Đổi mới triệt để dạy học và kiểm tra, đánh giá Ngữ văn

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn...

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông.

Một trong những nội dung được chú ý nhất của văn bản này là yêu cầu tránh dùng lại văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết trong đánh giá kết quả học tập cuối học kỳ, cuối năm học, cuối cấp học. Mục đích nhằm đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.

Thực hiện Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH được Bộ GD&ĐT tiếp tục nhấn mạnh trong hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học các năm 2022 - 2023, 2023 - 2024 và 2024 - 2025.

Thực ra, việc ra đề sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa được áp dụng từ sớm, trước khá xa thời điểm ban hành Công văn 3175. Cụ thể, nhằm hạn chế học tủ, học vẹt, văn mẫu, trong đề thi THPT quốc gia (từ năm 2020 là Kỳ thi tốt nghiệp THPT) môn Ngữ văn, văn bản phần đọc hiểu đã không có trong sách giáo khoa; câu nghị luận xã hội phát huy quan điểm cá nhân người viết và không thể chép theo văn mẫu.

Mặc dù mới dừng lại ở đề thi tốt nghiệp THPT, chưa triển khai rộng rãi trong kiểm tra, đánh giá ở nhà trường, nhưng đây là bước đệm cần thiết, quan trọng để khi chính thức triển khai không bất ngờ, lúng túng.

Chỉ sau Công văn 3175, trường phổ thông mới chính thức áp dụng việc không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa kiểm tra định kỳ môn Ngữ văn. Sau 2 năm triển khai đã ghi nhận những thay đổi tích cực, cả ở phía người dạy và người học; giảm đáng kể cách dạy đọc - chép, hiện tượng văn mẫu, học sinh thực sự được chú trọng phát triển phẩm chất, năng lực. Giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn qua các đợt tập huấn, từ thực tế trải nghiệm ra đề theo yêu cầu mới và đổi mới phương pháp dạy học.

Tuy nhiên, vẫn còn có khó khăn khi triển khai yêu cầu mới này, đặc biệt với việc ra đề thi, kiểm tra. Bên cạnh những đề văn hay, sáng tạo, vẫn có không ít đề kiểm tra, đề thi còn có sai sót, đặc biệt với việc lựa chọn ngữ liệu.

Trong đó, thường gặp là ngữ liệu chưa bảo đảm về nội dung, nghệ thuật, sự chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ; không hợp lý về dung lượng, có ngữ liệu cho quá dài; không đúng loại/thể loại chương trình quy định; không phù hợp với người học… Ngữ liệu không bảo đảm sẽ dẫn đến câu hỏi, yêu cầu không thể hay, tốt như mong đợi.

Từ năm 2025, đề thi tốt nghiệp THPT bắt đầu thực hiện triệt để yêu cầu không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa. Theo đó, không chỉ đọc hiểu mà cả phần nghị luận văn học cũng sử dụng ngữ liệu mới, không còn tình trạng nhiều năm chỉ loanh quanh một số tác phẩm thơ, văn trong sách giáo khoa lớp 12.

Bên cạnh nâng cao năng lực ra đề của giáo viên, một việc vô cùng quan trọng là thay đổi cách dạy, cách học để học sinh đáp ứng được yêu cầu mới. Việc dạy “cái” cụ thể cần thay bằng dạy “cách”, để học sinh có thể tự tin với các ngữ liệu mình chưa từng gặp.

Đồng thời, rèn học sinh thói quen đọc sách, nâng cao văn hóa đọc cần được quan tâm thực chất hơn nữa. Điều này không chỉ giúp các em nâng cao vốn từ, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, khả năng viết… phục vụ cho học Ngữ văn, mà còn vô cùng cần thiết góp phần hình thành các kỹ năng, năng lực theo yêu cầu của Chương trình GDPT 2018.

Theo giaoducthoidai.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Công an xã Văn Bàn và Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 2 trao quà cho các trường vùng khó khăn

Công an xã Văn Bàn và Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 2 trao quà cho các trường vùng khó khăn

Ngày 16/12, Công an xã Văn Bàn phối hợp với Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 2, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh tổ chức trao tặng công trình "Nước sạch tới trường cho em" và "Mùa đông không lạnh đến trường cùng em" cho một số trường học trên địa bàn xã Văn Bàn.

Người bảo hộ học sinh trong thế giới số

Người bảo hộ học sinh trong thế giới số

Trong kỷ nguyên số, việc học không còn chỉ gói gọn trong lớp. Giáo viên trở thành “người bảo hộ” trên mạng, hướng dẫn học sinh kỹ năng sử dụng Internet an toàn, nhận biết rủi ro và ứng xử thông minh trong môi trường trực tuyến.

Trường học vùng cao nỗ lực đảm bảo tỷ lệ chuyên cần

Trường học vùng cao nỗ lực đảm bảo tỷ lệ chuyên cần

Với những tỉnh miền núi như Lào Cai - nơi địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đa số - việc giữ cho học sinh “đi học đều, đi học đúng giờ, đến lớp ổn định” là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng giáo dục. Để “gọi” học sinh đến trường giữa giá lạnh, các thầy cô giáo nơi đây đã và đang phải vận dụng nhiều giải pháp linh hoạt, đồng bộ, sáng tạo.

Lào Cai đoạt 3 giải tại Cuộc thi “Cùng Đức Việt và O'Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm”

Lào Cai đoạt 3 giải tại Cuộc thi “Cùng Đức Việt và O'Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm”

Trong hai ngày (13 - 14/12), tại Thủ đô Hà Nội, vòng chung kết toàn quốc Cuộc thi Nghệ thuật “Cùng Đức Việt & O’Food thắp sáng những Ngôi sao buổi sớm” lần thứ XI đã diễn ra sôi nổi, giàu cảm xúc, quy tụ hàng trăm tài năng nghệ thuật nhí đến từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước.

Nỗ lực đảm bảo tỷ lệ chuyên cần

Giữ ấm học sinh vùng cao: Nỗ lực đảm bảo tỷ lệ chuyên cần

Những ngày này, nhiệt độ tại các xã vùng cao của tỉnh Lào Cai giảm sâu, sương mù bao phủ dày đặc. Để việc học tập không bị gián đoạn, các thầy cô giáo và chính quyền địa phương đang dốc sức triển khai nhiều giải pháp, từ chỉ đạo linh hoạt, bữa ăn nóng đến những tấm chăn bông, quyết tâm giữ vững sĩ số lớp học.

Từ nương rẫy đến bảng đen - hành trình xoá mù chữ ở Phúc Sơn

Từ nương rẫy đến bảng đen - hành trình xoá mù chữ ở Phúc Sơn

Buổi tối ở phường Cầu Thia, khuôn viên Trường Tiểu học Phúc Sơn (tỉnh Lào Cai) vẫn sáng ánh điện, vang lên tiếng đánh vần chậm rãi của những người phụ nữ lớn tuổi, những nông dân vừa rời ruộng đồng. “Muốn người dân đi học, lớp học phải đi theo cuộc sống của bà con”, cô Minh Diệp Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ.

Đừng để gen Z lạc vào vùng tối mạng xã hội

Đừng để gen Z lạc vào vùng tối mạng xã hội

Một người mẹ ở TP Hồ Chí Minh đã hoảng hốt khi nhận được tin con mình phải vào viện cấp cứu do tự dùng dao lam rạch tay chân, máu chảy nhiều. Qua tìm hiểu, gia đình mới biết nguyên nhân là vì con mình bị tiêm nhiễm trào lưu tự hại khi tham gia một “nhóm kín” trên Threads, nơi các thành viên thoải mái chia sẻ cảm xúc, ngôn ngữ, hành vi tiêu cực, độc hại như một cách “giải tỏa”.

Trường THPT Chuyên Lào Cai và 2 cá nhân được nhận Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo

Trường THPT Chuyên Lào Cai và 2 cá nhân được nhận Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo

Tối 12/12, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức chương trình gặp mặt, tuyên dương học sinh đoạt giải Olympic và Khoa học - kỹ thuật quốc tế năm 2025. Hoạt động nhằm ghi nhận những nỗ lực của các thầy cô giáo và các em học sinh có thành tích xuất sắc, đóng góp quan trọng cho nền giáo dục nước nhà.

19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động

19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động

Ngày 12/12, tại Phủ Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân gặp mặt, tuyên dương đoàn học sinh đoạt giải Olympic và Khoa học kỹ thuật (KHKT) quốc tế năm 2025. Tại buổi lễ, 19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động và 5 học sinh được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Làn gió mới từ giáo viên Gen Z

Làn gió mới từ giáo viên Gen Z

Trong làn sóng đổi mới giáo dục hiện nay, đội ngũ giáo viên Gen Z đang trở thành lực lượng nổi bật với tư duy hiện đại và cách tiếp cận đầy sáng tạo. Tại Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành, đội ngũ Gen Z đã mang đến không khí học tập mới mẻ, khuyến khích học sinh chủ động khám phá, ứng dụng công nghệ và trải nghiệm, tạo nên những giờ học sinh động, giàu cảm hứng.

Để học sinh sử dụng AI đúng cách

Để học sinh sử dụng AI đúng cách

Thời gian qua, công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) được ứng dụng mạnh mẽ vào giảng dạy tạo hứng thú học tập, giúp những kiến thức phức tạp trở nên trực quan, dễ hiểu, dễ nhớ. AI cũng trở thành công cụ hữu ích hỗ trợ học sinh học tập, song nếu thiếu sự định hướng từ giáo viên, sự giám sát của gia đình, các em học sinh dễ bị phụ thuộc và lạm dụng.

fb yt zl tw