Sinh ra và lớn lên ở xã Bản Vược (huyện Bát Xát), sau khi học hết lớp 9, chị Chảo Mùi Phẩy theo học trung cấp thú y ở Yên Bái, rồi trở về làm thú y viên tại xã. Năm 2005, chị gặp gỡ và nên duyên vợ chồng với anh Tẩn Láo Xì. Kể từ đó, chị theo chồng về làm dâu ở thôn Ky Quan San, xã Mường Hum. Thời điểm đó, phụ nữ trong thôn rất ít người biết chữ, tốt nghiệp trung học lại càng hiếm, nên mỗi khi nhà ai có việc cần giúp đỡ, mọi người đều tìm đến chị Phẩy. Có thời điểm, vì không có người phù hợp, nên dù sống ở thôn Ky Quan San, nhưng chị Phẩy lại đảm nhận công việc của Chi hội trưởng Phụ nữ thôn Séo Pờ Hồ.
Cũng bởi tính cách hiền lành, vui vẻ, nhiệt tình với mọi công việc của thôn, xã, chị Phẩy được mọi người tin yêu, bầu làm Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã rồi tới Bí thư Chi bộ thôn và hiện tại là Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Ky Quan San. “Phải biết người dân có tâm tư gì, thì mình mới có cách tuyên truyền, vận động phù hợp. Ví dụ, khi thực hiện cuộc vận động “5 không 3 sạch”, thì mình phải giải thích, hướng dẫn cặn kẽ “5 không” là gì, “3 sạch” là thế nào cho chị em hiểu và làm theo. Cái nào chị em làm được thì tốt, chưa làm được thì mình tìm cách hỗ trợ thêm”, chị Phẩy vui vẻ cho biết.
Là người có trình độ học vấn, lại có hiểu biết về pháp luật và khả năng thuyết phục tốt, năm 2014, chị Phẩy lại được người dân tin yêu bầu làm hòa giải viên của thôn Ky Quan San. Với vị trí là Trưởng ban Công tác mặt trận kiêm hòa giải viên của thôn, chị Phẩy đã tham gia hòa giải thành công nhiều vụ việc tranh chấp đất đai, mâu thuẫn xóm giềng, xích mích trong gia đình, trong đó hòa giải thành đạt 35/35 vụ việc, đạt tỷ lệ 100%. Hiện tại, thôn Ky Quan San được chọn xây dựng làm tổ hòa giải điểm, trong đó có đóng góp rất lớn của chị Chảo Mùi Phẩy, Trưởng ban Công tác mặt trận thôn trách nhiệm, tận tâm.
Thôn Ky Quan San hiện là nơi sinh sống của 101 hộ dân, 100% là đồng bào dân tộc Dao. Dù chỉ cách trung tâm xã chừng 3 cây số, nhưng địa bàn của thôn rất rộng, bởi người dân vẫn quen sống rải rác trên các triền đồi. Chỉ tay về phía nhà văn hóa thôn, ông Chảo Láo Lở, Bí thư Chi bộ thôn chia sẻ: Thôn có 2 điểm dân cư là Ky Quan San thấp và Ky Quan San cao, cách nhau chừng 5 km. Dù địa bàn sinh sống khá thưa thớt, nhưng người dân trong thôn luôn cố gắng đi họp đầy đủ, trừ những ai bị ốm hay không ở nhà mới không đi họp. Có kết quả đó, phần lớn là nhờ sự tuyên truyền, vận động của chị Phẩy.
Địa bàn rộng, dân cư sống thưa thớt, để nâng cao nhận thức của người dân, chị Phẩy mạnh dạn tuyên truyền vận động bằng nhiều hình thức, không chỉ trong các buổi họp thôn, mà chị Phẩy còn đến tận nhà để tuyên truyền, giải thích về các chủ trương, chính sách mới, hay vận động nhân dân đoàn kết, xây dựng nông thôn mới, nếp sống mới, đặc biệt là xóa bỏ các hủ tục lạc hậu.
"Trước đây, mỗi khi trong thôn có việc tang lễ thường diễn ra trong 2 ngày, thậm chí 3 - 4 ngày, bây giờ chỉ 24 giờ, đảm bảo giữ gìn vệ sinh chung. Đối với đám cưới cũng thực hiện nếp sống văn hóa mới, mọi người đều thống nhất tổ chức trong 1 ngày, vừa tránh lãng phí tiền bạc, vừa tiết kiệm thời gian”, chị Phẩy hào hứng chia sẻ.
Trong 10 năm đảm nhiệm chức vụ Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn, chị Chảo Mùi Phẩy đã phối hợp tuyên truyền 23 đợt pháp luật cho 1.054 lượt người nghe; tuyên truyền vận động nhân dân tích cực xây dựng nông thôn mới, mở mới và đổ bê tông 2 tuyến đường dài 4,5 km; Nhân dân góp được 450 công lao động dọn dẹp vệ sinh, chỉnh trang được 27 nhà, 30 bếp và xây mới 25 chuồng trại. Cũng 10 năm qua, ở Ky Quan San không xảy ra trường hợp tảo hôn, không có hôn nhân cận huyết thống; nhiều vụ việc mẫu thuẫn trong thôn luôn được chị Phẩy hòa giải kịp thời, dứt điểm. Hàng năm, các hộ gia đình trên địa bàn thôn đều được công nhận Gia đình văn hóa, thôn Ky Quan San được công nhận thôn Văn hóa.
Ông Chảo Láo Lở, Bí thư Chi bộ thôn cho biết: Thời gian qua, chị Phẩy đã và đang góp phần tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, kịp thời ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nhân dân yên tâm sản xuất, phát triển kinh tế, gia đình hạnh phúc, xóm làng yên vui.
Trải qua các cương vị ở thôn, xã như Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã, Bí thư chi bộ thôn và hiện tại là Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn, chị Chảo Mùi Phẩy vẫn âm thầm cống hiến, giúp đỡ mọi người, chị được bà con nơi đây yêm mến, tôn trọng.