Tại PC Lào Cai, một sáng kiến tiêu biểu mang tên NPC_Smart GIS do Đội Quản lý điện lực khu vực (QLĐLKV) Trấn Yên phát triển đã cho thấy giá trị rõ nét trong việc số hóa quy trình khảo sát và cập nhật dữ liệu hiện trường, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý lưới điện trung – hạ áp.
Ý tưởng về ứng dụng NPC_Smart GIS xuất phát từ chính những bất cập trong công tác ghi nhận hiện trạng tuyến, định vị cột điện và thu thập hình ảnh ngoài hiện trường.
Trước đây, cán bộ kỹ thuật phải thao tác thủ công: chụp ảnh, gửi vị trí qua các ứng dụng chat như Zalo, sau đó về nhà tổng hợp lại dữ liệu và nhập thủ công vào bảng tính Excel. Quy trình này không chỉ mất thời gian, thiếu tính đồng bộ mà còn tiềm ẩn nhiều sai sót trong quá trình xử lý thông tin.
Từ thực tế đó, anh Nguyễn Lê Lợi – cán bộ kỹ thuật tại Đội QLĐLKV Trấn Yên – đã chủ động nghiên cứu và lập trình một ứng dụng Android chuyên dụng, chạy hoàn toàn offline, nhằm số hóa quy trình ghi nhận hiện trường, định vị tuyến và tổng hợp dữ liệu phục vụ công tác quản lý kỹ thuật.
Chia sẻ về quá trình xây dựng ứng dụng, anh Nguyễn Lê Lợi cho biết: “Tôi tự lập trình ứng dụng này bằng ngôn ngữ Java trên nền tảng Android, ưu tiên thiết kế nhẹ, dễ thao tác, không cần tài khoản và đặc biệt phù hợp với điều kiện làm việc thực tế của anh em kỹ thuật ở địa bàn miền núi.”
Anh Nguyễn Lê Lợi (bên trái) – cán bộ kỹ thuật Đội QLĐLKV Trấn Yên, tác giả ứng dụng NPC_Smart GIS – cùng đồng nghiệp thao tác thử nghiệm ứng dụng tại hiện trường.
NPC_Smart GIS có giao diện đơn giản, dễ thao tác, phù hợp với mọi lứa tuổi công nhân kỹ thuật. Ứng dụng cho phép tạo thư mục theo trạm biến áp hoặc tuyến đường dây, thêm cột mới trực tiếp tại hiện trường kèm tọa độ GPS chính xác. Khi chụp ảnh, toàn bộ thông tin như tên trạm, tên cột, thời gian và vị trí sẽ được in đè lên ảnh nhằm phục vụ đối chiếu và kiểm tra sau này.
Ngoài ra, người dùng có thể đánh dấu đặc điểm kỹ thuật từng cột bằng hệ thống checkbox, tự động tạo bảng dữ liệu dạng Excel kèm tính toán khoảng cách giữa các vị trí, và dễ dàng nén, chia sẻ dữ liệu qua Zalo hoặc Email chỉ bằng một thao tác. Tất cả hoạt động trên đều không yêu cầu kết nối Internet – điều kiện rất phù hợp với các khu vực miền núi, nơi tín hiệu mạng không ổn định.
Ông Nguyễn Trọng Tuyến – Đội phó Đội QLĐLKV Trấn Yên – cho biết: “NPC_Smart GIS là một công cụ thiết thực, dễ dùng, giúp đội quản lý cập nhật thông tin ngoài hiện trường một cách nhanh chóng và khoa học hơn. Nhờ ứng dụng này, thời gian khảo sát tuyến giảm đáng kể, dữ liệu minh bạch, đối chiếu thuận lợi. Đặc biệt, việc thao tác được hoàn toàn offline là điểm cộng rất lớn đối với địa bàn miền núi như Trấn Yên.”
Sau thời gian thử nghiệm, đến nay ứng dụng đã được triển khai trên toàn bộ tuyến đường dây hạ áp thuộc phạm vi quản lý của Đội QLĐLKV Trấn Yên. Thực tế ghi nhận cho thấy thời gian khảo sát, chuẩn hóa và tổng hợp dữ liệu giảm ít nhất 50% so với phương pháp thủ công trước kia. Việc chuẩn hóa ảnh hiện trường với thông tin định danh rõ ràng cũng giúp tăng độ tin cậy và chính xác trong kiểm tra kỹ thuật. Ứng dụng đã được nhiều đồng nghiệp trong đội đánh giá là dễ dùng, tiết kiệm thời gian và rất thuận tiện trong khâu báo cáo, lưu trữ và chia sẻ dữ liệu.
Điểm đặc biệt là dù được phát triển bởi một cá nhân, nhưng NPC_Smart GIS vẫn bảo đảm tính mở và khả năng tích hợp cao. Theo chia sẻ của tác giả, trong các phiên bản tương lai, ứng dụng hoàn toàn có thể đồng bộ dữ liệu lên Google Sheets hoặc OneDrive, tích hợp thêm chức năng nhật ký công tác, check-in khảo sát và thậm chí kết nối API với các hệ thống như CMIS, OMS hoặc PMIS. Hiện đã có các Đội QLKV Yên Bái, Yên Bình, Lục Yên chủ động liên hệ để sử dụng thử bản cài đặt, cho thấy tiềm năng nhân rộng trên toàn Công ty hoặc toàn Tổng công ty là hoàn toàn khả thi nếu có sự hỗ trợ chính thức từ các cấp quản lý.
Chia sẻ thêm về việc phát triển ứng dụng, anh Nguyễn Lê Lợi cho biết: “Người trong ngành là người hiểu rõ nhất đặc thù địa hình, điều kiện vận hành và thói quen thao tác ngoài hiện trường. Vì vậy, ứng dụng do người EVN tự làm cho EVN sẽ thực tế hơn, linh hoạt hơn và tiết kiệm thời gian triển khai hơn so với việc thuê ngoài hoặc dùng phần mềm thương mại.”
NPC_Smart GIS vì thế không chỉ là một công cụ hỗ trợ kỹ thuật, mà còn là minh chứng sinh động cho tinh thần đổi mới, chủ động sáng tạo ngay từ cơ sở – đúng với định hướng “chuyển đổi số từ người thật, việc thật” mà EVN đang triển khai đồng bộ trong toàn Tập đoàn.
Với hiệu quả rõ nét, chi phí thấp và khả năng thích ứng tốt với điều kiện thực tế, NPC_Smart GIS xứng đáng là một sáng kiến cần được khuyến khích nhân rộng, tiếp tục phát triển thành nền tảng hỗ trợ hiện trường quy mô nhỏ, đồng hành cùng các hệ thống quản lý lớn của EVNNPC trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay.
