Sáng ngày 11/9, Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn Quốc gia đã phát đi cảnh báo khẩn cấp về nguy cơ lũ quét, sạt lở đất trên diện rộng, ảnh hưởng đến 16 tỉnh, thành phố phía Bắc. Đặc biệt, tỉnh Yên Bái được cảnh báo ở cấp độ rủi ro thiên tai cấp 2 - mức độ cao nhất trong khu vực, dự báo tình hình mưa lũ và địa hình phức tạp có thể dẫn đến lũ quét, sạt lở và sụt lún đất nghiêm trọng. Yên Bái đã cảnh báo thiên tai ở cấp độ 3.
Yên Bái là một trong những tỉnh nằm trong khu vực có địa hình đồi núi phức tạp, đặc biệt các huyện như Lục Yên, Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Trấn Yên, Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình và thị xã Nghĩa Lộ đều đối mặt với nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất và lũ quét. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, mô hình độ ẩm đất tại các huyện này đã vượt ngưỡng 85%, khiến nguy cơ sạt lở đất đá và lũ quét ở mức rất cao. Địa hình dốc đứng, kết hợp với lượng mưa lớn và kéo dài, làm cho đất đá trở nên dễ bị di chuyển, gây ra các vụ sạt lở nguy hiểm, đe dọa cuộc sống của hàng ngàn hộ dân sinh sống trên các sườn đồi, ven suối. Đơn cử, ngay trong sáng sớm nay (12/9), sạt lở đất đã làm sập hoàn toàn 2 nhà dân tại xã Hưng Thịnh (Trấn Yên).
Các khu vực khác ở thành phố Yên Bái như: phường Minh Tân, Yên Ninh, Đồng Tâm, Yên Thịnh từ ngày 9/9 - 11/9 đã xảy ra hàng loạt vụ sạt lở lớn gây thiệt hại đáng kể. Những vụ sạt lở này không chỉ gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản mà còn làm gián đoạn giao thông, cản trở các hoạt động cứu hộ, cứu nạn.
Trước tình hình nguy cấp do sạt lở đe dọa tính mạng người dân, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã nhanh chóng tổ chức nhiều đoàn kiểm tra thực địa tại các điểm có nguy cơ cao về sạt lở và lũ quét. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái ngày 10/9 đã ký ban hành Quyết định 1814/QĐ-UBND công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai trên địa bàn tỉnh Yên Bái trong đo yêu cầu tiếp tục rà soát các hộ dân đang sinh sống trong vùng bị ảnh hưởng, có nguy cơ bị ảnh hưởng do sạt lở đất, lũ ống, lũ quét, ngập lụt để có phương án di chuyển kịp thời. Cùng với đó, chỉ đạo quyết liệt phương án sơ tán, di chuyển những hộ gia đình, cá nhân đang sinh sống tại các khu vực nguy hiểm, khu vực có nguy cơ trượt, sạt lở đất, lũ ống, lũ quét, ngập lụt đến nơi an toàn.
Trong ngày hôm qua (11/9), các đồng chí Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy và Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn đã trực tiếp chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả, đảm bảo an toàn cho người dân tại khu vực sạt lở nghiêm trọng tại Km2, đường Điện Biên, thành phố Yên Bái; chỉ đạo các lực lượng chức năng hỗ trợ kịp thời việc di dời người dân khỏi các khu vực nguy hiểm, đảm bảo chỗ ở tạm thời an toàn và ổn định cho những hộ dân bị ảnh hưởng.
Đồng chí Nguyễn Ngọc Trúc – Chủ tịch UBND thành phố Yên Bái cho biết: "Hiện nay, thành phố đang tiếp tục rà soát, cảnh báo đến các hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở cao, yêu cầu di dời ngay đến nơi an toàn. Đồng thời, công tác cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả được triển khai một cách khẩn trương nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản”.
Ảnh hưởng hoàn lưu bão số 3, toàn tỉnh đã ghi nhận thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản do mưa lũ. Theo số liệu từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, tính đến 6 giờ sáng nay- 12/9, toàn tỉnh có 44 người chết và mất tích; trong đó, 38 người tử vong do sạt lở đất và 2 người do ngập lũ. Số bị thương là 24 người. Người bị nạn phân bố tại các đại phương: Lục Yên, Văn Yên, Yên Bình và thành phố Yên Bái.
Đáng chú ý, thiệt hại về nhà cửa rất lớn với 22.886 nhà ở bị thiệt hại, trong đó: sập đổ hoàn toàn 128 nhà. hư hỏng nặng75 nhà; di dời khẩn cấp 27 nhà; bị sạt lở, taluy ảnh hưởng 874 nhà, còn lại là tốc mái. Bị ngập nước là 21.451 nhà. Những thiệt hại này ước tính lên đến 916 tỷ đồng.
Ngoài ra, gần 21.300 hộ phải di dời khẩn cấp. Tỉnh đã kịp thời bố trí nơi ở tạm thời cho người dân tại các nhà văn hóa, trụ sở UBND xã và xen ghép vào các gia đình không bị ảnh hưởng. Riêng với những hộ bị sập đổ nhà cửa, được đưa đến ở nhờ tại nhà người thân trong thời gian ngắn để chờ cơ quan chức năng giải quyết.
Trước tình hình thời tiết phức tạp và nguy cơ rủi ro thiên tai cao, UBND tỉnh Yên Bái đã yêu cầu các lực lượng chức năng trên toàn tỉnh tiếp tục triển khai các biện pháp cứu hộ, cứu nạn và tìm kiếm người mất tích. Các địa phương được chỉ đạo phải rà soát kỹ lưỡng, di dời toàn bộ những hộ dân sinh sống tại các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở và lũ quét đến nơi an toàn.
Ngoài ra, Thường trực Ban chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh và Đài Khí tượng thủy văn Yên Bái liên tục có các cảnh báo người dân về diễn biến thời tiết và các biện pháp phòng ngừa, tránh xảy ra thêm thiệt hại. Các công trình giao thông và thủy lợi trong tỉnh cũng được đặc biệt quan tâm, vì nhiều công trình đã bị hư hại nghiêm trọng do sạt lở đất và mưa lũ. Các tuyến đường bị ách tắc, cầu cống bị phá hủy khiến cho việc lưu thông và vận chuyển hàng hóa gặp nhiều khó khăn.Chính quyền địa phương đã huy động tối đa nhân, vật lực để sửa chữa và khắc phục tạm thời, đảm bảo thông suốt giao thông ở những khu vực quan trọng.
Chính quyền các địa phương cũng đã đưa ra nhiều biện pháp nhằm hạn chế thiệt hại, bao gồm việc nghiêm cấm người dân và phương tiện đi lại qua những khu vực có nguy cơ cao về lũ quét, sạt lở đất. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, vận động người dân không đi lại, vớt củi, xúc cá trong mưa lũ cũng được triển khai rộng rãi. Công tác cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả mưa lũ tại Yên Bái không chỉ là nỗ lực của các lực lượng chức năng mà còn có sự chung tay của người dân. Nhiều tổ chức đoàn thể chinh trị xã hội như Đoàn thanh niên, đội tình nguyện và lực lượng quân đội, công đã liên tục nhiều ngày qua dầm mưa, thứ trắng đêm để tham gia vào quá trình di dời, cứu trợ người dân và sửa chữa hạ tầng cơ sở. Người dân tại các địa phương không bị ảnh hưởng cũng nhiệt tình giúp đỡ, đón nhận và hỗ trợ các hộ gia đình bị ảnh hưởng bằng việc cung cấp chỗ ở tạm thời, lương thực và nhu yếu phẩm cần thiết.
Cảnh báo thiên tai cấp độ 2 về rủi ro thiên tai do lũ quét, sạt lở đất và sụt lún đất và cảnh báo thiên tai cấp độ 3 tại Yên Bái là lời nhắc nhở về sự nguy hiểm của thiên nhiên và tầm quan trọng của sự chuẩn bị, ứng phó kịp thời. Thời gian tới, chính quyền và người dân Yên Bái sẽ tiếp tục nỗ lực khắc phục hậu quả, tái thiết hạ tầng và bảo vệ cuộc sống của người dân trước diễn biến phức tạp của thời tiết .
Anh Dũng
