Đừng nên bảo tồn nửa vời

LCĐT - Trước ngày khai giảng năm học mới, có dịp đến xem buổi tập văn nghệ của một trường học, tôi được chứng kiến cuộc tranh luận nảy lửa giữa các thành viên đội văn nghệ về việc lựa chọn trang phục dân tộc cho tiết mục múa truyền thống. Một bên thì nhất quyết dùng trang phục truyền thống do các bà, các chị trong xã may từ trước đây; còn một bên thì muốn sử dụng trang phục may công nghiệp dựa theo mẫu truyền thống nhưng đã cách điệu rất nhiều.

Bảo tồn văn hóa truyền thống. (Ảnh minh họa)
Bảo tồn văn hóa truyền thống. (Ảnh minh họa)

Bên muốn dùng trang phục dân tộc đã được may cách điệu thì cho rằng nhìn diễn viên sẽ đẹp và tươi tắn hơn; còn bên muốn dùng trang phục đúng của người dân tộc địa phương thì cho rằng như vậy mới giữ được truyền thống đặc trưng của dân tộc và góp phần giáo dục ý thức giữ gìn văn hóa cho học sinh… Trước tình hình này, đồng chí hiệu trưởng quyết định cho mặc thử cả hai loại trang phục để Ban giám hiệu duyệt trước; trang phục nào đẹp, phù hợp sẽ cho sử dụng. Và cuối cùng, bộ trang phục truyền thống đã được duyệt, điều này, khiến chúng tôi cũng thấy vui, duy chỉ có bác đội trưởng đội văn nghệ dân tộc của xã là hơi buồn, bởi những bộ trang phục dân tộc may cách điệu chưa một lần được sử dụng từ khi được cấp phát.

Trò chuyện với bác đội trưởng văn nghệ xã tôi được biết, cách đây 2 năm, xã này có tham gia một Dự án hỗ trợ bảo tồn văn hóa dân tộc, trong đó có hợp phần hỗ trợ trang phục truyền thống để biểu diễn văn nghệ và thực hiện các nghi lễ dân gian trong các dịp lễ tết. Khi biết thông tin, nhân dân vui lắm vì trước nay chưa có điều kiện để may các trang phục truyền thống cho các thành viên đội văn nghệ. Tất nhiên, khi triển khai dự án, các cơ quan chuyên môn cũng xin ý kiến các già làng, trưởng bản về việc may trang phục sao cho phù hợp. 

Sau một thời gian, việc may trang phục cũng xong và được ban giao cho đội văn nghệ của xã. Nhưng ngay từ khi tiếp nhận, nhiều người đã bắt đầu bàn tán về chất liệu may, họa tiết thêu… không đúng với trang phục truyền thống dân tộc bản địa, thậm chí có người còn nói thẳng là nhìn lai căng (giống trang phục của một dân tộc bên nước bạn). Do có nhiều ý kiến chưa đồng thuận nên đội văn nghệ xã chưa sử dụng trang phục được cấp phát trong một số dịp lễ hội. 

Thực tế hiện nay, đến các địa phương nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nhất là dịp diễn ra các lễ hội truyền thống, chúng ta không khỏi chạnh lòng khi thấy nhiều người dân không mặc trang phục truyền thống của dân tộc họ; thậm chí không chỉ giới trẻ mà người lớn tuổi ở một số địa phương cũng không mặn mà với những bộ trang phục truyền thống dân tộc mình; ngay cả ở những nghi lễ tâm linh hay lễ hội truyền thống quan trọng thì việc mặc trang phục dân tộc cũng chưa được coi trọng.

Nhiều người cũng bày tỏ sự tiếc nuối, bởi ngày trước đến các lễ hội truyền thống ở vùng cao sẽ được chiêm ngưỡng các chàng trai, cô gái xúng xính trong các bộ trang phục dân tộc mình; chỉ cần đến, nhìn những người dân ăn vận đã biết được đó là lễ hội của dân tộc nào. Nhưng giờ đây đến các lễ hội, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn, các “nam thanh, nữ tú” hầu hết đều ăn vận trang phục quần âu, quần bò, váy đầm…. Thậm chí ngay cả việc mặc trang phục dân tộc để biểu diễn văn nghệ hay thực hành các hoạt động văn hóa tín ngưỡng nhiều người cũng ăn vận qua loa trên thì khoác áo dân tộc bản địa, dưới lại mặc quần âu… làm biến dạng các trang phục truyền thống; cá biệt có bạn trẻ ăn vận trang phục dân tộc cách tân, cải biên nên rất phản cảm…

Dẫu biết rằng có nhiều lý do khiến người dân các dân tộc thiểu số ở các địa phương trong tỉnh dần ít mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình như trở ngại tâm lý, gây bất tiện trong đời sống sinh hoạt và để may được một bộ trang phục truyền thống mất nhiều thời gian lại rất tốn kém…

Trang phục truyền thống của mỗi dân tộc là kết tinh của văn hóa và chứa đựng những giá trị lịch sử và phong tục của dân tộc đó, vì thế nó cần được người của chính dân tộc đó bảo tồn, trân trọng gìn giữ. Vì thế, khi triển khai các dự án bảo tồn văn hóa các dân tộc trong tỉnh, cơ quan chuyên môn cần quan tâm tìm giải pháp phù hợp giúp các trang phục truyền thống có chỗ đứng vững chắc trong đời sống nhân dân, nhất là trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và giao lưu văn hóa giữa các dân tộc đang tác động lớn đến đời sống sinh hoạt hằng ngày của mỗi dân tộc, tránh tình trạng triển khai bảo tồn theo kiểu hình thức, làm để cho có.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Những bát cơm tình nghĩa nơi vùng lũ

Những bát cơm tình nghĩa nơi vùng lũ

Những ngày mưa lớn xối xả, kéo dài thử thách dải đất duyên hải miền Trung. Thủy điện xả lũ, nước từ thượng nguồn cuồn cuộn đổ về khiến nhiều địa phương ven biển từ Gia Lai đến Khánh Hòa chìm trong biển nước, vượt qua cả những đỉnh lũ từng được xem là lịch sử. Dẫu trời đã tạnh, dòng nước đang rút, vẫn còn những mái nhà, con đường ở Hòa Thịnh, Tuy Hòa, Đông Hòa (Đắk Lắk), Diên Khánh, Tây Nha Trang (Khánh Hòa)… vật vã giữa lớp bùn non.

Đảm bảo đời sống người dân tại điểm di dời tránh lũ

Đảm bảo đời sống người dân tại điểm di dời tránh lũ

Giữa những ngày mưa lũ phức tạp, hàng trăm hộ dân tại các phường Quy Nhơn Bắc, Quy Nhơn Tây, tỉnh Gia Lai đã được các lực lượng chức năng di dời đến nơi an toàn. Không chỉ kịp thời di dời, lực lượng tại chỗ còn thức đêm, dậy sớm chuẩn bị từng bữa ăn cho nhân dân.

Giao thông toàn quốc còn 19 vị trí quốc lộ bị ách tắc do mưa lũ

Giao thông toàn quốc còn 19 vị trí quốc lộ bị ách tắc do mưa lũ

Mặc dù các lực lượng từ trung ương đến địa phương đang khẩn trương khắc phục hậu quả đợt mưa lũ đặc biệt lớn tại khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, đến 16 giờ ngày 21/11 vẫn còn 19 vị trí trên các tuyến quốc lộ bị ngập sâu hoặc tắc nghẽn, ảnh hưởng đến việc lưu thông phương tiện và vận chuyển hàng hóa.

Bảo đảm nguồn cung hàng hóa thiết yếu tại các vùng đang bị cô lập do mưa lũ

Bảo đảm nguồn cung hàng hóa thiết yếu tại các vùng đang bị cô lập do mưa lũ

Trước tình hình mưa lũ gây chia cắt nhiều khu vực tại các tỉnh Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đề nghị Sở Công thương các địa phương liên quan triển khai quyết liệt các biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả và bảo đảm nguồn cung hàng hóa thiết yếu cho người dân đang bị cô lập.

Quân đội hỗ trợ các bệnh viện ở Gia Lai ngay khi lũ rút

Quân đội hỗ trợ các bệnh viện ở Gia Lai ngay khi lũ rút

Ngày 21/11, thời tiết khu vực phía Đông tỉnh Gia Lai đã bớt mưa, nước lũ tiếp tục rút ở nhiều nơi. Nhiều tuyến đường được thông suốt, các khu dân cư dần thoát khỏi cô lập. Để đưa mọi hoạt động sớm trở lại bình thường, lực lượng quân đội tập trung hỗ trợ dọn dẹp các bệnh viện bị ngập.

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa bác bỏ tin đồn thất thiệt về vỡ đập hồ chứa nước

Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa bác bỏ tin đồn thất thiệt về vỡ đập hồ chứa nước

Chiều 21/11, ông Trần Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa khẳng định các công trình hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh đều an toàn, không có chuyện vỡ đập như những thông tin đang lan truyền trên mạng xã hội. Những tin đồn thất thiệt này đang gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến công tác khắc phục hậu quả mưa lũ và an ninh trật tự tại địa phương.

Mưa lớn tiếp diễn ở nhiều tỉnh miền Trung, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất

Mưa lớn tiếp diễn ở nhiều tỉnh miền Trung, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất

Dự báo, từ chiều tối 21/11 đến hết ngày 22/11, phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk và Khánh Hòa, TP Huế và phía Đông các tỉnh từ TP Đà Nẵng đến Gia Lai có mưa vừa, mưa to, cục bộ mưa rất to,  cục bộ có nơi trên 150 mm. Các chuyên gia cảnh báo tình trạng lũ quét, sạt lở đất… tại các địa phương.

Lào Cai thúc đẩy bình đẳng giới và phòng ngừa bạo lực trong kỷ nguyên số

Lào Cai thúc đẩy bình đẳng giới và phòng ngừa bạo lực trong kỷ nguyên số

Trong bối cảnh chuyển đổi số tác động sâu rộng đến mọi mặt đời sống, việc bảo đảm bình đẳng giới và an toàn cho phụ nữ, trẻ em gái trở thành yêu cầu cấp thiết. Thực hiện hiệu quả Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới và Chương trình phòng ngừa - ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới giai đoạn 2021 - 2030, tỉnh Lào Cai đang triển khai đồng bộ các giải pháp trọng tâm, hướng đến thu hẹp khoảng cách giới và bảo vệ nhóm yếu thế một cách bền vững.

Mô hình trường học bán trú - nâng bước chân học sinh đến lớp

Mô hình trường học bán trú - nâng bước chân học sinh đến lớp

Ở xã vùng cao Phình Hồ, giáo viên không chỉ lên lớp dạy học, mà còn là người chăm lo từng bữa ăn, giấc ngủ cho các em học sinh. Bếp ăn bán trú Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú TH và THCS Làng Nhì- nơi luôn đỏ lửa đã trở thành điểm tựa quan trọng góp phần duy trì sĩ số, nâng bước các em đến trường.

fb yt zl tw