Làm gì để đưa dược liệu trở thành kinh tế mũi nhọn của các tỉnh miền núi phía Bắc?

Vùng Tây Bắc đang được định hướng thành vùng trồng dược liệu có quy mô lớn. Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hà Giang, Lào Cai là những nơi có nhiều loài dược liệu quý hiếm.

Thu hái, khai thác phải đi đôi với bảo tồn, phát triển dược liệu

Là một quốc gia có đến hơn 4.000 loài dược liệu khác nhau nhưng hiện có tới 80% dược liệu được nhập từ nước ngoài. Để thay đổi thực trạng này, chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Thủ tướng chính phủ phê duyệt đặt ra mục tiêu đến năm 2025 sẽ xây dựng được 8 vùng khai thác dược liệu tự nhiên bền vững.

Vùng Tây Bắc đang được định hướng thành vùng trồng dược liệu có quy mô lớn. Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hà Giang, Lào Cai là những nơi có nhiều loài dược liệu quý hiếm. Hiện nay, có khoảng 50 loài cây dược liệu trồng với diện tích lớn (hơn 10ha) thì riêng Tây Bắc đã có tới 36 loài như: đương quy, cát cánh, sa nhân tím, thảo quả, atiso, ý dĩ, hồi, quế, đinh lăng, ba kích.

Tuy nhiên, việc phát triển vùng trồng vẫn còn một số hạn chế, chưa khai thác được hết tiềm năng lợi thế của các địa phương. Ở Sơn La, nguồn cung cấp dược liệu chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu sản xuất, bào chế thuốc. Còn ở Điện Biên, mỗi năm chỉ thu được hơn 15 tỷ đồng từ các loại cây dược liệu.

Vùng trồng dược liệu sâm tại tỉnh Lai Châu.

Trong khi đó, việc thu hái, khai thác không đi đôi với bảo tồn, phát triển dược liệu khiến các loài dược liệu tự nhiên cạn kiệt và đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng.

Việc trồng, chế biến dược liệu với quy mô nhỏ lẻ, tự phát, phụ thuộc vào nguồn dược liệu cung cấp từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, các địa phương hiện còn thiếu vắng sự đầu tư của các doanh nghiệp dược theo chuỗi sản xuất, tiêu thụ dược liệu khiến hiệu quả kinh tế chưa cao.

Để ngành dược liệu trở thành ngành mũi nhọn của các tỉnh miền núi phía bắc, mỗi địa phương đưa ra chiến lược riêng của mình. Theo các chuyên gia, những vùng này cần Trung tâm nghiên cứu Dược liệu, xây dựng thị trường, hướng dẫn cho bà con nông dân quy trình canh tác theo đúng tiêu chuẩn của thế giới.

Các địa phương cần xây dựng các cơ sở hạ tầng, xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp dược liệu liên kết với các Hợp tác xã trong việc trồng, sản xuất, phát triển dược liệu.

Với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng khí hậu, Tây Bắc là vùng có lợi thế phù hợp phát triển các vùng trồng dược liệu. Hiện có khoảng 1.500 cây dược liệu quý.Tây Bắc đã hình thành những vùng trồng dược liệu quy mô lớn, mang lại cuộc sống đổi thay cho bà con nông dân.

Tại Bắc Hà Lào Cai đã hình thành nên vùng trồng dược liệu cây cát cánh. Cách đây gần 10 năm, nông dân vùng cao Bắc Hà (Lào Cai) biết đến cây dược liệu cát cánh. Khi ấy, diện tích chỉ có 5.000 m2, giờ đã tăng lên gần 120 ha. Toàn bộ diện tích đều được trồng trong quy hoạch và theo đặt hàng của các công ty dược. Cây cát cánh mang lại thu nhập gấp nhiều lần so với cây ngô trước đây. Vì vậy, bà con đã hưởng ứng trồng loại cây này.

Cần sự gắn kết "3 nhà"

Theo các chuyên gia sự kết hợp chặt chẽ của "3 nhà" gồm: nhà nông-chính quyền-doanh nghiệp giúp bảo đảm số lượng cũng như chất lượng dược liệu, tránh tình trạng người dân thấy cây cát cánh đem lại giá trị cao, trồng ồ ạt gây mất kiểm soát chất lượng dược liệu cũng như ảnh hưởng đến sinh kế của người dân, mang tới nguồn dược liệu chuẩn hóa cho doanh nghiệp.

PGS. TS Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam cho biết khí hậu và thổ nhưỡng là 2 đặc trưng để quyết định chất lượng dược liệu. Nhưng dược liệu chỉ là nguyên liệu để sản xuất thuốc chứ không phải cứ trồng thì đó đã là bài thuốc.

Do đó, để dược liệu trở thành các bài thuốc, cần phải có sự liên kết của nhiều bên để sản phẩm đầu cuối đem lại giá trị thật sự cho người dân, cho doanh nghiệp và cho người trồng dược liệu.

Tại Bắc Hà Lào Cai đã hình thành nên vùng trồng dược liệu cây cát cánh.

Với cách làm kết hợp giữa "3 nhà": Nhà nông-chính quyền-doanh nghiệp là mô hình bền vững, vừa giúp người dân bảo đảm đầu ra nguyên liệu, vừa giúp doanh nghiệp tự chủ nguồn nguyên liệu đạt chuẩn với quy trình trồng trọt được quản lý nghiêm ngặt.

Thực tế cho thấy với cách làm liên kết 3 nhà này, các vùng trồng dược liệu sạch đạt chuẩn quốc tế đang phát triển tại Lai Châu, Sơn La, Điện Biên như trồng đương quy cho thu nhập khoảng 90 triệu/ha/năm, ví như rồng atiso cho mức thu tới 80 triệu/ha/năm.

Theo Báo Sức khỏe và Đời sống null

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Lợi ích kép từ dịch vụ môi trường rừng ở xã vùng cao Lao Chải

Lợi ích kép từ dịch vụ môi trường rừng ở xã vùng cao Lao Chải

Từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR), đã có những con đường được cứng hóa để người dân đi lại thuận tiện trong 4 mùa. Nguồn lực này đã góp phần thay đổi tư duy của người dân, từ trông chờ sang chủ động chung tay xây dựng hạ tầng, phát triển sinh kế, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống. Thực tế ở xã vùng cao Lao Chải, DVMTR đang mang lại “lợi ích kép”: vừa bảo vệ rừng, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Những mô hình kinh tế làm thay đổi diện mạo Bản Mo

Những mô hình kinh tế làm thay đổi diện mạo Bản Mo

Với gần 300 hộ dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông và Xa Phó, Bản Mo, xã Xuân Hòa từng được biết đến với điều kiện kinh tế khó khăn, giao thông cách trở. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm của Nhà nước và nỗ lực của người dân, bản vùng cao này đang dần thay đổi diện mạo, trở thành điểm sáng trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp.

Mù Cang Chải: Phát triển du lịch cộng đồng để mở rộng sinh kế thoát nghèo

Mù Cang Chải: Phát triển du lịch cộng đồng để mở rộng sinh kế thoát nghèo

Nằm giữa những tầng ruộng bậc thang nổi tiếng thế giới, Mù Cang Chải đang chuyển mình mạnh mẽ từ một xã nghèo thuần nông sang phát triển du lịch dựa vào cộng đồng. Các mô hình homestay, trải nghiệm văn hóa bản địa không chỉ thu hút du khách mà còn mở ra hướng sinh kế mới, góp phần giảm nghèo bền vững cho đồng bào vùng cao đây.

Hợp tác xã Thịnh Phong - nòng cốt liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản ở xã Bản Lầu

Hợp tác xã Thịnh Phong - nòng cốt liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản ở xã Bản Lầu

Trong tiến trình tái cơ cấu nông nghiệp, Hợp tác xã Thịnh Phong, xã Bản Lầu, nổi bật trong tổ chức sản xuất, liên kết tiêu thụ và chuyển giao tiến bộ khoa học - công nghệ, góp phần nâng cao giá trị nông sản, cải thiện đời sống người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn.

Liên minh Hợp tác xã Việt Nam bàn giao 80 con bò giống cho 40 hộ dân ở xã Khánh Hòa

Liên minh Hợp tác xã Việt Nam bàn giao 80 con bò giống cho 40 hộ dân ở xã Khánh Hòa

Ngày 18/12, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã tỉnh Lào Cai phối hợp với xã Khánh Hòa tổ chức bàn giao 80 con bò giống cho 40 hộ dân theo dự án "Mô hình nuôi bò trên địa bàn xã Khánh Hòa" thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ Lào Cai và Phú Thọ

Hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ Lào Cai và Phú Thọ

Ngày 17/12, Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh Lào Cai phối hợp với tổ chức Aide et Action (AEA) và Trung tâm Nghiên cứu về Giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển tổ chức hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ tại Lào Cai và Phú Thọ.

Xanh mướt cao nguyên

Xanh mướt cao nguyên

Không có những cánh đồng rau bạt ngàn như miền xuôi, Bắc Hà khiến du khách ngạc nhiên giữa núi đá trập trùng vẫn xanh ngắt rau màu. Rau theo chân những người phụ nữ gùi, chở xe máy tỏa khắp ngả đường, phủ xanh chợ phố. Ở đây, rau không mọc thành cánh đồng lớn mà len lỏi giữa ruộng lúa, nương ngô, vườn cây, thậm chí vươn lên từ những hốc đá nhỏ hẹp.

Nông dân Gia Phú và nhịp sống trên những ruộng rau

Nông dân Gia Phú và nhịp sống trên những ruộng rau

Xã Gia Phú là vùng sản xuất rau lớn của tỉnh, tập trung tại các thôn: Soi Cờ, Chính Tiến, Đồng Lục, Bến Phà, Giao Ngay, Giao Tiến, Thái Bo, Hòa Lạc, với tổng diện tích hơn 120 ha và hàng trăm hộ canh tác. Trên những cánh đồng rau xanh mướt, nông dân Gia Phú  đang cần mẫn gieo hạt, vun gốc, tưới nước đến thu hoạch.

Câu chuyện 3 thập niên giữ đất

Từ thực trạng khai thác tận diệt vào thập niên 90, các cán bộ lâm nghiệp tại vùng đất Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái cũ - nay thuộc địa phận xã Hạnh Phúc, tỉnh Lào Cai đã kiên trì vận động thay đổi tập quán của người dân. Thành quả sau 3 thập niên giữ đất là hơn 300 ha rừng hỗn giao có trồng xen pơ mu được hồi sinh, mở ra triển vọng lớn về kinh tế lâm nghiệp, tín chỉ carbon và du lịch sinh thái.

Giải bài toán thoát nghèo ở Ngải Trồ

Giải bài toán thoát nghèo ở Ngải Trồ

Nằm ở khu vực địa hình chia cắt, giao thông cách trở, thôn Ngải Trồ, xã Dền Sáng từng phải đối mặt với muôn vàn khó khăn. Thế nhưng, bằng tinh thần bền bỉ và ý chí vượt khó, đồng bào nơi đây đang nỗ lực khai thác tiềm năng của địa phương để giải bài toán thoát nghèo.

Phố trong rừng

Phố trong rừng

Giữa mênh mông đại ngàn, nơi mây trời ôm ấp những triền đồi xanh thẳm của xã Mỏ Vàng, một sự chuyển mình ngoạn mục đang diễn ra tại thôn Tặng Chan. Xen lẫn giữa những rừng quế, nhiều ngôi nhà cao tầng, khang trang mọc lên san sát, minh chứng cho ý chí vươn lên của người dân nơi đây.

Kênh tín dụng thiết thực của hội viên nông dân xã Xuân Ái

Kênh tín dụng thiết thực của hội viên nông dân xã Xuân Ái

Những năm qua, Quỹ Hỗ trợ nông dân đã trở thành kênh tín dụng thiết thực, tiếp sức cho hội viên nông dân xã Xuân Ái đầu tư sản xuất, phát triển kinh doanh, tạo việc làm và từng bước nâng cao thu nhập. Nhờ nguồn vốn này, nhiều hộ nông dân mạnh dạn mở rộng các mô hình chăn nuôi, trồng trọt, phát triển rừng kinh tế và liên kết theo chuỗi giá trị, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội tại địa phương.

Xã Bảo Yên đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các lĩnh vực mũi nhọn

Xã Bảo Yên đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các lĩnh vực mũi nhọn

Sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính, xã Bảo Yên đã mở rộng không gian phát triển với nhiều tiềm năng và lợi thế. Đặc biệt, các lĩnh vực nông - lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và du lịch được xác định là mũi nhọn, xã tập trung thu hút đầu tư nhằm tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới.

Sín Chéng tăng cường quản lý tài nguyên nước

Sín Chéng tăng cường quản lý tài nguyên nước

Trong bối cảnh tài nguyên nước ngày càng trở nên quý giá, chính quyền và người dân xã Sín Chéng đã và đang nỗ lực tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ nguồn nước tự nhiên nhằm đảm bảo đời sống, sản xuất của Nhân dân trên địa bàn.

Nông dân Lào Cai phát huy vai trò chủ thể trong phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới

Nông dân Lào Cai phát huy vai trò chủ thể trong phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới

Nông nghiệp, nông dân, nông thôn luôn giữ vị trí chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai. Trước thềm Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, nhìn lại 5 năm qua cho thấy các cấp Hội Nông dân đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy vai trò chủ thể của nông dân trong phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới.

fb yt zl tw