Đổi mới triệt để dạy học và kiểm tra, đánh giá Ngữ văn

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn...

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông.

Một trong những nội dung được chú ý nhất của văn bản này là yêu cầu tránh dùng lại văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết trong đánh giá kết quả học tập cuối học kỳ, cuối năm học, cuối cấp học. Mục đích nhằm đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.

Thực hiện Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH được Bộ GD&ĐT tiếp tục nhấn mạnh trong hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học các năm 2022 - 2023, 2023 - 2024 và 2024 - 2025.

Thực ra, việc ra đề sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa được áp dụng từ sớm, trước khá xa thời điểm ban hành Công văn 3175. Cụ thể, nhằm hạn chế học tủ, học vẹt, văn mẫu, trong đề thi THPT quốc gia (từ năm 2020 là Kỳ thi tốt nghiệp THPT) môn Ngữ văn, văn bản phần đọc hiểu đã không có trong sách giáo khoa; câu nghị luận xã hội phát huy quan điểm cá nhân người viết và không thể chép theo văn mẫu.

Mặc dù mới dừng lại ở đề thi tốt nghiệp THPT, chưa triển khai rộng rãi trong kiểm tra, đánh giá ở nhà trường, nhưng đây là bước đệm cần thiết, quan trọng để khi chính thức triển khai không bất ngờ, lúng túng.

Chỉ sau Công văn 3175, trường phổ thông mới chính thức áp dụng việc không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa kiểm tra định kỳ môn Ngữ văn. Sau 2 năm triển khai đã ghi nhận những thay đổi tích cực, cả ở phía người dạy và người học; giảm đáng kể cách dạy đọc - chép, hiện tượng văn mẫu, học sinh thực sự được chú trọng phát triển phẩm chất, năng lực. Giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn qua các đợt tập huấn, từ thực tế trải nghiệm ra đề theo yêu cầu mới và đổi mới phương pháp dạy học.

Tuy nhiên, vẫn còn có khó khăn khi triển khai yêu cầu mới này, đặc biệt với việc ra đề thi, kiểm tra. Bên cạnh những đề văn hay, sáng tạo, vẫn có không ít đề kiểm tra, đề thi còn có sai sót, đặc biệt với việc lựa chọn ngữ liệu.

Trong đó, thường gặp là ngữ liệu chưa bảo đảm về nội dung, nghệ thuật, sự chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ; không hợp lý về dung lượng, có ngữ liệu cho quá dài; không đúng loại/thể loại chương trình quy định; không phù hợp với người học… Ngữ liệu không bảo đảm sẽ dẫn đến câu hỏi, yêu cầu không thể hay, tốt như mong đợi.

Từ năm 2025, đề thi tốt nghiệp THPT bắt đầu thực hiện triệt để yêu cầu không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa. Theo đó, không chỉ đọc hiểu mà cả phần nghị luận văn học cũng sử dụng ngữ liệu mới, không còn tình trạng nhiều năm chỉ loanh quanh một số tác phẩm thơ, văn trong sách giáo khoa lớp 12.

Bên cạnh nâng cao năng lực ra đề của giáo viên, một việc vô cùng quan trọng là thay đổi cách dạy, cách học để học sinh đáp ứng được yêu cầu mới. Việc dạy “cái” cụ thể cần thay bằng dạy “cách”, để học sinh có thể tự tin với các ngữ liệu mình chưa từng gặp.

Đồng thời, rèn học sinh thói quen đọc sách, nâng cao văn hóa đọc cần được quan tâm thực chất hơn nữa. Điều này không chỉ giúp các em nâng cao vốn từ, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, khả năng viết… phục vụ cho học Ngữ văn, mà còn vô cùng cần thiết góp phần hình thành các kỹ năng, năng lực theo yêu cầu của Chương trình GDPT 2018.

Theo giaoducthoidai.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Hỗ trợ tủ sách cộng đồng, lan tỏa văn hóa đọc

Hỗ trợ tủ sách cộng đồng, lan tỏa văn hóa đọc

Từ ngày 15/7 đến 15/8, Alpha Books phối hợp các thương hiệu sách là Omega Plus, Gamma, Einstein Books, Medinsights và Sống ra mắt và triển khai dự án xã hội "Hỗ trợ xây dựng 100 tủ sách trên khắp cả nước", một sáng kiến nhằm góp phần thúc đẩy thói quen đọc sách và kết nối cộng đồng qua các không gian văn hóa đọc.

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 dự kiến kéo dài 5 ngày từ ngày 14 đến 18-11, tại khu di tích Hoàng thành Thăng Long, cùng nhiều hoạt động bên lề từ tháng 9 đến tháng 11 trên toàn địa bàn thành phố. Sự kiện do UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì.

Chưa thể chỉnh sửa ngay sách giáo khoa

Chưa thể chỉnh sửa ngay sách giáo khoa

Trong năm học 2025 - 2026, giáo viên và nhà trường tiếp tục sử dụng chương trình, sách giáo khoa (SGK) hiện hành; đồng thời chủ động điều chỉnh ngữ liệu, bài học, chủ đề giảng dạy sao cho phù hợp với thực tiễn địa phương và mô hình tổ chức chính quyền hai cấp.

"Bông hoa" Tày ở Thượng Bằng La

"Bông hoa" Tày ở Thượng Bằng La

Hà Anh Thư, sinh năm 2010, nữ sinh dân tộc Tày ở xã Thượng Bằng La đã mang đến niềm vui lớn cho gia đình, thầy cô, bạn bè khi trở thành thủ khoa kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT tỉnh Lào Cai. Suốt quá trình học tập, Thư luôn chăm ngoan, say mê học tập, khiêm nhường, trở thành tấm gương sáng cho nhiều học sinh vùng cao noi theo.

Đang rà soát để sửa sách giáo khoa sau sáp nhập tỉnh, thành

Đang rà soát để sửa sách giáo khoa sau sáp nhập tỉnh, thành

Bộ Giáo dục và Đào tạo thông tin về việc rà soát, điều chỉnh một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) nhằm bảo đảm tính phù hợp với thực tiễn và bối cảnh sáp nhập tỉnh, thành. Các đơn vị xuất bản đang rà soát, tiến hành sửa chữa sách giáo khoa, trình Bộ thẩm định thông qua theo quy trình.

Nghệ thuật - cánh cửa mở ra thế giới của trẻ khuyết tật

Nghệ thuật - cánh cửa mở ra thế giới của trẻ khuyết tật

Không cần lời nói, không cần kỹ thuật, những đứa trẻ khuyết tật đã kể câu chuyện của mình bằng những nét vẽ đầy cảm xúc trong triển lãm Children Art Exhibition 2025 đang diễn ra tại TP Hồ CHí Minh. Ở đó, nghệ thuật không còn là đích đến thẩm mỹ, mà là cánh cửa đầu tiên, cũng có khi là duy nhất để các em bước ra thế giới, để xã hội nhìn vào và thấu hiểu. 

Áp lực học tập: 'Sát thủ vô hình' của sức khỏe tinh thần học sinh

Áp lực học tập: 'Sát thủ vô hình' của sức khỏe tinh thần học sinh

Kỳ vọng từ gia đình và nhà trường ngày một lớn, nhiều học sinh đã và đang rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài, mất động lực học tập, thậm chí có dấu hiệu trầm cảm, rối loạn lo âu. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không có sự thay đổi từ gia đình và nhà trường, hệ lụy tâm lý ở học sinh sẽ ngày càng nghiêm trọng.

fb yt zl tw