LCĐT - Từ học sinh tiểu học đến học sinh THPT, từ trường học ở vùng nông thôn đến trường học ở thành thị… tình trạng nói tục, chửi thề đã trở nên phổ biến, đến mức học sinh xem đó là chuyện đương nhiên. Nói tục, chửi thề trong học sinh thực sự trở thành vấn nạn học đường cần phải loại bỏ.
“Sốc” với độ văng tục của học sinh
Không biết từ bao giờ, chuyện nói tục, chửi thề đã trở thành phổ biến đối với lứa tuổi học sinh. Đáng lo ngại là tình trạng này ngày càng diễn ra trầm trọng hơn, mức độ, ngôn từ tục tĩu mà học sinh sử dụng cũng ngày càng gia tăng. Chỉ cần vắng mặt giáo viên, những từ ngữ thô tục nhất sẵn sàng được “văng” ra từ các cô, cậu học trò. Thậm chí, các bạn vô tư nói oang oang giữa chốn đông người, trước mặt người lớn.
 |
| Giáo viên cần quan tâm, gần gũi và lắng nghe học sinh để góp phần xây dựng văn hóa học đường. |
Cô Phạm Thị Hương có con đang học tại Trường Tiểu học xã Trì Quang (huyện Bảo Thắng) bày tỏ: Theo tôi, việc khắc phục tình trạng nói tục, chửi thề trong học sinh là rất khó, bởi các cháu bị ảnh hưởng từ nhiều môi trường: Gia đình, bạn bè, mạng internet… trong đó, nếu chịu ảnh hưởng từ phía gia đình lại càng khó thay đổi hơn, trừ khi phụ huynh tự nhận ra lời nói của mình ảnh hưởng đến con và tự điều chỉnh thì mới khả thi. Còn về nguyên nhân các cháu bị ảnh hưởng bởi chòm xóm và bạn bè, phụ huynh có thể can thiệp như thay đổi môi trường sống cho con, hoặc trao đổi với con về cách ứng xử, nói năng. Cũng có thể trao đổi với giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh của các bạn hay nói tục để giúp các cháu tiến bộ hơn trong ứng xử.
Nói về thực trạng nói tục, chửi thề trong học sinh, cô Phạm Thị Nguyệt có con đang học tại Trường THCS xã Trì Quang (huyện Bảo Thắng) cũng tỏ ra “sốc” không kém. Cô Nguyệt từng bàng hoàng khi lần đầu tiên chứng kiến một nhóm học sinh lớp 9 nói chuyện với nhau như “dân đại ca”. “Đó là lần cô đứng gần cổng trường. Cô đứng kế bên nên nghe thấy toàn bộ đoạn trao đổi của nhóm trẻ. Thật không thể tưởng tượng nổi, cứ mỗi câu nói ra là một từ chửi thề, mỗi câu nói ra là một lần nhắc đến “bộ phận kia” của phụ nữ. Cô chịu không nổi, phải đến vỗ vai nhắc nhở một nữ sinh trong nhóm, nhưng có vẻ lời nhắc của cô chẳng “xi nhê” gì với các em ấy.
Sau hôm đó, cô Nguyệt mất mấy đêm không ngủ vì lo con của cô sẽ bị ảnh hưởng bởi bạn bè. Vì vậy, cô đã phải dành thời gian nói chuyện với con, căn dặn để con không học đòi theo bạn bè mà nói năng thô tục. May mắn là các con của cô được giáo dục kỹ lời ăn, tiếng nói từ nhỏ nên không bị tiêm nhiễm.
Không chỉ bên ngoài trường học, ngay trong sân trường, lớp học, việc học sinh nói tục, chửi thề đã trở thành chuyện thường ngày. Mặc dù trường học nào cũng có nội quy cấm học sinh nói tục, chửi thề; trường học nào cũng tích cực xây dựng văn hóa học đường, nhưng biểu hiện của rất đông học sinh lại dường như đi ngược lại với những nội quy, phong trào của nhà trường.
Chuyện thường ngày ở… trường
Khi hỏi nguyên nhân vì sao lại hay nói tục, chửi thề, L.T.V, học sinh lớp 9 một trường THCS thật thà đáp: Do thường nghe bạn bè nói nên nói theo. Ở nhà, chính cha mẹ cũng thường chửi thề nên em thấy việc nói tục là bình thường. Với lại ai cũng nói, mình mà không nói có khi bạn không thèm chơi. Bạn em không có ai là không nói tục. Trước mặt thầy cô thì “giả nai” thôi, chứ sau lưng thầy cô thì bạn nào cũng nói. Nói nhiều thành quen.
Em N.T.H, học sinh lớp 8 cho biết, theo quan sát của em, có khoảng 60% học sinh trong trường thường xuyên nói tục, chửi thề; gần 40% thỉnh thoảng nói. Số học sinh hầu như không bao giờ nói tục, chửi thề là rất hiếm. Dẫn chứng ngay chính lớp học của mình, em N.T. H cho rằng, do cô giáo chủ nhiệm của lớp rất nghiêm khắc và thường xuyên nhắc nhở nên các bạn có phần hạn chế nói tục, chửi thề. Thế nhưng, chỉ cần vắng mặt giáo viên thì “đâu lại vào đấy”, có điều mức độ ngôn từ thô tục “nhẹ” hơn so với học sinh lớp khác.
“Tình trạng học sinh cứ nói một câu là “đệm” một tiếng chửi thề đã phổ biến. Hơn nữa, nhiều bạn nữ lại nói cả những từ mà em không dám nhắc đến, em thấy như vậy là xúc phạm phụ nữ. Bản thân em thấy nói chuyện như vậy là không nên chút nào. Vì vậy, những bạn chơi với em mà nói tục là em sẽ nhắc bạn. Em thấy, khi nói chuyện với em mà em không nói tục thì các bạn ấy cũng tiết chế hơn” - em N.T.H. bộc bạch.
Cũng theo em N.T.H, số học sinh THPT nói tục có vẻ ít hơn học sinh THCS. Theo N.T.H, sở dĩ học sinh lứa tuổi THCS nói tục nhiều hơn vì các bạn đang trong độ tuổi nổi loạn, thích chứng tỏ mình.
Hơn nữa, các bạn chưa kiểm soát được hành vi của bản thân. Mặc dù có vẻ khá chuẩn mực trong lời ăn tiếng nói nhưng trước “làn sóng” nói tục, chửi thề trong học đường, chính N.T.H. cũng cho rằng bản thân có thể chấp nhận một số từ ở mức độ nhẹ, miễn là đừng sử dụng thường xuyên.
Không chỉ học sinh THCS, THPT, nhiều học sinh tiểu học cũng “tập tành” chửi thề. Đây hoàn toàn là hành vi bắt chước, bởi ở lứa tuổi này, các em chưa có nhiều ý thức trong việc sử dụng ngôn từ chuẩn mực hoặc không chuẩn mực trong giao tiếp.
Theo em K.H, học sinh lớp 5 Trường Tiểu học xã Trì Quang, đến một nửa học sinh trong lớp của em có nói tục, chửi thể, chủ yếu là học sinh nam. “Cô giáo em cũng biết các bạn nói tục. Cô dọa là nếu còn nói tục nữa là cô mời phụ huynh” - em K.H nói.
Nói tục trên mạng xã hội
Những ai từng “sốc” khi nghe học sinh nói tục, chửi thề ở ngoài đời thật thì sẽ còn hoang mang hơn nữa nếu đọc được ngôn từ mà những cô cậu tuổi học trò sử dụng để giao tiếp với nhau trên mạng xã hội. Chỉ cần vào các trang facebook mà giới học sinh thường xuyên theo dõi, đọc các comment (bình luận) bên dưới mỗi dòng trạng thái, hình ảnh, video… chúng ta có thể dễ dàng tìm kiếm những comment sử dụng từ ngữ phản cảm. Đặc biệt, những từ dùng để nói tục, chửi thề càng được các bạn sử dụng nhiều hơn khi “chat” với nhau.
“Trên mạng thì việc nói tục, chửi thề còn thường xuyên hơn vì không sợ bị giáo viên hay người lớn bắt gặp và cũng không bị ai nhắc nhở cả. Khi bọn em “chat” với nhau thì chỉ có tụi em đọc thôi mà” - em T.V. nói.
Đặc biệt, trên các môi trường mạng xã hội như facebook, youtube, tiktok… không khó để bắt gặp hình ảnh những người nổi tiếng, thần tượng của giới trẻ nói tục. Thậm chí, nhiều youtuber, facebooker trở nên nổi tiếng chính nhờ “khả năng” ăn nói thô tục, chửi bới và “chém gió” trên mạng xã hội. Có những “facebooker chửi” thu hút hàng nghìn lượt người xem mỗi lần livestream.
Muốn ngăn chặn, giảm tình trạng nói tục trong học sinh rất cần sự chung tay của gia đình, nhà trường và toàn xã hội, nâng cao trình độ ngôn ngữ tiếng Việt, phông văn hóa và sự làm gương của người lớn.
