Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vừa đình chỉ tư cách Ủy viên Bộ Chính trị và Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng của ông Bạc Hy Lai vì vi phạm kỷ luật nghiêm trọng.
Hầu hết đại diện đảng bộ các quận tại thủ đô Bắc Kinh trong cuộc họp khẩn công bố việc xử lý cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai, đều ủng hộ quyết định của Trung ương.
Ngày 10/4, Bắc Kinh bất ngờ thông báo ông Bạc bị đình chỉ chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc còn vợ ông là bà Cốc Khai Lai bị bắt để điều tra về cái chết của một doanh nhân người Anh hồi năm 2011.
Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Ðảng Cộng sản Trung Quốc, ngày 11/4 kêu gọi người dân ủng hộ cuộc điều tra của Ðảng và chính phủ đối với vợ chồng cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai. Hàng loạt địa phương lớn đã lập tức tuyên bố ủng hộ mạnh mẽ quyết định của Ðảng Cộng sản Trung Quốc.
Vì sao Bạc Hy Lai bị “mất ghế”?
Ngày 10/4/2012 (theo giờ địa phương) điều thực sự gây chú ý đặc biệt đối với dư luận trong và ngoài Trung Quốc là nguyên Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai vừa bị đình chỉ chức vụ trong Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Điều này đồng nghĩa với việc con trai nguyên Phó Thủ tướng Bạc Nhất Ba, một trong “Bát đại nguyên lão” - 8 người định hình nền chính trị Trung Quốc khi cuộc cải cách mở cửa mới được khởi xướng cách đây hơn 30 năm, sẽ phải kết thúc sự nghiệp chính trị.
Từng là chính trị gia rất được lòng dân và được coi là một trong những ứng cử viên sáng giá Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 18 Đảng Cộng sản Trung Quốc dự kiến diễn ra vào cuối mùa thu năm 2012, nhưng với thông báo tối 10/4, ông Bạc Hy Lai vướng vào vòng kiện tụng và số phận khó đoán định.
Điều này cũng đồng nghĩa với sự sụp đổ của “mô hình Trùng Khánh” từng một thời gây chú ý của dư luận trong và ngoài Trung Quốc.
Được biết, ông Bạc Hy Lai đang bị một tổ điều tra đặc biệt của Ủy ban Kiểm tra và Kỷ luật Trung ương thẩm vấn về hàng loạt sai phạm trong thời gian làm Bí thư Trùng Khánh, cũng như những nghi vấn xung quanh cái chết của doanh nhân người Anh Neil Heywood, người bị chết hồi tháng 11/2011 tại một khách sạn ở Trùng Khánh.
Lật lại án điều tra
Theo Tân Hoa xã, ngày 6/2, cựu Phó Chủ tịch Trùng Khánh Vương Lập Quân, từng một thời là cánh tay mặt của ông Bạc, đã chạy vào Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Ðô (tỉnh Tứ Xuyên) và tiết lộ tin tức về cái chết của ông Neil Heywood.
Ngay sau đó, Bộ Công an Trung Quốc đã lập tổ chuyên án để điều tra vụ án. Báo Anh Telegraph đưa tin trong thời gian "ẩn náu" một ngày ở Lãnh sự quán Mỹ, Vương Lập Quân tiết lộ bà Cốc Khai Lai "có liên quan" đến cái chết của doanh nhân người Anh này.
Lời khai này đã được chuyển về Anh và ngay sau đó Ngoại trưởng Anh William Hague đã đích thân gọi điện yêu cầu Bắc Kinh mở cuộc điều tra về cái chết của ông Heywood. Phía Anh tình nghi ông Heywood bị đầu độc.
Tân Hoa xã dẫn nguồn tin cảnh sát cho biết bà Cốc Khai Lai và con trai là Bạc Qua Qua từng có quan hệ thân thiết với ông Heywood. Song vì lợi ích kinh tế nên hai bên phát sinh mâu thuẫn ngày càng căng thẳng. Cảnh sát Trung Quốc phát hiện có bằng chứng cho thấy ông Heywood bị sát hại.
"Cốc Khai Lai và nhân viên tạp vụ trong gia đình ông Bạc Hy Lai là Trương Hiểu Quân bị nghi ngờ có liên quan đến cái chết của ông Heywood. Hai người này đã bị đưa sang cơ quan tư pháp điều tra về tội cố ý giết người" - Tân Hoa xã viết. Kết quả này trái ngược với kết luận ban đầu do cơ quan Công an Trùng Khánh đưa ra là ông Heywood tử vong do ngộ độc rượu.
Bà Cốc Khai Lai là ai?
Theo báo Kinh Doanh, bà Cốc Khai Lai sinh năm 1960, là vợ thứ hai của ông Bạc Hy Lai. Bà là con gái của nguyên Tướng quân Cốc Cảnh Sinh, Bí thư thứ hai Khu ủy Tân Cương. Bà tốt nghiệp khoa Luật Trường Đại học Bắc Kinh, sau đó lấy bằng tiến sĩ chính trị học quốc tế và hành nghề luật sư. Bà Cốc Khai Lai từng giữ chức lãnh đạo Công ty luật sư Bắc Kinh Khai Lai.
Vẫn theo báo này, dư luận đánh giá bà Cốc Khai Lai là một phụ nữ đa tài, đa nghệ và sắc sảo. Khi cùng chồng Bạc Hy Lai ở Trùng Khánh, bà có tiếng là người vợ đảm, hy sinh sự nghiệp luật sư đang lên của mình để hỗ trợ chồng. Cốc Khai Lai nổi tiếng là luật sư đầu tiên giúp các công ty Trung Quốc thắng một vụ kiện dân sự ở Mỹ. Tuy nhiên, báo Wall Street Journal khẳng định bà Cốc Khai Lai có hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc, Mỹ, Anh...
Theo báo Guardian, ông Heywood (người bị bà Cốc Khai Lai giết chết) từng kể cho bạn bè rằng ông đã giúp con trai của Bạc Hy Lai là Bạc Qua Qua giành một suất học bổng ở Ðại học Harrow. Mối quan hệ của ông Heywood với gia đình họ Bạc nguội lạnh từ năm 2011. Báo Wall Street Journal dẫn lời một số bạn thân của ông Heywood cho biết ông từng bày tỏ sự lo ngại về an nguy của mình sau khi mối quan hệ với Cốc Khai Lai bị rạn vỡ.
Giới truyền thông đưa tin, vợ ông Bạc Hy Lai, bà Cốc Khai Lai không những bị tình nghi có liên quan tới cái chết của doanh nhân Neil Heywood, mà còn dính líu tới một số vụ án mạng khác từng diễn ra ở Trùng Khánh khi chồng còn làm Bí thư của một trong 4 thành phố trực thuộc Trung ương.
Thời báo Hoàn Cầu nhận định căn cứ vào kết quả điều tra, Trung Quốc ra quyết định xử lý vụ Bạc Hy Lai. Ðiều đó cho thấy "không ai có thể vượt trên pháp luật, không người nào có thể vượt trên kỷ luật Ðảng". Truyền thông Trung Quốc cho rằng không chỉ kết thúc sự nghiệp chính trị, ông Bạc Hy Lai còn phải đối mặt với án tù vì tội "bao che" cho vợ và người giúp việc.
Anh ca ngợi Trung Quốc trong vụ án vợ Bạc Hy Lai
Mới đây, theo Guardian, Thủ tướng Anh David Cameron tuyên bố
Ông Heywood được cho là từng có quan hệ rất gần gũi với nhà họ Bạc nhưng sau đó nảy sinh mâu thuẫn gay gắt về tiền bạc. Vào tháng 11/2011, Giám đốc Công an Trùng Khánh Vương Lập Quân từng cho điều tra về vụ việc nên bị cách chức. Chính quyền chưa có bình luận gì về những đồn đoán này. Ngoại trưởng Hague cho biết, Trung Quốc đã thực hiện điều tra đúng như phía Anh yêu cầu. Ngày 10/4, cảnh sát đã bắt giữ bà Cốc Khai Lai./.
