Trên cánh đồng thôn Nà Có, xã Dương Quỳ, huyện Văn Bàn, tranh thủ thời tiết thuận lợi, nhiều hộ chọn cấy lúa cùng ngày. Chưa tới 7 giờ sáng, bà Lò Thị Van đã có mặt ở ruộng cùng nhiều bà con khác trong thôn bắt đầu cấy lúa. Đây là buổi thứ 4 trong mùa bà Van đi cấy lúa thuê. Mỗi buổi cấy, bà Van nhận được 100 nghìn đồng tiền công.
Bà Van chia sẻ: Nhiều năm trước chúng tôi vẫn thường đi cấy đổi công nhưng vài năm trở lại đây, nhiều nhà thường hay thuê cấy khi không có thời gian đi trả công. Tranh thủ lúc ruộng nhà mình chưa cấy, tôi đi cấy thuê để tăng thu nhập.
Cách đó không xa, ông Hà Văn Thức đang tất bật xúc mạ. Ruộng nhà ông Thức cấy 100 con mạ (cách tính diện tích lúa của bà con vùng cao). Để hoàn thành công việc trong 1 buổi, ông cần 10 người cấy, thế nhưng tới thời điểm này mới chỉ thuê được 8 người.
Ông Thức cho biết: Gia đình ít người nên không đi cấy đổi công được. Muốn lúa phát triển đồng đều, tôi thuê người cấy để công việc hoàn thành cùng lúc. Thế nhưng, vụ xuân năm nay thuê người cũng khan hiếm.
Theo ông Thức chia sẻ thì đa phần sau tết Nguyên đán, nhiều người dân đã xuống các khu công nghiệp làm thuê, số người ở nhà không nhiều. Ngoài ra, vì cả thôn xuống giống cùng thời điểm, nên thời gian cấy của các hộ sẽ trùng nhau, rất khó để tìm được người thuê.
Tương tự như ông Thức, năm nay nhà ông Hà Văn Huân, thôn Tông Hốc, xã Dương Quỳ, huyện Văn Bàn cũng khó khăn trong việc tìm đủ người cấy. Ruộng nhà ông Huân cần khoảng 10 nhân công cấy trong một buổi. Trước đó 2 - 3 ngày, ông Huân đã gọi điện, thậm chí là tới tận nhà một số hộ để tìm người cấy thuê nhưng vẫn không đủ số người như mong muốn.
Ông Huân cho biết: Tranh thủ thời tiết đẹp, tôi muốn cấy xong nhanh để lúa sớm bén rễ, ít sâu bệnh hại. Do nhân lực ít nên tôi muốn thuê người cấy để đảm bảo khung thời vụ, tuy nhiên việc tìm người cũng khó khăn.
Tại cánh đồng thôn Pèng 1, xã Hợp Thành, thành phố Lào Cai, công nhật được trả khá cao. Các hộ trả công cấy 1 ngày từ 250 đến 300 nghìn đồng, thế nhưng vẫn khan hiếm người làm. Ruộng nhà bà Hà Thị Nhi cần 10 người cấy nhưng mới chỉ tìm được 3 người nhận lời cấy. Tranh thủ buổi chiều nắng ấm, bà Nhi ra nhổ mạ, chuẩn bị cho buổi cấy ngày hôm sau.
Bà Nhi cho biết: Nếu mỗi nhà tự cấy thì trung bình phải hơn 10 ngày mới xong toàn bộ diện tích. Ngoài ra, nếu cấy liên tiếp nhiều ngày sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, vì vậy các hộ dân trong xã đều chọn cách thuê người cùng cấy, vừa đông vui lại xong việc nhanh.
Mùa cấy thường kéo dài khoảng 10 – 15 ngày, vậy nên một số người dân cũng tranh thủ cấy lúa thuê để kiếm thêm thu nhập. Chị Hoàng Thị Hương, thôn Pèng 1 cho biết: 2 năm trở lại đây tôi thường đi cấy lúa thuê, mỗi ngày kiếm được từ 250 – 300 nghìn đồng. Mỗi vụ đi cấy thuê khoảng 4 - 5 ngày thì cũng có thêm tiền mua cho con quần áo, vở, bút hay mua phân, đạm để bón cho ruộng nhà mình.
Công việc cấy thuê không hề nhàn hạ, khi người làm công việc này phải ngâm chân nhiều giờ trong bùn, “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” suốt cả ngày dưới trời nắng, mưa. Thế nhưng, khép lại công việc mỗi ngày, người nông dân có thêm thu nhập và vui hơn là được nhìn những nhành mạ ngày một xanh tốt trên từng đám ruộng, báo hiệu một mùa vụ bội thu.