Trên cơ sở các công trình nghiên cứu và sau khi có ý kiến thống nhất của Hội đồng Di sản quốc gia, ngày 14/1/2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 176 về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Như vậy, cùng với Tín ngưỡng thờ Hùng Vương, Tín ngưỡng thờ Tản Viên Sơn Thánh, Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên là một trong ba tín ngưỡng cổ nhất vùng Bắc Bộ.
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên không chỉ là tín ngưỡng của một địa phương, của một vùng mà là tín ngưỡng mang tính quốc gia; đồng thời là biểu tưởng văn hóa của tỉnh Vĩnh Phúc, là di sản mang giá trị về lịch sử, văn hóa, về truyền thống yêu nước các dân tộc đoàn kết chống giặc ngoại xâm. Tự hào, phấn khởi khi Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc càng thấy rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể cấp quốc gia – Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên.
Chủ tịch UBND huyện Tam Đảo Đinh Văn Mười nhấn mạnh: Để tập quán xã hội và tín ngưỡng thờ Quốc Mẫu Tây Thiên được gìn giữ và phát huy, thời gian tới, huyện Tam Đảo tiếp tục tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá hình ảnh Mẫu Tây Thiên, tập quán xã hội và tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên đến du khách, nhân dân trong nước, bạn bè quốc tế; xây dựng kế hoạch cụ thể để bảo tồn, giữ gìn và phát huy có hiệu quả tập quán xã hội và tín ngưỡng thờ Mẫu. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành, các sở ban, ngành, địa phương trong quá trình bảo vệ, giữ gìn, quảng bá để tập quán xã hội và tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên nói riêng, khu di tích lịch sử và danh thắng Tây Thiên nói chung tiếp tục được vinh danh, tỏa sáng trong dòng chảy văn minh của đất nước và nhân loại.
Lễ hội Tây Thiên được tổ chức từ ngày 15 đến 17/2 Âm lịch hằng năm để tưởng nhớ Quốc mẫu Lăng Thị Tiêu, chính Vương phi của Hùng Chiêu vương - người đã có công lớn trong việc giúp vua Hùng mở mang bờ cõi, dạy dân trồng lúa nước, chiêu mộ quân sĩ, củng cố vương triều. Di tích thờ bà tại thị trấn Đại Đình, huyện Tam Đảo được Thủ tướng Chính phủ công nhận là di tích lịch sử quốc gia đặc biệt từ tháng 12/2015.
Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên Lễ hội Tây Thiên Xuân Canh Tý năm 2020 sẽ không tổ chức phần hội mà chỉ tổ chức phần lễ và công bố Quyết định công nhận Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
(Theo Tin tức)
