc" gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, 3 nhiệm vụ trọng tâm của hội; duy trì sinh hoạt các mô hình “Nhà sạch, vườn đẹp, “Nhóm cha mẹ có con từ 0 đến 8 tuổi”, “Câu lạc bộ văn nghệ quần chúng”, “Tổ Phụ nữ không có con tảo hôn”, “Phụ nữ với Pháp luật”, với 685 hội viên, phụ nữ tham gia thường xuyên.
Thông qua các mô hình đã giúp nâng cao nhận thức cũng như hỗ trợ hội viên, phụ nữ trong việc tự chủ phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc.
Chị Sin Hoài Thu, Chủ tịch Hội Phụ nữ thị trấn Mường Khương cho biết, đến nay, trên địa bàn không còn tình trạng phân biệt về giới tính, các hủ tục được xóa bỏ; cuộc sống của người dân nâng lên từng ngày, văn minh, phát triển hơn.
Để có được sự thay đổi đó, các cấp hội phụ nữ trên địa bàn đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền theo hướng sâu sát cơ sở.Cùng với đó, cụ thể hoá các chương trình, kế hoạch, mô hình của hội cấp trên phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương; chú trọng công tác phát hiện, tuyên truyền, nhân rộng các mô hình hoạt động có hiệu quả; chú trọng vận động tập hợp hội viên, phụ nữ; làm tốt công tác nắm tình hình cơ sở, giải quyết kịp thời những bức xúc của hội viên, phụ nữ…
Trong 5 năm trở lại đây Hội Phụ nữ thị trấn Mường Khương đã nhận được nhiều khen thưởng từ các cấp, như: năm 2021, nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”, giai đoạn 2016 - 2021; năm 2022, nhận Bằng khen của Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam vì có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào thi đua và nhiệm vụ công tác hội, Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì đã có thành tích xuất sắc trong tổ chức triển khai thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi với hộ nghèo và các đối tượng chính sách theo Nghị định số 78 của Chính phủ; nhiều Giấy khen của Huyện ủy, UBND huyện Mường Khương trong công tác phụ nữ và phòng, chống tảo hôn, bình đẳng giới...