Xuất bản bộ sách về địa danh, địa giới đơn vị hành chính trong lịch sử Việt Nam

Bộ sách là công trình khoa học đồ sộ được khảo cứu, biên soạn công phu, nghiêm túc, được tổng hợp từ hàng nghìn tư liệu, tài liệu, văn bản pháp lý về sự phân chia các khu vực hành chính trên lãnh thổ nước Việt Nam và những thay đổi địa danh, địa giới hành chính qua các thời kỳ lịch sử từ thời kỳ Hùng Vương dựng nước đến nay.

Bộ sách "Thành lập và thay đổi địa danh, địa giới, đơn vị hành chính trong lịch sử Việt Nam" vừa được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ấn hành.
Bộ sách "Thành lập và thay đổi địa danh, địa giới, đơn vị hành chính trong lịch sử Việt Nam" vừa được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ấn hành.

Nhằm đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu về địa danh, địa giới hành chính Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử, đồng thời cung cấp cho bạn đọc tư liệu có giá trị về đề tài này, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản bộ sách Thành lập và thay đổi địa danh, địa giới, đơn vị hành chính trong lịch sử Việt Nam do nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Ân biên soạn.

Thay đổi địa giới hành chính là quá trình điều chỉnh, sắp xếp, sửa đổi và cải cách các đơn vị hành chính trên toàn bộ lãnh thổ hoặc tại một khu vực nào đó của một quốc gia. Sự phát triển của quốc gia là một tiến trình liên tục, không ngừng nghỉ, đòi hỏi bộ máy hành chính ở các cấp độ khác nhau cũng phải được điều chỉnh, sắp xếp kịp thời, tương ứng với sự phát triển đó để thích hợp với thực tế lịch sử và xã hội mới.

Trong lịch sử hàng nghìn năm đấu tranh xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước của dân tộc Việt Nam, cùng với những thay đổi về chính trị, kinh tế, xã hội thì những thay đổi về địa lý hành chính cũng rất phức tạp. Trong đó, số lượng các đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương và trực thuộc địa phương có sự thay đổi liên tục.

Việc điều chỉnh địa giới hành chính các cấp dưới các triều đại phong kiến như: châu, quận, đạo, lộ, phủ, thừa tuyên, dinh, tỉnh, huyện, giáp, hương, trấn, tổng, lý, xã,... tùy theo từng giai đoạn hay trong lịch sử cận, hiện đại là sự thay đổi từ xã, huyện, tỉnh diễn ra liên tục và biến đổi không ngừng.

Ngay cả tên riêng của đơn vị hành chính cũng thay đổi nhiều lần. Có những địa danh đã tồn tại từ rất lâu đời, phản ánh được giá trị lịch sử từ hàng trăm năm, thậm chí hàng ngàn năm phát triển của địa phương, từ đó cũng góp phần phản ánh lịch sử của cả đất nước.

Hiện nay, ở nước ta chưa có nhiều công trình khoa học và các nhà khoa học chuyên sâu về lĩnh vực này, nhất là về mặt tư liệu thì những hồ sơ, tài liệu, văn bản ghi chép về địa danh, địa giới và những thay đổi của các đơn vị hành chính đang tản mạn, chưa được lưu giữ một cách khoa học và rất khó khăn trong việc khai thác.

Bộ sách gồm 2 tập: Tập I: Từ thời kỳ Hùng Vương dựng nước đến tháng 4/1975; Tập II: Từ tháng 5/1975 đến tháng 12/2024. Đây được xem là công trình khoa học đồ sộ, tổng hợp từ hàng nghìn tư liệu, tài liệu, văn bản pháp lý phân chia các khu vực hành chính trên lãnh thổ nước Việt Nam và những thay đổi địa danh, địa giới hành chính qua các thời kỳ lịch sử.

Thông qua việc trình bày tư liệu một cách khách quan, khoa học, bộ sách giới thiệu quá trình phân chia, chia tách, sáp nhập các đơn vị hành chính nước ta từ thời các Vua Hùng dựng nước, thời kỳ Bắc thuộc, thời kỳ phong kiến, thời kỳ Pháp thuộc, thời kỳ Cách mạng Tháng Tám lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và tiến hành hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, bảo vệ nền độc lập dân tộc, thời kỳ từ sau ngày đất nước hòa bình, thống nhất năm 1975, tiến hành công cuộc đổi mới đất nước đến nay.

Việc tổng hợp, hệ thống hóa, sắp xếp, trình bày sự thay đổi liên tục về địa danh, địa giới của các đơn vị hành chính trong suốt thời kỳ lịch sử dài của đất nước cũng được ghi chép tương đối đầy đủ căn cứ trên hệ thống nguồn tư liệu là các sách báo, tư liệu, văn bản pháp lý chính thống có độ tin cậy cao.

Một trong những điểm sáng về giá trị của bộ sách ở chỗ tác giả đã dày công tìm kiếm nguồn tư liệu mới, nhất là những tư liệu nói về sự thay đổi địa danh, địa giới thời kỳ phong kiến và thời kỳ Pháp thuộc mà từ trước đến nay chưa được khai thác và tổng hợp.

Với cách trình bày logic, ngắn gọn, mang tính khái quát cao, bộ sách được xem là công cụ tra cứu hữu ích, “bách khoa thư” đối với các nhà khoa học, các địa phương trong việc nghiên cứu, biên soạn địa chí và lịch sử địa phương tỉnh, huyện, xã, đối với các nhà hoạch định chính sách, các nhà lãnh đạo chính trị, quản lý hành chính, quản lý kinh tế, xã hội; đối với các nhà Việt Nam học; các nhà đầu tư và độc giả muốn tìm hiểu về các vùng, miền, địa phương ở Việt Nam.

Theo nhandan.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Trao giải Cuộc thi sáng tác tranh cổ động và phát động Cuộc thi sáng tác logo tỉnh Lào Cai

Trao giải Cuộc thi sáng tác tranh cổ động và phát động Cuộc thi sáng tác logo tỉnh Lào Cai

Ngày 28/12, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức tổng kết, trao giải Cuộc thi sáng tác tranh cổ động tuyên truyền chào mừng thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và phát động Cuộc thi sáng tác biểu trưng (logo) tỉnh Lào Cai.

Tả Phìn khẳng định vị thế thủ phủ Nhất Chi Mai

Tả Phìn khẳng định vị thế thủ phủ Nhất Chi Mai

Vào dịp Tết, nhất chi mai luôn được đánh giá là lựa chọn hàng đầu trong giới hoa cảnh Việt Nam. Ở xã Tả Phìn, Lào Cai, những gốc mai độc đáo, rêu phong và sức sống mãnh liệt của núi rừng không chỉ làm đẹp không gian Tết mà còn trở thành cây thoát nghèo, mang lại thu nhập cho người dân vùng cao.

Những tác phẩm của Huyền My đăng trên Tạp chí Văn nghệ Yên Bái (trước hợp nhất)

Khi Gen Z viết văn

Trong dòng chảy hối hả của kỷ nguyên số, có một thế hệ cầm bút mới đang âm thầm và bền bỉ khẳng định mình. Đó là những bạn trẻ yêu văn chương và muốn thể hiện năng khiếu, đam mê của mình qua sáng tác các tác phẩm.

35 thí sinh vòng Chung khảo Hoa hậu Du lịch Việt Nam 2026 chung tay làm đường tại Sa Pa

35 thí sinh vòng Chung khảo Hoa hậu Du lịch Việt Nam 2026 chung tay làm đường tại Sa Pa

Sáng 27/12, tại Khu du lịch Quốc gia Sa Pa, 35 thí sinh vòng Chung khảo Hoa hậu Du lịch Việt Nam 2026 đã tham gia trực tiếp làm đường giao thông cùng Nhân dân tổ dân phố Hàm Rồng 3, phường Sa Pa. Đây là một trong những hoạt động hưởng ứng “Chiến dịch 100 ngày đêm” nâng cấp, cải tạo hạ tầng giao thông đô thị do UBND phường Sa Pa phát động.

Người Dao họ thôn Trà Chẩu giữ bản sắc dân tộc

Người Dao họ thôn Trà Chẩu giữ bản sắc dân tộc

Thôn Trà Chẩu thuộc xã Bảo Thắng là nơi đồng bào dân tộc Dao họ sinh sống qua nhiều thế hệ. Giữa cuộc sống hiện đại, những phụ nữ Dao họ nơi đây vẫn miệt mài bên khung cửi để dệt ra những bộ quần áo truyền thống của dân tộc. Với tình yêu nghề truyền thống, đồng bào Dao họ nơi đây vẫn đang cố gắng gìn giữ di sản của cha ông để lại.

Chiếc đĩa bạc và thế giới tinh thần của người Dao Tuyển

Chiếc đĩa bạc và thế giới tinh thần của người Dao Tuyển

Là một thành tố trong trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Tuyển, chiếc mũ đội đầu hàm chứa nhiều ý nghĩa về văn hóa, tín ngưỡng và xã hội. Đặc biệt, chiếc đĩa bạc bên trong mũ phản ánh quan niệm sống và thế giới tinh thần của cộng đồng người Dao Tuyển.

Chuyện người vẽ tranh thờ

Chuyện người vẽ tranh thờ

Để vẽ được một bức tranh thờ hoàn chỉnh, đúng quy chuẩn thì không phải ai cũng làm được. Những người thầy vẽ tranh thờ hôm nay vẫn nỗ lực giữ nghề với nhiều tâm tư.

Chương trình đón tết dương lịch tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Chương trình đón tết dương lịch tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Chương trình vui đón Tết Dương lịch tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam sẽ giúp du khách hiểu rõ hơn về văn hóa truyền thống, đặc trưng của các dân tộc góp phần bảo tồn, phát huy, quảng bá giá trị văn hóa dân tộc; tăng cường giao lưu giữa các dân tộc, đoàn kết, gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau cùng phát triển nhân dịp đầu năm mới 2026.

Thư viện thông minh thúc đẩy văn hóa đọc

Thư viện thông minh thúc đẩy văn hóa đọc

Trong dòng chảy mạnh mẽ của chuyển đổi số, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Lào Cai đang từng bước “thay áo mới” cho không gian đọc sách. Từ những thư viện truyền thống vốn trầm lắng, mô hình thư viện thông minh với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin đã và đang thổi luồng sinh khí mới, không chỉ hiện đại hóa hoạt động thư viện mà còn góp phần khơi dậy niềm yêu thích đọc sách, hình thành thói quen tự học cho học sinh và lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.

Phường Trung Tâm phục dựng lễ cưới truyền thống của người Thái

Phường Trung Tâm phục dựng lễ cưới truyền thống của người Thái

Nhằm gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số, phường Trung Tâm, tỉnh Lào Cai đang triển khai Dự án phục dựng lễ cưới truyền thống của người Thái tại tổ dân phố Sà Rèn. Đây là hoạt động trọng tâm thuộc Dự án 6 của Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025.

Người Nùng thôn Na Đẩy trăn trở giữ nghề đan lát

Người Nùng thôn Na Đẩy trăn trở giữ nghề đan lát

Thôn Na Đẩy, xã Mường Khương có 153 hộ dân với trên 620 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng sinh sống qua nhiều thế hệ. Trước đây, đa số hộ dân trong thôn làm nghề đan lát, sản phẩm bán ra khắp các chợ phiên trong vùng, nhưng hiện nay chỉ còn một số người cao tuổi trong thôn vẫn giữ nghề truyền thống của dân tộc.

fb yt zl tw