Khó nghỉ học thứ 7
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã ban hành công văn số 4567/BGDĐT-GDPT về việc hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông. Trong đó quy định số tiết học tối đa chỉ còn 7 tiết/ngày (quy định hiện hành là 8 tiết/ngày) cho cả 3 cấp học (tiểu học, THCS, THPT). Điều này giúp học sinh giảm tải thời lượng học trong từng buổi, không bị quá tải.
Tuy nhiên, băn khoăn của một số trường đến thời điểm này đó là với bậc THCS phải đảm bảo dạy 29 tiết/tuần theo quy định của Bộ GDĐT. Vậy nếu nhà trường thực hiện nghỉ thứ 7, buổi 1 học sinh sẽ phải học tối đa 6 tiết. Còn nếu thực hiện 5 tiết/buổi 1 thì 4 tiết còn lại có được phép chuyển xuống buổi 2 hay không? Công văn hướng dẫn không quy định cứng buổi 1 (dạy chương trình giáo dục bắt buộc) phải là buổi sáng và buổi 2 (các hoạt động, môn học theo nhu cầu) vào buổi chiều mà linh hoạt bố trí theo điều kiện và nhu cầu.
Văn bản của Bộ GDĐT hướng dẫn các trường phải khảo sát nhu cầu học tập của học sinh học buổi thứ 2 trước khi bắt đầu năm học mới. Song thực tế không phải trường nào cũng thực hiện việc này. Hiệu trưởng một trường ở phường Cửa Nam (Hà Nội) cho biết năm học 2025-2026 trường sẽ thực hiện học 2 buổi/ngày với khối 6 còn khối 7, 8, 9 vẫn thực hiện dạy học 1 buổi/ngày. Việc này được thông báo ngay khi phụ huynh nộp hồ sơ trực tiếp vào trường và không thực hiện khảo sát. Phụ huynh các khối lớp lớn hơn cũng có ý kiến đề xuất về việc thực hiện 2 buổi/ngày nhưng vì cơ sở vật chất của trường chỉ được thiết kế để dạy 2 buổi/ngày với 1 khối và nhà trường quyết định chọn khối 6 hàng năm.
Trao đổi với nhiều phụ huynh có con học THCS, đa số ý kiến đều đồng thuận với việc học sinh học 2 buổi/ngày, nhất là ở các khối lớp 6-7 vì lúc này các con vừa bước vào THCS, chưa có định hướng rõ ràng về việc học tập sau THCS nên việc học tăng tiết các môn nhằm phát triển toàn diện như thể thao, âm nhạc, mỹ thuật… được phụ huynh ủng hộ. Nhưng ở khối lớp 8, 9 khi các em đã dần hình thành và có quyết định về việc chọn trường THPT, chọn hướng đi sau THCS thì cần được tự chủ việc học hơn để tập trung cho sự lựa chọn của bản thân. Chẳng hạn, với những học sinh có nguyện vọng thi vào trường THPT chuyên, các em sẽ cần học tăng cường, nâng cao các kiến thức môn chuyên so với các học sinh chỉ thi vào trường THPT công lập chỉ ôn thi 2 môn Toán, Ngữ văn bắt buộc và 1 môn thứ 3 tự chọn tùy theo.
Tăng tiết hay dạy học phân hóa?
Dẫu đồng thuận nhưng điều phụ huynh mong muốn là nhà trường sớm công bố chương trình học buổi 2 và khảo sát, sắp xếp để học sinh tự chọn lựa môn học buổi 2 hoặc nhà trường tự sắp xếp nhưng trên cơ sở phù hợp với năng lực, nguyện vọng của từng học sinh thay vì yêu cầu 100% học sinh phải học chương trình nhà trường như các năm học trước. Cụ thể, buổi học thứ hai theo hướng dẫn được quy định nhiều hoạt động phong phú như: củng cố và ôn tập kiến thức, giáo dục STEM/STEAM, giáo dục kỹ năng sống, hướng nghiệp, trải nghiệm, văn hóa, nghệ thuật, thể chất...
Công văn cũng cho phép học sinh tự học có hướng dẫn, tham gia các câu lạc bộ theo sở thích, giúp các em chủ động hơn trong quá trình học tập và khám phá bản thân.
Như vậy, buổi 2 là dạy học theo nhu cầu. Phụ huynh mong muốn để thực sự phát huy ưu điểm của dạy học 2 buổi/ngày, ngành giáo dục cần tăng cường thanh kiếm tra, hướng dẫn cụ thể, tập huấn để các trường triển khai hiệu quả thay vì theo lối mòn nhiều trường THCS, THPT đã triển khai những năm qua theo mô hình 1 buổi học chương trình chính khóa còn buổi chiều vẫn tiếp tục dạy…. như buổi 1 với cùng tập thể lớp học và giáo viên bộ môn như ban đầu thay vì phân chia trình độ xếp lớp phù hợp, mô hình câu lạc bộ… Điều này thực chất là tăng tiết chứ không phải dạy học phân hóa như kỳ vọng của phụ huynh đối với học buổi 2.
Về chi phí học buổi 2, dù đã được miễn học phí nhưng nhiều phụ huynh băn khoăn với những tiết học xã hội hóa, các trường sẽ triển khai ra sao? Bởi Chương trình GDPT 2018 quy định các trường được phép chủ động xây dựng kế hoạch giáo dục dựa theo chương trình giáo dục do Bộ GDĐT ban hành, điều kiện cơ sở vật chất, giáo viên, chiến lược phát triển của nhà trường và nhu cầu của phụ huynh, học sinh... Như vậy, mức độ đóng góp sẽ ra sao?
Bên cạnh đó, do thiếu giáo viên hoặc ở nhiều trường, các giáo viên đã dạy vượt số tiết quy định nên đối với buổi 2 sẽ phải chi trả ra sao nếu giáo viên dạy hoặc nếu mời các nghệ sĩ, nghệ nhân đến giảng dạy theo hình thức xã hội hóa có làm tăng gánh nặng chi phí cho phụ huynh. Nhà trường cũng lo lắng nếu không có hướng dẫn chi tiết, việc dạy thêm có thu tiền trong nhà trường với các hoạt động do nhà trường chủ động xây dựng liệu có bị nhầm lẫn?
