Bảo tồn và phát huy di sản: Cần hành lang pháp lý chặt chẽ

Luật Di sản văn hóa được ban hành từ năm 2001, sau đó đã có một số lần được sửa đổi bổ sung nhưng vẫn có không ít di sản đang bị xâm hại. Công tác bảo tồn, phát huy còn gặp khó khăn, nhiều nội dung của Luật chưa bám sát thực tế. Dự thảo Luật Di sản sửa đổi đang được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục lấy ý kiến để trình Quốc hội được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý chặt chẽ hơn để bảo vệ di sản.

Khu di sản Hoàng thành Thăng Long.

Khu di sản Hoàng thành Thăng Long.

Những cảnh báo từ thực tế

Gần đây, dư luận xôn xao trước việc vùng đệm Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long (thuộc phường Quang Hanh, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) bị san lấp để thi công một khu đô thị làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái của vịnh Hạ Long. Đơn vị thi công sau đó bị xử phạt vi phạm hành chính 125 triệu đồng, nhưng những hình ảnh đổ đất lấn vịnh cũng dấy lên những lo ngại về môi trường sinh thái của di sản thiên nhiên thế giới.

Không chỉ riêng di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, thời gian qua, nhiều di sản văn hóa của Việt Nam “kêu cứu” vì xuống cấp, việc trùng tu, tôn tạo không đúng cách, đúng quy định. Gần đây, Di tích lịch sử quốc gia về nghệ thuật điêu khắc đá núi Nhồi (Thanh Hóa) bị xâm hại khi các tấm bia đá khắc thơ, văn, hình tượng người bị tô nhiều màu sơn, làm biến đổi nguyên trạng ban đầu của di tích. Hay như di tích quốc gia đình Hội Thống (huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) xuống cấp từ lâu, chưa được quan tâm nâng cấp, trùng tu đúng mức…

Ở lĩnh vực di sản tư liệu, Việt Nam đã có 7 di sản tư liệu được Chương trình Ký ức thế giới của UNESCO ghi danh, gồm 3 di sản tư liệu thế giới, 4 di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Qua 15 năm là quốc gia thành viên tham gia chương trình nhưng ở trong nước, di sản tư liệu vẫn chưa có hành lang pháp lý để bảo vệ và phát huy giá trị.

Trong khi đó, việc bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể cũng còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là chính sách nghệ nhân và truyền dạy để bảo tồn.

Cần bổ sung nội dung mới vào Luật Di sản

Tính đến năm 2020, Việt Nam có hơn 41.000 di tích, thắng cảnh, trong đó có hơn 4.000 di tích được xếp hạng di tích quốc gia và hơn 9.000 di tích được xếp hạng cấp tỉnh. Với hàng chục nghìn di tích đã được xếp hạng, nhiều vấn đề phát sinh như: Xuống cấp, mất cắp, sơn vẽ không phù hợp lên công trình…

Trước nhiều vấn đề cấp thiết trong bảo vệ di sản cần phải bổ sung vào Luật Di sản sửa đổi, ngày 13-11, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị, hội thảo xin ý kiến góp ý Hồ sơ Dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) thu hút sự tham gia của hơn 600 đại biểu tham gia đóng góp ý kiến. Nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung đã được đưa ra bàn thảo. Đây là lần thứ ba Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức lấy ý kiến đóng góp xây dựng Luật trên quy mô lớn trên tinh thần bảo đảm có được chính sách phù hợp nhất với thực tiễn.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương cho biết, từ năm 2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động phối hợp xây dựng Dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) nhằm thể chế hóa tinh thần của Hiến pháp năm 2013 về bảo đảm “quyền hưởng thụ và tiếp cận các giá trị văn hóa, tham gia vào đời sống văn hóa, sử dụng các cơ sở văn hóa”.

Theo đó, Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) gồm 10 chương, 154 điều, sửa đổi nhiều điều chưa phù hợp và bổ sung những nội dung mới. Nổi bật trong dự thảo Luật Di sản sửa đổi là sẽ có nội dung liên quan đến bảo vệ, phát huy giá trị di sản tư liệu; hợp tác quốc tế về di sản văn hóa; những quy định về khuyến khích tư nhân tham gia bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa, mua cổ vật từ nước ngoài hiến tặng cho Nhà nước. Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung quy định khu vực đô thị mang những giá trị tiêu biểu đặc trưng về các khía cạnh lịch sử, văn hóa, nghệ thuật đối với dân cư địa phương, quốc gia.

Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Lê Thị Thu Hiền cho biết, những nội dung mới được đưa vào dự thảo Luật Di sản sửa đổi lần này sẽ bổ sung nhiều nội dung để công tác bảo tồn di sản được chặt chẽ và bám sát thực tiễn đời sống. Còn Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam thông tin, dự thảo Luật Di sản sửa đổi lần này đã đưa vào nhiều nội dung mới nhằm tạo hành lang pháp lý kín kẽ, đầy đủ để công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản được thực hiện tốt hơn.

Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ hoàn thiện, bổ sung nhiều nội dung quan trọng để công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản được bảo đảm. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương khẳng định, Bộ tiếp tục lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia, từng bước hoàn thiện quy định của Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) trình Quốc hội thời gian tới.

Báo Hànộimới

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Gợi mở thêm hướng đi cho nhiếp ảnh

Gợi mở thêm hướng đi cho nhiếp ảnh

Ngành nhiếp ảnh Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ cùng sự bùng nổ của công nghệ thông tin, song cũng đối mặt nhiều thách thức như định giá sản phẩm, bảo vệ bản quyền và cơ hội nghề nghiệp. Mới đây, mô hình Hợp tác xã Nhiếp ảnh và Ứng dụng đầu tiên đã hình thành tại thành phố Đà Nẵng. Nếu ý tưởng này thành công, hy vọng sẽ thúc đẩy phát triển lĩnh vực nhiếp ảnh một cách chuyên nghiệp, bền vững.

Thêm niềm vui sống từ yêu mến thơ ca

Thêm niềm vui sống từ yêu mến thơ ca

Đầu xuân, khi vùng núi cao Bắc Hà chìm trong sắc trắng mận Tam hoa, tôi tình cờ gặp bà Đặng Thị Nguyệt Ánh, 75 tuổi, ở tổ dân phố Bắc Hà 2, thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà tại Hội báo Xuân. Đối với người yêu thơ, thích đọc sách như bà Ánh thì đây chính là cơ hội để được thỏa mãn đam mê đọc và bổ sung kiến thức bổ ích từ những cuốn sách, tờ báo, tạp chí từ khắp mọi miền.

Chân dung nhà báo Ma Văn Kháng

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 2) Chân dung nhà báo Ma Văn Kháng

Nhà văn Ma Văn Kháng hiện đang sinh sống cùng gia đình ở Thủ đô Hà Nội. Năm nay, nhà văn bước vào tuổi 89, nhưng tinh thần và sức sáng tạo của ông thì vẫn rất mạnh mẽ. Ông vẫn là cộng tác viên thường xuyên và đều đặn của tạp chí Xây dựng Đảng, Báo Văn nghệ. Đặc biệt, ông vẫn thường xuyên gửi bài viết, truyện ngắn cộng tác với "Báo nhà" - tên gọi thân thương mà nhà văn dành cho Báo Lào Cai.

[Ảnh] Tinh hoa nghề gốm Bát Tràng

Hành trình dọc sông Hồng: [Ảnh] Tinh hoa nghề gốm Bát Tràng

Theo Đại Việt sử ký toàn thư và Dư địa chí của Nguyễn Trãi, làng gốm Bát Tràng được hình thành từ thời nhà Lý, vào khoảng thời gian vua Lý Thái Tổ dời đô từ Thăng Long ra Hoa Lư. Các sản phẩm gốm Bát Tràng đã phát triển, lưu thông rộng rãi trong nước từ thế kỷ XV, đến thế kỉ XVI, XVII phát triển mạnh mẽ và xuất khẩu ra nước ngoài. Trải qua thăng trầm của lịch sử, làng gốm Bát Tràng vẫn luôn giữ được nét đẹp truyền thống, tự hào là làng nghề gốm sứ lâu đời và nổi tiếng nhất của cả nước.

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 1)

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 1)

Nhà văn Ma Văn Kháng sinh năm 1936 tại Hà Nội. Ông đã có hơn hai thập kỷ gắn bó với mảnh đất biên cương Lào Cai. Đặc biệt, những năm tháng công tác tại Báo Lào Cai đã giúp ông đi sâu vào cuộc sống vùng cao, tích lũy vốn hiểu biết phong phú và truyền cảm hứng cho nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Đồng bạc trắng hoa xòe, Vùng biên ải, Xa Phủ... Để hiểu hơn về cuộc đời, sự nghiệp của ông, mời quý vị và các bạn cùng theo dõi cuộc gặp gỡ của phóng viên Báo Lào Cai với nhà văn Ma Văn Kháng.

Thách thức trong bảo tồn hai chiếc thuyền cổ ở Bắc Ninh

Thách thức trong bảo tồn hai chiếc thuyền cổ ở Bắc Ninh

Liên quan đến việc khai quật 2 chiếc thuyền cổ ở khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, ngày 26/3, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh phối hợp với Viện Khảo cổ học tổ chức hội thảo đánh giá sơ bộ kết quả khai quật thuyền cổ.

Bắc Ninh bùng nổ tour du lịch miễn phí theo dấu MV 'Bắc Bling'

Bắc Ninh bùng nổ tour du lịch miễn phí theo dấu MV 'Bắc Bling'

Khi MV "Bắc Bling (Bắc Ninh)" của ca sĩ Hòa Minzy được công bố và lan tỏa mạnh mẽ trên các nền tảng số, tỉnh Bắc Ninh đã nhanh chóng triển khai chương trình tour du lịch miễn phí mang tên "Tinh hoa văn hóa Bắc Ninh – Sắc màu di sản". Đây được xem là bước đi nhạy bén, tận dụng sức ảnh hưởng của văn hóa đại chúng để quảng bá hình ảnh vùng đất quan họ.

Khơi dòng nghệ thuật truyền thống Việt Nam

Khơi dòng nghệ thuật truyền thống Việt Nam

Chứa đựng tinh hoa văn hóa, phản ánh sự tiếp nối trí tuệ, cảm xúc và bản sắc dân tộc qua nhiều thế hệ, nghệ thuật truyền thống giúp gắn kết với cội nguồn, nuôi dưỡng tâm hồn và phát triển tư duy sáng tạo. Bảo tồn, kế thừa, phát huy mạnh mẽ hơn nữa những giá trị của nghệ thuật truyền thống, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển và khẳng định dấu ấn văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập đang là đòi hỏi cấp thiết hiện nay.

Nỗ lực quảng bá bánh mì Việt Nam ra thế giới

Nỗ lực quảng bá bánh mì Việt Nam ra thế giới

Hiệp hội Du lịch TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Tạp chí Du lịch TP Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo khoa học “Bánh mì Việt Nam - Giá trị ẩm thực thế giới, lan tỏa năm châu” để quảng bá, giới thiệu bánh mì Việt Nam đến với đông đảo du khách. Đây là một trong những hoạt động chính trong khuôn khổ Lễ hội Bánh mì Việt Nam lần 3 năm 2025.

Đặc sắc Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên ở Việt Nam

Đặc sắc Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên ở Việt Nam

Việc ra đời Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên tại Việt Nam vào giữa tháng 3 vừa qua đánh dấu một hoạt động văn hóa chuyên biệt, độc đáo trong đời sống văn hóa nước nhà. Chính thức khai trương tại Trại Da Vinci, xã Ba Trại, huyện Ba Vì, Hà Nội, Bảo tàng mở ra một không gian sáng tạo trưng bày những tác phẩm kính màu từ khắp nơi trên thế giới.

Hoa văn phượng hoàng trên trang phục của người Nùng Dín

Hoa văn phượng hoàng trên trang phục của người Nùng Dín

Một trong những đặc điểm nhận diện rõ nhất trong trang phục truyền thống của người Nùng Dín ở huyện vùng cao Mường Khương chính là vẻ đẹp tinh tế và đầy màu sắc của hoa văn phượng hoàng thêu trên váy áo, khăn đội đầu, giày vải, địu và mũ của trẻ em…

fb yt zl tw