Suối Thia (ngòi Thia) - dòng hợp lưu dài 165 km, lưu vực 1.563 km², là phụ lưu cấp 1 của sông Hồng, đồng thời là dòng thủy văn chủ đạo điều tiết sinh thái và tưới tiêu cho cánh đồng Mường Lò - vựa lúa lớn thứ hai vùng Tây Bắc. Suối Thia được ví như "mạch sống" văn hóa, lịch sử gắn với quá trình hình thành và phát triển cộng đồng các dân tộc tại Nghĩa Lộ.

Trong truyền thuyết dân gian, tên gọi "Thia" có nghĩa là "nước mắt" - không chỉ gợi lên chuyện tình đầy cảm động, mà còn thể hiện chiều sâu tâm linh và sự gắn bó thiêng liêng giữa con người với thiên nhiên vùng Mường Lò.
Dọc theo dòng suối, các phong tục truyền thống như lễ hội cầu mưa, tục tắm suối đầu năm, nghề quăng chài bắt cá, đan lát, dệt thổ cẩm... vẫn được duy trì và hiện diện sinh động trong đời sống người dân. Không gian văn hóa nơi đây thể hiện qua từng triền suối, bãi bồi, tiếng khèn, điệu xòe của cộng đồng cư dân bản địa.

Bởi vậy, tuyến không gian ven Suối Thia mang trong mình chiều dài lịch sử và bản sắc, là nơi tái hiện sinh động ký ức cộng đồng dân tộc Thái - Mường vùng Mường Lò qua nhiều thế hệ. Có thể nói, suối Thia chính là "mạch kể chuyện" về cội nguồn Mường Lò.
Từ không gian đậm đà bản sắc được bồi đắp qua năm tháng, ngày nay, suối Thia đang gợi mở những không gian phát triển mới cho vùng đất mà dòng suối này chảy qua.
Phường Trung Tâm mới sau sáp nhập có suối Thia là trục không gian xanh, chia tách tự nhiên giữa khu vực đô thị hiện có ở phía Tây và khu vực nông nghiệp - dự kiến phát triển đô thị ở phía Đông.

Đặc biệt, đoạn dài 2,8 km từ cầu Thia mới đến cầu treo tổ dân phố Xa đã được đầu tư xây dựng kè và đường ven kè. Khu vực này hội tụ đủ các điều kiện về địa hình, quỹ đất, cảnh quan, hạ tầng và bản sắc văn hóa, phù hợp để hình thành tuyến kinh tế đêm - trục động lực phát triển dịch vụ, thương mại và du lịch đặc trưng.
Trong tương lai, cầu Chao Hạ mới và cầu Xa mới được xây dựng sẽ khép kín, kết nối hai bên đô thị phường với trung tâm hành chính, các trung tâm thương mại dịch vụ, đường nối ra Quốc lộ 32 và cao tốc Nội Bài - Lào Cai.

Ông Nguyễn Thế Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND phường Trung Tâm cho biết: “Dưới góc nhìn quy hoạch - kiến trúc cảnh quan, đây là một không gian chuyển tiếp giữa đô thị và tự nhiên, giữa cấu trúc cứng của phố thị và cảnh quan mềm mại của dòng nước. Các lớp không gian được tổ chức liên tục: hành lang thủy sinh - tuyến dạo bộ - dải cây xanh - cụm thương mại dịch vụ - khu ở liền kề - các điểm nhấn kiến trúc thấp tầng mang màu sắc bản địa. Đó là cấu trúc cảnh quan đô thị sinh thái kết hợp đường phố, quảng trường nhỏ, sân nghỉ, sân khấu ngoài trời, được kết nối bằng ngôn ngữ thiết kế hiện đại nhưng mang đậm bản sắc văn hóa địa phương".
Theo lãnh đạo phường Trung Tâm, tuyến không gian hai bên suối Thia là địa điểm lý tưởng để phát triển kinh tế đêm với các hoạt động như phố đi bộ, chợ đêm, không gian ẩm thực địa phương, biểu diễn xòe Thái, lễ hội ánh sáng, không gian văn hóa ngoài trời... và trưng bày các sản phẩm đặc sản bản địa. Khu vực lý tưởng nhất là đoạn từ cầu Chao Hạ tới cầu Xa, dài khoảng 1,5 km.


Về mặt kinh tế, đây là khu vực có giá trị gia tăng cao: nâng cao hệ số sử dụng đất đô thị, tạo cực tăng trưởng dịch vụ mới, kéo dài thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách, tăng thu ngân sách địa phương, tạo việc làm cho người dân - đặc biệt phụ nữ và thanh niên.
Khu vực này sẽ tận dụng được lợi thế từ hộ dân cư có mặt tiền tuyến vành đai cũng như nguồn lao động chất lượng cao từ các khu dân cư bên trong. Đồng thời, không gian này tạo điều kiện phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp bản địa, kinh tế đêm và dịch vụ sáng tạo gắn với bản sắc văn hóa địa phương.

Từ tiềm năng này, phường Trung Tâm đã xác định việc khai thác dịch vụ, thương mại - du lịch dọc vành đai suối Thia và hình thành tuyến không gian kinh tế đêm là trục kinh tế chính của phường.
Ông Nguyễn Thế Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND phường Trung Tâm cho biết: Phường sẽ rà soát, lập quy hoạch chi tiết hai bên bờ suối Thia, hình thành trục không gian mở - xanh kết nối Đông - Tây và không gian kinh tế đêm theo định hướng đô thị cảnh quan sinh thái - văn hóa bản địa.
Cùng với đó, xác định các vùng chức năng: khu dịch vụ đêm, khu văn hóa biểu diễn, cụm lưu trú - nghỉ dưỡng, không gian đi bộ ven suối, bãi đỗ xe và công viên cảnh quan.
Đồng thời lập đề án phát triển tuyến phố đêm suối Thia với lộ trình đầu tư cụ thể: giai đoạn 1 hoàn thành đoạn tuyến 1,8 km với hạ tầng khung và chuỗi sự kiện văn hóa thường kỳ; giai đoạn 2 kết nối vùng OCOP, các bản du lịch sinh thái và làng nghề.

Lãnh đạo phường cũng cho biết, phường sẽ phát triển các sản phẩm OCOP, dịch vụ bản địa gắn với tuyến phố đêm; đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật - xã hội; ban hành cơ chế thu hút đầu tư để xây dựng thương hiệu tuyến phố đêm suối Thia; tổ chức chuỗi sự kiện thường xuyên tại tuyến suối Thia và xây dựng bộ quy chuẩn quản lý không gian phố đêm.

Tuyến không gian kinh tế đêm suối Thia là trục cảnh quan - dịch vụ - bản sắc mang tính chiến lược, là “sân khấu mở” kể câu chuyện Mường Lò hiện đại nhưng giàu bản sắc. Đây là giải pháp quan trọng cụ thể hóa các chỉ tiêu phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch, đô thị văn minh, tạo bước đột phá mới trong phát triển kinh tế - xã hội phường Trung Tâm nhiệm kỳ 2025 - 2030; trở thành điểm dừng chân quan trọng tại khu vực Tây Nam tỉnh Lào Cai.