Làm gì để định vị gạo Việt trước kỷ nguyên mới?

Gạo Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường quốc tế, tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và nâng cao vị thế đó trước kỷ nguyên mới, ngành lúa gạo phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội, đặc biệt là việc phát triển giống lúa chất lượng cao, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, và hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Định vị gạo Việt qua chất lượng và giá trị gia tăng

Ngành lúa gạo Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong những năm qua, đặc biệt là tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), nơi sản xuất hơn 50% sản lượng lúa và đóng góp trên 90% sản lượng gạo xuất khẩu.

Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.
Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.

Tại hội thảo "Định vị hạt gạo Việt Nam trong kỷ nguyên mới" mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đã chỉ ra rằng ngành lúa gạo Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và thế giới. Đặc biệt, ĐBSCL, với diện tích canh tác lúa rộng lớn, sẽ tiếp tục là “bảng đệm” quan trọng cho sự phát triển của ngành lúa gạo. Ông Hè nhấn mạnh, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao, gắn với giảm phát thải và tăng trưởng xanh, sẽ là một giải pháp hiệu quả để thúc đẩy ngành hàng lúa gạo phát triển bền vững.

Theo ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong năm 2023 khi sản lượng gạo xuất khẩu đạt 9,18 triệu tấn, mang về doanh thu hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, mặc dù Việt Nam chiếm ưu thế lớn trong phân khúc gạo trắng hạt dài, ngành lúa gạo vẫn đối mặt với sự thiếu hụt ở các phân khúc cao cấp như gạo thơm, gạo Nhật và gạo chức năng. Để cạnh tranh và nâng cao giá trị xuất khẩu, Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng gạo, đặc biệt là các loại gạo đặc sản và thơm.

Để định vị gạo Việt Nam vững chắc trên bản đồ gạo thế giới, việc cải thiện chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng. TS Trần Ngọc Thạch - Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho biết, hiện nay vùng ĐBSCL đã có những giống lúa tiềm năng như OM5451, OM18 và Đài Thơm 8, với năng suất cao và phẩm chất gạo ngon, có khả năng chống chịu bệnh và mặn. Những giống lúa này hiện chiếm 70-80% diện tích sản xuất và đóng góp vào hơn 85% sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề vẫn là nâng cao chất lượng và sản xuất các loại gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản để có thể tham gia vào phân khúc cao cấp của thị trường quốc tế.

Theo định hướng của ngành lúa gạo Việt Nam, mục tiêu trong tương lai là giảm tỉ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình xuống còn dưới 15% vào năm 2025, đồng thời gia tăng tỷ trọng gạo thơm, Japonica, và gạo đặc sản lên khoảng 40%. Đến năm 2030, mục tiêu này còn tham vọng hơn, với tỷ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình không quá 10% và tỷ trọng gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản đạt khoảng 45%. Đây là một chiến lược quan trọng nhằm nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Liên kết chuỗi giá trị bền vững

Để đạt được những mục tiêu trên, việc hình thành một chuỗi giá trị lúa gạo bền vững là yếu tố không thể thiếu. TS Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên kết các chủ thể trong chuỗi giá trị từ nông dân, doanh nghiệp, công ty xuất khẩu đến các tổ chức nghiên cứu và các đơn vị cung cấp dịch vụ. Việc liên kết này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn tạo ra cơ hội để gia tăng giá trị của sản phẩm gạo, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành lúa gạo.

Theo các chuyên gia, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh tại ĐBSCL giai đoạn 2024-2025, sẽ là nền tảng để xây dựng một chuỗi giá trị lúa gạo hiện đại. Tuy nhiên, để đề án này thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong chuỗi giá trị, từ nông dân, dịch vụ, tài chính, đến các công ty xuất khẩu và các tổ chức quản lý. Đây là một quá trình dài hạn và đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ, nghiên cứu giống mới và đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng cao.

Trong tương lai, để gạo Việt Nam không chỉ chiếm lĩnh thị trường gạo truyền thống mà còn vươn lên các phân khúc cao cấp, việc nâng cao năng lực sản xuất và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần phát triển các mô hình canh tác thông minh và thân thiện với môi trường để đảm bảo sản phẩm gạo không chỉ có chất lượng tốt mà còn đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và giảm phát thải.

TS Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam đề xuất hình thành các doanh nghiệp hóa nông nghiệp, một mô hình có thể giúp tạo ra các giống lúa, cây con chất lượng cao, đồng thời ứng dụng công nghệ vào sản xuất để tăng năng suất và chất lượng. Mô hình này sẽ giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đồng thời tạo ra các cơ hội phát triển bền vững cho nông dân.

Với nền tảng vững chắc từ những giống lúa chất lượng cao, tiềm năng sản xuất lớn và chiến lược phát triển bền vững, Việt Nam có thể tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường gạo thế giới. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng cao giá trị gạo xuất khẩu và phát triển ngành lúa gạo bền vững, cần sự đầu tư đồng bộ vào chất lượng giống, ứng dụng công nghệ, và liên kết chuỗi giá trị hiệu quả. Khi đó, gạo Việt Nam sẽ không chỉ là sản phẩm nông sản xuất khẩu mà còn là biểu tượng của sự phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Xóa nghèo ở Yên Thành

Xóa nghèo ở Yên Thành

Với cách làm chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nhất là việc tập trung đa dạng hóa sinh kế, tạo sinh kế phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, thời gian qua, xã Yên Thành đã và đang tạo chuyển biến tích cực, giúp nhiều hộ nghèo vươn lên bằng chính sức mình, góp phần vào công cuộc giảm nghèo bền vững.

Cần sớm khắc phục triệt để sạt lở trên Tỉnh lộ 152

Cần sớm khắc phục triệt để sạt lở trên Tỉnh lộ 152

Tỉnh lộ 152 được coi là tuyến giao thông huyết mạch kết nối trung tâm Khu du lịch Quốc gia Sa Pa. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của các đợt mưa bão trong năm 2024 và 2025, tuyến đường xuất hiện nhiều điểm sạt lở. Mặc dù việc khắc phục đảm bảo giao thông bước 1 đã được triển khai khẩn trương, nhưng mặt đường hỏng cùng khối lượng đất đá lớn vẫn gây khó khăn, nguy hiểm cho người dân và du khách.

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Những năm qua, phụ nữ xã Phúc Khánh đã khẳng định vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Với đặc thù địa phương có trên 85% là đồng bào dân tộc thiểu số, hội viên phụ nữ nơi đây không chỉ là lực lượng lao động chủ chốt mà còn đóng vai trò “hạt nhân” trong việc xây dựng cộng đồng đoàn kết, văn minh.

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính 390,9 km, trong đó, đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai là 143,29 km, đi qua 12 xã, phường; điểm đầu tại vị trí nối ray với Trung Quốc tại phường Lào Cai, điểm cuối tại phường Âu Lâu. Dự án có nhiều thuận lợi nhưng cũng gặp không ít khó khăn đặt ra trước mốc thời điểm khởi công.

“Đánh thức” vùng nguyên liệu bằng đòn bẩy công nghiệp chế biến

Đông Cuông: “Đánh thức” vùng nguyên liệu bằng đòn bẩy công nghiệp chế biến

Tận dụng lợi thế nguồn tài nguyên phong phú, xã Đông Cuông, tỉnh Lào Cai đang tạo bước đột phá mạnh mẽ thông qua chiến lược phát triển công nghiệp chế biến gắn với vùng nguyên liệu tại chỗ. Chủ trương này giúp ổn định đầu ra cho nông sản, đồng thời thay đổi tư duy sản xuất của người dân, tạo động lực cho kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Bài cuối: Cần sớm có phương án tháo gỡ khó khăn

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Bài cuối: Cần sớm có phương án tháo gỡ khó khăn

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (đoạn đi qua tỉnh Lào Cai), tổng diện tích cần phải đo đạc 1.397,05 ha, hiện các địa phương đã thực hiện xong đo đạc ngoại nghiệp (đạt 100% tiến độ). 

Khánh Hòa "xanh"

Khánh Hòa "xanh"

Xã Khánh Hòa (tỉnh Lào Cai) - vùng quê thanh bình, ngát xanh bởi rừng, cây trái, ruộng vườn, đó là kết quả của phong trào thi đua dựng xây nông thôn mới.

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Những năm gần đây, xã Phúc Khánh đã đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tập trung vào sản phẩm chủ lực và xây dựng các mô hình sản xuất theo hướng bền vững. Những nỗ lực này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, gắn với mục tiêu xây dựng nông thôn mới “xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.

Lào Cai đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu

Lào Cai đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu

Trong bối cảnh ngành lâm nghiệp phải đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng cao về truy xuất nguồn gốc và minh bạch chuỗi cung ứng, đặc biệt là yêu cầu mới từ các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, tỉnh Lào Cai đang đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu. Đây được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao giá trị rừng trồng, đồng thời tạo nền tảng cho phát triển lâm nghiệp bền vững.

Nhân rộng mô hình nuôi dúi để giảm nghèo tại xã Bảo Hà

Nhân rộng mô hình nuôi dúi để giảm nghèo tại xã Bảo Hà

Những năm gần đây, xã Bảo Hà đã và đang đẩy mạnh thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững thông qua việc khuyến khích người dân phát triển các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện gia đình. Trong đó, mô hình nuôi dúi đang trở thành điểm sáng khi mang lại thu nhập ổn định, góp phần lan tỏa hướng đi mới cho nhiều hộ dân trên địa bàn.

Làm giàu từ mô hình trồng rừng ở Lào Cai

Làm giàu từ mô hình trồng rừng ở Lào Cai

Từ một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, Lào Cai hôm nay đã trở thành một điểm sáng về phát triển kinh tế lâm nghiệp. Những mô hình trồng rừng sau đầu tư, phát triển cây đặc sản và rừng gỗ lớn đang mở ra hướng thoát nghèo bền vững, giúp người dân miền sơn cước “ly nông nhưng không ly hương”, gắn sinh kế với bảo vệ tài nguyên, gắn lợi ích người dân với mục tiêu phủ xanh biên cương.

Lào Cai nỗ lực bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên các sông, hồ chứa

Lào Cai nỗ lực bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên các sông, hồ chứa

Những năm gần đây, cùng với quá trình phát triển kinh tế – xã hội, hệ sinh thái thủy sinh tại nhiều sông, suối, hồ chứa ở Lào Cai chịu áp lực ngày càng lớn. Trước thực trạng này, công tác bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản đã trở thành nhiệm vụ thường xuyên, trọng tâm của ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh, nhằm duy trì đa dạng sinh học và đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư ven sông, suối.

fb yt zl tw