Đổi mới triệt để dạy học và kiểm tra, đánh giá Ngữ văn

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn...

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Ngày 21/7/2022, Bộ GD&ĐT ban hành Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông.

Một trong những nội dung được chú ý nhất của văn bản này là yêu cầu tránh dùng lại văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết trong đánh giá kết quả học tập cuối học kỳ, cuối năm học, cuối cấp học. Mục đích nhằm đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.

Thực hiện Công văn 3175/BGDĐT-GDTrH được Bộ GD&ĐT tiếp tục nhấn mạnh trong hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học các năm 2022 - 2023, 2023 - 2024 và 2024 - 2025.

Thực ra, việc ra đề sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa được áp dụng từ sớm, trước khá xa thời điểm ban hành Công văn 3175. Cụ thể, nhằm hạn chế học tủ, học vẹt, văn mẫu, trong đề thi THPT quốc gia (từ năm 2020 là Kỳ thi tốt nghiệp THPT) môn Ngữ văn, văn bản phần đọc hiểu đã không có trong sách giáo khoa; câu nghị luận xã hội phát huy quan điểm cá nhân người viết và không thể chép theo văn mẫu.

Mặc dù mới dừng lại ở đề thi tốt nghiệp THPT, chưa triển khai rộng rãi trong kiểm tra, đánh giá ở nhà trường, nhưng đây là bước đệm cần thiết, quan trọng để khi chính thức triển khai không bất ngờ, lúng túng.

Chỉ sau Công văn 3175, trường phổ thông mới chính thức áp dụng việc không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa kiểm tra định kỳ môn Ngữ văn. Sau 2 năm triển khai đã ghi nhận những thay đổi tích cực, cả ở phía người dạy và người học; giảm đáng kể cách dạy đọc - chép, hiện tượng văn mẫu, học sinh thực sự được chú trọng phát triển phẩm chất, năng lực. Giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn qua các đợt tập huấn, từ thực tế trải nghiệm ra đề theo yêu cầu mới và đổi mới phương pháp dạy học.

Tuy nhiên, vẫn còn có khó khăn khi triển khai yêu cầu mới này, đặc biệt với việc ra đề thi, kiểm tra. Bên cạnh những đề văn hay, sáng tạo, vẫn có không ít đề kiểm tra, đề thi còn có sai sót, đặc biệt với việc lựa chọn ngữ liệu.

Trong đó, thường gặp là ngữ liệu chưa bảo đảm về nội dung, nghệ thuật, sự chuẩn mực và sáng tạo về ngôn ngữ; không hợp lý về dung lượng, có ngữ liệu cho quá dài; không đúng loại/thể loại chương trình quy định; không phù hợp với người học… Ngữ liệu không bảo đảm sẽ dẫn đến câu hỏi, yêu cầu không thể hay, tốt như mong đợi.

Từ năm 2025, đề thi tốt nghiệp THPT bắt đầu thực hiện triệt để yêu cầu không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa. Theo đó, không chỉ đọc hiểu mà cả phần nghị luận văn học cũng sử dụng ngữ liệu mới, không còn tình trạng nhiều năm chỉ loanh quanh một số tác phẩm thơ, văn trong sách giáo khoa lớp 12.

Bên cạnh nâng cao năng lực ra đề của giáo viên, một việc vô cùng quan trọng là thay đổi cách dạy, cách học để học sinh đáp ứng được yêu cầu mới. Việc dạy “cái” cụ thể cần thay bằng dạy “cách”, để học sinh có thể tự tin với các ngữ liệu mình chưa từng gặp.

Đồng thời, rèn học sinh thói quen đọc sách, nâng cao văn hóa đọc cần được quan tâm thực chất hơn nữa. Điều này không chỉ giúp các em nâng cao vốn từ, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, khả năng viết… phục vụ cho học Ngữ văn, mà còn vô cùng cần thiết góp phần hình thành các kỹ năng, năng lực theo yêu cầu của Chương trình GDPT 2018.

Theo giaoducthoidai.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Từ đam mê hóa học đến bác sĩ gây mê hồi sức

Từ đam mê hóa học đến bác sĩ gây mê hồi sức

Có những quyết định thay đổi cuộc đời và có những quyết định đến từ trái tim và sự suy nghĩ thấu đáo. Bác sĩ nội trú Nguyễn Đình Hoàng - Trường Đại học VinUni đã có những quyết định như thế vào những thời điểm quan trọng bằng sự dũng cảm và quyết đoán.

Bộ Y tế đề nghị ban đại diện cha mẹ học sinh cùng giám sát an toàn thực phẩm

Bộ Y tế đề nghị ban đại diện cha mẹ học sinh cùng giám sát an toàn thực phẩm

Theo Bộ Y tế, thời gian qua vẫn ghi nhận nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tập thể, đặc biệt xảy ra trong bữa ăn bán trú của học sinh và bữa ăn ca tại doanh nghiệp, cơ quan. Những vụ việc này cho thấy nguy cơ tiềm ẩn và lỗ hổng trong khâu quản lí, giám sát an toàn thực phẩm (ATTP) tại nhiều địa phương.

Rèn luyện kỹ năng ứng phó dưới nước cho học sinh

Rèn luyện kỹ năng ứng phó dưới nước cho học sinh

Miền Bắc vừa trải qua đợt lũ lụt lịch sử do hoàn lưu bão số 11 gây ra, công tác khắc phục hậu quả còn đang tiếp diễn thì "khúc ruột" miền Trung, từ TP Huế đến Quảng Ngãi lại chìm trong biển nước. Trong bối cảnh đó, một lần nữa, câu chuyện về khả năng ứng phó với thiên tai, đặc biệt là kỹ năng phòng, chống đuối nước cho học sinh lại khiến chúng ta phải suy ngẫm.

Đưa trí tuệ nhân tạo vào trong nhà trường

Đưa trí tuệ nhân tạo vào trong nhà trường

Theo các chuyên gia, đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào nhà trường sớm không chỉ là cập nhật công nghệ, mà là trang bị cho học sinh và giáo viên các năng lực cốt lõi của thời đại số: tư duy dữ liệu, giải quyết vấn đề, sáng tạo và thích ứng.

Chắp cánh ước mơ cho nhiều học sinh dân tộc thiểu số

Quỹ Học bổng Vừ A Dính: Chắp cánh ước mơ cho nhiều học sinh dân tộc thiểu số

26 năm qua, Quỹ Học bổng Vừ A Dính do Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh sáng lập đã dành nhiều sự yêu thương, quan tâm đặc biệt cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong cả nước. Tại Lào Cai, hành trình yêu thương đó đã để lại nhiều dấu ấn đặc biệt.

Sự học ở Khe Lóng 2

Sự học ở Khe Lóng 2

Sau khi trận lũ quét tàn phá điểm trường Khe Lóng 2, Trường Mầm non Mỏ Vàng, xã Mỏ Vàng, 42 học sinh đã có thể học tập trở lại. Dù chỉ là lớp học tạm nhưng chứa đựng những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và ngành giáo dục địa phương với quyết tâm không để sự học nơi đây dang dở.

Trường PTDTBT TH & THCS Dế Xu Phình xã Púng Luông

Ngôi trường "chắp cánh" cho văn hóa dân tộc Mông


Tại Trường Phổ thông dân tộc Bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở (PTDTBT TH & THCS) Dế Xu Phình, xã Púng Luông, học sinh dân tộc Mông không chỉ được học tập trong ngôi trường khang trang, mà còn được sống giữa không gian văn hóa của dân tộc mình. Từ những tiết học ngoại khóa đến căn phòng trưng bày các sản phẩm của người Mông, tất cả đã tạo nên môi trường giáo dục toàn diện, giúp các em thêm yêu, tự hào, nâng cao ý thức giữ gìn văn hóa dân tộc.

Dạy chữ nơi lưng chừng trời

Dạy chữ nơi lưng chừng trời

Điểm trường tiểu học, mầm non Séo Mý Tỷ ở độ cao 1.700 m, nơi lưng chừng trời, quanh năm mây phủ, điều kiện dạy học còn nhiều khó khăn. Ở mảnh đất gian khó nhưng đầy thơ mộng này, thầy Sần Quang Minh đã gắn bó 28 năm, kiên trì bám trụ bằng lòng yêu nghề, dìu dắt nhiều thế hệ học sinh.

Sôi nổi Ngày hội Sáng tạo – Khoa học tại Trường Tiểu học Lê Văn Tám

Sôi nổi Ngày hội Sáng tạo – Khoa học tại Trường Tiểu học Lê Văn Tám

Ngày 31/10, Trường Tiểu học Lê Văn Tám, phường Lào Cai  tổ chức Ngày hội Sáng tạo - Khoa học năm 2025, thu hút đông đảo học sinh, giáo viên và phụ huynh các trường khu vực Lào Cai – Cam Đường tham gia. Hoạt động thường niên này nhằm khơi dậy niềm đam mê khám phá, phát triển tư duy sáng tạo và tăng cường ứng dụng công nghệ số trong học tập.

fb yt zl tw