Cho trâu “ăn tết” tháng Bảy

Từ xưa, người Tày sinh sống bằng nghề cấy lúa nước, cũng coi con trâu là “đầu cơ nghiệp”. Nhà nào cũng có ít nhất 1 con trâu. Những nhà không có, phải dựa vào nhà có trâu, lúc làm mùa đến chăn thuê rồi mượn 1 con để cày, bừa ruộng nhà mình cho kịp thời vụ. Rằm tháng Bảy, người Tày trong làng đều cùng nhau làm một bữa tết cho trâu theo các hộ có trâu. Thời điểm cho trâu “ăn” tết vào đúng sáng ngày rằm.

Để chuẩn bị cho bữa tết này, từ chiều 14/7 âm lịch, đàn trâu từ bãi chăn thả về chuồng, người chăn dắt phải tắm sạch từng con, không được mang theo bùn bẩn vào nơi buộc ngủ qua đêm.

Sáng sớm, cho mỗi con ăn một nắm cơm nếp trộn với riềng, muối, rắc vào một ít rượu, rồi bà chủ cùng người chăn hằng ngày thả dắt trâu đi ăn cỏ ở những nơi có cỏ tốt quanh bản. Đến tầm 9 giờ cho trâu đi tắm, uống nước rồi đưa trâu về chuồng.

z4624663636872_0949d515f308a841867d5b193dea3eff.jpg

Trong chuồng, người ở nhà đã chuẩn bị sẵn cho mỗi con một bó cỏ tươi, một nắm cơm nếp trộn muối riềng, rượu, 2 chiếc bánh tết tháng Bảy của người Tày và một mâm lễ cúng (gồm gà luộc, cá nướng, rau luộc, bánh, rượu, trầu cau, kim ngân vàng bạc, hoa quả) bày trước cửa chuồng trâu để cúng hồn con trâu và thiên thần, thổ địa khuôn viên gia đình.

Trên nhà sàn, các mâm cúng tổ tiên cũng bày sẵn. Khi lễ vật đã đầy đủ, ông chủ nhà cúng lễ rằm tháng Bảy mời tổ tiên xong thì xuống dưới sàn trước mâm lễ cúng hồn trâu, bái lạy, xướng lời cúng thiên thần, thổ địa, thổ công, sau đấy xướng lời cúng đàn trâu, tiếp đến là xướng lời mời tên từng con trâu chính, các con trâu dự bị đến hưởng tết với chủ nhà.

Nội dung lời cúng đại ý rằng: Vụ làm lúa mùa năm nay, nhờ công sức của con trâu, ruộng nhà ta đã cấy xong các loại lúa. Lúa đang tươi tốt, phát triển nhanh. Chủ nhà chúng tôi hôm nay làm lễ cúng mời khoăn (hồn vía) các con trâu đến ăn tết, gọi là trả công vất vả làm mùa. Mong hồn vía các con trâu, các thiên thần, thổ công phù hộ cho đàn trâu nhà ta con nào cũng khỏe…

z4624663819146_f6dcd5437fc9961dec7999a6bc965be2.jpg

Cúng xong, bà chủ và người chăn trâu hằng ngày mang nắm cơm trộn muối, riềng, rượu, chặt thịt gà, bẻ cá nướng kẹp vào bón cho từng con trâu. Tiếp theo, bón bánh ngọt, cho uống nước muối, rồi cho mỗi con trâu một bó cỏ, cho ăn thóc, ngô hạt. Xong việc, cho đàn trâu nghỉ tại chuồng, chờ đến chiều thả trâu ra suối uống nước.

z4624664027629_98b76b158642019d8cb376116c522b99.jpg

Cho trâu ăn tết là công việc ít nơi làm, nhưng người Tày vùng Nghĩa Đô (huyện Bảo Yên) xưa nhà nào có trâu, nuôi trâu, coi việc này là rất hệ trọng, vì con trâu là con vật to khỏe, đứng đầu trong các vật nuôi của người nông dân, giúp nhà nông các công việc chính như làm đất để cấy lúa, trồng hoa màu, kéo các vật to, nặng sức người không làm nổi, thồ các đồ vật nặng, biểu hiện sự giàu có của gia chủ. Hộ nào có từ 5 con trâu trở lên là diện nhà khá giả.

Con trâu làm việc quanh năm, toàn ăn cỏ, người chăn thả cho ăn mới được ăn. Chính vì lẽ đó, người Tày xưa mới tổ chức một bữa tết cho trâu vào rằm tháng Bảy sau khi làm xong vụ lúa mùa. Bữa tết này nhằm nhắc nhở mọi nhà phải coi trọng, không được khai thác quá sức đàn trâu, để con trâu luôn là “đầu cơ nghiệp” của nhà nông.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Infographic: Festival sông Hồng Lào Cai năm 2025

Infographic: Festival sông Hồng Lào Cai năm 2025

Festival Sông Hồng năm 2025 với chủ đề “Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt” sẽ diễn ra tại Lào Cai. Đây là sự kiện mang ý nghĩa quan trọng về chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hoá; góp phần tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, mở rộng quan hệ hợp tác, đối ngoại giữa tỉnh Lào Cai nói riêng, các tỉnh lưu vực sông Hồng của Việt Nam nói chung với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).

Sắc xuân Hồ Sự Chà – Tết cổ truyền độc đáo của người Hà Nhì

Sắc xuân Hồ Sự Chà – Tết cổ truyền độc đáo của người Hà Nhì

Tết Hồ Sự Chà của người Hà Nhì ở xã Thu Lũm, tỉnh Lai Châu là nét văn hóa truyền thống độc đáo, đặc sắc được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Không chỉ là ngày hội sum vầy mà còn là điểm tựa tinh thần, là sợi dây gắn kết cộng đồng, góp phần vun đắp bản sắc văn hóa dân tộc và mở hướng phát triển du lịch cộng đồng ở địa phương.

Góp ý vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV: Giá trị cốt lõi của nguồn vốn con người

Góp ý vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV: Giá trị cốt lõi của nguồn vốn con người

Thực tế cho thấy, nguồn lực con người được xem là tài sản quan trọng và bền vững nhất của bất kỳ nền kinh tế nào. Ở đó, niềm tin đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nguồn vốn con người, tạo nền tảng cho các yếu tố then chốt khác như sự tin tưởng, động lực và mục đích để thúc đẩy hiệu suất và đổi mới.

Độc đáo hương vị phở ngô Sa Pa

Độc đáo hương vị phở ngô Sa Pa

Giữa không khí se lạnh ngày đầu đông của Sa Pa, mùi ngô thơm lừng lan tỏa từ gian bếp nhỏ khiến du khách không khỏi tò mò. Ít ai ngờ rằng, những hạt ngô vàng óng từ nương dốc lại có thể trở thành nguyên liệu làm nên món phở độc đáo: phở ngô tráng tay mang hương vị riêng có vùng cao Lào Cai.

Vinh danh 98 cá nhân, tập thể xuất sắc tại Giải Báo chí toàn quốc 'Vì sự nghiệp phát triển Văn hóa Việt Nam' lần thứ 3

Vinh danh 98 cá nhân, tập thể xuất sắc tại Giải Báo chí toàn quốc 'Vì sự nghiệp phát triển Văn hóa Việt Nam' lần thứ 3

Tối 6/11, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển Văn hóa Việt Nam” lần thứ 3. Chương trình được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 - Đài truyền hình Việt Nam.

Phường Nghĩa Lộ bảo tồn nét văn hóa truyền thống của dân tộc

Phường Nghĩa Lộ bảo tồn nét văn hóa truyền thống của dân tộc

Phường Nghĩa Lộ có 62% là người dân tộc thiểu số, trong đó đồng bào Thái chiếm 45%. Nơi được mệnh danh là cội nguồn của người Thái đen, từ lâu đã trở thành điểm sáng trong công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Trong hành trình đổi mới và hội nhập hôm nay, phường Nghĩa Lộ vẫn giữ được hồn cốt văn hóa đặc trưng qua từng điệu xòe, nếp nhà sàn, khung cửi, tiếng khèn, câu hát, cùng lối sống chan hòa, mến khách.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Khẩn trương khắc phục tường Hoàng thành Huế

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Khẩn trương khắc phục tường Hoàng thành Huế

Sau khi một đoạn tường phía Bắc Hoàng thành Huế sụp đổ do mưa lớn kéo dài, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu UBND thành phố Huế kiểm tra, đánh giá hiện trạng, rà soát toàn bộ hệ thống tường thành và các di tích liên quan, đồng thời triển khai biện pháp bảo đảm an toàn cho di tích và người dân.

Phát huy giá trị di tích Đền Đôi Cô Cam Đường

Phát huy giá trị di tích Đền Đôi Cô Cam Đường

Nằm giữa vùng đất Cam Đường giàu truyền thống, di tích lịch sử văn hóa Đền Đôi Cô (tổ 11 Bình Minh, phường Cam Đường) từ lâu đã trở thành địa chỉ tâm linh quen thuộc của người dân địa phương và du khách thập phương.

Đưa nhạc cụ truyền thống lên môi trường số

Đưa nhạc cụ truyền thống lên môi trường số

Không chỉ mê nhạc Âu - Mỹ, nhiều bạn trẻ Việt đang tự học đàn tranh, đàn tỳ bà qua video online và cover nhạc US-UK bằng chất liệu dân gian. Mạng xã hội trở thành “sân khấu mở”, nơi âm nhạc truyền thống được làm mới, sáng tạo nhưng cũng đặt ra câu hỏi: Làm sao giữ đúng bản sắc khi cập nhật xu hướng?

Mạch nguồn văn hóa dân tộc Dao đỏ ở Ù Sóc

Mạch nguồn văn hóa dân tộc Dao đỏ ở Ù Sóc

Mỗi nét chữ, mỗi trang giấy không chỉ là tri thức mà còn là hơi thở của lịch sử, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa tổ tiên và con cháu của cộng đồng dân tộc Dao đỏ ở thôn Ù Sóc, xã Bảo Hà, tỉnh Lào Cai. 

Giữ điệu dân ca Thu Lao

Giữ điệu dân ca Thu Lao

Trong các địa phương trên địa bàn tỉnh, người Thu Lao sinh sống chủ yếu ở khu vực thượng nguồn sông Chảy, thuộc huyện Mường Khương, Si Ma Cai cũ. Người Thu Lao có vốn dân ca phong phú thể hiện tâm tư, tình cảm, phản ánh đời sống sinh hoạt hằng ngày. Mặc dù giới trẻ người Thu Lao ít mặn mà với dân ca, nhưng ở bản làng vùng cao vẫn còn những người ngày đêm lặng lẽ gìn giữ dòng chảy truyền thống của dân tộc.

Bản Hồ khai thác tiềm năng để phát triển

Bản Hồ khai thác tiềm năng để phát triển

Thời gian qua, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Bản Hồ đã đoàn kết, nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, khai thác tiềm năng, thế mạnh địa phương, từng bước nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân.

Góp phần bảo tồn tiếng nói, chữ viết dân tộc Mông

Góp phần bảo tồn tiếng nói, chữ viết dân tộc Mông

Thời gian qua, xã Văn Chấn đẩy mạnh truyền dạy tiếng nói, chữ viết dân tộc Mông nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mông, đồng thời giúp đồng bào hiểu, sử dụng và duy trì tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình trong đời sống hằng ngày.

fb yt zl tw