Làm gì để định vị gạo Việt trước kỷ nguyên mới?

Gạo Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường quốc tế, tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và nâng cao vị thế đó trước kỷ nguyên mới, ngành lúa gạo phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội, đặc biệt là việc phát triển giống lúa chất lượng cao, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, và hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Định vị gạo Việt qua chất lượng và giá trị gia tăng

Ngành lúa gạo Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong những năm qua, đặc biệt là tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), nơi sản xuất hơn 50% sản lượng lúa và đóng góp trên 90% sản lượng gạo xuất khẩu.

Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.
Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.

Tại hội thảo "Định vị hạt gạo Việt Nam trong kỷ nguyên mới" mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đã chỉ ra rằng ngành lúa gạo Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và thế giới. Đặc biệt, ĐBSCL, với diện tích canh tác lúa rộng lớn, sẽ tiếp tục là “bảng đệm” quan trọng cho sự phát triển của ngành lúa gạo. Ông Hè nhấn mạnh, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao, gắn với giảm phát thải và tăng trưởng xanh, sẽ là một giải pháp hiệu quả để thúc đẩy ngành hàng lúa gạo phát triển bền vững.

Theo ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong năm 2023 khi sản lượng gạo xuất khẩu đạt 9,18 triệu tấn, mang về doanh thu hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, mặc dù Việt Nam chiếm ưu thế lớn trong phân khúc gạo trắng hạt dài, ngành lúa gạo vẫn đối mặt với sự thiếu hụt ở các phân khúc cao cấp như gạo thơm, gạo Nhật và gạo chức năng. Để cạnh tranh và nâng cao giá trị xuất khẩu, Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng gạo, đặc biệt là các loại gạo đặc sản và thơm.

Để định vị gạo Việt Nam vững chắc trên bản đồ gạo thế giới, việc cải thiện chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng. TS Trần Ngọc Thạch - Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho biết, hiện nay vùng ĐBSCL đã có những giống lúa tiềm năng như OM5451, OM18 và Đài Thơm 8, với năng suất cao và phẩm chất gạo ngon, có khả năng chống chịu bệnh và mặn. Những giống lúa này hiện chiếm 70-80% diện tích sản xuất và đóng góp vào hơn 85% sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề vẫn là nâng cao chất lượng và sản xuất các loại gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản để có thể tham gia vào phân khúc cao cấp của thị trường quốc tế.

Theo định hướng của ngành lúa gạo Việt Nam, mục tiêu trong tương lai là giảm tỉ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình xuống còn dưới 15% vào năm 2025, đồng thời gia tăng tỷ trọng gạo thơm, Japonica, và gạo đặc sản lên khoảng 40%. Đến năm 2030, mục tiêu này còn tham vọng hơn, với tỷ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình không quá 10% và tỷ trọng gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản đạt khoảng 45%. Đây là một chiến lược quan trọng nhằm nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Liên kết chuỗi giá trị bền vững

Để đạt được những mục tiêu trên, việc hình thành một chuỗi giá trị lúa gạo bền vững là yếu tố không thể thiếu. TS Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên kết các chủ thể trong chuỗi giá trị từ nông dân, doanh nghiệp, công ty xuất khẩu đến các tổ chức nghiên cứu và các đơn vị cung cấp dịch vụ. Việc liên kết này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn tạo ra cơ hội để gia tăng giá trị của sản phẩm gạo, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành lúa gạo.

Theo các chuyên gia, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh tại ĐBSCL giai đoạn 2024-2025, sẽ là nền tảng để xây dựng một chuỗi giá trị lúa gạo hiện đại. Tuy nhiên, để đề án này thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong chuỗi giá trị, từ nông dân, dịch vụ, tài chính, đến các công ty xuất khẩu và các tổ chức quản lý. Đây là một quá trình dài hạn và đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ, nghiên cứu giống mới và đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng cao.

Trong tương lai, để gạo Việt Nam không chỉ chiếm lĩnh thị trường gạo truyền thống mà còn vươn lên các phân khúc cao cấp, việc nâng cao năng lực sản xuất và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần phát triển các mô hình canh tác thông minh và thân thiện với môi trường để đảm bảo sản phẩm gạo không chỉ có chất lượng tốt mà còn đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và giảm phát thải.

TS Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam đề xuất hình thành các doanh nghiệp hóa nông nghiệp, một mô hình có thể giúp tạo ra các giống lúa, cây con chất lượng cao, đồng thời ứng dụng công nghệ vào sản xuất để tăng năng suất và chất lượng. Mô hình này sẽ giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đồng thời tạo ra các cơ hội phát triển bền vững cho nông dân.

Với nền tảng vững chắc từ những giống lúa chất lượng cao, tiềm năng sản xuất lớn và chiến lược phát triển bền vững, Việt Nam có thể tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường gạo thế giới. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng cao giá trị gạo xuất khẩu và phát triển ngành lúa gạo bền vững, cần sự đầu tư đồng bộ vào chất lượng giống, ứng dụng công nghệ, và liên kết chuỗi giá trị hiệu quả. Khi đó, gạo Việt Nam sẽ không chỉ là sản phẩm nông sản xuất khẩu mà còn là biểu tượng của sự phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Áp dụng mẫu hóa đơn tiền điện mới từ ngày 1/6

Áp dụng mẫu hóa đơn tiền điện mới từ ngày 1/6

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết đã thiết kế mẫu hóa đơn mới, điều chỉnh, bổ sung một số thông tin trên hoá đơn tiền điện để áp dụng từ ngày 1/6/2025. Cụ thể gồm: Số định danh; mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách; số hộ chiếu.

"Bộ tứ trụ cột" để Việt Nam cất cánh: Nâng tầm hội nhập trên nền tảng nội lực

"Bộ tứ trụ cột" để Việt Nam cất cánh: Nâng tầm hội nhập trên nền tảng nội lực

Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 59-NQ/TW (ngày 24/1/2025) về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới”, mở ra giai đoạn phát triển mới cho Việt Nam trên hành trình hội nhập toàn diện. Tổng Bí thư Tô Lâm nhận định: Nghị quyết 59 đã nắm bắt được dòng chảy của sức mạnh thời đại và

Cần sớm minh bạch thị trường vàng, chấm dứt thế độc quyền

Cần sớm minh bạch thị trường vàng, chấm dứt thế độc quyền

Theo các chuyên gia kinh tế, việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố kết luận thanh tra hoạt động kinh doanh vàng, cùng với chỉ đạo xóa bỏ thế độc quyền trong sản xuất vàng miếng của Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Chính phủ, đang tạo kỳ vọng lớn về một thị trường vàng lành mạnh, minh bạch, vì lợi ích của người tiêu dùng và nền kinh tế.

[ẢNH] Mỗi ngày - nghìn tấn phôi thép ra lò

[ẢNH] Mỗi ngày - nghìn tấn phôi thép ra lò

Sau thời gian dài dừng hoạt động, đến nay Nhà máy Gang thép Lào Cai đang vận hành ổn định, mỗi ngày cho ra lò khoảng 1.200 tấn phôi thép, đảm bảo việc làm, thu nhập cho hơn 1.000 lao động.

Dưới đây là một số hình ảnh sản xuất tại Nhà máy Gang thép Lào Cai.

[Ảnh] Ngược dốc đếm cây giải phóng mặt bằng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

[Ảnh] Ngược dốc đếm cây giải phóng mặt bằng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Những ngày qua, xã Tân An (huyện Văn Bàn) đã huy động đội ngũ cán bộ, công chức xã phối hợp với các tổ giải phóng mặt bằng của huyện gấp rút thống kê, đo đếm đất đai, nhà cửa, tài sản của người dân trong khu vực bị ảnh hưởng bởi dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Cơ sở xay xát Biên Ly được hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Các hộ kinh doanh sẵn sàng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định từ ngày 1/6/2025, hộ kinh doanh có doanh thu hơn 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Trước khi quy định chính thức có hiệu lực, được sự hỗ trợ của cơ quan thuế, các hộ kinh doanh thuộc diện này đã sẵn sàng.

Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp khắc phục tình trạng "được mùa mất giá", ổn định thị trường, nâng cao thu nhập cho người nông dân

Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp khắc phục tình trạng "được mùa mất giá", ổn định thị trường, nâng cao thu nhập cho người nông dân

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 79/CĐ-TTg ngày 31/5/2025 gửi Bộ trưởng các Bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương, Tài chính, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản.

Kết nối trung tâm logistics: "Mắt xích" kiến tạo chuỗi cung ứng bền vững

Kết nối trung tâm logistics: "Mắt xích" kiến tạo chuỗi cung ứng bền vững

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa, sự đứt gãy chuỗi cung ứng trở thành một trong những thách thức lớn. Việt Nam với vị trí địa chính trị chiến lược và tiềm năng phát triển logistics rộng mở, kết nối và đồng bộ hóa hệ thống trung tâm logistics trên phạm vi cả nước đang được xem là cơ hội để bứt phá và phát triển bền vững.

Hàng trăm ha ngô ở Bảo Yên có tỷ lệ kết hạt thấp bất thường

Hàng trăm ha ngô ở Bảo Yên có tỷ lệ kết hạt thấp bất thường

Sau ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3 năm 2024, nhiều nông dân Bảo Yên hy vọng sẽ có một vụ mùa thắng lợi, trong đó có cây ngô, bởi theo quy luật sau lũ đất đai sẽ màu mỡ hơn. Tuy nhiên, theo đánh giá của huyện, năm nay mùa ngô xuân 2025 lại không như kỳ vọng, có sự giảm năng suất chung, nhất là diện tích trồng giống ngô được hỗ trợ từ nguồn dự trữ quốc gia.

fb yt zl tw