Đối với huyện Mường Khương, nhiệt độ ngoài trời ở một số xã vùng cao như Cao Sơn, La Pan Tẩn, Lùng Khấu Nhin xuống dưới 3 độ C, rét đậm, rét hại khiến người chăn nuôi phải căng sức, sử dụng các biện pháp kỹ thuật đã được hướng dẫn để bảo vệ đàn gia súc. Đặc biệt, UBND huyện Mường Khương đã chỉ đạo thành lập 4 tổ công tác đến các xã để kiểm tra công tác phòng, chống đói rét cho đàn gia súc.
Ông Tô Việt Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Khương cho biết: Ngay khi xảy ra rét đậm, rét hại, UBND huyện đã thành lập 4 tổ công tác, phối hợp chặt chẽ với chính quyền các xã, thị trấn để kiểm tra và nắm tình hình công tác phòng, chống rét cho đàn gia súc, gia cầm. Đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn các hộ chăn nuôi củng cố chuồng trại, che chắn giữ ấm, chủ động dự trữ thức ăn đảm bảo phòng, chống đói rét và phòng, chống, dịch bệnh cho gia súc, gia cầm.
Chủ tịch UBND huyện Mường Khương đã có công điện khẩn về việc tăng cường, chủ động các biện pháp phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi. Theo đó, Chủ tịch UBND huyện yêu cầu các cơ quan, đơn vị theo dõi sát diễn biến thời tiết, khí hậu trên các phương tiện thông tin đại chúng, tăng cường công tác tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh địa phương tới người dân về diễn biến của thời tiết, khí hậu để chủ động phòng, tránh dịch bệnh, đói, rét cho cây trồng và vật nuôi. Chỉ đạo thành viên Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tại địa phương thường xuyên hướng dẫn tuyên truyền đến từng thôn, hộ gia đình để đôn đốc công tác phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi; rà soát, thống kê nắm rõ tổng đàn gia súc, gia cầm hiện có, nguồn thức ăn, nơi di chuyển tránh rét.
Trước tình hình thời tiết giảm sâu, bất lợi cho sản xuất, chăn nuôi, ngày 23/1, UBND huyện Mường Khương đã có văn bản chỉ đạo Tổ chỉ đạo phòng, chống đói, rét đối với cây trồng, vật nuôi huyện tăng cường bám cơ sở, phối hợp với UBND xã, thị trấn kiểm tra, tuyên truyền, hướng dẫn Nhân dân các biện pháp phòng, chống đói, rét, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi. UBND các xã, thị trấn khẩn trương rà soát, thống kê nắm rõ tổng đàn gia súc, gia cầm hiện có, dự trữ nguồn thức ăn, củng cố chuồng trại, che chắn giữ ấm, phòng chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, thủy sản.
Qua kiểm tra của 4 tổ công tác tại tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Mường Khương, hầu hết các hộ chăn nuôi thực hiện theo đúng hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, chủ động che chắn chuồng trại, tích trữ thức ăn cho gia súc, đặc biệt là không thả rông gia súc.
Qua rà soát, thống kê, tổng đàn gia súc lớn của huyện là 11.946 con (đàn trâu là 8.775 con, chiếm 73,46%; đàn bò là 2.974 con, chiếm 24,9%; đàn ngựa là 197 con, chiếm 1,64%). Hầu hết các hộ nuôi gia súc đều dự trữ rơm khô, với số hộ dự trữ được thức ăn cho gia súc lớn là 4.139/4.201 hộ, chiếm 99,81% (số hộ dự trữ từ 200 kg thức ăn/con trở lên là 2.875 hộ; số hộ dự trữ dưới 200 kg thức ăn/con là 1.318 hộ; số hộ chưa dự trữ thức ăn cho gia súc 8 hộ); diện tích trồng cỏ hiện có trên địa bàn huyện 136 ha/1.973 hộ; diện tích gieo ngô dày là 9 ha/103 hộ.
Tại các xã vùng thấp, đa số các hộ dân đều đầu tư xây dựng chuồng nuôi nhốt gia súc tương đối kiên cố, vệ sinh sạch sẽ, che chắn chuồng trại đảm bảo. Đối với các xã vùng cao, số hộ có chuồng trại kiên cố không nhiều, chủ yếu là chuồng tạm, việc che chắn gió lùa và vệ sinh chuồng nuôi còn hạn chế. Tổng số hộ có chuồng trại nuôi đại gia súc 4.003/4.201 hộ, chiếm 95,29% (chuồng kiên cố đảm bảo phòng, chống rét là 3.062 hộ, chiếm 72,9%; chuồng tạm chưa đảm bảo phòng, chống rét là 941 hộ, chiếm 22,4%).
Để bảo vệ đàn gia súc trong thời tiết rét đậm, rét hại, nhiều hộ nuôi gia súc ở các địa phương vùng cao thị xã Sa Pa đã chủ động đưa gia súc về các xã vùng thấp, dựng lều lán, cắt cỏ, chuẩn bị củi để sưởi ấm cho gia súc trong những ngày nhiệt độ xuống thấp.
Bà Giàng Thị Giả, tổ 2, phường Hàm Rồng, thị xã Sa Pa cho biết: Sau khi đưa 3 con trâu xuống vùng thấp thuộc xã Cốc San, thành phố Lào Cai, gia đình tôi đã dựng lều tạm bằng bạt để tránh mưa cho trâu. Những ngày nhiệt độ giảm sâu, chúng tôi không chăn thả mà cắt cỏ về cho trâu ăn. Ngoài ra, tôi cũng chuẩn bị 5m3 củi khô để đốt lửa sưởi ấm cho trâu trong những ngày rét đậm, rét hại. Nhờ đưa trâu về vùng thấp, hơn 10 năm nay, đàn trâu của gia đình tôi không có con nào bị chết rét.
Ngoài bà Giả, tại các triền đồi thuộc xã Cốc San, thành phố Lào Cai hiện có hàng chục hộ nuôi gia súc thuộc phường Hàm Rồng, Sa Pả, xã Tả Phìn, Trung Chải (thị xã Sa Pa)… dựng lều lán, đưa gia súc đến đây tránh rét. Nhiều hộ dự định ở lại trong suốt mùa đông để bảo vệ đàn gia súc.
Không đưa bò xuống vùng thấp tránh rét nhưng đều đặn hằng tuần, anh Má A Di, tổ 2, phường Hàm Rồng, thị xã Sa Pa lại chạy xe máy xuống vùng thấp để cắt cỏ tươi, bổ sung thức ăn xanh cho đàn bò của gia đình. Anh Di chia sẻ: Bò có khả năng chịu lạnh tốt hơn trâu nên chỉ cần che chắn chuồng trại, nuôi nhốt trong các đợt rét đậm, rét hại; thường xuyên bổ sung muối, thức ăn xanh để chống chọi với thời tiết khắc nghiệt.
Theo rà soát, toàn thị xã Sa Pa có 4.107 hộ chăn nuôi gia súc với hơn 13.300 con gia súc lớn. Trong đó, đàn trâu có 10.172 con, chiếm 76,4% tổng đàn. Số hộ có chuồng trại kiên cố (đảm bảo phòng chống rét) là 3.409 hộ, chiếm 83%; còn lại là các hộ có chuồng tạm, không có chuồng nuôi và các hộ thả rông gia súc.
Ông Trần Mạnh Hùng, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Sa Pa cho biết: Ngay từ đầu mùa đông, phòng đã tham mưu UBND thị xã ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch dự trữ thức ăn, khuyến cáo các biện pháp phòng, chống rét cho gia súc trong mùa đông. Đến thời điểm hiện tại, công tác phòng, chống rét cho đàn gia súc trong mùa đông trên địa bàn thị xã tương đối đảm bảo. Qua nhiều đợt rét đậm, rét hại, trên địa bàn thị xã chưa để xảy ra tình trạng gia súc bị chết vì đói, rét.
Không chỉ Mường Khương, Sa Pa mà các huyện vùng cao như Si Ma Cai, Bắc Hà và nhiều xã vùng cao ở các huyện vùng thấp, chính quyền địa phương và người dân đều tập trung cao độ cho công tác phòng, chống rét đậm, rét hại, bảo vệ đàn vật nuôi, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do rét đậm, rét hại gây ra.
Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, ngay trong ngày 24/1/2024, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Công điện hỏa tốc số 01/CĐ-UBND yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương chủ động các biện pháp phòng, chống, ứng phó với rét đậm, rét hại cho người, cây trồng và vật nuôi.
Trong đó, yêu cầu các địa phương thành lập các đoàn công tác đến từng thôn, bản và hộ gia đình để kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống rét cho người, cây trồng và vật nuôi; rà soát, thống kê nắm rõ tổng đàn gia súc, gia cầm hiện có, nguồn thức ăn, nơi di chuyển tránh rét... Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, thiên tai để tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo kịp thời các biện pháp phòng, tránh rét hiệu quả; đôn đốc, kiểm tra việc triển khai thực hiện công tác phòng chống rét của các huyện, thị xã và thành phố theo các nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh; chỉ đạo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Chi cục Thú y hướng dẫn kỹ thuật về công tác phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi; thành lập đoàn công tác phối hợp với chính quyền địa phương để đôn đốc, kiểm tra công tác phòng, chống rét…