Người lao động tại Hàn Quốc sẽ có lương hưu
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc đã ký Hiệp định song phương về bảo hiểm xã hội (BHXH). Hiệp định đã được ký kết ngày 14/12/2021, tại Thủ đô Seoul (Hàn Quốc). Việc ký kết Hiệp định về BHXH là cần thiết để khắc phục vấn đề đóng song trùng, tối ưu hóa quyền lợi cho người lao động 2 nước.
Hiệp định được xây dựng theo nội dung của một Hiệp định toàn diện với kết cấu gồm 5 Phần, 24 Điều. Phạm vi áp dụng đối với Việt Nam là Luật BHXH (chỉ áp dụng với 2 chế độ hưu trí và tử tuất), đối với Hàn Quốc là Luật Hưu trí quốc gia của Hàn Quốc. Đối tượng áp dụng là người lao động là công dân Việt Nam, người lao động là công dân Hàn Quốc và thân nhân hoặc người thừa kế của những người này theo quy định của pháp luật mỗi nước.
Về quy định tránh đóng BHXH 2 lần, đối với lao động phái cử, người lao động của một bên ký kết được cử đi làm việc ở bên ký kết còn lại thì chỉ áp dụng pháp luật của bên ký kết đầu tiên trong thời gian 60 tháng đầu, và có thể kéo dài thêm không quá 36 tháng. Hết thời gian trên sẽ chỉ áp dụng pháp luật của nước người lao động đến làm việc. Đối với lao động tuyển dụng tại chỗ, người lao động của một bên ký kết đang tạm sinh sống và được tuyển dụng bởi người sử dụng lao động ở bên ký kết còn lại, thì chỉ áp dụng pháp luật của bên ký kết còn lại.
Riêng đối với người lao động là công dân Hàn Quốc được người sử dụng lao động tại Việt Nam tuyển dụng làm việc tại Việt Nam, thì chỉ áp dụng pháp luật của Hàn Quốc trong thời gian không quá 60 tháng.
Về cộng gộp thời gian tham gia và tính hưởng BHXH, Hiệp định quy định thời gian tham gia BHXH để tính hưởng quyền lợi hưu trí, là tổng các khoảng thời gian tham gia BHXH đã được ghi nhận theo pháp luật của Việt Nam và Hàn Quốc, không bao gồm thời gian trùng (nếu có). Việc tính hưởng chế độ BHXH được thực hiện theo quy định pháp luật của mỗi bên ký kết.
Với việc kí kết Hiệp định trên, ông Phạm Trường Giang - Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) thông tin, theo thống kê, hiện đang có khoảng 50.000 lao động Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc sẽ có cơ hội được hưởng lương hưu ngay trong thời gian tới (từ năm 2025 - 2030). Vì Việt Nam và Hàn Quốc đã ký hiệp định song phương về BHXH công nhận thời gian đóng ở hai quốc gia.
Linh hoạt hơn về đóng - hưởng
Theo ông Phạm Trường Giang, Luật BHXH 2024 đã gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu đối với người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Luật mới đã quy định linh hoạt hơn về đóng - hưởng. Thời gian tham gia BHXH của người lao động ở Việt Nam và ở nước ngoài được tính để xét điều kiện hưởng chế độ BHXH. Người lao động khi đủ điều kiện có cơ hội được hưởng đồng thời chế độ hưu trí ở cả Việt Nam và nước mà Việt Nam có ký Điều ước quốc tế về BHXH.
Cụ thể, tại khoản 4 Điều 66, Luật BHXH 2024 quy định về tính mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà có thời gian đóng BHXH (theo quy định của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nhưng có thời gian đóng BHXH ở Việt Nam từ 15 năm), thì mỗi năm đóng trong thời gian này được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 của Luật này. Như vậy, kể từ 1/7/2025, khi Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực, người lao động dù đi làm việc ở nước ngoài cũng sẽ có nhiều cơ hội hưởng lương hưu hơn.
Hiện nay để triển khai Luật BHXH đặc biệt vấn đề liên quan đến lương hưu cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài tại dự thảo Thông tư hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất phương án tính lương hưu đối với người lao động đã tham gia BHXH tại nước ngoài.
Theo dự thảo, mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu, có thời gian tham gia BHXH theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nhưng thời gian đóng BHXH tại Việt Nam dưới 15 năm sẽ được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 66 của Luật BHXH.
Cụ thể, mỗi năm đóng trong thời gian này sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Như vậy, trường hợp Chính phủ Việt Nam ký kết hợp tác song phương với các quốc gia khác về BHXH thì người lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng như người nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam cũng sẽ được đảm bảo nhiều hơn về quyền lợi.
