Hiểu sử Việt từ một cuốn sách nhỏ

GS, NGND Hà Văn Tấn-một trong “tứ trụ” của sử học Việt Nam hiện đại-vừa ra mắt cuốn sách mới có nhan đề “Sự sinh thành Việt Nam” (The making of Vietnam) do NXB Thế giới xuất bản.

Cuốn sách là tập hợp các bài viết đăng trên chuyên mục cùng tên của tờ báo Vietnam Weekly (Thông tấn xã Việt Nam) năm 1990-1991. Dù không có sức khỏe để chỉnh sửa các bài viết song GS Hà Văn Tấn vẫn quyết định xuất bản cuốn sách để đáp ứng yêu cầu của độc giả và theo lời ông cũng là “để ghi nhớ một công việc đã làm”.

Bìa sách “Sự sinh thành Việt Nam”.
Bìa sách “Sự sinh thành Việt Nam”. 

106 bài viết đưa độc giả khám phá lịch sử Việt Nam từ thời đại của những truyền thuyết, huyền thoại lịch sử cho đến thời điểm triều Nguyễn thành lập (năm 1802). Vì được đăng tải trên một tờ báo in với yêu cầu hạn chế về dung lượng nên các bài viết ngắn gọn, cô đọng, mỗi bài xấp xỉ 1.000 chữ. Tuy nhiên, lượng thông tin trong cuốn sách không hề ít. Ngoài các bài viết điểm lại các sự kiện quan trọng trong các giai đoạn lịch sử, cuốn sách còn đề cập đến nhiều vấn đề như: Quân sự, văn hóa, tôn giáo, kinh tế, nghệ thuật… Trong bài viết “Quân đội thời Trần”, GS Hà Văn Tấn đã tóm tắt về đặc điểm quân đội thời Trần, góp phần lý giải vì sao nhà Trần lại có thể ba lần đánh bại quân Nguyên Mông. GS Hà Văn Tấn cân nhắc lựa chọn các bài viết đề cập chủ đề thật nổi bật gắn với một triều đại nhất định: Nói về nghệ thuật phải nói ngay đến nghệ thuật thời Lý-thời kỳ đỉnh cao nghệ thuật nước ta; đề cập đến Nho giáo phải nói kỹ thời điểm Nho giáo trở thành “quốc giáo” dưới thời vua Lê Thánh Tông; vấn đề ngoại thương được nhấn mạnh ở giai đoạn Trịnh-Nguyễn phân tranh bởi cả hai bên đều đẩy mạnh giao thương để có chiến phí…

Trong mỗi bài viết, bên cạnh cung cấp thông tin cơ bản về lịch sử Việt Nam cho đối tượng là bạn đọc nước ngoài, GS Hà Văn Tấn cũng đem đến những luận giải về các sự kiện lịch sử một cách khách quan, khoa học. Chẳng hạn, lý giải truyền thuyết về Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, dùng roi sắt là biểu tượng cho việc nghề đúc sắt có mặt ở nước ta từ sớm. Lịch sử không chỉ có những con số và sự kiện khô khan, để lý giải thì cần phải có những kiến thức liên ngành. GS Hà Văn Tấn vốn được giới nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn ở nước ta xem là nhà bác học với kiến thức đông-tây-kim-cổ, đa ngành. Ông tự học chữ Phạn cổ để có thể đọc được những văn bản trên cột đá ở cố đô Hoa Lư, qua đó tìm ra Phật giáo thời nhà Đinh mang đậm yếu tố Mật tông. Ông còn trực tiếp thực hiện nhiều hoạt động khảo cổ để tìm ra bằng chứng khẳng định lại những nhận định quan trọng như văn hóa Đông Sơn có nguồn gốc bản địa, tránh những suy diễn võ đoán, mang tính áp đặt. Sự cẩn trọng và đạo đức của một người làm sử thể hiện khi GS Hà Văn Tấn quyết định dừng viết loạt bài khi đề cập đến nhà Nguyễn. Ông cho rằng đây là triều đại còn nhiều ý kiến khác biệt, cần có những công trình nghiên cứu khác, quan trọng hơn về giai đoạn này trong các mặt kinh tế, xã hội và quan hệ quốc tế. Ông tự nhận là chưa có khả năng để làm điều đó.

Trong bối cảnh phổ biến kiến thức lịch sử chưa có nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, “Sự sinh thành Việt Nam” của GS Hà Văn Tấn là một cuốn sách dễ đọc, dễ hiểu với tất cả mọi người, khơi dậy tình yêu với lịch sử nước nhà.

Báo Quân đội nhân dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Việt Nam ngày càng hút các đoàn làm phim ngoại

Việt Nam ngày càng hút các đoàn làm phim ngoại

Đà Nẵng - thành phố biển sôi động của miền Trung; Ninh Bình - vùng đất sở hữu nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên tươi đẹp hay Phú Yên nơi “Hoa vàng trên cỏ xanh”… đang ngày càng khẳng định sức hút đặc biệt đối với các đoàn làm phim trong và ngoài nước.

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm nhấn mạnh, thanh niên chính là cầu nối đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại, đồng thời là lực lượng góp phần lan tỏa bản sắc Việt Nam ra thế giới.

Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Ngày Gia đình Việt Nam (28/6): Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Giữa nhịp sống hiện đại, việc nhiều thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà không còn phổ biến như trước. Tuy nhiên, vẫn có những gia đình lựa chọn giữ gìn nếp sống truyền thống ấy, không chỉ vì thuận tiện trong sinh hoạt mà còn bởi giá trị tinh thần to lớn và vì sự yêu thương, sẻ chia, gắn bó giữa các thế hệ.

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Trong đêm chung kết cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2024 diễn ra tại thành phố Huế, cô gái Phú Yên Hà Trúc Linh đã chính thức đăng quang ngôi vị Hoa hậu Việt Nam 2024, kế nhiệm ngôi vị đầy vinh quang và thành công của Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy.

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Các tác phẩm với ca từ giàu hình ảnh, cảm xúc đã thể hiện sâu sắc vai trò của Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, phản ánh niềm tự hào và niềm tin của nhân dân về Quốc hội Việt Nam và người đại biểu dân cử.

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm tạo thành hoa văn thổ cẩm trên váy áo của dân tộc Xá Phó mang vẻ đẹp riêng, tạo sức hấp dẫn trên trang phục, cũng như một số đồ dùng hằng ngày được thiết kế ứng dụng từ thổ cẩm của người Xá Phó như: túi thổ cẩm, khăn trải bàn, tranh treo tường…

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trong 2 ngày (23 - 24/6), tại tỉnh Quảng Bình, Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” các cung, nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi khu vực phía Bắc năm 2025 đã diễn ra sôi nổi. Tham gia Liên hoan, đoàn thiếu nhi Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đã đạt thành tích xuất sắc.

fb yt zl tw