Đẩy mạnh truyền thông từ trong trường học
Tại Trường THCS Tả Ngài Chồ, xã Pha Long, trong nhiều năm qua nhà trường đã chú trọng lồng ghép giáo dục bình đẳng giới vào các tiết học, hoạt động ngoại khóa. Qua đó, học sinh đặc biệt là trẻ em gái được khuyến khích tham gia vào các hoạt động, phát biểu ý kiến, thể hiện năng lực sở trường của bản thân một cách chủ động.
Cô giáo Trần Thu Hằng, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Nhiều học sinh nữ trước đây rất rụt rè, không dám phát biểu hay tham gia các hoạt động nhưng sau khi được tiếp cận với những nội dung tuyên truyền về bình đẳng giới, các em đã có sự thay đổi rõ rệt. Nhiều học sinh tự tin, chủ động hơn và đã trở thành hạt nhân chính trong những hoạt động ngoại khóa của nhà trường. Tôi tin rằng, thúc đẩy bình đẳng giới từ trường học chính là hướng đến sự phát triển bền vững. Khi trẻ em gái được học tập trong môi trường công bằng, an toàn và tích cực, các em không chỉ thay đổi cuộc sống của chính mình mà còn góp phần thay đổi cộng đồng.
Giàng Phương Anh, học sinh lớp 8A, đồng thời cũng là Liên đội trưởng, thành viên năng nổ của Câu lạc bộ "Thủ lĩnh của sự thay đổi"- một trong những tấm gương tiêu biểu tại Trường THCS Tả Ngài Chồ. Khi tham gia Câu lạc bộ, Phương Anh chủ động, mạnh dạn tham gia nhiều buổi tuyên truyền trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa với nhiều chủ đề, như: Quyền trẻ em, bình đẳng giới, phòng chống xâm hại tình dục, ngăn ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, bạo lực học đường, cũng như cách ứng xử văn minh trên không gian mạng. Ngoài ra, em còn tích cực tham gia tổ chức các trò chơi, hoạt động thảo luận nhóm, thuyết trình.
Giàng Phương Anh chia sẻ: Em rất vui khi được tham gia Câu lạc bộ "Thủ lĩnh của sự thay đổi", nhờ đó, em có cơ hội học hỏi nhiều kiến thức bổ ích và rèn luyện sự tự tin khi đứng trước nhiều người. Qua các buổi tuyên truyền, em mong muốn các bạn cùng hiểu rõ hơn về quyền và bổn phận của trẻ em, cách bảo vệ bản thân và nói không với những hành vi xấu, như: bạo lực học đường hay tảo hôn, kết hôn cận huyết thống.
Không thể phủ nhận rằng tư tưởng “trọng nam, khinh nữ” vẫn còn hiện hữu ở nhiều khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng cao. Đây chính là một rào cản lớn đối với trẻ em gái, khi các em thường không được gia đình tạo điều kiện học lên cao, đến tuổi dậy thì thì bị ép gả chồng. Để giải quyết điều này, các trường học đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, hội phụ nữ, đoàn thanh niên tổ chức các buổi truyền thông, đối thoại với phụ huynh, người dân.
Không chỉ dừng lại ở tuyên truyền, các trường học trên địa bàn khu vực xã Pha Long còn tích cực tổ chức các lớp học kỹ năng sống, trau dồi cho các em kiến thức yêu văn hóa dân tộc thông qua các câu lạc bộ thêu thổ cẩm, học khèn Mông, múa Sinh tiền… Đồng thời, tổ chức các hoạt động ngoại khóa hướng đến việc nâng cao kỹ năng giao tiếp, định hướng nghề nghiệp và chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên.
Bình đẳng giới trong giáo dục không chỉ là quyền lợi mà còn là nền tảng để trẻ em gái dân tộc thiểu số vươn lên, thoát khỏi vòng luẩn quẩn của nghèo đói và hủ tục. Những nỗ lực từ các trường học vùng cao đang mở ra cánh cửa tương lai cho hàng ngàn trẻ em gái - nơi các em không bị bó buộc bởi định kiến, mà được trao quyền để nỗ lực học tập và làm chủ cuộc đời mình.
Nâng cao hiệu quả truyền thông trong cộng đồng
Trong năm 2024, phụ nữ xã Pha Long, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai đã được tham gia Hội nghị tập huấn củng cố, nâng cao năng lực triển khai mô hình "Tổ truyền thông cộng đồng" theo Sổ tay hướng dẫn truyền thông. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án 8 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021 - 2030.
Chị em phụ nữ xã Pha Long đã được trang bị thêm kiến thức, kỹ năng về công tác truyền thông tại cộng đồng, đặc biệt là kỹ năng lồng ghép thông điệp về bình đẳng giới, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, cũng như thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong đời sống xã hội. Nội dung tập huấn bám sát theo Sổ tay hướng dẫn truyền thông, giúp các tổ truyền thông cộng đồng tại cơ sở biết cách xây dựng kế hoạch truyền thông, lựa chọn hình thức phù hợp, sáng tạo thông điệp gần gũi với đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.
Sau tập huấn, đến nay, các chị em đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động người dân tại địa phương thay đổi nếp nghĩ, cách làm, góp phần xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình, cộng đồng; xóa bỏ tập tục văn hóa có hại và tham gia giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em, thực hiện bình đẳng giới, như: tổ chức sinh hoạt nhóm, lồng ghép truyền thông vào các buổi họp thôn; sử dụng loa truyền thanh, bảng tin, áp phích, tờ rơi để truyền tải thông tin thiết thực; phối hợp với đoàn thể, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng để nâng cao tính lan tỏa và tính thuyết phục của thông điệp truyền thông. Đồng thời chủ động tiếp cận các hộ gia đình có nguy cơ cao để truyền thông trực tiếp, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi ngay tại cộng đồng.
Chị Vàng Seo Pằng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Pha Long chia sẻ: Sự chủ động và tích cực của phụ nữ xã Pha Long trong hoạt động truyền thông đã và đang góp phần lan tỏa thông tin, nâng cao nhận thức cho người dân. Chúng tôi sẽ tích cực đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền để thực hiện hiệu quả các mục tiêu của Dự án 8, đặc biệt là nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ dân tộc thiểu số trong phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Thông qua các hình thức truyền thông linh hoạt, gần gũi và phù hợp với văn hóa địa phương, các thông điệp về bình đẳng giới, phòng chống tảo hôn, nâng cao ý thức học tập, chăm sóc sức khỏe... đã được lan tỏa sâu rộng ở Pha Long. Sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường và cộng đồng, chính là chìa khóa để xây dựng một thế hệ trẻ tự tin, có kiến thức và trách nhiệm, đồng thời tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của xã Pha Long trong giai đoạn mới.
