Đừng nên bảo tồn nửa vời

LCĐT - Trước ngày khai giảng năm học mới, có dịp đến xem buổi tập văn nghệ của một trường học, tôi được chứng kiến cuộc tranh luận nảy lửa giữa các thành viên đội văn nghệ về việc lựa chọn trang phục dân tộc cho tiết mục múa truyền thống. Một bên thì nhất quyết dùng trang phục truyền thống do các bà, các chị trong xã may từ trước đây; còn một bên thì muốn sử dụng trang phục may công nghiệp dựa theo mẫu truyền thống nhưng đã cách điệu rất nhiều.

Bảo tồn văn hóa truyền thống. (Ảnh minh họa)
Bảo tồn văn hóa truyền thống. (Ảnh minh họa)

Bên muốn dùng trang phục dân tộc đã được may cách điệu thì cho rằng nhìn diễn viên sẽ đẹp và tươi tắn hơn; còn bên muốn dùng trang phục đúng của người dân tộc địa phương thì cho rằng như vậy mới giữ được truyền thống đặc trưng của dân tộc và góp phần giáo dục ý thức giữ gìn văn hóa cho học sinh… Trước tình hình này, đồng chí hiệu trưởng quyết định cho mặc thử cả hai loại trang phục để Ban giám hiệu duyệt trước; trang phục nào đẹp, phù hợp sẽ cho sử dụng. Và cuối cùng, bộ trang phục truyền thống đã được duyệt, điều này, khiến chúng tôi cũng thấy vui, duy chỉ có bác đội trưởng đội văn nghệ dân tộc của xã là hơi buồn, bởi những bộ trang phục dân tộc may cách điệu chưa một lần được sử dụng từ khi được cấp phát.

Trò chuyện với bác đội trưởng văn nghệ xã tôi được biết, cách đây 2 năm, xã này có tham gia một Dự án hỗ trợ bảo tồn văn hóa dân tộc, trong đó có hợp phần hỗ trợ trang phục truyền thống để biểu diễn văn nghệ và thực hiện các nghi lễ dân gian trong các dịp lễ tết. Khi biết thông tin, nhân dân vui lắm vì trước nay chưa có điều kiện để may các trang phục truyền thống cho các thành viên đội văn nghệ. Tất nhiên, khi triển khai dự án, các cơ quan chuyên môn cũng xin ý kiến các già làng, trưởng bản về việc may trang phục sao cho phù hợp. 

Sau một thời gian, việc may trang phục cũng xong và được ban giao cho đội văn nghệ của xã. Nhưng ngay từ khi tiếp nhận, nhiều người đã bắt đầu bàn tán về chất liệu may, họa tiết thêu… không đúng với trang phục truyền thống dân tộc bản địa, thậm chí có người còn nói thẳng là nhìn lai căng (giống trang phục của một dân tộc bên nước bạn). Do có nhiều ý kiến chưa đồng thuận nên đội văn nghệ xã chưa sử dụng trang phục được cấp phát trong một số dịp lễ hội. 

Thực tế hiện nay, đến các địa phương nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nhất là dịp diễn ra các lễ hội truyền thống, chúng ta không khỏi chạnh lòng khi thấy nhiều người dân không mặc trang phục truyền thống của dân tộc họ; thậm chí không chỉ giới trẻ mà người lớn tuổi ở một số địa phương cũng không mặn mà với những bộ trang phục truyền thống dân tộc mình; ngay cả ở những nghi lễ tâm linh hay lễ hội truyền thống quan trọng thì việc mặc trang phục dân tộc cũng chưa được coi trọng.

Nhiều người cũng bày tỏ sự tiếc nuối, bởi ngày trước đến các lễ hội truyền thống ở vùng cao sẽ được chiêm ngưỡng các chàng trai, cô gái xúng xính trong các bộ trang phục dân tộc mình; chỉ cần đến, nhìn những người dân ăn vận đã biết được đó là lễ hội của dân tộc nào. Nhưng giờ đây đến các lễ hội, bức tranh đã thay đổi hoàn toàn, các “nam thanh, nữ tú” hầu hết đều ăn vận trang phục quần âu, quần bò, váy đầm…. Thậm chí ngay cả việc mặc trang phục dân tộc để biểu diễn văn nghệ hay thực hành các hoạt động văn hóa tín ngưỡng nhiều người cũng ăn vận qua loa trên thì khoác áo dân tộc bản địa, dưới lại mặc quần âu… làm biến dạng các trang phục truyền thống; cá biệt có bạn trẻ ăn vận trang phục dân tộc cách tân, cải biên nên rất phản cảm…

Dẫu biết rằng có nhiều lý do khiến người dân các dân tộc thiểu số ở các địa phương trong tỉnh dần ít mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình như trở ngại tâm lý, gây bất tiện trong đời sống sinh hoạt và để may được một bộ trang phục truyền thống mất nhiều thời gian lại rất tốn kém…

Trang phục truyền thống của mỗi dân tộc là kết tinh của văn hóa và chứa đựng những giá trị lịch sử và phong tục của dân tộc đó, vì thế nó cần được người của chính dân tộc đó bảo tồn, trân trọng gìn giữ. Vì thế, khi triển khai các dự án bảo tồn văn hóa các dân tộc trong tỉnh, cơ quan chuyên môn cần quan tâm tìm giải pháp phù hợp giúp các trang phục truyền thống có chỗ đứng vững chắc trong đời sống nhân dân, nhất là trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và giao lưu văn hóa giữa các dân tộc đang tác động lớn đến đời sống sinh hoạt hằng ngày của mỗi dân tộc, tránh tình trạng triển khai bảo tồn theo kiểu hình thức, làm để cho có.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Việt Nam lần đầu đăng cai Giải Siêu trí nhớ Thế giới 2025

Việt Nam lần đầu đăng cai Giải Siêu trí nhớ Thế giới 2025

Giải vô địch Siêu trí nhớ thế giới lần thứ 34 (WMC 2025) chính thức diễn ra tại TP Hồ Chí Minh từ ngày 13 - 14/12, đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam đăng cai sự kiện đỉnh cao của thể thao trí tuệ toàn cầu. Giải đấu quy tụ gần 300 tuyển thủ đến từ gần 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, đánh dấu cột mốc quan trọng của Việt Nam trên bản đồ thể thao trí tuệ quốc tế.

Sân chơi dành cho người trẻ yêu văn học nghệ thuật

Sân chơi dành cho người trẻ yêu văn học nghệ thuật

Nhận thức vai trò của thế hệ trẻ trong việc phát triển văn học nghệ thuật, Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh tổ chức thành công lớp Bồi dưỡng Sáng tác Trẻ 2025, thu hút đông đảo các bạn trẻ mong muốn rèn luyện và khẳng định năng lực sáng tác.

19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động

19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động

Ngày 12/12, tại Phủ Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân gặp mặt, tuyên dương đoàn học sinh đoạt giải Olympic và Khoa học kỹ thuật (KHKT) quốc tế năm 2025. Tại buổi lễ, 19 học sinh vinh dự nhận Huân chương Lao động và 5 học sinh được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Ngày càng nhiều người trẻ mắc suy thận

Ngày càng nhiều người trẻ mắc suy thận

Suy thận mạn tính vốn là bệnh của tuổi già, nhưng hiện nay ngày càng nhiều người trẻ mắc, thậm chí mới ngoài 20 đã vào giai đoạn cuối và phải chạy thận hoặc ghép thận. Thực trạng này cho thấy gánh nặng suy thận tại Việt Nam rất lớn, ảnh hưởng cả y tế và kinh tế - xã hội, đòi hỏi cộng đồng nâng cao nhận thức và hành động sớm.

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai không chỉ là một địa danh quan trọng về kinh tế và địa lý, mà còn nổi bật với công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và ý nghĩa giáo dục sâu sắc: Bức tranh gốm sứ tọa lạc trong khu quần thể Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bảo Thắng. Công trình đã nhanh chóng trở thành biểu tượng của sự tri ân và niềm tự hào dân tộc.

Lan tỏa tinh thần đổi mới, làm chủ kinh tế

Lan tỏa tinh thần đổi mới, làm chủ kinh tế

Những năm gần đây, phong trào phụ nữ khởi nghiệp tại Lào Cai phát triển mạnh mẽ, trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội của tỉnh. không chỉ góp phần phát huy nội lực của phụ nữ, phong trào còn tạo ra những mô hình kinh tế bền vững, mang bản sắc địa phương, đóng góp tích cực vào mục tiêu giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân.

Từ “5 không, 3 sạch” đến “5 có, 3 sạch” ở Thác Bà

Từ “5 không, 3 sạch” đến “5 có, 3 sạch” ở Thác Bà

Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” luôn được Hội Phụ nữ xã Thác Bà coi là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới và mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống cho hội viên, phụ nữ, trẻ em. Từ nền tảng đó, phong trào tiếp tục được mở rộng, phát triển thành mô hình “5 có, 3 sạch”, phù hợp với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Đêm về sáng có mưa, trời rét đậm, rét hại

Dự báo thời tiết đêm nay và ngày mai (13/12): Đêm về sáng có mưa, trời rét đậm, rét hại

Theo Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh Lào Cai, do chịu ảnh hưởng của áp cao lạnh lục địa suy yếu sau được tăng cường mạnh, nên thời tiết các địa phương trong tỉnh nhiều mây, có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông, cục bộ có nơi mưa vừa, mưa to, gió đông nam cấp 2, vùng cao rét đậm, vùng núi cao rét hại.

Ngăn chặn ngôn ngữ “lệch chuẩn” trong giới trẻ

Ngăn chặn ngôn ngữ “lệch chuẩn” trong giới trẻ

Hiện nay, cùng với sự phát triển của mạng xã hội, ngôn ngữ của một bộ phận giới trẻ đang có xu hướng “lệch chuẩn” với nhiều cách viết tắt tùy tiện, dùng từ bóp méo tiếng Việt để tạo sự khác biệt. Những lối diễn đạt này nhanh chóng trở thành thói quen, xuất hiện cả trong giao tiếp đời thường và ảnh hưởng đến văn hóa học đường.

fb yt zl tw