Rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV: Bước điều chỉnh cần thiết trong cải cách thể chế

Việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV là phù hợp với yêu cầu thực tiễn, hợp hiến, hợp pháp.
Ngày 21/5 tới, Quốc hội sẽ thảo luận và biểu quyết thông qua đề xuất rút ngắn 3 tháng nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV, tạo tiền đề cho cuộc bầu cử sớm khóa XVI. 
Trước đó, ngày 12/5, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh trình Quốc hội về việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Theo đó, để kịp thời kiện toàn nhân sự cấp cao, thực hiện việc phân công cấp ủy viên khóa mới đảm bảo đồng bộ, liên tục, liên thông đội ngũ cán bộ chủ chốt..., Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 15/3/2026 là phù hợp với các yêu cầu thực tiễn. 
Trong khi đó, Hiến pháp năm 2013 quy định nhiệm kỳ Quốc hội là 5 năm, tính từ kỳ họp đầu tiên của khóa này đến kỳ họp đầu tiên của khóa tiếp theo. Tuy nhiên, Điều 85 Hiến pháp cũng cho phép Quốc hội được rút ngắn hoặc kéo dài nhiệm kỳ trong trường hợp đặc biệt, nếu có ít nhất 2/3 tổng số đại biểu biểu quyết tán thành.
Đại hội Đảng toàn quốc thường diễn ra vào tháng 1, bầu ra Ban Chấp hành Trung ương để lãnh đạo việc thực hiện nghị quyết. Ngay sau đó, Trung ương họp phiên đầu tiên để bầu Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Tổng Bí thư.
Theo quy trình hiện nay, các chức danh lãnh đạo Nhà nước như Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội do Quốc hội bầu nên thường được quyết định tại kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa mới vào tháng 7/2026.
Khi đó nhân sự đã được cơ cấu, giới thiệu cho bộ máy mới nhưng phải chờ đến 6 tháng sau Quốc hội họp mới được phê chuẩn.
Trong thời gian đó, bộ máy lãnh đạo cấp cao của Đảng đã được cơ cấu nhưng bộ máy nhà nước vẫn do các lãnh đạo nhiệm kỳ cũ điều hành.
Mô hình chuyển tiếp này đang bộc lộ những bất cập. Ở các bộ, ngành thì sao? Có vị bộ trưởng, trưởng ngành không tái cử ủy viên trung ương Đảng nhưng vẫn tiếp tục điều hành vì chưa hết nhiệm kỳ.
Tương tự ở dưới địa phương, có những trường hợp không tái cử làm bí thư tỉnh ủy nhưng vẫn tiếp tục là chủ tịch HĐND cho đến khi hội đồng nhân dân nhiệm kỳ mới được bầu. 
Thực tế này cho thấy, trong khi bộ máy cũ vẫn tại vị vì chưa hết nhiệm kỳ thì những nhân sự mới, bộ máy mới chưa thể bắt đầu vì thiếu tính chính danh.
Điều này gây ra tình trạng trì trệ, những quyết định quan trọng bị trì hoãn, thậm chí có người "né việc” tại một số cơ quan hành chính, nơi cán bộ chờ đợi người mới lên nắm quyền.
Trong các bài phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần nhấn mạnh yêu cầu cải cách phương thức lãnh đạo, làm rõ mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, đồng thời tinh giản các thủ tục hành chính mang tính hình thức, trùng lặp.
Trong bối cảnh đó, đề xuất rút ngắn 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, từ tháng 7/2026 xuống tháng 4/2026, được đánh giá là cần thiết và hợp lý. Theo phương án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự kiến bầu cử  đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 sẽ được tổ chức vào ngày 15/3/2026, và kỳ họp đầu tiên của khóa mới sẽ diễn ra đầu tháng 4/2026.
Việc điều chỉnh này không ảnh hưởng đến tính hợp hiến, hợp pháp của Quốc hội, mà còn đảm bảo sự đồng bộ trong chuyển giao quyền lực giữa Đảng và Nhà nước.
(Theo VOV)

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tổ chức, sắp xếp lại các hội quần chúng theo hướng giảm số lượng, tinh gọn bộ máy

Tổ chức, sắp xếp lại các hội quần chúng theo hướng giảm số lượng, tinh gọn bộ máy

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương sẽ lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục tổ chức, sắp xếp lại các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ hoạt động trực thuộc MTTQ Việt Nam theo hướng dẫn giảm số lượng hội, tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong, hoạt động thiết thực hiệu quả.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phấn đấu từ ngày 27/7/2025 không còn người có công nào phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phấn đấu từ ngày 27/7/2025 không còn người có công nào phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát

Trưa 9/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, chủ trì Phiên họp thứ 6 của Ban Chỉ đạo. Cùng dự phiên họp có các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn phát biểu kết luận buổi làm việc.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Ngày 9/7, ngay sau Hội nghị trực tuyến Phiên họp thứ ba của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, đồng chí Trần Huy Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã chủ trì cuộc làm việc với lãnh đạo các sở, ngành, Ban Quản lý dự án của tỉnh về công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) Dự án đầu tư xây dựng đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai.

 Trao quyết định cho các đồng chí quân nhân chuyên nghiệp nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Lào Cai: Trao quyết định cho các đồng chí quân nhân chuyên nghiệp nghỉ hưu trước tuổi

Bộ CHQS tỉnh Lào Cai vừa tổ chức Hội nghị trao quyết định cho các đồng chí quân nhân chuyên nghiệp nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP, Nghị định số 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 19/2025/TT-BQP của Bộ Quốc phòng.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hoàng Giang làm việc với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hoàng Giang làm việc với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy

Thực hiện Chương trình công tác, sáng nay - 9/7, đồng chí Hoàng Giang, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đã có buổi làm việc với Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy nhằm nắm bắt tình hình tổ chức, vận hành bộ máy, kết quả thực hiện nhiệm vụ sau hợp nhất và định hướng triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.

Việt Nam thúc đẩy cách tiếp cận toàn diện về quyền con người trong ASEAN

Việt Nam thúc đẩy cách tiếp cận toàn diện về quyền con người trong ASEAN

Ngày 8/7, tại Trung tâm Hội nghị Kuala Lumpur, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 58 đã khởi động với hai hoạt động quan trọng là Đối thoại với Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR) và Hội nghị Ủy ban Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ).

fb yt zl tw