Làm gì để đưa dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn của các tỉnh miền núi phía Bắc?

Vùng Tây Bắc đang được định hướng thành vùng trồng dược liệu có quy mô lớn. Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hà Giang, Lào Cai là những nơi có nhiều loài dược liệu quý hiếm.

Thu hái, khai thác phải đi đôi với bảo tồn, phát triển dược liệu

Là một quốc gia có đến hơn 4.000 loài dược liệu khác nhau nhưng hiện có tới 80% dược liệu được nhập từ nước ngoài. Để thay đổi thực trạng này, chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Thủ tướng chính phủ phê duyệt đặt ra mục tiêu đến năm 2025 sẽ xây dựng được 8 vùng khai thác dược liệu tự nhiên bền vững.

Vùng Tây Bắc đang được định hướng thành vùng trồng dược liệu có quy mô lớn. Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hà Giang, Lào Cai là những nơi có nhiều loài dược liệu quý hiếm. Hiện nay, có khoảng 50 loài cây dược liệu trồng với diện tích lớn (hơn 10ha) thì riêng Tây Bắc đã có tới 36 loài như: đương quy, cát cánh, sa nhân tím, thảo quả, atiso, ý dĩ, hồi, quế, đinh lăng, ba kích.

Tuy nhiên, việc phát triển vùng trồng vẫn còn một số hạn chế, chưa khai thác được hết tiềm năng lợi thế của các địa phương. Ở Sơn La, nguồn cung cấp dược liệu chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu sản xuất, bào chế thuốc. Còn ở Điện Biên, mỗi năm chỉ thu được hơn 15 tỷ đồng từ các loại cây dược liệu.

Vùng trồng dược liệu sâm tại tỉnh Lai Châu.

Trong khi đó, việc thu hái, khai thác không đi đôi với bảo tồn, phát triển dược liệu khiến các loài dược liệu tự nhiên cạn kiệt và đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng.

Việc trồng, chế biến dược liệu với quy mô nhỏ lẻ, tự phát, phụ thuộc vào nguồn dược liệu cung cấp từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, các địa phương hiện còn thiếu vắng sự đầu tư của các doanh nghiệp dược theo chuỗi sản xuất, tiêu thụ dược liệu khiến hiệu quả kinh tế chưa cao.

Để ngành dược liệu trở thành ngành mũi nhọn của các tỉnh miền núi phía bắc, mỗi địa phương đưa ra chiến lược riêng của mình. Theo các chuyên gia, những vùng này cần Trung tâm nghiên cứu Dược liệu, xây dựng thị trường, hướng dẫn cho bà con nông dân quy trình canh tác theo đúng tiêu chuẩn của thế giới.

Các địa phương cần xây dựng các cơ sở hạ tầng, xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp dược liệu liên kết với các Hợp tác xã trong việc trồng, sản xuất, phát triển dược liệu.

Với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng khí hậu, Tây Bắc là vùng có lợi thế phù hợp phát triển các vùng trồng dược liệu. Hiện có khoảng 1.500 cây dược liệu quý.Tây Bắc đã hình thành những vùng trồng dược liệu quy mô lớn, mang lại cuộc sống đổi thay cho bà con nông dân.

Tại Bắc Hà Lào Cai đã hình thành nên vùng trồng dược liệu cây cát cánh. Cách đây gần 10 năm, nông dân vùng cao Bắc Hà (Lào Cai) biết đến cây dược liệu cát cánh. Khi ấy, diện tích chỉ có 5.000 m2, giờ đã tăng lên gần 120 ha. Toàn bộ diện tích đều được trồng trong quy hoạch và theo đặt hàng của các công ty dược. Cây cát cánh mang lại thu nhập gấp nhiều lần so với cây ngô trước đây. Vì vậy, bà con đã hưởng ứng trồng loại cây này.

Cần sự gắn kết "3 nhà"

Theo các chuyên gia sự kết hợp chặt chẽ của "3 nhà" gồm: nhà nông-chính quyền-doanh nghiệp giúp bảo đảm số lượng cũng như chất lượng dược liệu, tránh tình trạng người dân thấy cây cát cánh đem lại giá trị cao, trồng ồ ạt gây mất kiểm soát chất lượng dược liệu cũng như ảnh hưởng đến sinh kế của người dân, mang tới nguồn dược liệu chuẩn hóa cho doanh nghiệp.

PGS. TS Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam cho biết khí hậu và thổ nhưỡng là 2 đặc trưng để quyết định chất lượng dược liệu. Nhưng dược liệu chỉ là nguyên liệu để sản xuất thuốc chứ không phải cứ trồng thì đó đã là bài thuốc.

Do đó, để dược liệu trở thành các bài thuốc, cần phải có sự liên kết của nhiều bên để sản phẩm đầu cuối đem lại giá trị thật sự cho người dân, cho doanh nghiệp và cho người trồng dược liệu.

Tại Bắc Hà Lào Cai đã hình thành nên vùng trồng dược liệu cây cát cánh.

Với cách làm kết hợp giữa "3 nhà": Nhà nông-chính quyền-doanh nghiệp là mô hình bền vững, vừa giúp người dân bảo đảm đầu ra nguyên liệu, vừa giúp doanh nghiệp tự chủ nguồn nguyên liệu đạt chuẩn với quy trình trồng trọt được quản lý nghiêm ngặt.

Thực tế cho thấy với cách làm liên kết 3 nhà này, các vùng trồng dược liệu sạch đạt chuẩn quốc tế đang phát triển tại Lai Châu, Sơn La, Điện Biên như trồng đương quy cho thu nhập khoảng 90 triệu/ha/năm, ví như rồng atiso cho mức thu tới 80 triệu/ha/năm.

Theo Báo Sức khỏe và Đời sống null

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Púng Luông đang đổi thay từng ngày, không chỉ nhờ hệ thống đường giao thông, điện lưới và sóng điện thoại tới tận thôn bản, mà quan trọng hơn là sự chuyển biến trong tư duy sản xuất của người dân. Họ mạnh dạn tiếp cận khoa học kỹ thuật, thay thế dần tập quán lạc hậu trong chăn nuôi, trồng trọt để vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Những năm gần đây, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa đang mở ra cơ hội thoát nghèo bền vững cho nhiều hộ dân xã Bản Lầu. Không còn phụ thuộc vào cây ngô, cây sắn như trước, việc mạnh dạn đưa các cây trồng chủ lực như chè, dứa, chuối vào sản xuất, hình thành những mô hình kinh tế hiệu quả.

Làm giàu từ mô hình “vườn - ao - chuồng”

Làm giàu từ mô hình “vườn - ao - chuồng”

Trong phong trào phát triển kinh tế nông nghiệp tại phường Nam Cường, tỉnh Lào Cai, mô hình “vườn - ao - chuồng” của cựu chiến binh Trần Đức Mạc ở tổ dân phố Hồng Thái được xem là một trong những điển hình tiêu biểu, thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm và nghị lực vượt khó của người lính. Hơn bốn thập niên gắn bó với mảnh đất này, ông đã từng bước gây dựng cơ nghiệp từ bàn tay trắng, vươn lên làm giàu chính đáng, đồng thời tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Nông dân Trấn Yên phát huy vai trò chủ thể trong phát kinh tế nông thôn

Nông dân Trấn Yên phát huy vai trò chủ thể trong phát kinh tế nông thôn

Thời gian qua, Hội Nông dân xã Trấn Yên đã đổi mới nội dung và phương thức hoạt động Hội, đặc biệt, đẩy mạnh phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi; triển khai đồng bộ các giải pháp, ứng dụng công nghệ hiện đại, tăng cường hoạt động quảng bá sản phẩm và hỗ trợ hội viên vay vốn... Qua đó, giúp hội viên từng bước phát huy vai trò chủ thể trong phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nông dân Lào Cai tích cực thi đua lao động, sản xuất

Nông dân Lào Cai tích cực thi đua lao động, sản xuất

Hướng đến Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, phong trào thi đua lao động, sản xuất đang diễn ra sôi nổi khắp các địa phương. Những vườn cây trĩu quả, những con đường sạch - đẹp, những mô hình kinh tế hiệu quả là minh chứng sinh động cho tinh thần thi đua của nông dân.

Púng Luông giữ vững thương hiệu chè Shan tuyết

Púng Luông giữ vững thương hiệu chè Shan tuyết

Tại xã Púng Luông, chè Shan tuyết từ lâu đã là sản phẩm nổi tiếng của địa phương. Khi được chứng nhận OCOP, cây chè trở thành nông sản chủ lực, tạo thương hiệu và sinh kế bền vững giúp người dân vùng cao vươn lên thoát nghèo. Để giữ vững và nâng tầm thương hiệu trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, Púng Luông đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từ duy trì vùng nguyên liệu, cải tiến quy trình sản xuất đến mở rộng thị trường tiêu thụ.

GCAP – Giải pháp hiện thực hóa tầm nhìn đô thị xanh tại Việt Nam

GCAP – Giải pháp hiện thực hóa tầm nhìn đô thị xanh tại Việt Nam

Trong bối cảnh các đô thị nước ta đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường và biến đổi khí hậu, việc xây dựng và triển khai các kế hoạch hành động đô thị xanh được coi là kim chỉ nam, định hướng quan trọng, đảm bảo sự hài hoà giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển bền vững.

Dấu ấn giảm nghèo ở Pha Long

Dấu ấn giảm nghèo ở Pha Long

Trong những năm gần đây, xã Pha Long đã chủ động và quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo chuyển biến rõ nét trong đời sống của người dân.

Gia nhập thị trường tín chỉ các-bon: Tìm lời giải cho bài toán khó

Sở hữu độ che phủ rừng lên tới 61,5% cùng hệ sinh thái đa dạng bậc nhất Tây Bắc, Lào Cai đang đứng trước cơ hội thu “tỷ đô” từ thị trường tín chỉ các-bon. Tuy nhiên, để biến những cánh rừng thành nguồn tài chính “xanh” bền vững, tỉnh Lào Cai phải giải quyết bài toán về hoàn thiện khung pháp lý, hạ tầng kỹ thuật và thay đổi tư duy của những người đang ngày đêm bám đất, giữ rừng.

Xóa nghèo ở Yên Thành

Xóa nghèo ở Yên Thành

Với cách làm chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nhất là việc tập trung đa dạng hóa sinh kế, tạo sinh kế phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, thời gian qua, xã Yên Thành đã và đang tạo chuyển biến tích cực, giúp nhiều hộ nghèo vươn lên bằng chính sức mình, góp phần vào công cuộc giảm nghèo bền vững.

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Những năm qua, phụ nữ xã Phúc Khánh đã khẳng định vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Với đặc thù địa phương có trên 85% là đồng bào dân tộc thiểu số, hội viên phụ nữ nơi đây không chỉ là lực lượng lao động chủ chốt mà còn đóng vai trò “hạt nhân” trong việc xây dựng cộng đồng đoàn kết, văn minh.

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Những năm gần đây, xã Phúc Khánh đã đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tập trung vào sản phẩm chủ lực và xây dựng các mô hình sản xuất theo hướng bền vững. Những nỗ lực này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, gắn với mục tiêu xây dựng nông thôn mới “xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.

fb yt zl tw