LCĐT - Về một xã vùng cao công tác, tôi nhờ anh Chủ tịch Hội Nông dân giới thiệu 1 gương gia đình sản xuất - kinh giỏi để viết bài. Hẹn trước nhưng chủ hộ nói chiều tối mới đi làm về nên đành chờ. Do đường khó đi nên từ trung tâm xã lên được thôn thì trời đã xẩm tối. Đến đầu thôn, chúng tôi thấy trong một nhà dân đèn điện sáng trưng mà lại có nhiều phụ nữ tập trung ngồi nghe một phụ nữ khác xem ra cũng là người dân địa phương “lên lớp” thuyết trình. Vừa thuyết trình, cô giảng viên còn cầm bút vẽ sơ đồ mạng lưới bán hàng, trên tay là tập tài liệu in màu rất đẹp phát cho học viên.
Thấy lạ, tôi dừng lại ngó xem, do không muốn làm gián đoạn buổi tập huấn nên tôi lặng lẽ tiếp cận và nghe người phụ nữ đang giảng giải trên bảng: “Muốn làm nhân viên chính thức và được hưởng hoa hồng cao thì cần phải mời được nhiều người tham gia thành viên của nhóm”, rồi “hàng hóa toàn là do các hãng quốc tế sản xuất, như thuốc bổ thần kinh, thuốc làm đẹp, thực phẩm kéo dài tuổi thọ, mỹ phẩm làm đẹp… nên các chị không lo về chất lượng”.
Nghe đến đây thì tôi biết ngay đây là buổi tập huấn của nhóm hội bán hàng đa cấp, vì chiêu này đã áp dụng ở các tỉnh miền xuôi và ở ngoài thành phố cả chục năm nay rồi.
Thấy khách lạ, người phụ nữ là “giảng viên” có vẻ bối rối thu gọn đống tài liệu rồi đi ra hỏi tôi: “Anh ở đâu đến, đến có việc gì không?…”. Để giảm căng thẳng, tôi đành nói mình là người đến thôn mua thảo quả và nói dăm ba điều cho qua chuyện rồi tìm cách rút nhanh.
Đến nhà anh chủ hộ được xã giới thiệu viết gương, tôi kể câu chuyện vừa thấy. Anh chủ hộ thật thà: Vợ mình đang là giảng viên nhóm đó, đấy là buổi tập huấn bán hàng do cô ấy đứng ra tổ chức, địa điểm nhờ nhà bà ngoại. Cách đây chừng 2 tuần, có một cô gái tên Mấy cũng là người địa phương nhưng lấy chồng trên thành phố, nay quay về mở đại lý gì đó ở huyện đến nhà chơi, khi trò chuyện cứ bảo vợ tôi da xanh, mắt hơi thâm quầng, chắc bị suy nhược cơ thể, cần phải uống thuốc bồi bổ sức khỏe. Nói đoạn, cô Mấy giới thiệu mình đang làm đại lý bán hàng cho một công ty dược nổi tiếng, hôm nào sẽ đưa chuyên gia cao cấp về khám bệnh và tư vấn sức khỏe cho vợ tôi và phụ nữ trong xã. Cô Mấy còn tặng vợ tôi một hộp thuốc mẫu mã rất đẹp, nói là để giúp tăng cường nhu cầu phụ nữ và nói thuốc này sản xuất ở nước ngoài, uống chỉ trong vòng 1 tuần là có hiệu quả, khỏe và trẻ ra.
Trước khi ra về, Mấy không quên xin số điện thoại của vợ tôi để tư vấn tiếp. Sau buổi gặp đó, cô ta liên tục gọi cho vợ tôi, thuyết phục sắp tới công ty mở hội nghị khách hàng trên thị trấn và là chỗ quen biết nên rất muốn mời tham gia, nếu vợ tôi đồng ý thì Mấy sẽ đến đón và dẫn đi.
Đúng hẹn, sáng sớm một ngày cuối tuần, vợ tôi được cô Mấy thuê xe ô tô đến đón cùng một số chị em trong xã lên huyện khám bệnh. Khi đến nơi, họ được một nhóm cô gái rất trẻ, ăn mặc lịch sự đón tiếp vồn vã đưa vào bên trong một phòng khám, ở đó có một nữ bác sỹ khám bệnh và hỏi han sức khỏe. Vợ tôi thật thà kể hết bệnh cho vị bác sỹ đó như đau lưng, mỏi gối, thi thoảng đau đầu và nhất là làn da mặt cứ rám đi… Nghe đoạn, bác sỹ bắt đầu chẩn đoán bệnh bằng cách dùng máy đo huyết áp, bắt mạch, bấm huyệt… mà theo giới thiệu thì đây là phương pháp đưa từ Hàn Quốc và Singapo về, rất hiện đại, chỉ sau 10 phút là đọc được các bệnh… Sau khi khám bệnh, bác sỹ nói thể trạng của vợ tôi rất tốt, nhưng chưa được chăm sóc đúng cách nên yếu đi, sau đó kê đơn bán thuốc và dặn vợ tôi về uống 1 tuần sẽ đỡ các bệnh. Nếu muốn dùng lâu dài và muốn kiếm thêm tiền thì làm nhân viên bán hàng cho công ty.
Không biết họ làm thế nào mà chỉ 1 tuần sau khi đi khám bệnh về, vợ tôi đăng ký làm đại lý bán hàng và rủ nhiều chị em trong thôn tham gia làm thành viên, rồi mở lớp tập huấn cho họ. Để được là đại lý bán hàng, vợ tôi đã nộp cổ phần 3 triệu đồng. Hôm nay tổ chức tập huấn bán hàng và nhận thêm thuốc về chia cho các thành viên trong nhóm bán, riêng tiền nhập thuốc lần đầu là 2 triệu đồng, lần sau 3 triệu đồng.
Tôi đã nghi ngờ đây là một kiểu lừa đảo dạng bán hàng đa cấp và khuyên vợ không nên tham gia, nhưng cô ấy quả quyết nói trong xã có 6 người làm đại lý bán hàng rồi, họ đều có thu nhập cao, nên tôi cứ yên tâm, mà đầu tư mới có gần chục triệu đồng, đáng là bao, thuốc không bán được thì để dùng, có sao đâu. Cũng từ hôm tham gia làm đại diện bán dược phẩm cho công ty, vợ tôi hoạt bát hẳn lên, hăng hái đến nhiều nhà anh em họ hàng trong thôn, trong xã bán thuốc, bán mỹ phẩm làm đẹp… đồng thời mời nhiều chị em trong xã góp vốn cùng làm nhân viên bán hàng. Biết chuyện, nhiều anh em, cô bác trong họ nhắc khéo tôi không nên để vợ đi bán hàng kiểu đấy, đó là trò lừa đảo.
Kể cho tôi nghe xong, anh chủ nhà cũng thật thà nói: Chúng tôi ở trong này chỉ biết quanh năm làm bạn với ruộng đồng, nên không hiểu kiểu bán hàng đó có phải là lừa đảo không, mong hai anh cho lời khuyên…
Nhìn căn nhà gỗ truyền thống được trang trí nhiều hình ảnh lạ mắt, chủ yếu là những cô gái ăn mặc khá “mát mẻ” quảng cáo thực phẩm chức năng và mỹ phẩm được dán khắp nhà, những nhãn thuốc mà tôi tìm trên mạng internet không hề được cấp phép, nên tôi mời anh chủ nhà xem để biết. Sau khi xem xong thông tin, anh chủ nhà bức xúc: Thế chẳng hóa ra vợ tôi đang là quân lừa đảo, người mang “rác bẩn” về làng à? Nhờ các anh báo ngay công an xã để kịp thời ngăn chặn!
Chia tay anh chủ nhà, chúng tôi về thẳng UBND xã trao đổi với đồng chí Trưởng Công an sự việc vừa gặp ở thôn nọ. Đồng chí công an nói luôn: Đây là một mắt xích trong đường dây lừa đảo bán hàng đa cấp đang hoạt động trên địa bàn mà Công an huyện đã lập chuyên án triệt phá. Về nhóm hội ở thôn các anh vừa chứng kiến mới chỉ bắt đầu hình thành, chúng tôi đã theo dõi gần 1 tuần nay, đã có phương án xử lý.
Trên đường về trung tâm huyện, anh bạn đi cùng tôi lo lắng: Có mặt ở Việt Nam hơn chục năm trước, “làm mưa làm gió” tại các đô thị, gây hệ lụy cho hàng chục nghìn người trên khắp mọi miền đất nước, hình thức bán hàng đa cấp biến tướng giờ lại tràn về nông thôn vùng cao. Nếu các cấp chính quyền và công an địa phương không sớm nắm bắt và xử lý kịp thời thì chỉ trong thời gian ngắn nữa, nhiều người dân vùng cao thật thà, mộc mạc sẽ bị các công ty đa cấp đưa vào tròng, lúc đó hậu quả sẽ khôn lường.
