Trong đó, Bộ GDĐT lưu ý cần tổ chức hiệu quả việc tư vấn, hướng dẫn cho học sinh đăng ký lựa chọn các môn học lựa chọn và chuyên đề học tập lựa chọn, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy trình, cân bằng giữa các môn học để khai thác tối đa đội ngũ giáo viên của nhà trường theo hướng dẫn của Bộ GDĐT. Tăng cường xếp lớp riêng theo từng môn học lựa chọn và chuyên đề học tập lựa chọn, linh hoạt trong bố trí sĩ số học sinh trên lớp để đáp ứng tối đa nhu cầu và nguyện vọng của học sinh; bảo đảm việc phân công giáo viên, xây dựng thời khóa biểu giữa các lớp học có tính khoa học, hợp lý, không gây áp lực đối với học sinh và giáo viên.
Trên thực tế, qua 4 năm triển khai chương trình GDPT mới với bậc THPT, việc dạy học phân hóa, giảm môn học bắt buộc, tăng môn học lựa chọn cho thấy, điều kiện và cách thức tổ chức triển khai vẫn còn không ít bất cập. Nhiều trường chọn cách làm dễ nhất là phòng học, đội ngũ giáo viên hiện có như thế nào thì thiết kế các môn học tự chọn sao cho dễ xếp thời khóa biểu nhất.
Ghi nhận cũng cho thấy, do điều kiện cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên, số lượng tổ hợp ở mỗi trường THPT ngay tại Hà Nội cũng vẫn ở mức giới hạn, chủ yếu chia thành 2 nhóm: Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội. Về lý thuyết, có hơn 100 phương án chọn môn học ở THPT nhưng thực tế hầu hết các trường sẽ xây dựng dưới 10 tổ hợp, chủ yếu là 4 - 6 tổ hợp môn học để học sinh lựa chọn.
Ngay sau khi học sinh trúng tuyển vào lớp 10 THPT năm 2025- 2026, việc bắt buộc đăng ký tổ hợp các môn học cũng đã khiến không ít phụ huynh, học sinh ở Hà Nội lúng túng.
Theo chia sẻ của chị Mai Hiền, phường Cầu Giấy – Hà Nội, trong tháng 7 vừa qua khi làm thủ tục nhập học lớp 10 năm học 2025- 2026 cho con, chị và gia đình cũng chưa xác định rõ năng lực, sở thích của con phù hợp tổ hợp tự nhiên hay xã hội. Khi được nhà trường, giáo viên tư vấn hỏi con có mong muốn sau này thi vào trường đại học nào, theo ngành nghề gì, thì cả gia đình đều thấy lúng túng. Chị cho rằng, ngay khi học sinh vào học lớp 10 đã định hình con thi vào khối ngành nào, trường đại học nào thì thật khó nói. Sau nhiều cuộc điện thoại trao đổi với bạn bè, đồng nghiệp, thậm chí cả giáo viên ở bậc THCS của con, chị Mai Hiền quyết định chọn nhóm tổ hợp các môn Địa lý, Giáo dục Kinh tế Pháp luật. Mặc dù đã đăng ký, và năm học mới đã cận kề, nhưng chị Hiền và nhiều phụ huynh khác chung môn học lựa chọn cho con vẫn rất băn khoăn, chưa chắc chắn liệu con có thể theo tổ hợp này cho đến hết 3 năm bậc THPT hay không. Liệu có phải đổi tổ hợp giữa chừng hay không?
Liên quan đến vấn đề này, các chuyên gia cho rằng, với định hướng ở bậc THPT, dù dạy học tự chọn trong bối cảnh thiếu giáo viên, thiếu phòng học nhưng nếu các trường làm một cách tận tâm thì vẫn có thể giúp tăng quyền lựa chọn môn học cho học sinh của mình. Còn nếu nhà trường chỉ xếp lớp sao cho thuận lợi cho công tác tổ chức thì khó khăn, thiệt thòi sẽ thuộc về phía người học