Làm gì để định vị gạo Việt trước kỷ nguyên mới?

Gạo Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường quốc tế, tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và nâng cao vị thế đó trước kỷ nguyên mới, ngành lúa gạo phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội, đặc biệt là việc phát triển giống lúa chất lượng cao, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, và hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Định vị gạo Việt qua chất lượng và giá trị gia tăng

Ngành lúa gạo Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong những năm qua, đặc biệt là tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), nơi sản xuất hơn 50% sản lượng lúa và đóng góp trên 90% sản lượng gạo xuất khẩu.

Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.
Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.

Tại hội thảo "Định vị hạt gạo Việt Nam trong kỷ nguyên mới" mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đã chỉ ra rằng ngành lúa gạo Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và thế giới. Đặc biệt, ĐBSCL, với diện tích canh tác lúa rộng lớn, sẽ tiếp tục là “bảng đệm” quan trọng cho sự phát triển của ngành lúa gạo. Ông Hè nhấn mạnh, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao, gắn với giảm phát thải và tăng trưởng xanh, sẽ là một giải pháp hiệu quả để thúc đẩy ngành hàng lúa gạo phát triển bền vững.

Theo ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong năm 2023 khi sản lượng gạo xuất khẩu đạt 9,18 triệu tấn, mang về doanh thu hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, mặc dù Việt Nam chiếm ưu thế lớn trong phân khúc gạo trắng hạt dài, ngành lúa gạo vẫn đối mặt với sự thiếu hụt ở các phân khúc cao cấp như gạo thơm, gạo Nhật và gạo chức năng. Để cạnh tranh và nâng cao giá trị xuất khẩu, Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng gạo, đặc biệt là các loại gạo đặc sản và thơm.

Để định vị gạo Việt Nam vững chắc trên bản đồ gạo thế giới, việc cải thiện chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng. TS Trần Ngọc Thạch - Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho biết, hiện nay vùng ĐBSCL đã có những giống lúa tiềm năng như OM5451, OM18 và Đài Thơm 8, với năng suất cao và phẩm chất gạo ngon, có khả năng chống chịu bệnh và mặn. Những giống lúa này hiện chiếm 70-80% diện tích sản xuất và đóng góp vào hơn 85% sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề vẫn là nâng cao chất lượng và sản xuất các loại gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản để có thể tham gia vào phân khúc cao cấp của thị trường quốc tế.

Theo định hướng của ngành lúa gạo Việt Nam, mục tiêu trong tương lai là giảm tỉ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình xuống còn dưới 15% vào năm 2025, đồng thời gia tăng tỷ trọng gạo thơm, Japonica, và gạo đặc sản lên khoảng 40%. Đến năm 2030, mục tiêu này còn tham vọng hơn, với tỷ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình không quá 10% và tỷ trọng gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản đạt khoảng 45%. Đây là một chiến lược quan trọng nhằm nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Liên kết chuỗi giá trị bền vững

Để đạt được những mục tiêu trên, việc hình thành một chuỗi giá trị lúa gạo bền vững là yếu tố không thể thiếu. TS Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên kết các chủ thể trong chuỗi giá trị từ nông dân, doanh nghiệp, công ty xuất khẩu đến các tổ chức nghiên cứu và các đơn vị cung cấp dịch vụ. Việc liên kết này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn tạo ra cơ hội để gia tăng giá trị của sản phẩm gạo, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành lúa gạo.

Theo các chuyên gia, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh tại ĐBSCL giai đoạn 2024-2025, sẽ là nền tảng để xây dựng một chuỗi giá trị lúa gạo hiện đại. Tuy nhiên, để đề án này thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong chuỗi giá trị, từ nông dân, dịch vụ, tài chính, đến các công ty xuất khẩu và các tổ chức quản lý. Đây là một quá trình dài hạn và đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ, nghiên cứu giống mới và đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng cao.

Trong tương lai, để gạo Việt Nam không chỉ chiếm lĩnh thị trường gạo truyền thống mà còn vươn lên các phân khúc cao cấp, việc nâng cao năng lực sản xuất và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần phát triển các mô hình canh tác thông minh và thân thiện với môi trường để đảm bảo sản phẩm gạo không chỉ có chất lượng tốt mà còn đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và giảm phát thải.

TS Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam đề xuất hình thành các doanh nghiệp hóa nông nghiệp, một mô hình có thể giúp tạo ra các giống lúa, cây con chất lượng cao, đồng thời ứng dụng công nghệ vào sản xuất để tăng năng suất và chất lượng. Mô hình này sẽ giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đồng thời tạo ra các cơ hội phát triển bền vững cho nông dân.

Với nền tảng vững chắc từ những giống lúa chất lượng cao, tiềm năng sản xuất lớn và chiến lược phát triển bền vững, Việt Nam có thể tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường gạo thế giới. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng cao giá trị gạo xuất khẩu và phát triển ngành lúa gạo bền vững, cần sự đầu tư đồng bộ vào chất lượng giống, ứng dụng công nghệ, và liên kết chuỗi giá trị hiệu quả. Khi đó, gạo Việt Nam sẽ không chỉ là sản phẩm nông sản xuất khẩu mà còn là biểu tượng của sự phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Biện pháp bảo vệ cây trồng, vật nuôi trước giá rét và sương muối ở Lào Cai

Biện pháp bảo vệ cây trồng, vật nuôi trước giá rét và sương muối ở Lào Cai

Trước diễn biến thời tiết cực đoan, với nền nhiệt giảm sâu và nguy cơ xuất hiện sương muối, băng giá, ngành nông nghiệp tỉnh Lào Cai cùng chính quyền các địa phương đã đồng loạt triển khai các phương án bảo vệ sản xuất, hướng dẫn người dân che chắn chuồng trại và chăm sóc cây trồng theo đúng quy trình kỹ thuật nhằm hạn chế tối đa thiệt hại về kinh tế.

Bảo đảm nhu cầu đi lại của người dân và du khách trong kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2026

Bảo đảm nhu cầu đi lại của người dân và du khách trong kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2026

Kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2026 kéo dài 4 ngày (01 - 04/01/2026), dự báo nhu cầu đi lại và du lịch của người dân, du khách đến Lào Cai tăng cao, đặc biệt trên tuyến Hà Nội - Lào Cai. Để đáp ứng nhu cầu vận chuyển và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, các đơn vị vận tải trong tỉnh đã chủ động xây dựng phương án tăng chuyến, tăng phương tiện, sẵn sàng phục vụ trong những ngày cao điểm.

Đổi thay làng Ro

Đổi thay làng Ro

Nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp và nỗ lực vươn lên của người dân, thôn Ro (làng Ro), xã Phan Thanh trước đây, nay thuộc địa bàn xã Tân Lĩnh, đã có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Phường Trung Tâm: Giá trị sản xuất công nghiệp năm 2025 đạt 160 tỷ đồng

Phường Trung Tâm: Giá trị sản xuất công nghiệp năm 2025 đạt 160 tỷ đồng

Ngay sau khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, phường Trung Tâm, tỉnh Lào Cai đã tập trung triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng phát triển nhanh, bền vững và hiệu quả, gắn với bảo vệ môi trường.

Nông dân Bản Lầu chung tay phát triển kinh tế tập thể

Nông dân Bản Lầu chung tay phát triển kinh tế tập thể

Trong những năm gần đây, Hội Nông dân xã Bản Lầu, đã đạt nhiều kết quả tích cực trong công tác hội và phong trào nông dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao đời sống hội viên. Với hơn 3.300 hội viên sinh hoạt tại 36 chi hội, phong trào phát triển kinh tế tập thể ngày càng lan tỏa, trở thành động lực quan trọng trong phát triển nông nghiệp địa phương.

Agribank Mường Khương - điểm tựa vốn cho phát triển nông nghiệp hàng hóa

Agribank Mường Khương - điểm tựa vốn cho phát triển nông nghiệp hàng hóa

Trong quá trình tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, huyện Mường Khương (trước đây) xác định chuyển đổi cơ cấu cây trồng là nhiệm vụ trọng tâm. Tuy nhiên, thiếu vốn vẫn là “nút thắt” lớn đối với nông dân. Do vậy, nguồn tín dụng ngân hàng kịp thời, phù hợp của Agribank Chi nhánh Mường Khương Lào Cai II đã trở thành điểm tựa quan trọng, giúp người dân đầu tư phát triển các mô hình cây trồng có giá trị kinh tế cao.

Điều tiết thời vụ, người trồng rau Sa Pa trúng lớn

Điều tiết thời vụ, người trồng rau Sa Pa trúng lớn

Giá rau xanh trên thị trường đang vào thời điểm đắt chưa từng có, nguyên nhân được cho là đầu vụ, các địa phương chưa thu hoạch rau vụ đông, bên cạnh đó, thiên tai khiến nhiều nơi không thể sản xuất rau xanh. Biến động thị trường này lại đang đem đến cơ hội tăng thu nhập cho người trồng rau trên địa bàn phường Sa Pa và một số vùng lân cận có khí hậu tương tự.

Kinh nghiệm trồng rau vụ đông của ông Lê Công Tâm

Kinh nghiệm trồng rau vụ đông của ông Lê Công Tâm

Trên những thửa ruộng, bãi màu ở thôn Liên Hà 6, xã Bảo Hà, những luống rau vụ đông xanh mướt, thẳng hàng nối tiếp nhau đã trở thành hình ảnh quen thuộc. Từ việc tận dụng diện tích đất sau thu hoạch vụ mùa, gia đình ông Lê Công Tâm được xem là điển hình trong phát triển kinh tế từ sản xuất rau.

Lào Cai: Kinh tế số chiếm 9,46% GRDP

Lào Cai: Kinh tế số chiếm 9,46% GRDP

Năm 2025, tỷ trọng kinh tế số của tỉnh đạt 9,46% GRDP, phản ánh sự dịch chuyển tích cực trong cơ cấu kinh tế. Khoảng 60% doanh nghiệp trên địa bàn đã chủ động ứng dụng các nền tảng số vào quản trị, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, qua đó tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập.

Lào Cai có 166 chi hội nông dân nghề nghiệp

Lào Cai có 166 chi hội nông dân nghề nghiệp

Giai đoạn 2023 - 2025, Hội Nông dân tỉnh Lào Cai đã thành lập mới 98 chi hội nông dân nghề nghiệp, nâng tổng số toàn tỉnh lên 166 chi hội với khoảng 4.500 thành viên, đồng thời duy trì 687 tổ hội nông dân nghề nghiệp với hơn 8.300 hội viên tham gia.

Đẩy mạnh chuyển đổi giống cây trồng ở vùng cao

Đẩy mạnh chuyển đổi giống cây trồng ở vùng cao

Thời gian qua, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng ở các xã vùng cao như Hạnh Phúc, Phình Hồ, Trạm Tấu được triển khai đồng bộ. Các mô hình sản xuất mới từng bước tạo chuyển biến rõ nét trong thu nhập của người dân, góp phần giảm nghèo đa chiều, bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

fb yt zl tw