Đọc sách tiền nhân Huỳnh Tịnh Của, Trương Vĩnh Ký, Vương Hồng Sển

Ba tác phẩm Chuyện giải buồn của Huỳnh Tịnh Của, Chuyện đời xưa của Trương Vĩnh Ký, Chuyện cười cổ nhân của Vương Hồng Sển vừa được NXB Trẻ tái bản đầu năm 2024.

Ba cuốn sách vừa được NXB Trẻ tái bản đầu năm 2024.
Ba cuốn sách vừa được NXB Trẻ tái bản đầu năm 2024.

Trong phần lời nói đầu của cuốn Chuyện cười cổ nhân, cụ Vương Hồng Sển có tâm tình khi nói về cái việc soạn sách chuyện tiếu lâm của mình: "Không cho tôi in lại mớ nầy là mất đi những tài liệu quý, hiếm có về văn chương bình dân".

"Văn chương bình dân" - mấy tiếng đó ngày nay thường bị hiểu nhầm là một kiểu văn chương ít dụng công trau chuốt từ ngữ, lại thường giản dị, ít ẩn ý thâm sâu, cốt sao cho quảng đại quần chúng đều có thể hiểu.

Nhưng văn chương ấy vẫn có vẻ đẹp của riêng nó. Chuyện đời xưa vẫn có giá trị ở đời nay. Chí ít là đã bảo lưu một đời sống tinh thần thuở trước.

Những nếp sinh hoạt, phong tục, những mối quan hệ trong cộng đồng, làng mạc, những quan điểm của người xưa trong đối nhân xử thế.

Giá trị nhất có lẽ khi đọc văn chương này cũng giống như xem cuốn từ điển tiếng Việt đang giữ gìn cái vốn từ quý báu bị lãng quên.

"Vì trong ấy cách nói là chính cách nói tiếng An Nam ròng; có nhiều tiếng nhiều câu thường dùng lắm" - như lời Trương Vĩnh Ký đã viết trong cuốn Chuyện đời xưa, phần "Ý sách chuyện đời xưa".

Đọc Chuyện giải buồn của Huỳnh Tịnh Của là lọc lấy một ngôn ngữ miền Nam, những lời ăn tiếng nói thường nhật, như nghe ra cái giọng bà con, nhân dân Nam Bộ của thế kỷ 19.

Những tiếng ấy hôm nay không còn xuất hiện trên những trang viết nhưng âm thầm chảy trong một mạch ngầm đời sống hằng ngày.

Chuyện giải buồn từ tên gọi đã cho thấy nó không cố gánh vác một sứ mệnh giáo hóa hay giáo huấn ai. Nói như cụ Nguyễn Du khi kết thúc Truyện Kiều là "mua vui cũng được một vài trống canh".

Dù giải buồn hay mua vui, những tác giả như Huỳnh Tịnh Của, Trương Văn Ký, Vương Hồng Sển đã cố gắng lồng ghép những bài học cuộc sống, những chuyện răn đời răn mình mà đến hôm nay vẫn còn giá trị.

Huỳnh Tịnh Của (Huình Tịnh Của) là chủ bút tờ báo chữ Quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam do Trương Vĩnh Ký sáng lập - tờ Gia Định Báo.

Huỳnh Tịnh Của cũng là nhà biên soạn từ điển tiếng Việt với công trình Đại Nam quấc âm tự vị.

So với hai vị tiền bối trên, cụ Vương Hồng Sển thuộc lớp hậu học. Ngoài nổi tiếng với việc chơi cổ ngoạn, ông còn là tác giả của nhiều hồi ký và khảo cứu.

Theo báo Tuổi trẻ

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tiếng sáo mũi của người Xá Phó

Tiếng sáo mũi của người Xá Phó

Bên những triền núi xanh bạt ngàn tại xã Châu Quế, có thứ âm thanh không thuộc về gió, không thuộc về tiếng suối, mà là tiếng sáo “cúc kẹ” - loại nhạc cụ kỳ lạ chỉ cất lên khi người nghệ nhân truyền hơi thở qua lỗ mũi, thay vì dùng miệng thổi như cây sáo thông thường. Âm sắc ấy vừa trầm, vừa bổng, vừa da diết như tiếng gọi của đại ngàn, mang theo hồn cốt văn hóa của người Xá Phó, lặng lẽ vượt thời gian nối tiếp từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Khiêu vũ thể thao sân chơi bổ ích, hấp dẫn

Khiêu vũ thể thao sân chơi bổ ích, hấp dẫn

Cùng với sự phát triển của xã hội, khiêu vũ thể thao dần trở thành sân chơi phổ biến trong xã hội. Hiện nay, trên địa bàn các xã, phường phía Bắc của tỉnh có trên 20 câu lạc bộ (CLB) khiêu vũ thể thao, góp phần rèn luyện sức khỏe, kết nối đam mê cho các thành viên ở mọi lứa tuổi.

Bảo tồn văn hóa người Xá Phó ở xã Châu Quế

Bảo tồn văn hóa người Xá Phó ở xã Châu Quế

Nằm xen giữa cánh rừng quế xanh ngát, thôn Nhầy và thôn Đồng Tâm (xã Châu Quế, tỉnh Lào Cai) là nơi cư trú lâu đời của đồng bào dân tộc Xá Phó (còn gọi là Phù Lá) với những nét văn hóa đặc sắc, độc đáo và giàu bản sắc. Trong dòng chảy hội nhập và phát triển, được sự quan tâm của Nhà nước, chính quyền xã Châu Quế và người dân nơi đây đang nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống quý báu đó.

Quan tâm bảo tồn lễ Cấp sắc của người Dao đỏ

Quan tâm bảo tồn lễ Cấp sắc của người Dao đỏ

Xã Hợp Thành vừa tổ chức tập huấn chuyên sâu về nghi lễ Cấp sắc - di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thu hút sự quan tâm của đông đảo đồng bào dân tộc Dao đỏ. Hoạt động này không chỉ là nỗ lực bảo tồn đơn thuần, mà còn là khát vọng của xã Hợp Thành, dùng sức mạnh của truyền thống để giáo dục con người, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, từ đó xây dựng đời sống mới, phát triển kinh tế bền vững.

Giữ lửa vòng xòe của dân tộc Hà Nhì

Giữ lửa vòng xòe của dân tộc Hà Nhì

Những điệu xòe giữa núi rừng Tây Bắc đến hôm nay vẫn hiện diện trong đời sống của bản làng, như mạch nguồn văn hóa bền bỉ. Không chữ viết, trải bao cuộc thiên di, người Hà Nhì vẫn giữ được kho tàng nghệ thuật đặc sắc, mà nổi bật là múa xòe, điệu múa kết tụ tinh thần cộng đồng, niềm vui lao động và khát vọng mùa màng yên ấm.

Phim Mưa đỏ đoạt Bông sen Vàng

Phim Mưa đỏ đoạt Bông sen Vàng

Tối 25/11, Lễ bế mạc và trao giải Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 24 được diễn ra tại Nhà hát Quân đội phía nam, Thành phố Hồ Chí Minh. Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đến dự.

Việt Nam lọt top 10 quốc gia có doanh thu digital cao nhất tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Việt Nam lọt top 10 quốc gia có doanh thu digital cao nhất tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Liên minh Quốc tế các Hiệp hội những Nhà Soạn nhạc và Lời (CISAC) vừa công bố Báo cáo Doanh thu toàn cầu về Quyền tác giả năm 2025. Theo đó, Việt Nam thuộc nhóm 10 quốc gia có doanh thu từ lĩnh vực số cao nhất tại châu Á - Thái Bình Dương, đạt 12 triệu euro trong năm 2024 và đứng thứ 8 trong khu vực.

Sứ mệnh "gác cửa" kho thuốc quý

Sứ mệnh "gác cửa" kho thuốc quý

Người Dao đỏ sở hữu những tri thức quan trọng về nam dược quý giá trao truyền qua nhiều thế hệ. Ý thức giữ gìn tri thức này luôn được các thành viên trong cộng đồng đặt lên hàng đầu bởi giá trị kinh tế dược liệu đem lại. Khai thác đi đôi với bảo tồn được người Dao đỏ coi là "sứ mệnh" của họ.

“Lúng liếng non cao” – show thời trang tôn vinh văn hóa vùng cao Tây Bắc

“Lúng liếng non cao” – show thời trang tôn vinh văn hóa vùng cao Tây Bắc

Tối 23/11, show thời trang với chủ đề “Lúng liếng non cao” trong khuôn khổ Festival sông Hồng – Lào Cai 2025 diễn ra tại quảng trường Đinh Lễ (phường Lào Cai), thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự. Sự kiện nghệ thuật đặc sắc này kết hợp hài hòa giữa bản sắc văn hóa truyền thống và hiện đại, mang đến không gian trình diễn đầy màu sắc và cảm xúc cho khán giả.

Độc đáo kho tàng di sản văn hóa Lào Cai

Nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11: Độc đáo kho tàng di sản văn hóa Lào Cai

Với 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 3 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Lào Cai là một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể. Di sản văn hóa phong phú góp phần bồi đắp tâm hồn đồng bào các dân tộc - cũng là "mỏ vàng" trong phát triển du lịch địa phương.

Di sản Văn hóa Việt Nam: Nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước

Di sản Văn hóa Việt Nam: Nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước

Ngày 23/11/2025 đánh dấu 20 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, một mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy kho tàng văn hóa dân tộc. Từ những giá trị truyền thống được bảo vệ, các di sản văn hóa đã trở thành nguồn lực tinh thần và kinh tế, góp phần định hình bản sắc Việt Nam và thúc đẩy du lịch, công nghiệp văn hóa.

fb yt zl tw