Xã Nà Hẩu nằm trong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu, với diện tích tự nhiên hơn 5.640 ha, trong đó rừng tự nhiên đặc dụng trên 4.500 ha. Toàn xã có hơn 500 hộ dân với trên 2.500 nhân khẩu. Dù cuộc sống của bà con còn nhiều khó khăn nhưng họ luôn đồng lòng gìn giữ bảo vệ rừng bằng những luật tục truyền từ đời này sang đời khác.
Đối với người Mông Nà Hẩu, rừng như nguồn sống, mái nhà che chở và chỗ dựa tinh thần của cả cộng đồng; bà con đặt ra những quy định, hương ước về việc giữ rừng, bảo vệ rừng và được cộng đồng tôn trọng truyền từ đời này sang đời khác.
Hằng năm, vào ngày cuối cùng của tháng Giêng âm lịch, các bản, làng trong xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên lại tụ họp về khu rừng cấm, rừng thiêng của thôn để tổ chức Tết rừng. Dù đời sống ngày càng hiện đại và có nhiều đổi thay, nhưng người Mông Nà Hẩu vẫn duy trì tục lệ tốt đẹp này.
Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Văn Yên Hoàng Việt Hóa nhấn mạnh, Lễ cúng rừng của người Mông xã Nà Hẩu được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia không chỉ là niềm vinh dự lớn lao đối với cộng đồng người Mông nơi đây, mà còn là trách nhiệm to lớn đối với cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Văn Yên trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản quý báu này.
Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Văn Yên cam kết bảo tồn nguyên vẹn giá trị truyền thống của Lễ cúng rừng; tăng cường các chương trình nghiên cứu, sưu tầm, tư liệu hóa về Lễ cúng rừng để bảo tồn đầy đủ các nghi thức, lời khấn, lễ vật và không gian thiêng liêng của nghi lễ; hỗ trợ các nghệ nhân, già làng, trưởng bản trong việc truyền dạy các giá trị văn hóa, ngôn ngữ và tập quán gắn với nghi lễ cho thế hệ trẻ.
Huyện tập trung giáo dục thế hệ trẻ, trong đó tổ chức các chương trình ngoại khóa, tuyên truyền trong trường học về ý nghĩa và giá trị của Lễ cúng rừng. Huyện lồng ghép bảo tồn di sản với phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng; tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, xử lý nghiêm các hành vi xâm hại, khai thác trái phép rừng làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái của địa phương; kết hợp bảo tồn rừng với phát triển cây dược liệu dưới tán rừng, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, tạo động lực để cộng đồng cùng chung tay bảo vệ di sản thiên nhiên và văn hóa.
Sau Lễ trao chứng nhận, đại biểu, nhân dân và du khách được thưởng thức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Âm vang Tết rừng - Sáng bừng Nà Hẩu” và màn pháo hoa với chủ đề "Pháo hoa rực rỡ - Giữa đại ngàn Nà Hẩu”.
Toàn huyện Văn Yên có 12 dân tộc sinh sống; trong đó đồng bào Mông chiếm 4,89%, riêng xã Nà Hẩu có 99% đồng bào Mông sinh sống. Văn Yên có nhiều tiềm năng để phát triển nông nghiệp, công nghiệp, du lịch và tự hào là mảnh đất lưu giữ các giá trị văn hóa phi vật thể của đồng bào các dân tộc như: Lễ cấp sắc của dân tộc Dao đỏ, lễ hội Lồng tồng của dân tộc Tày, lễ hội Tết rừng. Trong đó, Lễ hội đền Đông Cuông và Lễ cúng rừng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
![[Ảnh] Phụ nữ vùng cao giữ nghề truyền thống](https://cdn.baolaocai.vn/images/1a1592eb4028447eefab986d9163d54c0e0f2dc4b0571b368b82ac3b76cd2fdd69bc7e2ed6e20349f1724b0435b3b681a393354503db5b836e4d621109cc4374575d7a3de0782eb822080bd9204e5545813ca6f44c1e05e30b8cd7f0c63862ba6e52b40ddaa17baf7da6c2a78c18c06c/baolaocai-br_tl-z6736017243096-b04b786948087fd3501c57ad38ed27c0.jpg.webp)
