Làm gì để định vị gạo Việt trước kỷ nguyên mới?

Gạo Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình trên thị trường quốc tế, tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và nâng cao vị thế đó trước kỷ nguyên mới, ngành lúa gạo phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội, đặc biệt là việc phát triển giống lúa chất lượng cao, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, và hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Định vị gạo Việt qua chất lượng và giá trị gia tăng

Ngành lúa gạo Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trong những năm qua, đặc biệt là tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), nơi sản xuất hơn 50% sản lượng lúa và đóng góp trên 90% sản lượng gạo xuất khẩu.

Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.
Máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa ở ĐBSCL.

Tại hội thảo "Định vị hạt gạo Việt Nam trong kỷ nguyên mới" mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đã chỉ ra rằng ngành lúa gạo Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và thế giới. Đặc biệt, ĐBSCL, với diện tích canh tác lúa rộng lớn, sẽ tiếp tục là “bảng đệm” quan trọng cho sự phát triển của ngành lúa gạo. Ông Hè nhấn mạnh, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao, gắn với giảm phát thải và tăng trưởng xanh, sẽ là một giải pháp hiệu quả để thúc đẩy ngành hàng lúa gạo phát triển bền vững.

Theo ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những năm qua đã có sự phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong năm 2023 khi sản lượng gạo xuất khẩu đạt 9,18 triệu tấn, mang về doanh thu hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, mặc dù Việt Nam chiếm ưu thế lớn trong phân khúc gạo trắng hạt dài, ngành lúa gạo vẫn đối mặt với sự thiếu hụt ở các phân khúc cao cấp như gạo thơm, gạo Nhật và gạo chức năng. Để cạnh tranh và nâng cao giá trị xuất khẩu, Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng gạo, đặc biệt là các loại gạo đặc sản và thơm.

Để định vị gạo Việt Nam vững chắc trên bản đồ gạo thế giới, việc cải thiện chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng. TS Trần Ngọc Thạch - Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho biết, hiện nay vùng ĐBSCL đã có những giống lúa tiềm năng như OM5451, OM18 và Đài Thơm 8, với năng suất cao và phẩm chất gạo ngon, có khả năng chống chịu bệnh và mặn. Những giống lúa này hiện chiếm 70-80% diện tích sản xuất và đóng góp vào hơn 85% sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề vẫn là nâng cao chất lượng và sản xuất các loại gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản để có thể tham gia vào phân khúc cao cấp của thị trường quốc tế.

Theo định hướng của ngành lúa gạo Việt Nam, mục tiêu trong tương lai là giảm tỉ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình xuống còn dưới 15% vào năm 2025, đồng thời gia tăng tỷ trọng gạo thơm, Japonica, và gạo đặc sản lên khoảng 40%. Đến năm 2030, mục tiêu này còn tham vọng hơn, với tỷ trọng gạo trắng phẩm cấp thấp và trung bình không quá 10% và tỷ trọng gạo thơm, Japonica, gạo đặc sản đạt khoảng 45%. Đây là một chiến lược quan trọng nhằm nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Liên kết chuỗi giá trị bền vững

Để đạt được những mục tiêu trên, việc hình thành một chuỗi giá trị lúa gạo bền vững là yếu tố không thể thiếu. TS Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội ngành hàng Lúa gạo Việt Nam (VIETRISA), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên kết các chủ thể trong chuỗi giá trị từ nông dân, doanh nghiệp, công ty xuất khẩu đến các tổ chức nghiên cứu và các đơn vị cung cấp dịch vụ. Việc liên kết này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn tạo ra cơ hội để gia tăng giá trị của sản phẩm gạo, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành lúa gạo.

Theo các chuyên gia, Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh tại ĐBSCL giai đoạn 2024-2025, sẽ là nền tảng để xây dựng một chuỗi giá trị lúa gạo hiện đại. Tuy nhiên, để đề án này thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan trong chuỗi giá trị, từ nông dân, dịch vụ, tài chính, đến các công ty xuất khẩu và các tổ chức quản lý. Đây là một quá trình dài hạn và đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ, nghiên cứu giống mới và đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng cao.

Trong tương lai, để gạo Việt Nam không chỉ chiếm lĩnh thị trường gạo truyền thống mà còn vươn lên các phân khúc cao cấp, việc nâng cao năng lực sản xuất và xây dựng vùng nguyên liệu ổn định là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần phát triển các mô hình canh tác thông minh và thân thiện với môi trường để đảm bảo sản phẩm gạo không chỉ có chất lượng tốt mà còn đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường và giảm phát thải.

TS Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam đề xuất hình thành các doanh nghiệp hóa nông nghiệp, một mô hình có thể giúp tạo ra các giống lúa, cây con chất lượng cao, đồng thời ứng dụng công nghệ vào sản xuất để tăng năng suất và chất lượng. Mô hình này sẽ giúp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đồng thời tạo ra các cơ hội phát triển bền vững cho nông dân.

Với nền tảng vững chắc từ những giống lúa chất lượng cao, tiềm năng sản xuất lớn và chiến lược phát triển bền vững, Việt Nam có thể tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường gạo thế giới. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng cao giá trị gạo xuất khẩu và phát triển ngành lúa gạo bền vững, cần sự đầu tư đồng bộ vào chất lượng giống, ứng dụng công nghệ, và liên kết chuỗi giá trị hiệu quả. Khi đó, gạo Việt Nam sẽ không chỉ là sản phẩm nông sản xuất khẩu mà còn là biểu tượng của sự phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Tuyến tỉnh lộ 153 đoạn từ xã Bắc Hà đến trung tâm xã Bản Liền (giai đoạn 2: Km34 - Km47) là dự án giao thông trọng điểm của địa phương trong năm 2025 - 2026. Công trình hoàn thành sẽ mở ra trục kết nối quan trọng giữa các xã Bắc Hà, Bản Liền, Tả Củ Tỷ, đặc biệt là kết nối vùng chè hữu cơ Bản Liền, tạo động lực phát triển du lịch, nông nghiệp và giao thương hàng hóa của người dân.

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Những ngày này, nông dân trong tỉnh đang đẩy mạnh sản xuất, tích cực chăm sóc các loại cây trồng, vật nuôi, để kịp thời cung cấp cho thị trường vào dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 sắp tới.

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Trong bối cảnh thị trường bất động sản cả nước đang tìm lại điểm cân bằng, phiên đấu giá đất tại khu vực Go! Yên Bái, thuộc phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai ngày 04/12 vừa qua đã tạo nên một "cú hích bùng nổ” với hơn 1.000 hồ sơ tham gia và mức trúng đấu giá vượt xa kỳ vọng. Phía sau những con số kỷ lục này không chỉ là sự ngẫu nhiên, mà là kết quả của tư duy quản lý bài bản: Thay vì bán "lúa non", nhà nước chủ động đầu tư hạ tầng đồng bộ, biến đất thô thành "đất vàng" trước khi đưa ra thị trường.

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia để hỗ trợ các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên khôi phục sản xuất sau bão số 13 và mưa lũ cuối tháng 11. Nhiều doanh nghiệp cũng chung tay cung ứng giống và vật tư giúp nông dân sớm ổn định sản xuất.

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Nhờ định hướng tuyên truyền của xã Bảo Hà về phát triển kinh tế rừng gắn với giảm nghèo bền vững, các mô hình tiên phong thử nghiệm giống bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 - dòng cây lai tạo mới có năng suất cao, phù hợp với điều kiện đồi núi - đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Từ những kết quả ban đầu, bạch đàn Cự vĩ đang dần trở thành hướng phát triển kinh tế bền vững cho nhiều hộ dân địa phương.

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Trung Tâm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định quy hoạch và phát triển hạ tầng là một trong ba khâu đột phá để mở rộng không gian đô thị, hướng tới xây dựng đô thị dịch vụ đa chức năng, văn minh, hiện đại. Thời gian qua, phường đã tranh thủ tối đa các nguồn lực, phối hợp với sở, ngành để xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó trọng tâm là hạ tầng đô thị, giao thông kết nối liên vùng.

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương là một trong bốn công trình giáo dục trọng điểm được tỉnh Lào Cai triển khai tại khu vực biên giới, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho con em đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, dù đã khởi động từ hơn một tháng, dự án vẫn chưa thể bước sang giai đoạn thi công đồng loạt do còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Đây đang là nhiệm vụ cấp thiết được chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tập trung tháo gỡ.

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Địa lan (lan trần mộng) là loài hoa được thị trường ưa chuộng trong dịp Tết Nguyên đán và đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ nông dân tại khu vực thị xã Sa Pa cũ. Năm nay, thời tiết được đánh giá thuận lợi phù hợp với sự phát triển của địa lan. Chỉ còn khoảng hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2026, các chủ vườn đang tập trung cao độ chăm sóc từng cây hoa với kỳ vọng thu hoạch đạt hiệu quả kinh tế cao.

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Xác định quế là cây trồng chủ lực, thời gian qua xã Bảo Hà mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng và đẩy mạnh chế biến sâu nhằm tăng giá trị chuỗi sản xuất. Hướng đi này giúp tối ưu hóa lợi ích cho người dân, tạo sinh kế bền vững và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn của địa phương.

Chuyển mình từ phong trào thi đua phát triển kinh tế

Chuyển mình từ phong trào thi đua phát triển kinh tế


Những năm gần đây, người dân xã Mậu A, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) từng bước đổi mới tư duy, mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật, liên kết mở rộng sản xuất hàng hóa gắn với thị trường. Qua đó, khơi dậy tinh thần tự lực, góp phần giảm nghèo bền vững, tạo nên những đổi thay tích cực trên vùng đất giàu tiềm năng về sản xuất nông - lâm nghiệp.

Mùa làm nhà ở Thào Chư Phìn

Mùa làm nhà ở Thào Chư Phìn

Những tháng cuối năm luôn mang đến không khí đặc biệt tại các bản làng vùng cao. Đối với đồng bào dân tộc ở xã Thào Chư Phìn cũ, nay là xã Sín Chéng, đây là khoảng thời gian nông nhàn, bà con cùng nhau xây nhà, dựng cửa. Những căn nhà mới khang trang không chỉ là niềm tự hào của từng hộ dân mà còn là dấu ấn cho sự đổi thay mạnh mẽ của vùng đất này.

fb yt zl tw