Đoạn tuyệt với dạy thêm?

Đầu tháng 11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trả lời chất vấn Quốc hội và khẳng định rằng sẽ thanh, kiểm tra để ngăn chặn tình trạng dạy thêm. Chính một đại biểu Quốc hội khác đã đặt ngược lại vấn đề sau khi nghe câu trả lời: cấm việc dạy thêm chưa phải là căn nguyên của vấn đề. Thậm chí, ông tiết lộ rằng “con em chúng tôi trưởng thành, đỗ đạt, đi làm nhờ học thêm, nên học thêm là có tác dụng chứ không phải không”.

Đoạn tuyệt với dạy thêm? -0

Đầu tháng 11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội đã khẳng định rằng sẽ thanh, kiểm tra để ngăn chặn tình trạng dạy thêm.

Nếu một đại biểu Quốc hội cũng xác nhận như thế thì không còn nghi ngờ gì cả: việc các giáo viên dạy thêm để kiếm sống và phụ huynh cho con đi học thêm hoàn toàn là một nhu cầu có thật, sinh ra từ động lực bên trong của nền giáo dục theo mô hình cạnh tranh và đánh giá bằng điểm số. Cần phải thành thật với nhau, chúng ta đa số đi học với cái đích quan trọng nhất là kiếm được một việc làm tốt sau này.

Chính tôi và nhiều bạn học đã từng trải qua những năm tháng sơ khai của mô hình này vào cuối những năm 90 thế kỷ trước: học thêm là chuyện đương nhiên, với các môn chính. Vào thời đó, dạy thêm là một mô hình kinh doanh giáo dục nho nhỏ. Thầy/cô giáo sẽ thuê lại một căn phòng đủ rộng để kê bàn ghế, sau đó vận động học sinh đi học. Tiền đóng học thêm và hỗ trợ của phụ huynh sẽ dùng để trang trải các chi phí đã bỏ ra cho thuê mặt bằng. Một số giáo viên dùng luôn nhà mình để làm lớp bán trú và học thêm.

Cũng có vài câu chuyện đau lòng nho nhỏ xảy ra. Một số bạn học của tôi, vì kinh tế, mà không thể đi học thêm. Sau đó, bạn nhận những điểm số lẹt đẹt hơn trước, trong một thời gian rất dài, đặc biệt ở các môn xã hội, dù có cố gắng đến đâu đi nữa. Đấy dường như là một bi kịch vô hình: bạn không thể cắt nghĩa, cũng không thể đổ lỗi cho giáo viên. Có những kiến thức thật sự chỉ được chia sẻ ở lớp học thêm. Và, cơ hội không chia đều cho tất cả.

Các phụ huynh không có cách nào khác phải trang bị bảo hiểm cho con cái trong một mô hình giáo dục mà điểm số quyết định thăng tiến và tương lai. Ai có con cái chắc cũng đã từng bực bội khi con mình phải học quá nhiều, hay thấy thương thương khi nhìn chúng mang cái cặp to tướng đầy sách vở bước vào cổng trường mỗi sáng. Nhưng, rất thành thật thì, tôi cũng không dám mạo hiểm để chúng học sách giáo khoa đơn thuần, bởi vì xung quanh là một cuộc chạy đua khốc liệt, vào trường chuyên lớp chọn, các trung tâm gia sư và các loại sách bồi dưỡng lẫn nâng cao đủ thể loại trên trời dưới bể.

Các kỳ thi hẳn nhiên vẫn có giá trị nhưng chúng đang là những gánh nặng khổng lồ, với nhà trường dần trở thành nơi luyện gà nòi, cố gắng dạy học sinh vượt qua thi cử, chứ không thực sự dạy học sinh tư duy độc lập. Trong niềm háo hức muốn biến trường học thành động cơ tạo ra năng suất kinh tế, chúng ta đã quên mất rằng giáo dục là một quá trình triết học. Nó bắt đầu bằng việc đặt câu hỏi, tiến hành tìm hiểu và chuyển dần sang hướng cố hiểu sâu vấn đề hơn. Hành trình tìm hiểu được hỗ trợ bởi phản ánh và thảo luận. Nó không dẫn đến những câu trả lời cuối cùng, mà là sự đánh giá cao hơn giới hạn kiến thức của chúng ta, cả về thế giới xung quanh và bản thân bí ẩn của chính chúng ta.

Chính việc biết rõ hơn giới hạn đấy là điều mà triết gia Socrates gọi là “sự khôn ngoan”. Ông đã cố gắng khuyên giải các thần dân Athen bắt đầu suy nghĩ về bản thân bằng cách chất vấn họ, qua đó làm họ hiểu được sự thiếu vắng tư duy của mình về những ý tưởng quan trọng trong cuộc sống, chẳng hạn như công lý và lòng dũng cảm. Tư biện kiểu Socrates trở thành điểm khởi đầu cho chúng ta trên con đường mở rộng sự hiểu biết của mình. Nó cũng có thể tạo ra sự khiêm tốn và cởi mở với ý tưởng của người khác.

Nếu các trường học thực hiện tốt chức năng của mình, họ không thể bỏ qua chiều hướng triết học này của việc học. Họ cần nhìn nhận bản thân không chỉ đơn giản là người cung cấp kiến thức cần thiết để thành công trong thế giới công việc, mà còn kiến tạo một cộng đồng tư duy, trong đó học trò có thể khám phá ra ý nghĩa của những gì các em học được và tự suy nghĩ về ý nghĩa của việc sống tốt.

Nhưng, một hệ thống giáo dục chỉ tập trung vào cạnh tranh điểm số và thành tích sẽ không còn thời gian cho việc đặt câu hỏi. Nó chỉ nhét vào tay học sinh những câu trả lời và mẹo mực chóng vánh, thông qua việc khai thác cạn kiệt thời gian và sự vui thích với việc học. Dạy thêm không phải là động cơ của hệ thống kiểu này, mà chỉ là hệ quả tất yếu khi nhu cầu chạy đua là quá lớn.

Khi chính các phụ huynh, những người vẫn chỉ trích sự nặng nề của chương trình học hiện tại, cũng không đủ can đảm dù chỉ để buông ra vài mi-li-mét lợi thế cạnh tranh của con em mình, thì mọi cải cách vẫn phải dừng lại, trước khi nó nhận được những tín hiệu thực sự rằng mọi người đã sẵn sàng.

CAND

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Hành trình yêu thương không giới hạn

Hành trình yêu thương không giới hạn

Có những đứa trẻ không thể gọi mẹ bằng tiếng “mẹ” đầu đời. Có những ánh mắt ngơ ngác không phản hồi lại vòng tay yêu thương… Đó là nỗi niềm của các gia đình có con mắc hội chứng rối loạn phổ tự kỷ - hành trình của nước mắt, hy vọng và tình yêu không điều kiện.

96,5% dân số Lào Cai được quản lý sức khỏe điện tử

96,5% dân số Lào Cai được quản lý sức khỏe điện tử

Theo thông tin từ Sở Y tế tỉnh, đến thời điểm hiện tại, 96,5% dân số trên địa bàn tỉnh đã được quản lý sức khỏe điện tử, vượt xa mục tiêu đề ra trong Kế hoạch 220/KH-UBND ngày 26/4/2023 về chuyển đổi số ngành y tế giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Công an xã Nậm Lành, huyện Văn Chấn tuyên truyền, vận động nhân dân không tàng trữ trái phép chất ma túy.

Giữ bình yên bản làng

Giữa rừng xanh đại ngàn, cuộc chiến phòng, chống ma túy ở Yên Bái vẫn âm thầm diễn ra không khói lửa, không súng đạn nhưng đầy cam go và quyết liệt. Cuộc chiến ấy không chỉ để đẩy lùi tội phạm mà hơn hết là giữ gìn sự bình yên cho từng mái nhà, từng bản làng.
Thành viên Câu lạc bộ Hát dân ca, quan họ, hát chèo phường Nam Cường trình bày tiết mục hát quan họ tại không gian văn hóa hồ Nam Cường, thành phố Yên Bái.

Lan tỏa phong trào xây dựng đời sống văn hóa

Những năm qua, Ban Chỉ đạo (BCĐ) phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) tỉnh Yên Bái đã triển khai thực hiện sâu rộng phong trào với trọng tâm là xây dựng “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa”. Đồng thời, BCĐ đã cụ thể hóa các nội dung: đoàn kết giúp nhau giảm nghèo, thực hiện nếp sống văn minh, kỷ cương pháp luật, xây dựng môi trường văn hóa…
Hàng năm cứ vào ngày 2/9, tất cả các nhà trường ở thị xã Nghĩa Lộ tổ chức các đoàn dâng hương và báo công với Bác.

“Địa chỉ đỏ” giữa miền Tây Yên Bái

Giữa lòng thị xã Nghĩa Lộ - nơi lưu giữ hồn cốt văn hóa dân tộc Thái và vang vọng điệu xòe Tây Bắc ngàn đời có một không gian trầm mặc mà thiêng liêng, được gìn giữ bằng tất cả lòng thành kính: Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó là “địa chỉ đỏ” thấm đẫm tình cảm cách mạng, nơi mỗi bước chân đều in dấu lòng biết ơn sâu nặng của đồng bào miền Tây với Bác Hồ kính yêu.
Miền Bắc tiếp tục đón mưa lớn từ hôm nay đến trưa 3/7.

Thời tiết miền Bắc những ngày tới

Từ hôm nay đến trưa 3/7, miền Bắc tiếp tục có mưa rào và dông rải rác theo từng đợt, cục bộ có mưa to đến rất to. Từ ngày 4/7, ban ngày trời nắng, chiều tối có mưa rào rải rác, vùng núi có thể xuất hiện mưa to. Chiều tối nay (30/6), nhiều khu vực khác trên cả nước cũng đón mưa dông.
Miễn học phí: Mệnh lệnh vì dân, vì tương lai

Miễn học phí: Mệnh lệnh vì dân, vì tương lai

Quốc hội vừa chính thức thông qua Nghị quyết miễn học phí cho học sinh phổ thông theo hướng: học sinh đang học tại các trường công lập được miễn hoàn toàn học phí, và học sinh học tại các trường tư thục được Nhà nước hỗ trợ học phí bằng mức học phí công lập tương ứng. Đây là tính ưu việt của chế độ ta.

fb yt zl tw